Ang kahulogan niining ngalana dili matino.

1. Usa ka kaliwat ni Ruben.​—1Cr 5:​3, 4.

2. Ang ngalan makaplagan sa mga kapitulo 38 ug 39 sa Ezequiel ug gigamit alang sa pangulo sa usa ka samag bagyo, multinasyonal nga pag-atake batok sa katawhan sa Diyos. Ang pag-atake mahitabo human matigom ni Jehova ang iyang katawhan gikan sa kanasoran ug mapasig-uli sila ngadto sa kanhi napayhag nga “kabukiran sa Israel.” Tungod kay sila nagpuyo sa kasegurohan, nga walay  makitang mga timailhan sa panalipod, ug tungod kay sila nakatagamtam ug dakong kauswagan, si Gog naaghat nga mohimog usa ka mabangis, bug-os nga pag-atake batok kanila. Tungod niini iyang gitigom ang usa ka dakong panon sa kasundalohan gikan sa daghang kanasoran. Apan ang iyang pag-atake nakapasuko kang Jehova ug misangpot sa grabeng kapildihan ug kalaglagan ni Gog ug sa tibuok niyang panon. Ang ilang mga patayng lawas nahimong pagkaon sa mga langgam ug mga mananap, ug ang ilang mga bukog gilubong sa walog nga human niadto gitawag nga Walog sa Panon ni Gog (sa literal, Walog ni Hamon-Gog).

Ang Gigikanan ug ang Katuyoan sa Pag-atake. Ang gigikanan sa pag-atake halayo kaayo gikan sa yuta sa Israel. Si Gog maoy gikan “sa yuta sa Magog,” nga nahimutang “sa kinalay-ang mga bahin sa amihanan.” (Eze 38:​2, 15) Siya mao ang “pangulong hepe [“dakong prinsipe,” AT; “pangulong prinsipe,” KJ, RS] sa Mesek ug sa Tubal.” (Eze 38:​2, 3) Ang pipila ka hubad mabasa dinhi nga “prinsipe sa Ros, Mesek, ug Tubal” (AS, JB), sa ingon ang “Ros [Heb. alang sa “pangulo”]” nagtumong sa usa ka nasod o katawhan. Apan walay ingon niana nga yuta o katawhan nga gihisgotan sa ubang teksto sa Bibliya. Ang Mesek ug Tubal, sama sa Magog, maoy mga ngalan nga gihatag ngadto sa mga anak nga lalaki ni Japet (Gen 10:2), ug ang tulo ka yuta nga nagbaton niining mga ngalana nahimutang sa A sa Israel. (Tan-awa ang MAGOG Num. 2; MESEK Num. 1; TUBAL.) Ang ubang mga membro sa miatake nga kasundalohan gikan sa amihanan, nga mga Japetikanhon usab, mao ang Gomer ug Togarma (giisip nga mga katigulangan sa karaang mga Cimerianhon ug mga Armenianhon). Ang Japetikanhong Persia nahimutang sa AS. Apan ang panagkunsabo naglakip usab sa mga membrong Hamitikanhon sa habagatan​—ang Etiopia ug Put sa Aprika. (Eze 38:4-6, 15) Busa, si Gog nagmando ingong komandante niining dakong panon sa manunulong nga kasundalohan nga migamit ug grabeng mga kapit-osan aron dugmokon ang katawhan ni Jehova nga samag sila gipiit sa usa ka lugpit.

Ang Israel gihubit ingong “nagpuyo sa kinapusoran sa yuta.” (Eze 38:12) Ang karaang Israel dili lamang kay nahimutang sa usa ka sentrong dapit tali sa mga kontinente sa Eurasia ug Aprika kondili mao usab ang sentro sa putli nga pagsimba sa matuod nga Diyos ug giisip niya ingong “tawotawo sa iyang mata.”​—Deu 32:​9, 10; Zac 2:8.

