[Pagtugyan Ngadto sa Kalaglagan].

Usa ka siyudad sa habagatang bahin sa teritoryo sa Juda (1Cr 4:30), apan lagmit nga kining ngalana gipadapat dili lamang sa usa ka lugar, kondili tingali gipadapat usab kini sa usa ka dapit o rehiyon.

Human makabalik ang 12 ka Israelinhong mga espiya ngadto sa Kades (Num 13:26), ang mga Israelinhon sa sinugdan midumili sa pagsulong sa Canaan. Dayon, human sila hukmi ni Jehova tungod sa ilang rebelyosong tinamdan ug kakulang sa pagtuo, sila mihukom sa pagsulong, nga sukwahi sa iyang mga instruksiyon. Sila “mibangon ug sayo sa buntag” aron motungas sa dapit nga giingon ni Jehova. Ang rekord naghisgot sa ilang pagpaningkamot sa ‘pagtungas ngadto sa tumoy sa bukid.’ (Num 14:40) Apan, ang ilang pag-ingon nga motungas “sa dapit nga giingon ni Jehova” lagmit nagpasabot “sa bukirong rehiyon sa mga Amorihanon” nga gihisgotan ni Moises diha sa iyang pag-asoy pag-usab sa mga panghitabo, inay nga sa usa ka partikular nga bukid. (Deu 1:19-21, 41-43) Wala ipakita sa rekord kon unsa ka layo ang ilang gipanaw, ni espesipikong gihisgotan kon ang mga buhat nga gihubit nahitabo ba lamang sa usa ka adlaw; apan gihisgotan sa teksto nga daw ang mga panghitabo nahitabo sulod lamang sa mubong panahon.

Bisan unsa man ang kahimtang, ang rekord nagpakita nga sila gisugat sa mga Amalekanhon ug mga Canaanhon (sa Deu 1:​44, “Amorihanon,” usa ka termino nga gigamit sa pagtumong sa katawhan sa Canaan sa katibuk-an; itandi ang Gen 48:22; Jos 24:15), ug kini sila nagpildi sa mga Israelinhon, nga nagpatibulaag kanila “hangtod sa Horma.” (Num 14:45) Ang asoy sa Deuteronomio 1:44 nag-ingon nga sila natibulaag “sa Seir hangtod sa Horma.” Ang Seir mao ang teritoryo sa mga Edomhanon, ug ang ilang dominyo nianang panahona daw miabot na sa K sa Wadi Arabah ngadto sa rehiyon sa Negeb. (Itandi ang Num 20:​14, 16; Jos 11:17.) Human niini nga kapildihan, ang mga Israelinhon namalik sa Kades.​—Deu 1:​45, 46.

Kay natapos na ang ilang yugto sa paglatagaw, ang mga Israelinhon mipadayon na usab ngadto sa Canaan ug giatake sa Canaanhong hari sa Arad. (Tan-awa ang ARAD Num. 2.) Sa gihapon wala nato mahibaloi kon unsa ka layo paingon sa H nga ang hari sa Arad miabante una pa makiggubat sa mga Israelinhon, apan ang mga Israelinhon, human sa usa ka panaad ngadto kang Jehova, nakaangkon sa kadaogan batok niining haria ug ‘gitugyan ang iyang mga siyudad ngadto sa kalaglagan,’ ug human niadto ang maong dapit ginganlan ug “Horma.” (Num 21:1-3; tan-awa ang GIPAHINUNGOD NGA BUTANG.) Bisan tuod gigamit na ni Moises kining ngalana diha sa naunang asoy sa kadaogan sa mga Canaanhon batok sa Israel, lagmit gigamit niya kini agig panagana, aron hisgotan kini sa ulahi diha sa rekord, nga magpakita sa gigikanan sa ngalan. (Num 14:45) Bisan pa niana, ang mga Israelinhon niadtong panahona wala manimuyo sa maong rehiyon apan mipanaw libot sa Edom ug mipaingon sa A, nga sa ulahi misulod sa Canaan pinaagi sa pagtabok sa Jordan sa A sa Patayng Dagat.​—Num 21:4; 22:1.

