Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Oso

Oso

[Heb., dov o dohv; Gr., arʹkos].

Ang kapeg-kolor nga oso sa Sirya (Ursus arctos syriacus) mao ang hayop nga makita kanhi sa Palestina, ug makaplagan gihapon karon sa A sa Sirya, sa AK sa Iran, ug sa H sa Turkey. Sagad nga ang bulok niini maoy kapehon ug ang gibug-aton nag-aberids ug mga 140 kg (310 lb). Bisan tuod medyo bakikawng molakaw, ang oso tuling modagan bisan sa dili patag nga yuta, nga ang pipila ka matang niini makadagan sa gikusgong duolan sa 48 km (30 mi) kada oras sa mubong distansiya. Ang mga oso maayo usab nga molangoy, ug ang kadaghanan kanila makakatkat.

Walay pasukaranan ang ideya nga layogon o piiton sa mga oso ang ilang mga biktima hangtod nga mamatay kini. Sa dihang makigbugno, gamiton sa oso ang iyang dagkong mga kuyamas, ug ang iyang kusgan, dagkong mga bukton mopadulot sa gasiwil nga mga kuko niini ngadto sa lawas sa iyang kaaway. Ang usa ka paghapak igo nang makapatay sa usa ka hayop sama sa osa. Busa, haom kaayo nga gipanag-ing sa Kasulatan ang kapeligroso sa oso ingong sama sa kapeligroso sa leyon. (Am 5:19; Lam 3:10) Ngani giisip sa mga eksperto nga nagtuon sa mga hayop nga ang oso mas peligroso pa kay sa dagkong matang sa mga hayop nga pamilya sa mga iring. Apan, kasagaran ang mga oso, sama sa ubang mga hayop, dili mangunsa sa mga tawo hinuon molikay kanila, bisan tuod nga kini sila tingali moatake kon mahagit o makuratan.

Gihisgotan sa makadaghan diha sa Kasulatan ang kabangis sa bayeng oso kon mawala ang mga nati niini. (2Sa 17:8; Pr 17:12; Os 13:8) Sa usa ka higayon, ang mga oso gigamit sa Diyos ingong tigpahamtang ug silot batok sa delingkuwenteng mga batan-on nga nagbugalbugal sa manalagnang si Eliseo.​—2Ha 2:24.

Ang mga oso mabuhi sa nagkadaiyang mga pagkaon, nga mokaon ug mga dahon ug mga gamot sa tanom, prutas, berry, nuwes, itlog, insekto, isda, ilaga, ug uban pa, ug ampay kaayo niini ang dugos. Bisan tuod adunay mga eksepsiyon, ang mga oso daw mopalabi sa pagkaon ug mga tanom. Bisan pa niana, sa karaang Israel, kon magnihit ang mga prutas ug ang ubang mga tanom nga kan-onon sa oso, ang mga magbalantay sa mga karnero ug kanding kinahanglang magbantay batok sa pagpanukob sa mga oso. Sa batan-on pa si David, iyang giatubang ang pag-atake sa usa ka oso aron mapanalipdan ang panon sa mga hayop sa iyang amahan.​—1Sa 17:34-37.

Sa dihang ang mga oso gutomon ug makapanimaho sa tukbonon, sila nailhan nga mongulob o moagulo ug dili mahimutang. Busa ang manalagnang si Isaias naghubit sa mga Israelinhon ingong ‘nagaagulo sama sa mga oso’ nga nagpaabot sa hustisya ug kaluwasan, apan kanunayng nahigawad. (Isa 59:11) Ang nagahasmag nga oso tukmang gipakasama usab sa usa ka daotang magmamando nga mohasi ug modaogdaog sa iyang timawang mga sakop.​—Pr 28:15.

Diha sa panan-awon ni Daniel bahin sa makalilisang nga mga mananap nga naglarawan sa mga gahom sa kalibotan, ang oso naghawas sa Medo-Persianhong Gahom sa Kalibotan ug sa kahakog niini sa pagsakop ug pag-ilog ug mga teritoryo. (Dan 7:​5, 17) Susama sa kabangis niini, ang mapintas nga mananap nga migula gikan sa dagat, nga may pito ka ulo ug napulo ka sungay, nakita diha sa panan-awon ni Juan nga may mga tiil nga “morag mga tiil sa oso.” (Pin 13:2) Ang kalinaw taliwala sa natigom pag-usab nga katawhan ni Jehova ilalom sa pagmando sa Mesiyas gilarawan sa tagna nga ang mga oso manibsib uban sa mga baka.​—Isa 11:7.