Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Pagrehistro

Pagrehistro

Sagad kini maoy usa ka pagtala sa ngalan ug kaliwatan pinasukad sa tribo ug sa panimalay. Dili lamang kini pagsenso o pag-ihap sa matag tawo. Ang nasodnong mga pagrehistro nga gihisgotan sa Bibliya gihimo alang sa lainlaing mga katuyoan, sama sa pagbuhis, mga asaynment sa serbisyo militar, o (alang sa mga Levihanon nga naapil niini) sa pagtudlog mga katungdanan diha sa sangtuwaryo.

Sa Sinai. Sa pagsunod sa sugo ni Jehova gihimo ang unang pagrehistro sa panahon sa pagkampo didto sa Sinai sa ikaduhang bulan sa ikaduhang tuig human sa Pagpanggula gikan sa Ehipto. Aron matabangan si Moises alang niini nga buluhaton, usa ka pangulo ang gipili gikan sa matag tribo aron dumalahon ang pagrehistro sa iyang tribo. Dili lamang gilista ang tanang lalaki nga 20 anyos ang edad pataas​—nga mahimo nang magsundalo—​kondili ang matag rehistrado gipatongan usab sa Balaod ug buhis nga tunga sa siklo ($1.10) alang sa pag-alagad sa tabernakulo. (Ex 30:11-16; Num 1:1-16, 18, 19) Ang bug-os nga gidaghanong natala miabot ug 603,550, gawas sa mga Levihanon nga walay panulondon sa yuta. Sila dili magbayad ug buhis sa tabernakulo ug wala paapila sa pagsundalo.​—Num 1:44-47; 2:​32, 33; 18:​20, 24.

Ang rekord sa basahon sa Numeros nagpakita nga giihap usab ang mga panganayng lalaki gikan sa 12 ka tribo, ug ang tanang lalaki nga Levihanon, sukad sa usa ka bulan ang edad pataas. (Num 3:​14, 15) Kini tungod kay gipalit ni Jehova ang mga panganay ingong iyaha sa dihang iyang giluwas sila gikan sa paglaglag sa mga panganay sa Ehipto. Buot niya karong gamiton ang mga Levihanon ingong iyang linain nga mga binalaan alang sa pag-alagad sa sangtuwaryo. Busa, kinahanglang ihatag sa Israel ang mga Levihanon ngadto kang Jehova aron tubson ang panganay sa ubang mga tribo. Ang pag-ihap nagpakita nga dihay 22,000 ka lalaking Levihanon ug 22,273 ka dili-Levihanong mga panganay. (Num 3:11-13, 39-43) Aron matubos ang 273 ka panganay nga sobra sa gidaghanon sa mga Levihanon, lima ka siklo ($11) ang kinahanglang ibayad ngadto sa sangtuwaryo alang sa matag usa.​—Num 3:44-51.

Giihap usab ang mga Kohatnon, mga Gersonhon, ug mga Merarihanon tali sa 30 ug 50 anyos ang pangedaron. Gihatagan silag linaing mga asaynment sa pag-alagad sa sangtuwaryo.​—Num 4:34-49.

Sa Kapatagan sa Moab. Ang ikaduhang natala nga pagrehistro mao ang gihimo didto sa Kapatagan sa Moab, human mahitabo ang hampak tungod sa sala sa Israel labot sa Baal sa Peor. Niana nakaplagan nga ang gidaghanon sa mga lalaki nga 20 anyos ang edad pataas maoy 601,730, mius-os ug 1,820 kon itandi sa pagsenso nga gihimo duolan sa 39 ka tuig una pa niana. (Num 26:​1, 2, 51) Ang gidaghanon sa mga Levihanon gikan sa usa ka bulan ang edad pataas maoy 23,000, o labaw ug 1,000 kay sa naunang pagsenso.​—Num 26:​57, 62.

Ang Makatalagmanong Pagrehistro ni David. Ang pagrehistro nga gihimo sa naghinapos ang paghari ni Haring David girekord usab, usa ka pagrehistro nga misangpot sa katalagman. Ang asoy sa 2 Samuel 24:1 mabasa: “Ug misilaob na usab ang kasuko ni Jehova batok sa Israel, sa dihang may usa nga nag-aghat kang David batok kanila, nga nag-ingon: ‘Lakaw, ipha ang Israel ug ang Juda.’” Ang “usa” nga maoy nag-aghat wala ipaila niini nga teksto. Siya ba usa ka tawhanong magtatambag? Si Satanas ba? O ang Diyos ba? Ang 1 Cronicas 21:1 makatabang sa pagtubag sa pangutana, nga nag-ingon: “Si Satanas mibarog batok sa Israel ug miaghat kang David sa pag-ihap sa Israel.” Kini nga hubad sa Bag-ong Kalibotang Hubad nahiuyon sa Hebreohanong teksto ug sa mga hubad ngadto sa Grego, Syriac, ug Latin. Nahiuyon usab kini sa mabasa sa ubang mga hubad.​—AT, NE, RS, JB, Mo.

