Jehoram
[Si Jehova Maoy Hataas (Binayaw)].
Ang pinamubo niining ngalana maoy Joram.
1. Usa sa duha ka saserdote nga gipili ni Jehosapat niadtong 934 W.K.P., ang ikatulong tuig sa iyang paghari, uban sa pangunang mga prinsipe ug mga Levihanon, aron mahimong nagapanawng mga magtutudlo sa “basahon sa balaod ni Jehova.”—2Cr 17:7-9.
2. Anak nga lalaki ni Ahab ug Jezebel, kinsa mipuli sa iyang magulang nga si Ahazias ingong ikanapulong hari sa amihanang gingharian sa Israel niadtong mga 917 W.K.P. Siya naghari sa 12 ka tuig. (2Ha 1:17, 18; 3:1; 9:22) Kini nga hari sa Israel dili mao ang hari sa Juda nga pareho niyag ngalan, kinsa iyang bayaw nga lalaki. (Tan-awa ang Num. 3.) Bisan tuod gihanaw ni Jehoram ang sagradong haligi ni Baal nga gipatindog sa iyang amahan, siya nagpadayon sa pagbuhat “kon unsay daotan sa mga mata ni Jehova,” ug mitapot sa pagsimba sa nating baka nga gitukod ni Jeroboam.—1Ha 12:26-29; 16:33; 2Ha 3:2, 3.
Si Haring Jehosapat sa Juda ug ang hari sa Edom miduyog kang Jehoram sa pag-atake sa Moab nga nagmalamposon tungod kay gipahinabo ni Jehova nga ang mga kaaway matamatahon. Ang manalagna sa Diyos nga si Eliseo nagsugo sa mga tawo sa kampo sa Israel sa pagkalot ug mga kanal aron makapondo sa kinahanglanon kaayong tubig nga hinatag sa Diyos. Sa pagkasunod buntag, tungod sa sidlak sa adlaw nga mianinag diha sa tubig gipakaingon sa mga Moabihanon nga ang tubig maoy dugo. Kay nagtuo nga ang manag-abin nga kampo sa tulo ka hari nagpinatyanay sa usag usa, ang mga Moabihanon misulod aron sa pagkuha sa mga agawonon, apan daghan hinuon kanila ang gipamatay.—2Ha 3:4-27.
Si Naaman, ang pangulo sa kasundalohan sa Sirya, miadto kang Jehoram aron mamaayo sa sanla, nga nagdalag sulat alang sa maong katuyoan gikan sa hari sa Sirya. Si Jehoram, nga naghunahunang ang Siryanhong magmamando nangitag away, mipatugbaw, ‘Diyos ba ako, nga makahimo sa pagpatay ug sa pagpabuhi, ug sa pag-ayo ug sanla?’ Hinunoa, mihangyo si Eliseo nga ipadala ni Jehoram si Naaman ngadto kaniya aron ang Siryanhong pangulo sa kasundalohan mahibalo nga ang matuod nga Diyos adunay manalagna diha sa yuta, usa nga may katakos sa paghimo sa maong pagpang-ayo.—2Ha 5:1-8.
Si Jehoram gipahibalo usab daan sa manalagna ni Jehova nga si Eliseo bahin sa mga lakang sa Siryanhong kasundalohan. (2Ha 6:8-12) Ang pipila ka pagsulong sa mga Siryanhon batok sa Israel gipakyas sa Diyos panahon sa paghari ni Jehoram.—2Ha 6:13–7:20.
