Ang pagpasig-uli sa maayong panglawas sa masakiton; ang pag-ayo, o pagpasig-uli, sa sangkap nga nabali o nasamad; ang pag-ayo sa nagkalainlaing mga sakit ug mga depekto; ang pagkahibalik sa usa ka tawo sa pisikal nga kahimsog. Ang Hebreohanong berbo nga ra·phaʼʹ ug ang Gregong berbo nga i·aʹo·mai mao ang pangunang mga pulong diha sa Bibliya nga naghubit niini nga pagpang-ayo, sa literal ug sa mahulagwayong diwa. Ang Gregong berbo nga the·ra·peuʹo gihubad nga ‘nagaayo.’ (Mat 4:​23, 24) Usahay ang pagkaayo maoy inanay; sa ubang mga panahon kini dihadiha dayon.

Lakip sa mga panalangin nga gihatag ni Jehova sa tanang tawo mao ang katakos sa ilang pisikal nga mga organismo nga mapasig-uli, ang katakos sa lawas sa pag-ayo sa kaugalingon niini sa dihang masamad o masakit. Ang usa ka mananambal tingali morekomendar ug pipila ka paagi aron mapadali ang pagkaayo, apan sa pagkatinuod ang hinatag-sa-Diyos nga mga katakos sa pagpasig-uli nga anaa sa sulod sa lawas sa tawo mao ang nagpahinabo sa pagkaayo. Busa, ang salmistang si David miila nga bisag siya natawo nga dili-hingpit, ang iyang Maglalalang nagpalig-on kaniya panahon sa iyang pagkasakit ug nag-ayo sa tanan niyang mga balatian. (Sal 51:5; 41:1-3; 103:2-4) Si Jehova nagpasig-uli sa maayong panglawas sa nasakit nga si Job (Job 42:10) ug ang Diyos usab nagtaganag pisikal nga pagkaayo sa iyang katawhang Israel.​—Ex 15:26.

Ang Bibliya naghisgot nga si Jehova nagsamad ug nag-ayo, ug siya naghimo niini sa literal ug sa mahulagwayong paagi. Busa, siya adunay panahon sa pagsamad ug panahon sa pag-ayo. (Deu 32:39; itandi ang Ecc 3:​1, 3.) Pananglitan, ang dili-matinumanong hari sa Juda nga si Jehoram gisilotan ni Jehova ug usa ka sakit sa tinai nga walay pagkaayo. (2Cr 21:​16, 18, 19) Giila ni Moises nga si Jehova mao ang naghampak kang Miriam pinaagig sanla; busa, siya nangamuyo sa bugtong Usa nga makaayo kaniya, nga nag-ingon: “Palihog, Oh Diyos! Palihog, ayoha intawon siya!” (Num 12:​10, 13) Kon bahin sa pagpanganak, si Jehova nag-ayo kang Haring Abimelek, sa iyang asawa, ug sa iyang ulipong mga babaye human molabay ang suliran nga naglangkit kang Sara ug sa binhi sa saad.​—Gen 20:​17, 18.

Sa Bibliya, ang espirituwal nga sakit inay ang pisikal nga sakit, ug ang espirituwal nga pagpang-ayo human niini, maoy mahinungdanong mga ulohan. Giawhag ang mga pangulo sa Israel nga hatagan nilag pagtagad ang ilang responsibilidad labot niining mga butanga. “Gikan sa manalagna bisan ngadto sa saserdote, ang matag usa naglihok nga binakak” sa adlaw ni Jeremias, sila sa samang higayon nagpakaaron-ingnon nga nag-ayo sa pagkadaot sa katawhan sa Diyos ug nag-ingon nga maayo ra ang tanan. (Jer 6:​13, 14; 8:11) Niining bahina sila kaamgid kaayo sa mga maghuhupay ni Job, “mga mananambal nga walay bili.”​—Job 13:4.

Sa pipila ka kahimtang giayo ang walay-kinabuhing mga butang, sa diwa nga gitukod pag-usab, sama sa nalumpag nga halaran nga giayo ni Elias. (1Ha 18:30) Dugang pa, giayo ni manalagnang  Eliseo ang mga tubig duol sa Jerico maong wala na kini magpahinabog pagkakuha sa gisabak. (2Ha 2:19-22) Apan gipusgay ni Jeremias ang sudlanan sa magkukulon nga tungod niana dili na kini maayo pa, ug busa nahimong usa ka maayong ilustrasyon. “Sa ingon niini,” mipahayag si Jehova, “dugmokon ko kini nga katawhan ug kini nga siyudad sama sa usa nga nagadugmok sa sudlanan sa magkukulon mao nga kini dili na mahimong ayohon [usa ka porma sa ra·phaʼʹ; sa literal, giayo].”​—Jer 19:11; itandi ang 2Cr 36:15-17.

