Magtatan-aw
Ang Hebreohanong pulong alang sa magtatan-aw, ang pa·qidhʹ, naggikan sa berbong pa·qadhʹ, nga nagkahulogang “pagliso sa pagtagad ngadto” (Gen 21:1), “pagduaw” (Huk 15:1), “pagtudlo” (Gen 39:5), o “pagsugo” (Esd 1:2). Sa susama, ang Gregong pulong alang sa magtatan-aw, ang e·piʹsko·pos, kaamgid sa berbong e·pi·sko·peʹo, nga nagkahulogang “maampingong pagbantay” (Heb 12:15), ug sa nombre nga e·pi·sko·peʹ, nga nagkahulogang “pagsusi” (Luc 19:44, Int; 1Pe 2:12), “katungdanan sa pagkamagtatan-aw” (Buh 1:20; 1Ti 3:1). Ang Gregong Septuagint naghubad sa Hebreohanong pulong nga pa·qidhʹ sa upat ka beses ingong e·piʹsko·pos. (Huk 9:28; Neh 11:9, 14, 22) Busa, ang magtatan-aw maoy usa ka tawo nga nagahatag ug pagtagad sa pipila ka butang o mga tawo, nga nagaduaw, nagasusi, ug nagatudlo. Ang mapanalipdanong pagdumala mao ang pangunang ideya nga gipasabot sa Gregong termino.
Mga Magtatan-aw Diha sa Hebreohanong Kasulatan. Si Jose nagtambag kang Paraon sa pagtudlog mga magtatan-aw ibabaw sa yuta aron sa pagtigom ug mga pagkaon sulod sa mga tuig sa kadagaya alang sa umaabot nga gutom. (Gen 41:34-36) Ubos sa ilang tagsatagsa ka pangulo, ang matag linya sa banay sa mga Levihanon adunay kaugalingong responsibilidad labot sa pagdumala sa mga buluhaton sa tabernakulo. (Num 3:24-26, 30, 31, 35-37) Si Eleasar nga anak nga lalaki ni Aaron gihimong “pangulo sa mga pangulo sa mga Levihanon” ug mao ang katibuk-ang tagdumala sa tabernakulo ug sa mga galamiton niini. (Num 3:32; 4:16) Ang hataas nga saserdote usab mahimong magtudlog mga magtatan-aw alang sa pipila ka buluhaton sa sangtuwaryo. (2Ha 11:18) Ang 1 Cronicas kapitulo 23 hangtod sa 27 nagpakita sa daghan ug nagkalainlaing mga posisyon ug mga kahikayan sa pagdumala nga gipatuman sa panahon sa paghari ni David, labot sa pagkasaserdote ug sa palasyo sa hari, lakip ang mga butang maylabot sa ekonomiya ug sa militar.
Ang tagna ni Isaias (60:17) naghisgot sa “mga magtatan-aw” uban sa “mga tighatag ug buluhaton,” sanglit ang mga magtatan-aw mahimong magtudlog mga buluhaton ngadto sa uban maingon man magdumala ug magbantay sa mga kaayohan niadtong mga tawo o mga butang nga gipiyal kanila. Niini nga tagna, gitagna ni Jehova ang panahon sa dihang “igatudlo [niya] ang pakigdait ingong imong mga magtatan-aw ug ang pagkamatarong ingong imong mga tighatag ug buluhaton,” usa ka tagna nga unang natuman sa dihang napasig-uli ang Israel gikan sa pagkadestiyero apan mas bug-os nga natuman sa Kristohanong kongregasyon.
Mga Magtatan-aw Diha sa Kristohanong Kongregasyon. Ang Kristohanong “mga magtatan-aw” (e·piʹsko·poi) maoy katumbas sa giila nga “mga ansiyano” (pre·sbyʹte·roi) diha sa kongregasyon. Ang pamatuod nga kining duha ka termino parehong nagtumong sa samang posisyon diha sa kongregasyon makita sa dihang si Pablo nagpatawag sa “mga ansiyano sa kongregasyon” sa Efeso nga moadto sa Mileto aron makigkita kaniya didto. Sa pagtambag niini nga “mga ansiyano,” siya miingon: “Tagda ang inyong kaugalingon ug ang tibuok panon, nga niana kamo gitudlo sa balaang espiritu nga mga magtatan-aw [porma sa e·piʹsko·poi], aron magbantay sa kongregasyon sa Diyos.” (Buh 20:17, 28) Dugang gipatin-aw sa apostol kini diha sa iyang sulat ngadto kang Tito, diin iyang gihisgotan ang mga pagtudlog “mga ansiyano sa matag siyudad.” Dayag nga agig paghisgot sa maong mga tawo, siya naggamit sa terminong “magtatan-aw” (e·piʹsko·pos). (Tit 1:5, 7) Busa, ang duha ka termino nagtumong sa samang posisyon, diin ang pre·sbyʹte·ros nagpaila sa hamtong nga mga hiyas sa usa nga gitudlo, ug ang e·piʹsko·pos nagpaila sa mga katungdanan nga nalangkit sa maong pagkatudlo.—Tan-awa ang ANSIYANO, TIGULANG NGA LALAKI.