Apan, ingon sa gipakita sa nota o footnote sa 1 Cronicas 21:1 (Rbi8), ang Hebreohanong pulong nga sa·tanʹ mahimong hubaron usab nga “usa ka magsusukol.” Ang Byington naghubad niini nga “usa ka Satanas”; ang hubad ni Young mabasa, “usa ka kaaway.” Busa posible nga ang “usa” nga nag-aghat kang David nga magdesider nianang makatalagmanong pagtala maoy usa ka daotang tawhanong magtatambag.

Makaiikag, ang usa ka nota o footnote sa 2 Samuel 24:1 (Rbi8) nagpakita nga kining tekstoha mahimong hubaron: “Ug misilaob na usab ang kasuko ni Jehova batok sa Israel, sa dihang siya nag-aghat kang David batok kanila.” Ang hubad sa The Bible in Basic English mabasa: “Ang kapungot sa Ginoo misilaob na usab batok sa Israel, ug nga nagpalihok kang David batok kanila, siya miingon, Lakaw, ipha ang Israel ug ang Juda.” Busa, ang ubang mga komentarista nag-isip nga ang “usa” o “siya” nga nag-aghat kang David sa pagsenso mao si Jehova. Ang iyang ‘kasuko batok sa Israel,’ sumala niini nga panglantaw, nauna sa pagsenso ug maoy tungod sa ilang dili pa dugayng mga pagrebelde batok kang Jehova ug sa iyang tinudlong hari nga si David sa dihang sila mipaluyo sa ambisyosong si Absalom ug dayon sa walay-silbi nga si Sheba nga anak nga lalaki ni Bikri, sa pagpakigbatok kang David. (2Sa 15:10-12; 20:​1, 2) Kini nga panglantaw mahimong mosibo sa panglantaw nga si Satanas o ang usa ka daotan nga tawhanong magtatambag maoy nag-aghat kang David kon lantawon nga ang maong pag-aghat tuyong gitugotan ni Jehova, sama sa pagkuha sa iyang proteksiyon.​—Itandi ang 1Ha 22:21-23; 1Sa 16:14; tan-awa ang PAGKAHIBALO-DAAN, PAGBUOT-DAAN (Maylabot sa mga indibiduwal).

Lagmit nga si David adunay sayop nga motibo tungod sa garbo ug pagsalig sa gidaghanon sa iyang kasundalohan, busa siya napakyas sa pagpakitag bug-os nga pagsalig kang Jehova. Bisan unsa pay hinungdan, tin-aw nga sa maong higayon ang pangunang giisip ni David dili ang paghimaya sa Diyos.

Mitutol si Joab. Sa dihang gisugo nga himoon ang pagrehistro, ang heneral ni David nga si Joab mitutol, nga nag-ingon, “Hinaot nga si Jehova nga imong Diyos magadugang sa katawhan ug usa ka gatos ka pilo sa ilang gidaghanon samtang ang mga mata sa akong ginoo nga hari nakakita niini. Apan kon bahin sa akong ginoo nga hari, nganong siya nahimuot niining butanga?” (2Sa 24:3) Ang mga pulong ni Joab nagpasabot nga ang kusog sa nasod wala magdepende sa gidaghanon kondili kang Jehova, kinsa makatagana sa gikinahanglang gidaghanon kon kana maoy iyang kabubut-on. Tungod sa pagpamugos ni David, gihimo ni Joab ang pagsenso, apan supak sa iyang kabubut-on, nga labot niana ang asoy nag-ingon: “Ang Levi ug Benjamin wala niya irehistro uban kanila, tungod kay ang pulong sa hari dulumtanan man kang Joab” (ang Levi wala ipha, subay sa balaod nga makita sa Numeros 1:47-49). Lagmit nga si Joab mihunong sa pagpangrehistro una pa marehistro ang Benjamin o kaha naglangan sa pagpangrehistro, ug unya nakaamgo si David sa iyang sayop ug nagpahunong niini una pa kini makompleto ni Joab. (1Cr 21:6) Lagmit nga gilikayan ni Joab ang Benjamin tungod kay dili niya buot nga masuko kini nga tribo nga mao ang tribo ni Saul, nga nakig-away kanhi sa mga sundalo ni David ilalom ni Joab una pa kini makighiusa sa ubang mga tribo ilalom ni David. (2Sa 2:12-17) Walay duhaduha nga tungod kay sayop ang gihimong pag-ihap, kini wala itala sa “talaan sa kalihokan sa mga adlaw ni Haring David.”​—1Cr 27:24.