Si Jesus ug ang Iyang mga Isigkamananambal. Giila ni Jesu-Kristo nga ang ‘pagtudlo ug pagwali sa maayong balita sa gingharian’ mao ang labing hinungdanon sa iyang ministeryo ug nga ang ‘pag-ayo sa tanang matang sa balatian ug sa tanang matang sa kaluyahon sa taliwala sa mga tawo’ maoy segundaryo lamang. Maong siya naluoy sa mga panon ilabina “tungod kay sila pinanitan ug nagkatibuagsa sama sa mga karnero nga walay magbalantay.”​—Mat 4:23; 9:​35, 36; Luc 9:11.

Kining Dakong Magtutudlo naluoy usab sa mga panon sa katawhan nga misunod kaniya tungod kay sila naglaom nga siya mag-ayo sa ilang pisikal nga mga sakit. (Mat 12:15; 14:14; 19:2; Luc 5:15) Ang iyang milagrosong buluhaton sa pagpang-ayo nahimong usa ka makitang ilhanan alang sa iyang kaliwatan ug naghatag ug dugang pamatuod sa iyang pagka-Mesiyas, sumala sa gitagna. (Mat 8:​16, 17) Kini usab naglandong sa mga panalangin sa pagpang-ayo nga ipaabot ngadto sa katawhan ubos sa pagmando sa Gingharian sa Diyos. (Pin 21:​3, 4) Aktuwal gayod nga giayo ug gipasig-uli ni Jesus ang maayong panglawas sa daghang tawo​—mga bakol, pungkol, buta, amang (Mat 15:​30, 31), patolon, paralitiko (Mat 4:24), usa ka babaye nga nagtalinugo (Mar 5:25-29), usa ka tawo nga may kamot nga nakuyos (Mar 3:3-5), usa ka tawong nanghupong (Luc 14:2-4), ug sa daghang higayon iyang gipahigawas ang mga nademonyohan gikan sa Satanasnong pagkaulipon ug pagkabilanggo.​—Mat 12:22; 15:22-28; 17:​15, 18; Mar 1:34; Luc 6:18; 8:26-36; 9:38-42; Buh 10:​37, 38.

Lainlain ang mga paagi ni Jesus sa pag-ayo sa mga tawo sa lainlaing mga panahon. Sa usa ka higayon, si Jesus miingon lamang nga “Bangon, alsaha ang imong teheras ug lakaw,” ug ang masakitong tawo nga duol sa linaw sa Bethzatha naayo. (Ju 5:2-9) Sa laing higayon, igo rang gisulti ni Jesus nga mamaayo ang masakiton ug kini bisan tuod atua sa halayo naayo. (Mat 8:5-13) Sa ubang mga panahon gitapion niya ang iyang kamot sa masakiton (Mat 8:​14, 15) o gihikap ang samad ug giayo kini. (Luc 22:​50, 51) Daghang tawo ang mihikap lang kang Jesus o sa sidsid lamang sa iyang besti ug sila naayo. (Mat 14:36; Mar 6:56; Luc 6:19; 8:43-47) Ug naayo usab bisan ang mga tawong nag-antos sa ilang mga sakit sulod na sa daghang katuigan.​—Mat 9:20-22; Luc 13:11-13; Ju 5:5-9.

Ang ubang mga tawo misupak kang Jesus, nga wala magpabili sa kahibulongang buluhaton nga pagpang-ayo nga iyang gihimo. Ang relihiyosong mga pangulo nasuko pag-ayo sa dihang si Jesus nag-ayo ug mga tawo sa panahon sa Igpapahulay. (Mat 12:9-14; Luc 14:1-6; Ju 5:10-16) Sa usa niana ka higayon gipahilom ni Jesus ang iyang mga kaaway pinaagi sa pag-ingon: “Mga salingkapaw, dili ba ang matag usa kaninyo sa igpapahulay magbadbad man sa iyang torong baka o sa iyang asno gikan sa kuwadra ug dad-on kini aron paimnon? Nan, dili ba angay nga kining bayhana nga usa ka anak ni Abraham, ug kinsa gigapos ni Satanas, tan-awa! napulog-walo ka tuig, nga pagabadbaran gikan niini nga gapos sa adlawng igpapahulay?”​—Luc 13:10-17.