Walay gitakdang gidaghanon sa mga magtatan-aw alang sa usa ka kongregasyon. Ang gidaghanon sa mga magtatan-aw nag-agad sa gidaghanon niadtong mga kuwalipikado ug nakakab-ot sa mga kinahanglanon ingong “mga ansiyano” niana nga kongregasyon. Dayag nga adunay ubay-ubayng mga magtatan-aw sa kongregasyon sa Efeso. Ingon man usab, sa iyang sulat ngadto sa mga Kristohanon sa Filipos, si Pablo naghisgot sa “mga magtatan-aw” didto (Flp 1:1), nga nagpaila nga sila nag-alagad ingong usa ka lawas, nga nagdumala sa mga kalihokan niana nga kongregasyon.
Ang pagkonsiderar sa Kristohanon Gregong Kasulatan nagpakita nga ang mga magtatan-aw, o mga ansiyano, sa bisan haing kongregasyon parehog awtoridad. Sa iyang mga sulat ngadto sa mga kongregasyon, walay usa ka indibiduwal nga gihisgotan ni Pablo ingong ang magtatan-aw, ni kini nga mga sulat gisulat ngadto kang bisan kinsang indibiduwal ingong magtatan-aw. Ang sulat ngadto sa mga taga-Filipos gisulat “nganha sa tanang balaan nga nahiusa kang Kristo Jesus nga anaa sa Filipos, uban sa mga magtatan-aw ug sa ministeryal nga mga alagad.” (Flp 1:1) Maylabot niini si Manuel Guerra y Gomez nag-ingon: “Sa gilatid nga mga kinahanglanon diha sa sulat ngadto sa mga taga-Filipos, tinong ang episcopos wala magtumong sa usa ka monarkong awtoridad; hinuon kini maoy usa ka termino nga tatawng nagtumong sa daghang tawo nga managsamag awtoridad nga gipiyalan sa pagtultol ug pagdumala sa Kristohanong komunidad niining Macedonianhong siyudad. Sa samang panahon ang mga diaconos, sumala sa katibuk-ang kahulogan sa pulong, mao ang mga katabang, ang mga alagad sa mga episcopos ug pinasukad sa samang diwa nag-alagad sa mga magtutuo.”—Episcopos y Presbyteros, Burgos, Espanya, 1962, p. 320.
Mga kuwalipikasyon sa usa ka magtatan-aw, o ansiyano. Aron makaalagad sa katungdanan ingong magtatan-aw, ang mosunod nga mga kuwalipikasyon kinahanglang makab-ot: “Busa ang magtatan-aw kinahanglang dili salawayon, bana sa usa ka asawa, makasaranganon sa batasan, maayog panghunahuna, mahusay, maabiabihon, may katakos sa pagpanudlo, dili palahubog nga burokinto, dili tigpanukmag, kondili makataronganon, dili palaaway, dili mahigugmaon sa salapi, usa ka tawo nga nagdumala sa iyang kaugalingong panimalay sa maayong paagi, nga may mga anak nga nagpasakop uban ang bug-os nga kaugdang; . . . dili usa ka tawo nga bag-ong nakabig, . . . kinahanglan usab nga siya adunay maayong pamatuod gikan sa mga tawo sa gawas.”—1Ti 3:1-7.