Ang ihap nagpadayag nga ang Israel adunay 1,100,000 ka lalaki ug ang Juda adunay 470,000, sumala sa rekord sa 1 Cronicas 21:5. Ang report sa 2 Samuel 24:9 nag-ingon nga dihay 800,000 ka lalaki sa Israel ug 500,000 ka lalaki sa Juda. Ang uban nagtuo nga nasayop ang magkokopya. Apan dili maalamon nga ingnong sayop ang rekord kon ang mga sirkumstansiya, mga paagi sa pag-ihap, ug uban pa, wala sa bug-os masabti. Ang duha ka asoy lagmit nag-ihap sa gidaghanon sumala sa lainlaing panglantaw. Pananglitan, posible nga ang mga membro sa kasundalohan nianang higayona ug/o ang ilang mga opisyal giihap o kaha wala ipha. Ug tungod sa lainlaing paagi sa pag-ihap lagmit nga magkalahi ang pagtala sa pipila ka lalaki, kon sila ba gitala ilalom sa Juda o sa Israel. Kita makakaplag ug susamang kahimtang diha sa 1 Cronicas 27. Dinhi gitala ang 12 ka dibisyon nga nag-alagad sa hari, nga nagtala sa tanang tribo gawas sa Gad ug Aser, ug nagtala sa Levi ug sa duha ka katunga nga tribo ni Manases. Lagmit nahimong ingon niini tungod kay ang mga lalaki sa Gad ug Aser gihiusa ilalom sa laing mga pangulo sa maong panahon, o tungod sa ubang mga katarongan nga wala iasoy.

Ang paghukom ni Jehova. Ang manalagna ni Jehova nga si Gad gipadala ngadto kang David, ang nag-awtorisar sa pagsenso, ug gipapili si David ug usa sa tulo ka silot: gutom sulod sa tulo ka tuig, maapsan ang Israel sa espada sa mga kaaway niini sulod sa tulo ka bulan, o kamatay sulod sa tulo ka adlaw. Si David, kay misalig sa kaluoy sa Diyos inay sa kaluoy sa tawo, mipili nga “mahulog sa kamot ni Jehova”; sa kamatay nga misunod, 70,000 ka tawo ang nangamatay.​—1Cr 21:10-14.

Dinhi makita ang lain pang kalainan tali sa mga asoy sa Samuel ug sa Mga Cronicas. Ang 2 Samuel 24:13 nag-ingong pito ka tuig nga gutom samtang ang 1 Cronicas 21:12 nag-ingong tulo. (Ang Gregong Septuagint mabasa nga “tulo” diha sa asoy sa Samuel.) Ang usa ka katin-awan nga gihatag mao nga ang pito ka tuig nga gihisgotan sa Ikaduhang Samuel, sa usa ka bahin, maoy dugang sa tulo ka tuig nga gutom nga midangat tungod sa sala ni Saul ug sa iyang panimalay batok sa mga Gabaonhon. (2Sa 21:​1, 2) Ang tuig nga gihimo ang pagrehistro (nga mikabat ug 9 ka bulan ug 20 ka adlaw [2Sa 24:8]) mao ang ikaupat, ug ang tulo ka tuig nga moabot maghimo niining pito. Bisan tuod ang kalainan lagmit maoy tungod sa sayop sa magkokopya, sa gihapon kinahanglang bug-os unang mahibaloan ang tanang impormasyon ug mga sirkumstansiya sa dili pa mohimo sa maong konklusyon.

Alang sa Pag-alagad sa Templo. Sa usa ka panahon sa ulahi gipaihap ni David, nga niadtong tungora tigulang na, ang mga Levihanon alang sa umaabot nga pag-alagad sa templo, nga dayag nga giuyonan ni Jehova. Kini nga pag-ihap nagpadayag nga dihay 38,000 ka lalaking Levihanon nga 30 anyos ang edad pataas. Sila gitala ingon sa mosunod: 24,000 ka tagdumala, 6,000 ka opisyal ug maghuhukom, 4,000 ka magbalantay-sa-ganghaan, ug 4,000 ka maghohoni.​—1Cr 23:1-5.

