Jokebed
[lagmit, Si Jehova Maoy Himaya].
Anak nga babaye ni Levi nga naminyo kang Amram sa samang tribo ug nahimong inahan ni Miriam, Aaron, ug Moises. (Ex 6:20; Num 26:59) Si Jokebed maoy usa ka babaye nga may pagtuo; siya misalig sa iyang Diyos nga si Jehova. Ingong hugot nga pagsupak sa sugo ni Paraon siya midumili nga patyon ang iyang anak, nga sa ulahi ginganlan ug Moises, ug tapos sa tulo ka bulan, sa dihang dili na siya mahimong itago sa balay, siya nagbutang kaniya sa usa ka arka nga papiro ug nagbutang niini taliwala sa mga tangbo sa tampi sa suba sa Nilo. Nakit-an sa anak nga babaye ni Paraon ang bata ug gisagop niya kini, apan ingon sa nahitabo, ang kaugalingong inahan ni Moises ang gihangyo nga magpasuso ug mag-atiman kaniya. Samtang nagdako ang bata, si Jokebed, duyog sa iyang bana, makugihon kaayo sa pagtudlo sa iyang mga anak sa mga prinsipyo sa putling pagsimba, ingon sa gibanaag sa ilang ulahing mga kinabuhi.—Ex 2:1-10.
Sumala sa Masoretikong teksto, si Jokebed maoy igsoong babaye ni Kohat nga amahan ni Amram; sa ato pa, si Amram naminyo sa iyang iyaan, nga dili pa supak sa balaod niadtong panahona. (Ex 6:18, 20) Ugaling, ang ubang mga eskolar nagtuo nga si Jokebed maoy ig-agaw ni Amram inay nga iyang iyaan, kay mao kini ang mabasa sa Gregong Septuagint, nga adunay samang ideya nianang sa Syriac nga Peshitta ug sa Hudiyohanong mga tradisyon. Pananglitan, ang Exodo 6:20 mabasa sa bahin: “Si Jokabed ang anak nga babaye sa igsoon sa iyang amahan.” (LXX, Bagster) “Si Amram nagkuha kang Jokaber nga anak nga babaye sa iyang uyoan.” (La) “Sa dihang nagminyo si Amram gikuha niya ang iyang ig-agaw nga si Jokabad.” (Fn) “Si Amram nagminyo sa iyang paryenteng babaye nga ginganlag Jokabed.” (Kx) Ang nota o footnote sa Rotherham sa ekspresyong “igsoong babaye sa iyang amahan” nag-ingon: “Lagmit usa lamang ka babayeng membro sa banay sa iyang amahan.” Si Thomas Scott diha sa iyang Explanatory Notes (1832) nag-ingon: “Sumala sa Septuagint ug sa Hudiyohanong mga tradisyon, si Jokebed maoy ig-agaw, dili iyaan ni Amram.” “Ang banggiitang mga kritiko naghunahuna nga si Jokebed maoy ig-agaw igtagsa ni Amram, ug dili iyang iyaan.” (Commentary ni Clarke) Sa dihang ang Numeros 26:59 nag-ingon nga si Jokebed maoy “anak nga babaye ni Levi,” mahimong nagpasabot kini ug “apo nga babaye,” ingon sa makita sa daghang ubang teksto sa Kasulatan diin ang “anak nga lalaki” gigamit sa pagtumong sa “apo nga lalaki.” Sa iyang hubad, si F. Fenton mikomento nga ang mga pulong nga ‘gipanganak kang Levi’ niining samang bersikulo, “diha sa idiom sa Hebreohanong pinulongan, wala magpasabot kang Levi sa personal, apan sa usa ka kaliwat lamang sa Tribo. Tungod sa gitas-on sa panahon, imposible nga siya mahimong kaugalingong anak ni Levi.”
Sa laing bahin, kon husto ang Masoretikong teksto sa Exodo 6:20, si Jokebed maoy iyaan ni Amram ug dili iyang ig-agaw. Kon ingnon ta nga si Levi ang amahan ni Jokebed, ang iyang inahan lagmit manghod sa inahan ni Kohat. Niining bahina si Jokebed, bisag igsoon lamang ni Kohat sa amahan, mahimong iyaan gayod ni Amram.