[Habagatan].

Ang Hebreohanong pulong nga neʹghev gituohan nga naggikan sa usa ka lintunganayng pulong nga nagkahulogang “mauga” ug sagad nagtumong sa umaw nga dapit sa H sa kabukiran sa Juda. Sa ulahi ang neʹghev nagtumong usab sa “habagatan” ug gigamit sa pagtumong sa habagatang bahin (Num 35:5), sa usa ka habagatang utlanan (Jos 15:4), ug sa usa ka habagatang ganghaan (Eze 46:9). Sa pipila ka hubad wala kanunay hatagig kalainan ang geograpikanhong ngalan ug ang direksiyon sa kompas, nga tungod niana makalibog ang mga hubad. Ang usa ka pananglitan niini mao ang Genesis 13:​1, diin ang paghubad sa neʹghev ingong “habagatan” (AS, KJ, Le) mopatim-aw nga si Abraham mipaingon sa habagatan gikan sa Ehipto, apan sa pagkatinuod siya mipaingon sa amihanan latas sa Negeb ngadto sa Bethel. Apan kini nga suliran wala na diha sa daghang modernong mga hubad.​—AT, JB, NW, RS.

Topograpiya. Ang Negeb sa karaang kapanahonan mopatim-awng naglangkob sa usa ka lugar nga miabot gikan sa distrito sa Beer-seba sa A hangtod sa Kades-barnea sa H. (Gen 21:14; Num 13:​17, 22; 32:8) Gihubit ni manalagnang Isaias kini nga rehiyon ingong yuta nga lisod ang mga kahimtang, usa ka puy-anan sa mga leyon, mga leopardo, ug mga bitin. (Isa 30:6) Sa amihanang bahin, makaplagan ang pipila ka tubod, mga atabay, ug mga linaw, ug ang mga tamarisko maoy usa sa pipila ka kahoy nga nabuhi didto. (Gen 21:33) Dapit sa HK sa Beer-seba nahimutang ang duha ka gagmayng mga lugar ug usa ka dakodako nga lugar nga may mga bungdo sa pinadpad nga mga balas. Ang kinadak-ang  bahin sa Negeb maoy patag ibabaw sa bukid tali sa 450 ug 600 m (1,500 ug 2,000 p) ibabaw sa lebel sa dagat, nga may mga bukid nga ang gihabogon moabot ug 1,050 m (3,440 p). Dapit sa H ug sa S sa Beer-seba adunay gansangon nga mga tagaytay, nga kasagarang milatas gikan sa S ngadto sa K.

Kasaysayan. Ang mga atabay, hinagdan nga mga paril, ug ang mga kagun-oban sa mga lungsod nga makaplagan sa Negeb nagpakita nga kanhi daghang namuyo niining dapita. Dinhi ang mga patriarkang si Abraham ug Isaac nakakita ug sibsibanan sa ilang dakong panon sa mga hayop. (Gen 13:​1, 2; 20:1; 24:62) Ug sa panahon ni Abraham ang Elamihanong hari nga si Kedorlaomer, uban sa iyang tulo ka kaalyado, nagpildi sa mga molupyo sa Negeb.​—Gen 14:1-7.

Mga siglo sa ulahi, ang Israelinhong mga espiya nga gipadala ni Moises misulod sa Yutang Saad gikan sa Negeb, nga niadtong panahona gipuy-an sa mga Amalekanhon. (Num 13:​17, 22, 29) Ubos sa pagpangulo ni Josue, ang tanang molupyo sa Negeb napildi (Jos 10:40; 11:16) ug ang mga siyudad niini nga rehiyon nahimong bahin sa teritoryo sa tribo ni Simeon. (Jos 19:1-6) Dugang pa, ang nagbalhinbalhin pagpuyo nga mga Kenihanon, kinsa nahimong paryente ni Moises pinaagi sa kaminyoon, nanimuyo sa Negeb. (Huk 1:16; itandi ang 1Sa 15:​6, 7.) Ang mga Israelinhon dayag nga wala makapadayon sa pagkontrolar sa maong dapit. Sulod sa daghang katuigan dihay panagbangi batok sa mga Canaanhon sa Negeb ug ilabina batok sa mga Amalekanhon. (Huk 1:9; 6:3; 1Sa 15:1-9; 30:1-20) Gikan sa siyudad sa Ziklag, nga gihatag kaniya sa Filistehanong hari nga si Akis, gisulong ni David ang mga Gesurihanon, mga Girzihanon, ug ang mga Amalekanhon sa Negeb. (1Sa 27:5-8) Lagmit ayha pa sa paghari ni David, human sa pagkapildi sa mga Edomhanon, nga ang Negeb bug-os nakontrolar sa Israel. (2Sa 8:​13, 14) Ang ulahing hari sa Juda nga si Uzzias dayag nga nagtukod ug mga torre ug nagbangag ug mga atabay niini nga rehiyon.​—2Cr 26:10.

Human laglaga sa mga Babilonyanhon ang Jerusalem, gitagna ni Abdias nga ang mga Israelinhon ipasig-uli sa ilang yuta, lakip ang Negeb.​—Abd 19, 20.