Sumala sa gipahayag sa magsusulat sa Ecclesiastes: “Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang, . . . panahon sa paghilak ug panahon sa pagkatawa; panahon sa pagminatay ug panahon sa paglukso.” (Ecc 3:​1, 4) Ang pulong nga “pagkatawa” dinhi mao ang hubad sa Hebreohanong berbo nga sa·chaqʹ. Bisan tuod ang paninugdang kahulogan maoy “pagkatawa,” kini nga pulong ug ang kaamgid nga pulong nga tsa·chaqʹ gihubad usab sa mga ekspresyon sama sa “magsaulog,” “makigdula,” ‘maghatag ug kalingawan,’ ‘magpakatawa,’ ug “maglipaylipay.” (2Sa 6:21; Job 41:5; Huk 16:25; Ex 32:6; Gen 26:8) Ang mga porma sa berbo nga sa·chaqʹ gigamit diha sa Proverbio 8:​30, 31 maylabot sa “batid nga magbubuhat” ingong “nagakalipay” sa atubangan ni Jehova human sa paglalang sa yuta, maingon man sa paghubit sa ‘pagdula’ sa mga linalang nga hayop diha sa dagat ug sa kapatagan.​—Sal 104:26; Job 40:20.

Kapahayagan sa Kalipay ug Kahimuot. Ang mga kalingawan ug lulinghayaw sa mga Israelinhon wala hatagig dakong pagpasiugda diha sa rekord sa Bibliya. Bisan pa niana, gipakita niini nga kini angayng lantawon ingong maayo ug tilinguhaon kon nahiuyon sa relihiyosong mga prinsipyo sa nasod. Ang pangunang mga matang sa kalingawan mao ang pagtugtog ug mga tulonggon, pag-awit, pagsayaw, pag-estoryahanay, ug may pipila ka dula. Ang mga pagtigmotigmo ug ang pagsukna ug malisod nga mga pangutana gipabilhan pag-ayo.​—Huk 14:12.

Ang pag-awit, pagsayaw, ug ang pagtugtog ug mga tamborin gihimo aron sa pagdayeg kang Jehova human gilayon sa pagkaluwas sa Israel didto sa Pulang Dagat. (Ex 15:​20, 21) Sa ulahi, sa dihang gimantala ni Aaron ang “usa ka pista alang kang Jehova” human himoa ang bulawan nga nating baka, ang katawhan nangaon ug nanginom ug dayon nanindog “aron maglipaylipay [letsa·cheqʹ].” Apan ang ilang pagsayaw ug pag-awit niining higayona maoy dinuyogan sa bakak nga pagsimba, nga nagpahinabog kaulawan.​—Ex 32:​5, 6, 18, 19, 25.

Ang tulo ka tinuig nga kapistahan nagtaganag kahigayonan sa paglipaylipay duyog sa pagtuman sa mga kinahanglanon sa pagsimba nga gilatid sa Balaod. Ang “mga sayaw nga magliyoliyo” gihisgotan maylabot sa tinuig nga pista nga gisaulog didto sa Shilo. (Huk 21:21) Ang ubang mga okasyon mao ang mga pagsaulog sa kadaogan (Huk 11:34; 1Sa 18:​6, 7) ug ang pagkorona sa usa ka hari. (1Ha 1:40) Bisan tuod ang pagsayaw mas gihimo sa mga babaye, usahay ang mga lalaki mosayaw usab, sama sa gihimo ni David sa dihang gidala ang Arka ngadto sa Jerusalem. (2Sa 6:​5, 14, 21; 1Cr 13:8; 15:29) Ang panahon sa pag-ani sa ubas ug usab ang pag-alot sa mga karnero maoy mga okasyon sa paglipay ug pagmaya. (Jer 25:30; 2Sa 13:23-28) Ang mga kasal usab maoy mga panahon sa paglipaylipay, ug si Jesus nakaamot sa maong paglipaylipay diha sa usa ka kasal nga gihimo didto sa Cana. (Jer 7:34; 16:9; Ju 2:1-10) Sa Lucas 15:25 ang honi ug pagsayaw gihisgotan ingong bahin sa pagsadya agig pagsaulog sa pagbalik sa anak nga mausikon.

Sa Ehipto ang mga ulipon gitudloag musika ug pagsayaw aron sa paglingaw sa ilang gialagarang pamilya ug sa mga dinapit niini. Ang mga Grego migamit usab ug mga babaye nga propesyonal nga mga mananayaw ug maghohoni aron sa paglingaw sa mga dinapit. Aron sa paghatag ug kalingawan, dihay pagsayaw panahon sa adlawng natawhan ni Herodes sa dihang gipangayo kaniya ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo. (Mat 14:6-8) Ang sayaw maoy popular taliwala sa mga Grego ingong kalingawan, bisan tuod sa sinugdan ang sayaw sa mga Grego nalangkit sa relihiyosong pagsimba.

Hustong Pagkatimbang Bahin sa Kalingawan. Ang mga pasidaan batok sa dili-maayong mga matang sa kalingawan ug ang panginahanglan sa pagbutang sa kalingawan sa hustong dapit niini gihisgotan diha sa pipila ka teksto. Gihisgotan sa Mga Proverbio ang hungog nga nag-isip nga ang padayong pagbuhat sa malaw-ayng panggawi maoy sama sa “dula [sechohqʹ]” ug usab ang tawo nga naglingla sa iyang isigkatawo ug nag-ingon, “Wala ba ako magtiawtiaw [mesa·cheqʹ] lamang?” (Pr 10:23; 26:19) Aron ipakita nga ang kalingawan gamay rag bili, ang Proverbio 14:13 nag-ingon:  “Bisan diha sa pagkatawa [bi·sechohqʹ] ang kasingkasing magmasulub-on; ug ang kaguol maoy sangkoanan sa pagmaya.” (Itandi ang Ecc 2:2; 7:​2, 3, 6.) Ang nagsadya nga mga Filistehanon nagpatawag sa buta nga si Samson aron sa paglingaw kanila (sa·chaqʹ), apan gihugno hinuon niya ang balay ibabaw kanila.​—Huk 16:25-30.

Si Jeremias, kay nakaamgo sa pagkaseryoso sa mga panahon ug nakaagom ug paglutos tungod sa iyang pagsangyaw, miingon nga siya wala molingkod uban “niadtong nagpasiaw [mesa·chaqimʹ]” ug nagsadya. (Jer 15:17) Bisan tuod iyang gitagna ang pagkalaglag sa Jerusalem, iyang gitagna usab nga moabot ang panahon sa dihang ang mga molupyo niini managmaya pag-usab uban sa sayaw niadtong nangatawa, nga gidayandayanan ug mga tamborin. (Jer 30:19; 31:4) Sa susama gitagna ni Zacarias ang adlaw sa dihang ang mga plasa sa napasig-uling Jerusalem mapuno sa mga bata nga nanagdula.​—Zac 8:5; tan-awa ang PAGSAYAW; DULA; TEATRO.