Ang mantikaon nga likido nga pamilyar kaayo sa mga Hebreohanon mao kanang makuha gikan sa mga olibo. Ang hinog kaayong itom nga mga olibo mao ang kinadaghanag lana, apan kadtong berde pa nga nagakausab na ang kolor, mao ang magpatunghag kinamaayohang kalidad nga lana. Human sa maampingong pagpupo sa bunga gikan sa mga punoan, ug ang mga olibo nahinloan na sa mga sangasanga ug mga dahon, kini dad-on ngadto sa mga pug-anan sa lana.

Halos katunga ang lana nga makuha gikan sa unod sa hinog nga bunga sa olibo. Kini nga lana nagkalainlain ug kalidad depende sa paagi sa pagproseso sa unod. Ang labing maayo, nga gitawag ug “lunsay nga lana sa linubok nga olibo,” gipatungha pinaagig yanong proseso una pa ang mga olibo ibutang sa pug-anan. (Lev 24:2) Una, ang mga olibo ibutang sa usa ka lusong ug lubkon hangtod nga kini mapisat pag-ayo, o kini usahay tamaktamakan. (Miq 6:15) Dayon, ang napisat nga mga bunga ibalhin sa mga salaan nga bukag diin patuloon ang lana hangtod nga mogawas ang lunsay nga lana. Ang lunsay, linubok nga lana tipigan sa kulonong mga banga, ug ang unod ibalhin ngadto sa pug-anan sa olibo.

Ang usa ka komon nga kalidad sa lana himoon pinaagi sa pagdugmok pag-ayo sa mga olibo diha sa lusong o galingan nga demano. Human makatulo ang lana gikan sa unod, pasagdan kini nga molugdang diha sa kulonong mga banga o mga pasong.

Ang kinaubsang kalidad sa lana mao kanang gipuga gikan sa sapal diha sa usa ka pug-anan sa olibo human sa proseso sa pagdugmok. Ang gidugmok nga mga unod isulod sa mga bukag ug ibutang tali sa duha ka haligi sa pug-anan sa olibo. Usa ka balabag nga gibutangan ug pabug-at ang ipatong sa mga bukag aron mapuga ang lana, ug dayon paagoson paingon sa dagkong mga pondohanan aron palugdangon. Dinha, ang lana mopaibabaw, nga mahilain gikan sa mga sapal ug sa tubig sa ilalom niini sa dili pa kini habwaon aron ibutang sa dagko nga kulonong mga banga o sa linaing mga biawan aron tipigan.​—Itandi ang 2Cr 32:​27, 28; tan-awa ang PUG-ANAN.

Usa ka Simbolo sa Pag-uswag. Dakong pag-uswag ang gipasabot sa dihang gihisgotan ang ‘mga pasong sa pug-anan nga magaawas sa lana.’ (Joe 2:24) Ang nag-antos nga si Job nangandoy sa iyang kanhing mga adlaw sa kadagaya sa dihang “ang bato kanunayng nagpaagay [kaniya] ug mga sapa nga lana.” (Job 29:​1, 2, 6) Sa mahulagwayong paagi, gipahinabo ni Jehova nga si “Jacob,” o ang mga Israelinhon, mosuso “sa lana gikan sa bato nga santik,” nga mopatim-awng naggikan sa mga kahoyng olibo nga nanubo sa batoong mga dapit. (Deu 32:​9, 13) Gipahayag ni Moises nga si Aser mahimong “usa nga nagatuslob sa iyang tiil diha sa lana,” nga nagpailang kini nga tribo makatagamtam ug materyal nga mga panalangin.​—Deu 33:24.

Usa ka Hinungdanong Produkto sa Negosyo ug Ingong Pagkaon. Ang lana sa olibo nahimong usa ka hinungdanong produkto sa negosyo sa Palestina tungod sa kadagaya niini didto. Matag tuig, si Solomon naghatag kang Haring Hiram sa Tiro ug “kawhaan ka cor nga sukod [4,400 L; 1,160 gal] sa lana nga gikan sa linubok nga olibo” ingong bahin sa bayad sa mga materyales nga gigamit sa pagtukod sa templo. (1Ha 5:​10, 11) Ang Juda ug Israel maoy kanhi “mga magpapatigayon” ug lana sa Tiro. (Eze 27:​2, 17) Ang pinahumotan nga lana ug ang lana sa olibo maoy lakip usab sa mga baligya nga gipamalit sa mistikong Dakong Babilonya gikan sa “nagapanawng mga magpapatigayon” sa yuta.​—Pin 18:11-13.

