Gad
[Bulahan].
1. Anak nga lalaki ni Jacob pinaagi sa sulugoong babaye ni Lea nga si Zilpa, nga nanganak usab kang Aser nga manghod ni Gad. Sa pagkatawo niya sa Padan-aram niadtong mga 1770 W.K.P., si Lea mipatugbaw: “Pagkabulahan!”; busa naggikan niini ang ngalang Gad. (Gen 30:9-13; 35:26) Miuban si Gad sa iyang mga igsoon sa duha ka panaw ngadto sa Ehipto aron sa pagpalit ug mga lugas gikan kang Jose. (Gen 42:3; 43:15) Siya maoy mga 42 anyos sa dihang siya ug ang iyang pamilya mibalhin sa Ehipto uban sa iyang amahan nga si Jacob niadtong 1728 W.K.P. (Gen 46:6, 7, 16) Desisiyete ka tuig sa ulahi, sa dihang si Jacob hapit nang mamatay, siya nagpanalangin sa iyang 12 ka anak nga lalaki, nga nag-ingon labot kang Gad: “Kon bahin kang Gad, usa ka pundok sa mga bandido mosulong kaniya, apan siya mosulong sa kinaluyohang bahin.”—Gen 49:1, 2, 19.
2. Ang tribo nga naggikan sa pito ka anak nga lalaki ni Gad. Ang mga manggugubat sa tribo mikabat ug 45,650 sa ikaduhang tuig human sa Pagpanggula gikan sa Ehipto. (Gen 46:16; Num 1:1-3, 24, 25) Ang Gad lakip sa tulo-ka-tribo nga dibisyon uban sa tribo ni Ruben ug Simeon. Nahimutang ang ilang kampo sa H sa tabernakulo. (Num 2:10-16) Sa pagmartsa, ang dibisyon sa Juda mao ang nag-una, nga gisundan sa mga Levihanon nga naggikan sa mga banay ni Gerson ug Merari nga nagdala sa tabernakulo, ug sunod kanila mao ang dibisyon nga apil ang tribo ni Gad. Si Eliasap nga anak ni Deuel mao ang pangulo sa ilang kasundalohan. (Num 10:14-20) Sa pagkatapos sa panaw sa kamingawan, ang mga manggugubat sa Gad mikabat na lamang ug 40,500, nga mius-os ug 5,150.—Num 26:15-18.
Teritoryo. Ang mga tawo sa tribo ni Gad misunod sa trabaho sa ilang mga amahan ingong tigbuhig mga hayop. (Gen 46:32) Tungod niini, ilang gihangyo nga ihatag kanila ingong pahat nga teritoryo ang yuta nga buhianag mga baka sa S sa Jordan. Miuyon si Moises pinaagi sa paghatag niini nga teritoryo ngadto kang Gad, Ruben, ug sa katunga sa tribo ni Manases, nga nakapanag-iya usab ug daghang kahayopan. Apan, miingon si Moises nga kini ilalom sa kondisyon nga kining mga triboha motabang sa ubang tribo sa pagbuntog sa teritoryo sa K sa Jordan. Sila miuyon nga kini ilang buhaton, ug human tukora ang mga toril nga bato alang sa ilang kahayopan ug ang mga siyudad alang sa ilang kabataan, sila mihatag sa gipangayong gidaghanon sa mga manggugubat nga motabok sa Jordan aron sa pag-ilog sa yuta. (Num 32:1-36; Jos 4:12, 13) Ang teritoryo sa Gad giokupar kanhi sa mga Amorihanon, nga gipildi sa mga Israelinhon ilalom sa pagpanguna ni Moises.—Num 32:33; Deu 2:31-36; 3:8-20.
Ang yutang giokupar sa Gad gilangkoban sa ubos nga kapatagan ubay sa dakong bahin sa S nga tampi sa Suba sa Jordan, sa H duol sa Patayng Dagat, ug sa A duol sa Dagat sa Kineret. Ang teritoryo sa Gad miabot usab sa kapatagan ibabaw sa bukid, lakip sa bul-oganang walog sa Jabok. Busa, ang dakong bahin sa Gilead nahilakip sa pahat sa tribo ni Gad. (Deu 3:12, 13) Ang utlanan sa Gad sa A mao ang Manases ug sa H mao ang Ruben.—Jos 13:24-28.
Human sakopa ang yuta, ang Gad gihatagan ni Josue ug bahin sa inagaw ug dayon gipapauli sila. Unya miduyog ang Gad sa Ruben ug Manases sa pagtukod ug usa ka dakong halaran daplin sa Jordan. Ang ubang mga tribo naalarma bahin niini apan mikalma ra sa dihang gipatin-aw nga ilang gitukod kini nga halaran ingong usa ka saksi nga sila, sama sa mga tribo sa K sa Jordan, mosimba lamang kang Jehova. Ang halaran nagsilbing garantiya nga walay panagkabahin tali sa mga tribo sa S ug sa K sa Jordan.—Jos 22:1-34.