Sa ingon usab, diha sa iyang sulat ngadto kang Tito, sa paghisgot bahin sa pagtudlog mga ansiyano, si Pablo nag-ingon nga aron mahimong takos ingong ansiyano, ang usa ka tawo kinahanglang “walay akusasyon, bana sa usa ka asawa, may mga anak nga magtutuo nga walay ikasumbong sa unodnong pagpatuyang ni sa pagkamasupilon. Kay ingong piniyalan sa Diyos ang usa ka magtatan-aw kinahanglang walay akusasyon, dili mabuotbuoton, dili mapungtanon, dili palahubog nga burokinto, dili tigpanukmag, dili dalo sa kinitaan pinaagig limbong, kondili maabiabihon, mahigugmaon sa pagkamaayo, maayog panghunahuna, matarong, maunongon, mapugnganon-sa-kaugalingon, hugot nga nangupot sa kasaligang pulong kon bahin sa iyang arte sa pagpanudlo, aron siya makatambag pinaagi sa makapahimsog nga pagtulon-an ug sa pagbadlong niadtong mosumpaki.” (Tit 1:5-9) Ang mga kalainan niining ulahing talaan sa mga kuwalipikasyon dayag nga naghatag ug pagtagad sa linaing mga panginahanglan sa mga kongregasyon sa Creta, diin didto si Tito nag-alagad.—Tit 1:10-14.
Ang Kinalabwang Magtatan-aw. Dayag nga gikutlo sa 1 Pedro 2:25 ang Isaias 53:6 maylabot niadtong mga tawo nga “sama sa mga karnero nga nangahisalaag,” ug dayon si Pedro miingon: “Apan karon kamo namalik sa magbalantay ug magtatan-aw sa inyong mga kalag.” Ang gitumong dinhi mao gayod si Jehova nga Diyos, sanglit kadtong gisulatan ni Pedro wala man mahisalaag gikan kang Kristo Jesus apan, hinunoa, pinaagi kaniya giagak sila pabalik ngadto kang Jehova nga Diyos, nga mao ang Dakong Magbalantay sa iyang katawhan. (Sal 23:1; 80:1; Jer 23:3; Eze 34:12) Si Jehova maoy usa usab ka magtatan-aw, ang usa nga nagsusi. (Sal 17:3) Ang pagsusi (Gr., e·pi·sko·peʹ) mahimong magpasabot sa iyang pagpahamtang ug dili-paborableng paghukom, sama sa nahitabo sa Jerusalem niadtong unang siglo K.P., nga wala mahibalo sa panahon sa ‘pagsusi [Gr., e·pi·sko·pesʹ] kaniya.’ (Luc 19:44) O kini mahimong makahatag ug paborableng epekto ug mga kaayohan, sama sa kahimtang niadtong naghimaya sa Diyos sa adlaw “sa iyang pagsusi [Gr., e·pi·sko·pesʹ].”—1Pe 2:12.
“Hilabtanon sa mga Butang sa Uban.” Si apostol Pedro nagpasidaan batok sa pagkahimong “hilabtanon sa mga butang sa uban.” (1Pe 4:15) Kini nga ekspresyon naghubad sa Gregong pulong nga al·lo·tri·e·piʹsko·pos, nga sa literal nagkahulogang “magtatan-aw sa kon unsay iya sa uban.” Si Francisco Zorell naghubit niining pulonga ingong “usa ka tawo nga nangako sa katungdanan sa pag-atiman ug sa pagtul-id sa mga butang nga iya sa uban, ang usa nga sa pagkadili-maalamon nag-apil-apil sa mga kalihokan sa ubang tawo.”—Lexicon Graecum Novi Testamenti, Paris, 1961, lin. 70.
[Kahon sa panid 249]
Mga Magtatan-aw, o mga Ansiyano
Ministeryal nga mga Alagad
dili salawayon
walay akusasyon
walay akusasyon
bana sa usa ka asawa
bana sa usa ka asawa
bana sa usa ka asawa
dili palahubog nga burokinto
dili palahubog nga burokinto
dili palainom ug daghang bino
dili mahigugmaon sa salapi
dili dalo sa kinitaan pinaagig limbong
dili dalo sa kinitaan pinaagig limbong
nagdumala sa panimalay sa maayong paagi, may mga anak nga nagpasakop
may mga anak nga magtutuo nga walay ikasumbong sa unodnong pagpatuyang ni sa pagkamasupilon
nagdumala sa mga anak ug sa kaugalingong panimalay sa maayong paagi
dili bag-ong nakabig
—
nasulayan ingong angayan
maayog panghunahuna
maayog panghunahuna
—
maabiabihon
maabiabihon
—
may katakos sa pagpanudlo
nangupot sa pulong kon bahin sa iyang arte sa pagpanudlo, nga makahimo sa pagtambag ug pagbadlong
—
dili tigpanukmag
dili tigpanukmag
—
makataronganon
dili mabuotbuoton
—
dili palaaway
dili mapungtanon
—
