Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Igpapahulay, Tuig nga

Igpapahulay, Tuig nga

Ang ikapito sa matag siklo sa pito ka tuig; sulod niining tuiga, sa karaang Israel ang yuta papahulayon, dili tikaron, ug ang isigka-Hebreohanon dili pugson sa pagpabayad sa mga utang.

Sugod sa 1473 W.K.P., nga mao ang tuig sa pagsulod sa Israel sa Yutang Saad, ang usa ka tuig nga igpapahulay kinahanglang saulogon “sa kataposan sa matag pito ka tuig,” sa pagkatinuod, sa matag ikapitong tuig. (Deu 15:​1, 2, 12; itandi ang Deu 14:28.) Ang tuig nga Igpapahulay dayag nga nagsugod sa pagbudyong sa trompeta sa Etanim (Tisri) 10, ang Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala. Hinunoa, ang uban nagtuo nga ang tuig sa Tinghugyaw nagsugod sa Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala, samtang ang tuig nga Igpapahulay nagsugod sa Tisri 1.

Walay himoong pagtikad sa yuta, pagpugas, o pagpul-ong, ni pag-ani sa mga abot nga nanubo, apan ang mga tanom nga nanubo rag iya pasagdang magpabilin sa kaumahan, nga mahimong kaonon sa tag-iya sa uma maingon man sa iyang mga ulipon, sa sinuholang mga mamumuo, ug sa langyawng mga pumoluyo. Kini maoy usa ka maluluy-ong tagana alang sa mga kabos ug, dugang pa, alang sa mga binuhing kahayopan ug ihalas nga mga mananap, sanglit sila mahimong mokaon usab sa abot sa yuta panahon sa tuig nga Igpapahulay.​—Lev 25:1-7.

Ang tuig nga Igpapahulay gitawag nga “ang tuig sa pagpahigawas [hash·shemit·tahʹ].” (Deu 15:9; 31:10) Nianang tuiga ang yuta makapahimulos ug bug-os nga kapahulayan, o pagpahigawas, nga dili pagatikaron. (Ex 23:11) Dugang pa, dihay kapahulayan o pagpahigawas sa mga giutang. Kadto maoy “usa ka pagpahigawas alang kang Jehova,” agig pagpasidungog kaniya. Bisan tuod ang uban lahi ug pagsabot niini, ang pipila ka komentarista nagtuo nga ang mga utang sa pagkatinuod wala kanselaha, apan, hinuon, ang nagpautang dili magpugos sa isigka-Hebreohanon sa pagbayad sa utang, kay walay kita ang mag-uuma nianang tuiga; apan ang nagpahulam makapugos sa usa ka langyaw sa pagbayad sa iyang utang. (Deu 15:1-3) Gituohan sa ubang mga rabbi nga ang mga utang nga gipahulam tungod sa kaluoy aron tabangan ang usa ka kabos nga igsoon gikanselar, apan lahi ang kategoriya sa mga giutang alang sa negosyo. Ilang giingon nga, sa unang siglo sa Komong Panahon, si Hillel nagmugna ug usa ka kahikayan diin ang nagpahulam makaadto sa korte ug seguradohon nga ang iyang gipautang dili makanselar pinaagi sa paghimo ug usa ka deklarasyon.​—The Pentateuch and Haftorahs, giedit ni J. Hertz, London, 1972, pp. 811, 812.

Kini nga tuig sa pagpahigawas, o kapahulayan gikan sa pagpugos sa pagbayad sa mga utang, wala ipadapat sa pagpagawas sa mga ulipon, nga kadaghanan niini nahimong ulipon tungod sa utang. Hinunoa, ang Hebreohanong ulipon pagawason sa ikapito nga tuig sa iyang pagkaulipon o sa panahon sa Tinghugyaw, sa bisan hain niini ang mauna.​—Deu 15:12; Lev 25:​10, 54.

Ang pagtuman sa mga tuig nga Igpapahulay ingong bahin sa pakigsaad ni Jehova sa Israel nanginahanglan ug pagtuo, apan ang bug-os nga pagtuman niini nga pakigsaad mosangpot sa dagayang mga panalangin. (Lev 26:3-13) Ang Diyos misaad nga motagana ug igong abot panahon sa ikaunom nga tuig sa pag-ani aron sa pagtaganag pagkaon alang sa mga tulo ka tuig, gikan sa ikaunom nga tuig hangtod sa pag-ani sa ikawalo nga tuig. Tungod kay walay pagpugas sa ikapito nga tuig, walay pag-ani hangtod sa ikawalo nga tuig. (Itandi ang Lev 25:20-22.) Sa dihang ang Israel misulod sa Yutang Saad ubos sa pagdumala ni Josue, unom ka tuig ang gigugol sa pagsakop sa mga nasod sa Canaan ug sa pagpahat sa mga yutang panulondon. Siyempre, nianang panahona ang Israel nakapugas lamang ug diyutay, kon sila nakapugas man, apan dihay makuhang pagkaon gikan sa mga abot sa mga Canaanhon. (Deu 6:​10, 11) Ang ikapito nga tuig maoy igpapahulay, mao nga sila kinahanglang magpasundayag ug pagtuo ug pagkamasinugtanon pinaagi sa paghulat hangtod sa pag-ani sa ikawalo nga tuig, ug pinaagi sa panalangin sa Diyos sila nakalahutay.

Sa matag tuig sa pagpahigawas, sa panahon sa Pista sa mga Balongbalong, ang tibuok katawhan kinahanglang magtigom, mga lalaki ug mga babaye, mga bata ug langyawng mga pumoluyo, aron mamati sa pagbasa sa Balaod.​—Deu 31:10-13.

Ang yuta nakapahimulos untag 121 ka tuig nga Igpapahulay gawas pa sa 17 ka tuig sa Tinghugyaw una pa sila madestiyero kon ang Israel mituman pa sa Balaod sa hustong paagi. Apan ang mga tuig nga Igpapahulay wala tumana sa bug-os. Sa dihang ang katawhan nadestiyero sa Babilonya, ang yuta nagpabiling biniyaan sulod sa 70 ka tuig ‘hangtod nga nabayran sa yuta ang mga igpapahulay niini.’ (2Cr 36:​20, 21; Lev 26:​34, 35, 43) Walay teksto sa Kasulatan nga nag-ingon nga ang mga Hudiyo wala magsaulog ug eksaktong 70 ka tuig nga Igpapahulay; apan gitugotan ni Jehova nga ang gipatuman nga 70 ka tuig nga pagkabiniyaan sa yuta mohulip sa tanang tuig nga Igpapahulay nga wala sauloga.