Sa Josue 12:14 “ang hari sa Horma” gitala sunod sa hari sa Arad nga lakip sa 31 ka hari nga gipildi ni Josue. Lagmit wala kini magtumong sa kadaogan nga mas unang naangkon samtang si Moises buhi pa ug samtang si Josue nag-alagad pa ingong komandante militar, sanglit kini nga mga kadaogan gitala nga daw naangkon human makatabok ang Israel sa Jordan sa pagpaingon sa Canaan. (Jos 12:​7, 8) Bisan tuod kini nga kadaogan ni Josue wala hubita nga espesipiko, kini lagmit nga gilakip sa pahayag diha sa Josue 10:40-42. Kini nagpasabot nga human mobiya ang Israel gikan sa maong rehiyon aron mopanaw libot sa yuta sa Edom, ang mga Canaanhon mipuyo pag-usab sa maong teritoryo. Bisan tuod gipakita nga gipildi ni Josue ang hari sa Horma, ang rekord wala maghisgot nga niadtong panahona giokupar sa mga Israelinhon ang siyudad sa Horma.​—Itandi ang kahimtang sa Gezer diha sa Jos 12:12; Huk 1:29.

Ang siyudad gilakip sa talaan sa mga lungsod “sa kinatumyan sa tribo sa mga anak ni Juda paingon sa utlanan sa Edom sa habagatan.” (Jos 15:​21, 30) Apan, kini gipahat ngadto sa tribo ni Simeon ingong usa ka “sakop” nga siyudad sulod sa teritoryo sa Juda. (Jos 19:​1, 2, 4; itandi ang 16:9.) Sanglit ang rekord nagpakita lamang nga gipildi ni Josue ang hari sa Horma (nga wala maghisgot nga nailog ang siyudad), ang mga tribo ni Juda ug Simeon human niana nag-usa sa ilang kasundalohan aron ‘hampakon ang mga Canaanhon nga namuyo sa Zepat ug laglagon kini. Busa ang ngalan sa siyudad gitawag nga Horma.’ (Huk 1:17) Ang ilang pagngalan sa maong siyudad dinhi lagmit maoy  usa lamang ka kompirmasyon o paghisgot pag-usab sa ngalan nga una nang gigamit alang niini. Ang paggamit sa ngalang Horma sa panahon ni Moises gihunahuna sa pipila nga nagtumong sa tibuok distrito o rehiyon inay sa usa lang ka siyudad sa Zepat. Kini nagkahulogan nga ang tibuok nga distrito nailalom sa pagdili, o gikatugyan sa kalaglagan, sa bisan kanus-a nga ang maong kalaglagan ipahinabo sa ulahi.​—Itandi ang Commentary on the Old Testament, ni C. F. Keil ug F. Delitzsch, 1973, Tomo II, Joshua, Judges, Ruth, p. 256; tan-awa ang ZEPAT.

Ang nahimutangan sa Horma wala matino. Lainlaing sugyot ang gihatag, apan sanglit ang tanang gituohang mga dapit maoy kapin sa 60 km (37 mi) sa A sa Kades-barnea, diin sa sinugdan ang mga Israelinhon migikan “sayo sa buntag” (Num 14:40), ug sanglit ang Horma gihisgotang mao ang dapit nga sila natibulaag tungod sa kapildihan, ug dayag nga sila mikalagiw balik sa Kades, ang maong mga dapit nga layo na kaayo sa A dili gayod mosibo sa asoy sa Bibliya.

Bisag usa gihapon ka Simeonhong siyudad sa panahon ni David, ang Horma maoy usa sa mga dapit nga iyang giduaw sa dihang siya nahimong kagiw ug usa sa mga siyudad nga sa ulahi iyang gipadad-an ug mga gasa.​—1Sa 30:26-31; 1Cr 4:​24, 28-31.