Apan bisan pa sa mga gipakita sa Diyos nga mahigugmaong-kalulot, si Jehoram, hangtod sa adlaw nga siya namatay, wala maghinulsol ug mobalik kang Jehova uban sa bug-os niyang kasingkasing. Ang kamatayon hinanaling miabot ug wala damha. Si Jehoram didto sa Jezreel ug nagpaayo sa iyang mga samad nga naagoman sa pagpakiggubat sa mga Siryanhon. Sa ulahi, siya migula aron sa pagsugat kang Jehu, nga nangutana, “Aduna bay pakigdait, Jehu?” Tungod sa negatibong tubag, si Jehoram mikalagiw, apan si Jehu nagpana kaniya lagbas sa iyang kasingkasing. Busa ‘kining anak nga lalaki sa usa ka mamumuno’ (2Ha 6:32) gipatay, ug ang iyang patayng lawas gisalibay ngadto sa yuta ni Nabot.—2Ha 9:14-26.
3. Ang panganayng anak nga lalaki ni Jehosapat kinsa, sa nagpanuigon ug 32, nahimong hari sa Juda. (2Cr 21:1-3, 5, 20) Mopatim-aw nga sulod sa ubay-ubayng katuigan, sa pipila ka paagi si Jehoram kauban sa iyang amahan sa pagkahari. (2Ha 1:17; 8:16) Ang walo ka tuig nga pagmando nga gipasidungog kang Jehoram nagsugod sa 913 W.K.P. (2Ha 8:17) Busa sulod niining mga tuiga ang amihanan ug habagatan nga mga gingharian may mga magmamando nga parehog ngalan. Sila magbayaw usab tungod kay si Jehoram sa Juda naminyo kang Atalia, ang anak nga babaye ni Ahab ug Jezebel ug igsoon ni Jehoram sa Israel.—2Ha 8:18, 25, 26; tan-awa ang Num. 2.
Labing menos sa usa ka paagi tungod sa daotang impluwensiya sa iyang asawa nga si Atalia, si Jehoram wala magpadayon sa pagsubay sa matarong nga mga dalan sa iyang amahan nga si Jehosapat. (2Ha 8:18) Dili lamang gibuno ni Jehoram ang iyang unom ka igsoon ug ang pipila ka prinsipe sa Juda kondili iyang gipaliso usab ang iyang mga sakop gikan kang Jehova ngadto sa bakak nga mga diyos. (2Cr 21:1-6, 11-14) Ang tibuok niyang paghari nahugawan sa panagbangi sa sulod ug sa gawas. Una, ang Edom mirebelde; dayon ang Libna mialsa batok sa Juda. (2Ha 8:20-22) Diha sa usa ka sulat ngadto kang Jehoram, ang manalagna nga si Elias nagpasidaan: “Tan-awa! Ipadapat ni Jehova ang dakong hampak nganha sa imong katawhan ug sa imong mga anak ug sa imong mga asawa ug sa tanan mong mga manggad.” Dugang pa, ikaw, Haring Jehoram, “takboyan ug daghang sakit, uban ang usa ka balatian sa imong mga tinai, hangtod nga ang imong mga tinai molugwa tungod sa sakit sa adlaw-adlaw.”—2Cr 21:12-15.
Ang tanan nahitabo gayod nga ingon niana. Gitugotan ni Jehova nga sakopon sa mga Arabo ug mga Filistehanon ang yuta ug bihagon ang mga asawa ni Jehoram ug ang iyang mga anak nga lalaki. Ang kamanghoran lamang nga anak nga lalaki ni Jehoram nga si Jehoahaz (gitawag usab nga Ahazias) ang gitugotan sa Diyos nga makaikyas, hinuon, gitugot lamang kini tungod sa gihimong pakigsaad sa Gingharian uban kang David. “Human niining tanan si Jehova naghampak [kang Jehoram] diha sa iyang mga tinai sa usa ka sakit nga walay pagkaayo.” Duha ka tuig sa ulahi “ang iyang mga tinai milugwa” ug sa kataposan siya namatay. Busa natapos ang kinabuhi niining daotang tawo, kinsa “mitaliwan nga wala kawilihi.” Siya gilubong sa Siyudad ni David, “apan dili sa mga lubnganan sa mga hari.” Si Ahazias nga iyang anak nga lalaki nahimong hari puli kaniya.—2Cr 21:7, 16-20; 22:1; 1Cr 3:10, 11.