Ang lana sa olibo, nga usa ka makapabaskog nga pagkaon ug usa sa daling hilison nga lana, maoy usa ka pangunang pagkaon sa mga Israelinhon, nga lagmit sa daghang kahimtang maoy kapuli sa mantekilya nga idalit diha sa lamesa ug gigamit sa pagpangluto. (Deu 7:13; Jer 41:8; Eze 16:13) Kini maoy komon nga pangpasiga sa lampara (Mat 25:1-9), ug ang “lunsay nga lana sa linubok nga olibo” gigamit nga pangpasiga sa mga lampara sa bulawang tangkawan diha sa tolda nga tagboanan. (Ex 27:​20, 21; 25:​31, 37) Ang lana gigamit alang sa  mga halad-nga-lugas nga gihalad kang Jehova. (Lev 2:1-7) Ingong kosmetiko kini ihaplas sa lawas human sa pagkaligo. (Ru 3:3; 2Sa 12:20) Giisip nga buhat sa pagkamaabiabihon ang paghiso ug lana diha sa ulo sa usa ka dinapit. (Luc 7:44-46) Ang lana gigamit usab sa pagpahumok ug pagpaalibyo sa mga bun-og ug mga samad (Isa 1:6), nga usahay ibutang lakip sa bino.​—Luc 10:​33, 34.

Relihiyosong Paggamit ug Kahinungdanon. Si Jehova nagsugo kang Moises sa pag-andam ug “balaang igdidihog nga lana” nga hinimo gikan sa lana sa olibo ug sa ubang mga sambog. Pinaagi niini, si Moises nagdihog sa tabernakulo, sa arka sa pagpamatuod, sa nagkalainlaing mga galamiton sa sangtuwaryo, ug sa mga kasangkapan niini. Si Moises migamit usab niini sa pagdihog kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, sa pagbalaan kanila ingong mga saserdote ni Jehova. (Ex 30:22-33; Lev 8:10-12) Ang mga hari gidihogan ug lana, sama sa dihang si Samuel, sa pagdihog kang Saul, ‘mikuha sa tibod sa lana ug mibubo niini sa iyang ulo.’ (1Sa 10:1) Ang usa ka sungay nga may lana gigamit sa dihang si Solomon gidihogan.​—1Ha 1:39.

Nagtagna sa makapalipay nga mga epekto sa yutan-ong ministeryo ni Jesu-Kristo, giingon nga siya maghatag “niadtong nagbangotan labot sa Zion . . . sa lana sa kasadya inay sa pagbangotan.” (Isa 61:1-3; Luc 4:16-21) Gitagna usab nga si Jesus personal nga pagadihogan ni Jehova pinaagi “sa lana sa kasadya” labaw kay sa iyang mga kauban, nga nagpailang siya makasinatig mas dakong kalipay kay sa mga nag-una kaniya diha sa dinastiya ni David.​—Sal 45:7; Heb 1:​8, 9; tan-awa ang DINIHOGAN, PAGDIHOG.

Maingon nga ang paghiso ug lana diha sa ulo sa usa ka tawo makapahupay ug makarepresko, mao man usab ang pagpadapat sa Pulong sa Diyos ngadto sa masakiton sa espirituwal nga tawo aron sa paghupay, pagtul-id, paglipay, ug pag-ayo kaniya. Busa, ang mga ansiyano sa Kristohanong kongregasyon gidasig sa pag-ampo alang sa maong tawo, nga mahulagwayong “maghaplas kaniya ug lana sa ngalan ni Jehova,” usa ka hinungdanong paagi aron mapasig-uli siya sa espirituwal.​—San 5:13-15; itandi ang Sal 141:5.