Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Lama

Lama

Usa ka pisikal o moral nga depekto, pagkadili-hingpit; pagkadaot; “bisan unsa nga dili maayo.”​—Deu 17:1.

Ang Hebreohanong pulong alang sa pisikal o moral nga “depekto” o “buling” mao ang mum. (Lev 21:17; Job 31:7) Ang Gregong moʹmos nagkahulogang “lama,” samtang ang kaamgid nga aʹmo·mos nagkahulogang “walay lama.” (2Pe 2:13; Efe 1:4) Kining duha ka pulong kaamgid sa lintunganayng pulong nga mo·maʹo·mai, nga nagkahulogang “kakitaan ug sayop.”​—2Co 6:3; 8:20.

Kasukwahi kang Jehova, kinsa ‘hingpit sa iyang kalihokan [“walay lama (walay buling) ang iyang mga buhat,” Sy],’ ang Diyos miingon bahin sa Israel: “Sila migawi sa ikadaot sa ilang bahin; sila dili iyang mga anak, ang sayop ilaha.”​—Deu 32:​4, 5.

Busa, ang usa ka Levihanong saserdote nga nag-alagad atubangan sa Diyos sa kahingpitan kinahanglang walay pisikal nga mga depekto sama sa pagkabuta, pagkabakol, pagkagisi sa ilong, mga abnormalidad sama sa kahimtang nga mas taas ang pikas kamot, buktot, bali nga kamot, pagkaniwang kaayo, mga sakit sa mata o panit, ug napusa nga mga itlog. (Lev 21:18-20) Kay wala niini nga mga depekto, ang hataas nga saserdote sa Israel tukmang makahawas sa Dakong Hataas nga Saserdoteng si Jesu-Kristo, kinsa “walay sala, wala mahugawi.”​—Heb 7:26.

Ang maayo, walay depekto nga mga hayop mao ang gikinahanglan nga ihalad ubos sa Moisesnong Balaod. (Ex 12:5; Lev 4:​3, 28; Deu 15:21) Ingon usab niana ang mga halad maylabot sa mahulagwayong templo nga nakita ni Ezequiel diha sa panan-awon. (Eze 43:​22, 23) Sa samang paagi, si Kristo, ang ‘walay lama ug walay buling nga nating karnero,’ “naghalad sa iyang kaugalingon nga walay buling ngadto sa Diyos.”​—1Pe 1:19; Heb 9:14.

Lakip sa mga tawo kansang pisikal nga panagway gihubit nga “walay-ikasaway” o “walay depekto” mao si Absalom, ang dalagang Sulamita, ug ang pipila ka anak nga lalaki sa Israel nga didto sa Babilonya. (2Sa 14:25; Aw 4:7; Dan 1:4) Ang tanan nga ubos sa Balaod gidasig sa pag-amping ug sa pagpanalipod sa usag usa, aron sila mawalay depekto sa bisan unsa nga paagi. “Kon ang usa ka tawo makapahinabog depekto diha sa iyang isigkatawo, nan ingon sa iyang gibuhat, mao usab ang pagabuhaton kaniya. Bali alang sa bali, mata alang sa mata, ngipon alang sa ngipon; ang samang matang sa depekto nga iyang ipahinabo sa tawo, mao kana ang ipahinabo kaniya.” (Lev 24:​19, 20) Ang apostol nagpahayag ug kabalaka bahin sa paghupot sa Kristohanong kongregasyon nga walay mga lama sa espirituwal nga diwa.​—Efe 1:4; 5:27; Col 1:22; tan-awa usab ang Jud 24.