Kinuldasan nga Tulonggon
Dili matino ang mga tulonggon nga gitumong sa nagkalainlaing mga pulong sa orihinal nga pinulongan nga gihubad nga “kinuldasan nga tulonggon.” Ang neʹvel sagad gihisgotan uban sa kin·nohrʹ (alpa), nga nagpakitang kini nga mga tulonggon magkalahi. Ang neʹvel, nga usa ka madaladala nga tulonggon nga gama sa kahoy (1Ha 10:12), gigamit sa pagpatugtog sa sagrado ug sekular nga musika. (2Sa 6:5; 2Cr 5:12; Neh 12:27; Isa 5:12; 14:4, 11) Dayag nga nagkalainlaing kinuldasan nga mga tulonggon ang gigamit, kay ang Bibliya naghisgot sa min·nimʹ (“mga kuldas”; Sal 150:4), keliʹ neʹvel (‘kinuldasan nga tulonggon’; 1Cr 16:5; Sal 71:22), neʹvel ʽa·sohrʹ (“tulonggon nga may napulo ka kuldas,” ang ʽa·sohrʹ gilangkit sa pulong nga nagkahulogang “napulo”; Sal 33:2; 144:9), neghi·nohthʹ (susama sa berbo nga nagkahulogang “pagpatugtog ug kinuldasan nga tulonggon”; mga superskripsiyon sa Sal 4, 6, 54, 55, 61, 67, 76), ug pesan·te·rinʹ (gisabot nga nagkahulogang “kinuldasan nga tulonggon” nga triyanggulo ang porma; Dan 3:5, 7, 10, 15).—Tan-awa ang ALPA.