Kasina
Usa ka pagbati sa kayugot ug kalagot batok sa ubang mga tawo tungod sa ilang mga kabtangan, kauswagan, bentaha, posisyon, o dungog. Gusto sa mga tawong masinahon ang mga butang nga nabatonan sa uban ug tingali mobati nga kadtong nakabaton niini nga mga butang walay katungod sa pagbaton niini. Samtang ang Hebreohanong pulong nga qin·ʼahʹ, depende sa konteksto, mahimong magtumong sa kasibot, kainit, pag-insistir sa bug-os nga pagkamahinalaron, o pangabugho ug pagkasina (2Ha 19:31; Sal 79:5; Num 25:11; 5:14; Job 5:2), ang Gregong phthoʹnos kanunayng adunay negatibong diwa ug nagpasabot sa kasina.—Rom 1:29.
Ang usa sa daotang mga kiling sa makasasalang tawo mao ang tendensiya nga masina. (San 4:5) Kini maoy kapahayagan sa pagdumot. Tungod kay ang mga Filistehanon nasina sa pag-uswag ni Isaac, ilang gitak-opan ang mga atabay nga maoy iyang gisaligan sa pagpainom sa iyang mga karnero ug mga baka. Sa kataposan, ang ilang hari mihangyo nga si Isaac mobiya sa maong dapit. (Gen 26:14-16, 27) Tungod sa kasina ni Kore, Datan, ug Abiram sa dignidad ug dungganong posisyon nga gipahimuslan ni Moises ug Aaron, sila milansad ug grabeng binaba nga pag-atake. (Num 16:1-3; Sal 106:16-18) Ang paborableng pagsanong sa katawhan kang Jesus nakapasina sa pangulong mga saserdote ug sa daghang Hudiyong mga ansiyano. Ang ilang kasina miabot sa tayuktok sa dihang ilang gitugyan ang Anak sa Diyos ngadto kang Pilato aron ipatuman ang hukom nga kamatayon.—Mat 27:1, 2, 18; Mar 15:10.
Ang pagpaluyo sa mga pagtulon-an nga dili uyon sa pagtulon-an ni Jesu-Kristo mopatunghag kasina. Ang pangunang gikabalak-an sa tawo nga nagtudlo niini dili mao ang himaya sa Diyos, kondili ang pagpalambo sa iyang kaugalingong doktrina. Ang kasina nga mosangpot madayag diha sa mga paningkamot sa pagdaot ug pagbutangbutang sa tinuod nga mga Kristohanon, sa pagdaot sa ilang mga paghago ug maayong impluwensiya. (1Ti 6:3, 4) Si apostol Pablo kinahanglang makigbisog batok sa mga tawo nga daotag katuyoan, nga nagmantala kang Kristo tungod sa kasina. Ang ilang tuyo mao ang pagdaot sa reputasyon ug sa apostolikanhong awtoridad ni Pablo, nga ilang gikasinahan. Ilang gipaningkamotan nga maluya ug mawad-ag kadasig ang nabilanggo nga apostol. Sa pagpaluya kaniya, gitinguha nila nga palig-onon ang ilang kaugalingon aron ipadayon ang ilang hakog nga mga katuyoan.—Flp 1:15-17.
Kapeligrohan sa Pagpadaog sa Kasina. Ang mga tawo nga nakabaton sa ilang mga gitinguha pinaagig limbong ug kabangis tingali sa usa ka panahon magpahimulos ug kauswagan, seguridad, ug maayong panglawas. Bisan ang kamatayon sa mga tawong daotan tingali malinawon, dili inubanan sa tumang kasakit. Kon tan-awon sa usa ka alagad sa Diyos ang iyang dili tingali kaayo paborableng mga kahimtang, basin tugotan niya nga tungod sa iyang kasina sa mga kahimtang sa mga daotan mawala ang iyang pagpabili sa kahinungdanon sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos, sama sa nahitabo sa salmistang si Asap. (Sal 73:2-14) Mao kana ang hinungdan kon nganong ang Kasulatan sublisubli nga naghatag ug maayong mga katarongan nga dili kasinahan ang daotang mga tawo ni sagopon ang ilang mga paagi: Ang mga mamumuhat sa pagkadili-matarong maoy lumalabay sama sa balili nga daling malaya ilalom sa kainit sa adlaw. (Sal 37:1, 2) Bisan pa sa kauswagan niadtong nakabaton sa ilang mga gitinguha pinaagig kabangis, sila maoy dulumtanan kang Jehova ug nailalom sa iyang pagtunglo. (Pr 3:31-33) Ang ilang gibatonan maoy kinabuhi nga walay kaugmaon.—Pr 23:17, 18; 24:1, 19, 20.
Ang makaluluoy nga kahimtang sa usa ka masinahong tawo gipakita sa inspiradong proverbio: “Ang usa ka tawong masinahon [sa literal, “daotan”] ug mata nagaaghat sa iyang kaugalingon sa pagtinguha sa bililhong mga butang, apan wala siya mahibalo nga ang kawalad-on modangat kaniya.” (Pr 28:22) Ang usa ka tawo nga masinahon ug mata sa pagkatinuod nagapadulong sa kawalad-on. Samtang siya nakigbisog nga ipataas ang iyang kaugalingon aron motupong niadtong iyang mga gikasinahan, iyang gipaubos ang iyang kaugalingon sa moral nga paagi, ug gisakripisyo ang matarong nga mga prinsipyo. Bisan pa kon siya magmalamposon sa pagbaton ug bahandi, kini maoy temporaryo lamang ug pagabiyaan inigkamatay. Busa siya nanlimbasog o “nagaaghat sa iyang kaugalingon” sa walay kapuslanan. Gilakip ni Jesus ang “mata nga masinahon [sa literal, “daotan”]” sa daotang mga butang nga nagagula gikan sa sulod sa usa ka tawo ug nagahugaw kaniya.—Mar 7:22, 23.
Ang kasina maoy usa ka talamayong buhat sa unod nga makababag sa usa ka tawo sa pagpanunod sa Gingharian sa Diyos. (Gal 5:19-21) Ang tanan nga nagpadayon sa pagbuhat niini “takos sa kamatayon.” (Rom 1:29, 32) Apan, pinaagi sa tabang sa espiritu sa Diyos, ang tendensiya nga masina mapugngan.—Gal 5:16-18, 25, 26; Tit 3:3-5; 1Pe 2:1.