Dili ang kaugalingong gahom, kahibalo, o kaalam ni Jesus ang nakaayo sa masakiton. Ni siya nanambal pinaagig hipnotismo, sikolohiya, o bisan unsang susama nga pamaagi. Hinunoa, ang espiritu ug gahom ni Jehova ang nagpahinabo sa maong pagpang-ayo. (Luc 5:17; 9:43) Apan dili tanan ang nagmapasalamaton ug naghimaya sa Diyos tungod niini nga mga pagpang-ayo. (Luc 17:12-18) Karong adlawa, daghan ang wala magpabili sa walay-kataposang mga benepisyo sa pagpang-ayo nga mabatonan pinaagi sa halad lukat ni Kristo.​—1Pe 2:24.

Kining gahom sa pagpang-ayo nga gikan sa Diyos gihatag usab ni Jesus ngadto sa uban nga suod nga nakig-uban kaniya sa iyang ministeryo. Sa dihang gipadala ang 12 ka apostoles, ug sa ulahi ang 70 ka tinun-an, sila gihatagag gahom aron sa pag-ayo sa mga masakiton. (Mat 10:​5, 8; Luc 10:​1, 8, 9) Human sa Pentekostes sa 33 K.P., ang pipila lakip kang Pedro, Juan, Felipe, ug Pablo gihatagan niini nga gahom gikan sa Diyos aron sila bug-os nga makapang-ayo. (Buh 3:1-16; 4:14; 5:​15, 16; 8:​6, 7; 9:32-34; 28:​8, 9) Sa dihang nakagamot na pag-ayo ang Kristiyanidad ug wala na ang mga apostoles, kining “mga gasa sa pagpang-ayo” nahanaw usab.​—1Co 12:​8, 9, 28, 30; 13:​8, 13.

Hinungdanon nga ang usa nga mihimo sa pagpang-ayo adunay bug-os nga pagtuo ug pagsalig kang Jehova ug moila, sama kang Jesus, nga ang maong pagpang-ayo nalampos lamang tungod sa gahom sa Diyos. (Mat 17:14-20; Ju 5:19) Bisan pa niana, dili kinahanglan nga ang mga masakiton magbaton una ug pagtuo aron mamaayo. (Ju 5:5-9, 13) Hinuon, daghan ang nagbaton ug lig-ong pagtuo.​—Mat 8:5-13; 15:28; Mar 5:34; Luc 7:1-10; 17:19; Buh 14:8-10; tan-awa ang PAGTUO.

 Ang milagrosong pagpang-ayo maoy usa ka “ilhanan” sa pagpaluyo sa Diyos. (Buh 4:​22, 29, 30) Kadtong midumili sa pag-ila ug sa pagdawat niini nga ilhanan maoy espirituwal nga mga buta ug bungol. (Isa 6:10; Ju 12:37-41) Nan, tungod kay ang mga pagpang-ayo nga iya sa Diyos nahimong ilhanan alang sa mga dili magtutuo, kini sagad wala himoa alang niadtong mga Kristohanon nga gianak na sa espiritu. Busa sa dihang si Timoteo adunay sakit sa tiyan, si Pablo nagsugyot nga siya moinom ug diyutayng bino alang sa iyang sakit inay nga ayohon siya sa milagrosong paagi.​—1Ti 5:23.

Espirituwal nga Pagpang-ayo. Sa laing bahin, ang tinuod nga espirituwal nga pagpang-ayo alang sa mga mahinulsolon naggikan kang Jehova. Kini nagkahulogan sa pagbaton pag-usab sa iyang pabor ug sa pagtagamtam pag-usab sa iyang mga panalangin. (Isa 19:22; 57:17-19; Jer 33:6) Kining matanga sa pagpang-ayo magpalig-on sa mga kamot nga naluya ug sa mga tuhod nga nagkurogkurog, magbukas sa mga mata sa buta, magpasig-uli sa pandungog sa mga bungol, mag-ayo sa mga bakol, ug magpahinabo nga makasulti na ang mga amang, sa espirituwal nga paagi. (Isa 35:3-6) Apan ang mga apostata nga wala magbag-o dili gayod mamaayo, o mapasig-uli sa kahimsog ug kauswagan sa espirituwal nga paagi. (2Cr 36:15-17; Isa 6:10; Jer 30:​12, 13; Buh 28:24-28) Sa susama, dili pagaayohon ang Ehipto, ang Paraon niini, ug ang “hari sa Asirya.”​—Jer 46:11; Eze 30:21; Nah 3:​18, 19.

Ang Kasulatan nagtaganag tambal alang sa mga tawong nagmasakiton sa espirituwal.​—Heb 12:​12, 13; San 5:14-16; Pin 3:18.