Si Jehova nag-ingon nga iyang ‘kaw-itan ang apapangig ni Gog’ ug guyoron siya ngadto niini nga pag-atake. (Eze 38:4; itandi ang 2Ha 19:​20, 21, 28.) Apan ang tagna tin-awng nagpakita nga kini gitinguha na ni Gog, ang laraw naggikan sa iyang kasingkasing mismo. (Eze 38:​10, 11) Bisan pa niana, si Jehova nagpalihok kang Gog pinaagi sa pagpasig-uli ug sa pagpauswag sa katawhan nga gitawag sumala sa iyang ngalan. Kini nakaaghat kang Gog nga ipahungaw ang iyang kapungot batok sa katawhan sa Diyos ug kinabubut-ong moabante ngadto sa usa ka dalan nga mosangpot sa iyang hinanaling kalaglagan ug sa tanan niyang kaubanan. Pinaagi sa kapildihan ug kalaglagan ni Gog ug sa iyang kasundalohan, padakoon ug balaanon ni Jehova ang iyang ngalan atubangan sa tanan nga makakita.​—Eze 38:12-23; 39:5-13, 21, 22; itandi ang Joe 3:9-17.

Pag-ila Kang Gog. Ang kayutaan ug ang katawhan nga gihisgotan sa tagna maylabot kang Gog nailhan gikan sa Bibliya ug sa lakbit gikan sa sekular nga kasaysayan. Apan ang paningkamot nga ilhon si Gog ingong mao ang usa sa iladong yutan-ong magmamando diha sa kasaysayan wala molampos. Ang kanunayng gisugyot mao si Gyges nga hari sa Lydia sa kasadpang Asia Minor, gitawag nga Guggu diha sa mga rekord sa Asiryanhong monarko nga si Ashurbanipal. (Ancient Records of Assyria and Babylonia, ni D. Luckenbill, 1927, Tomo II, pp. 297, 351, 352) Apan si Gyges patay na mga dekada sa wala pa isulat ang tagna ni Ezequiel. Busa, ang maong pag-ila dili tukma. Dugang pa, ang tagna mismo nagpunting sa pag-atake ni Gog nga mahitabo “sa kaulahiang bahin sa mga tuig,” “sa kaulahiang bahin sa mga adlaw.” (Eze 38:​8, 16; itandi ang Isa 2:2; Jer 30:24; 2Ti 3:1.) Tungod niini, ang ngalang Gog dayag nga maoy matanghagaon o simboliko, dili ngalan sa usa ka iladong tawhanon nga hari o lider.

Ang ebidensiya nagpunting sa usa ka katumanan diha sa gitawag sa ubang mga teksto nga “panahon sa kataposan.” (Dan 11:35; 12:9; itandi ang Pin 12:12.) Giila sa mga eskolar ug mga komentarista sa Bibliya nga sa katibuk-an kining tagnaa nagtumong sa panahon sa Mesiyanikong Gingharian. Pananglitan, ang The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge nag-ingon: “Mopatim-awng si Gog mao ang lider sa kataposan ug mapintas nga pag-atake sa mga gahom sa kalibotan batok sa gingharian sa Diyos.” (Giedit ni S. Jackson, 1956, Tomo V, p. 14) Walay nahibaloang katumanan niini diha sa kinaiyanhong Israel. Ang katumanan sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw” makataronganon nga may kalabotan sa espirituwal nga Israel, ang Kristohanong kongregasyon (Rom 2:​28, 29; Gal 6:16), nga gihubit  ni apostol Pablo ingong mga anak, ug gitultolan, sa “Jerusalem sa itaas.” (Gal 4:26) Kini nga mga punto makatabang aron mailhan si Gog.

Ang dugang pang tabang makaplagan sa basahon sa Pinadayag. Ang matagnaong mga panan-awon nianang basahona nagtagna nga mosamot ang paglutos batok sa Kristohanong kongregasyon nga himoon sa simbolikong dragon, si Satanas nga Yawa. Nahitabo kini human nga siya uban sa iyang mga demonyo gitambog sa yuta gikan sa langit, usa ka buhat nga gihimo sa Gingharian sa Diyos pinaagi ni Kristo sa panahon nga si Jesus misugod sa paggamit sa iyang harianong awtoridad. (Pin 12:5-10, 13-17) Ang pagtigom sa mga nasod sa yuta batok sa Diyos, sa iyang Anak, ug sa matinumanong mga alagad sa Diyos sa yuta gihulagway pag-ayo niini nga mga panan-awon, ingon man ang bug-os nga kapildihan ug kalaglagan sa maong kaawayng mga puwersa. (Pin 16:13-16; 17:12-14; 19:11-21) Ang pagkombira sa mga langgam sa patayng lawas sa maong mga kaaway sa pagmando sa Gingharian ni Kristo gihisgotan usab dinhi.​—Itandi ang Eze 39:​4, 17-20 sa Pin 19:21.

