Hudyaka
Ang Gregong pulong nga koʹmos, nga gihubad nga “hudyaka,” makaplagan sa tulo ka higayon diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan ug kanunayng gigamit diha sa daotan o dili-maayo nga diwa. Ang Greek-English Lexicon of the New Testament ni Joseph Thayer nagpunting nga sa karaang Grego nga mga sinulat kini nagtumong sa “usa ka panggabii ug gubot nga parada sa hubog ug banha nga mga tawo nga human sa panihapon magparada latas sa kadalanan nga may mga sulo ug musika agig pagpasidungog kang Bacchus o sa ubang bathala [o sa usa ka mananaog sa mga dula], ug mag-awit ug magdula atubangan sa mga balay sa ilang mga higala nga lalaki ug babaye.” (1889, p. 367) Ang maong malaw-ay ug mapatuyangong paggawi, uban sa mga parada diha sa kadalanan nga sama sa modernong mga karnabal sa pipila ka kayutaan, maoy kasagaran diha sa Gregong mga siyudad sa panahon sa mga apostoles. Busa ang mapasidan-ong tambag bahin niini maoy tukma ug mapuslanon alang sa matuod nga mga magsisimba.
Ang mga hudyaka tino nga dili angay sa mga Kristohanon; kini gikondenar sa Pulong sa Diyos. Sa wala pa mahimong mga Kristohanon, ang pipila niadtong gisulatan ni Pedro, nga mga pumoluyo sa impluwensiyado sa Grego nga mga lalawigan sa Asia Minor (1Pe 1:1), “nagpadayon sa mga buhat sa malaw-ayng panggawi, kaulag, pagpatuyang sa bino, hudyaka, palabwanay sa inom, ug sa gidiling mga idolatriya.” Apan sa dihang sila nahimong mga Kristohanon, sila miundang na sa maong mga buhat. (1Pe 4:3, 4) Tungod sa hilabihang kalaw-ayan ug kadunotan niini, ang hudyaka maoy usa ka “buhat nga iya sa kangitngit” nga dili angayng buhaton sa mga Kristohanon.—Rom 13:12-14.
Ang Bibliya wala magdili sa kangaya ug paglipaylipay. Ang tawo giingnan nga magmaya diha sa iyang Maglalalang, ang bana magmaya sa iyang asawa, ang mamumuo magmaya sa buhat sa iyang mga kamot, ug ang mag-uuma sa bunga sa iyang paghago. (Sal 32:11; Pr 5:18; Ecc 3:22; Deu 26:10, 11) Ang pagkaon ug ang ilimnon mahimong lakip ug makaamot sa pagmaya (Ecc 9:7; Sal 104:15), apan kinahanglang mangibabaw ang pagkamakasaranganon. (Pr 23:20; 1Ti 3:2, 11; 1Co 10:31) Ang paglipaylipay hangtod sa pagkahubog, uban sa mga kasamok ug kalaw-ayan, maoy hudyaka. Gilakip ni Pablo ang mga hudyaka sa “mga buhat sa unod,” diin ang mga nagabuhat niini “dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.”—Gal 5:19-21.