Kining tanang butang nahiuyon sa panalangin ni Jacob kang Gad: “Kon bahin kang Gad, usa ka pundok sa mga bandido mosulong kaniya, apan siya mosulong sa kinaluyohang bahin.” (Gen 49:19) Wala mahadlok kini nga tribo nga ang usa ka bahin (sa S) sa ilang utlanan daling maatake sa mga pundok sa mga bandido. Wala nila pilia nga mopuyo sa sidlakang kabukiran aron lang makalikay sa pagpakig-away alang sa yuta sa Canaan. Ang panugon ni Jacob kang Gad nagsilbing usa ka sugo sa pagsukol nga masaligon batok sa mga bandido nga moatake kaniya ug molapas sa iyang mga utlanan. Labot pa, gisulong sa mga Gadhanon ang mga manunulong, gipakalagiw kini, ug dayon gigukod sa mga Gadhanon ang kinaluyohang bahin niini.
Naghisgot usab si Moises sa maayong mga hiyas ni Gad sa dihang siya miingon: “Bulahan siya nga nagapadako sa mga utlanan ni Gad. Ingon sa usa ka leyon siya magapuyo, ug iyang kuniskunison ang bukton, oo, ang alimpulo. Ug iyang kuhaon ang unang bahin alang kaniya, kay didto gitagana ang pahat sa usa ka maghahatag-lagda. Ug ang mga pangulo sa katawhan magtigom pagtingob. Ang pagkamatarong ni Jehova iya gayod nga pagatumanon ug ang iyang hudisyal nga mga hukom diha sa Israel.”—Deu 33:20, 21.
Ang Ramot sa Gilead, sa teritoryo sa Gad, maoy usa sa mga siyudad nga dalangpanan nga gitudlo ni Moises. (Deu 4:41-43) Ang ubang Levihanong mga siyudad sa ilang teritoryo mao ang Mahanaim, Hesbon, ug Jazer. (Jos 21:38, 39) Ang siyudad sa Dibon, diin nakaplagan ang nabantog nga Bato sa Moab niadtong 1868 K.P., maoy usa sa ubay-ubayng mga siyudad nga gitukod pag-usab sa mga Gadhanon sa dihang nailog nila ang teritoryo.—Num 32:1-5, 34, 35.
Ang Gad Nagpaluyo kang David. Sa dihang si David nailalom sa mga pagpig-ot tungod kang Saul, daghang pangulo sa kasundalohan sa mga anak ni Gad ang mitabok sa nagbahang Suba sa Jordan aron sa pagdapig kaniya didto sa Ziklag sa Juda. Sila gihubit ingong “maisog, mga tawong gamhanan, mga sundalo alang sa gubat, nga kanunayng nag-andam sa dakong taming ug sa bangkaw, kansang mga nawong maoy mga nawong sa leyon, ug sila sama sa mga gasela sa katulin ibabaw sa kabukiran. . . . Ang labing ubos maoy katumbas sa usa ka gatos, ug ang labing dako maoy katumbas sa usa ka libo.” (1Cr 12:1, 8-15) Sa ilang pagpakig-away sa mga Hagrihanon ug sa mga kaalyado niini, kini ang giingon bahin kanila (lakip kang Ruben ug Manases): “Sa Diyos sila mitawag alang sa tabang diha sa panggubatan, ug siya mitugot nga pangaliyupoan sa ilang pabor tungod kay sila misalig kaniya.” Ingong resulta, daghan kaayong mga binihag ug kahayopan ang ilang naagaw.—1Cr 5:18-22.
Misunod Kang Jeroboam. Sa dihang nabahin ang gingharian, ang tribo ni Gad mipaluyo sa amihanang pundok ilalom ni Jeroboam. Katuigan sa ulahi, sa adlaw ni Jehu, sa dihang “si Jehova misugod sa pagbulagbulag sa Israel,” ang walay depensang dapit sa sidlakang utlanan sa Gad nahimong bahin sa panggubatan tali sa amihanang gingharian sa Israel ug Sirya. (2Ha 10:32, 33) Sa kataposan, si Tiglat-pileser III, nga hari sa Asirya, nagparot sa Gad ug nagbihag sa mga molupyo niini. Tungod niini napanag-iya sa mga Ammonhanon kini nga teritoryo.—2Ha 15:29; 1Cr 5:26; Jer 49:1.
Sa matagnaong panan-awon ni Ezequiel sa pagbahin sa yuta, ang pahat nga gihatag kang Gad mao ang tumoy sa H. (Eze 48:27, 28) Sa listahan sa mga tribo sa Israel sa Pinadayag kapitulo 7, ikatulo ang Gad.
3. Usa ka manalagna ug bisyonaryo. Siya nagtambag kang David nga mobalik sa Juda, sa dihang siya nagpuyo sa “lisod adtoon nga dapit” sa langob sa Adulam ingong kagiw gikan kang Saul. (1Sa 22:1-5) Sa dihang mapangahasong nagsenso si David sa ulahing bahin sa iyang paghari, pinaagi ni Gad gipapili ni Jehova si David ug usa sa tulo ka silot. Sa ulahi gitambagan ni Gad si David nga magtukod ug halaran alang kang Jehova sa giokanan ni Arauna (Ornan). (2Sa 24:10-19; 1Cr 21:9-19) Si Gad nakaamot sa pag-organisar sa mga maghohoni sa sangtuwaryo. (2Cr 29:25) Si Natan ug Gad mao ang gipasidunggan sa kadaghanan nga maoy nagkompleto sa Unang Samuel ug sa pagsulat sa tibuok Ikaduhang Samuel.—1Cr 29:29.