Ang tagna diha sa Ezequiel bahin kang Gog nagtumong sa bangis nga pag-atake batok sa katawhan sa Diyos sa tibuok kalibotan. Klaro nga si Gog nagtumong sa alyansa sa kanasoran nga maoy moatake, pero si Satanas nga Yawa ang magpahinabo ug magmaniobra niana. Kini nga pag-atake mosangpot sa bug-os nga pagpapha sa mga puwersa ni Satanas pinaagi sa makalilisang nga gahom sa Diyos.​—Eze 38:18-22.

Paglubong sa Panon ni Gog. Ang lubnganan ni ‘Gog ug sa tibuok niyang panon’ maoy sa “walog niadtong mangagi latas sa sidlakan sa dagat.” (Eze 39:11) Ang An American Translation dinhi mabasa, “ang walog sa Abarim, sidlakan sa Patayng Dagat.” Ang ngalang Abarim gigamit sa Numeros 33:​47, 48 nga nagtumong sa kabukiran sa S sa Patayng Dagat. (Tan-awa ang ABARIM.) Adunay duha ka lawom nga walog o lugot niini nga rehiyon, ang Arnon ug ang Zered. Ang Arnon maoy mga 3 km (2 mi) ang gilapdon sa ibabaw niini ug mga 520 m (1,700 p) ang giladmon. Ang Zered maoy mas makahahadlok nga dal-og, ang titip nga pangpang niini may giladmon nga mga 1,190 m (3,900 p). Bisan hain niining duha ka walog mahimong gamiton sa paglarawan niining matagnaong lubnganan, ang Arnon nga anaa sa S sa dagat, samtang ang Zered nga anaa sa HS mao ang sagad nga giagian. O, sanglit ang larawang gipakita maoy simboliko, lagmit walay espesipiko nga walog ang gitumong. Kining paglubong diha sa usa ka lawom nga dapit duol sa Patayng Dagat susama usab sa paghubit sa Pinadayag bahin sa paglaglag sa mga magsusupak sa Gingharian sa Diyos pinaagi sa pagtambog kanila ngadto sa simbolikong linaw nga kalayo, ug pinaagi sa pagtambog kang Satanas sa kahiladman.​—Pin 19:20; 20:1-3.

Ang Gog ba nga gihisgotan sa Pinadayag mao ra usab ang gihisgotan sa Ezequiel?

3. Ang Pinadayag 20:8 naghisgot usab sa “Gog ug Magog.” Ang duha ka ngalan gipakitang nagtumong sa “kanasoran sa upat ka suok sa yuta” nga nagtugot sa ilang kaugalingon nga pahisalaagon ni Satanas human siya pagulaa gikan sa simbolikong “kahiladman.” Sanglit ang ubang mga teksto nagpakita nga ang Milenyong Pagmando ni Kristo magtapos sa nasodnong pagmando ug mga pagkabahinbahin (Dan 2:44; 7:​13, 14), mopatim-aw nga ang maong “kanasoran” maoy resulta sa pagrebelde batok sa iyang tibuok-yutang pagmando. Sila misulong sa “tibuok nga yuta” aron libotan “ang kampo sa mga balaan ug ang siyudad nga hinigugma.” Mahitabo kini inigkahuman sa Milenyong Pagmando ni Kristo Jesus sa tibuok yuta.​—Pin 20:​2, 3, 7-9.

Ang paggamit sa mga ngalang “Gog ug Magog” dayag nga nagpasiugda sa pipila ka kaamgiran tali niini nga kahimtang human sa Milenyo ug nianang sa unang pag-atake. Sa Ezequiel ug sa Pinadayag, ang mga magsusupak daghan kaayo (gipakita sa Pinadayag ang usa ka dili-tinong gidaghanon, “ingon sa balas sa dagat”); ang pag-atake misangpot tungod sa kaylap nga panagkunsabo ug gitumong batok sa mga alagad sa Diyos sa dihang sila nagpahimulos ug dakong kauswagan. Busa, ang paggamit sa “Gog ug Magog” sa paghubit niadtong nadaldal sa pagrebelde human sa Milenyo maoy haom kaayo. Ang ilang kataposan maoy bug-os nga kalaglagan.​—Pin 20:​8-10, 14.