Maylabot sa pagtukod sa templo atong mabasa: “Unya giihap ni Solomon ang tanang tawo nga langyawng mga pumoluyo, nga dinha sa yuta sa Israel, human sa pagsenso kanila ni David nga iyang amahan; ug nakita nga dihay usa ka gatos ug kalim-ag-tulo ka libo ug unom ka gatos. Busa iyang gihimo ang kapitoan ka libo kanila nga mga tigpas-an ug kawaloan ka libo nga mga magtatabas sa bato didto sa bukid ug tulo ka libo ug unom ka gatos nga mga magtatan-aw aron magpadayon ang katawhan sa buluhaton.”​—2Cr 2:​17, 18.

Mga Pagrehistro sa Ulahi. Dihay uban pang mga pagrehistro nga gihimo sa misunod nga mga hari sa Israel ug Juda. Sa mga adlaw ni Haring Amazias, ang mga lalaki sa Juda ug Benjamin gikan sa 20 anyos pataas mikabat ug 300,000. (2Cr 25:5) Sa pagrehistro nga gihimo ni Haring Uzzias ang kasundalohan mikabat ug 307,500 ka lalaki, nga may 2,600 ka pangulo sa balay sa amahan nga nagdumala kanila.​—2Cr 26:11-13.

Ang mibalik nga mga destiyero ilalom ni Zorobabel niadtong 537 W.K.P. giihap usab. Kini naglakip sa 42,360 ka Israelinhon, usab sa 7,337 ka ulipon ug 200 ka mag-aawit (ang Masoretikong teksto sa Nehemias nag-ingon nga dihay 245 ka mag-aawit).​—Esd 2:​64, 65; Neh 7:​66, 67; tan-awa ang NEHEMIAS, BASAHON NI.

Sa Panahon sa Pagkatawo ni Jesus. Diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan, duha ka pagrehistro ang gihisgotan nga gihimo human nga ang Judea nailalom sa Roma. Kini nga mga pagrehistro maoy dili lamang aron mahibaloan ang populasyon kondili, sa panguna maoy alang sa mga pagbuhis ug sa pagrekluta sa mga lalaki aron magsundalo. Mahitungod sa unang pagrehistro atong mabasa: “Karon niadtong mga adlawa [mga 2 W.K.P.] ang usa ka mando gipagula gikan ni Cesar Agusto nga magparehistro ang tanan sa gipuy-ang yuta; (kining una nga pagrehistro nahitabo sa dihang si Quirinio mao ang gobernador sa Sirya;) ug ang tanang tawo mipanaw aron magparehistro, ang matag usa ngadto sa iyang kaugalingong siyudad.” (Luc 2:1-3) Kini nga sugo sa emperador maoy giniyahan sa Diyos, kay tungod niini napugos si Jose ug Maria sa pagpanaw gikan sa siyudad sa Nasaret ngadto sa Betlehem bisan tuod si Maria talianak na; sa ingon si Jesus natawo sa siyudad ni David ingong katumanan sa tagna.​—Luc 2:4-7; Miq 5:2.

Duha ka pagrehistro ilalom ni Quirinio. Ang mga kritiko sa Bibliya miingon nga ang bugtong pagsenso nga gihimo samtang si Publio Sulpicio Quirinio mao pa ang gobernador sa Sirya maoy niadtong mga 6 K.P., diin kini nga pagsenso nakasugnib sa pagrebelde ni Judas nga Galileanhon ug sa mga Zealot. (Buh 5:37) Sa pagkatinuod kini ang ikaduhang pagrehistro ilalom ni Quirinio, kay ang mga inskripsiyon nga nakaplagan sa Antioquia ug sa dapit duol niini nagpakita nga pipila ka tuig una pa niana si Quirinio nag-alagad ingong legado sa emperador didto sa Sirya. (The Bearing of Recent Discovery on the Trustworthiness of the New Testament, ni W. Ramsay, 1979, pp. 285, 291) Mahitungod niini, ang Dictionnaire du Nouveau Testament sa Pranses nga Bibliya ni Crampon (1939 nga edisyon, p. 360) nag-ingon: “Ang maampingong panukiduki ni Zumpt (Commentat. epigraph., II, 86-104; De Syria romana provincia, 97-98) ug ni Mommsen (Res gestæ divi Augusti) nagpakitang si Quirinio kaduha gayod nahimong gobernador sa Sirya.” Daghang eskolar ang nagbanabanang ang unang pagkagobernador ni Quirinio maoy tali sa mga tuig 4 ug 1 W.K.P., lagmit sukad sa 3 hangtod sa 2 W.K.P. Apan ang ilang paagi sa pagkalkulo niini nga mga petsa dili bug-os nga kasaligan, ug ang aktuwal nga yugto sa iyang unang pagkagobernador nagpabiling dili matino. (Tan-awa ang QUIRINIO.) Apan, ang iyang ikaduhang pagkagobernador naglakip sa 6 K.P., sumala sa mga detalye nga gitaho ni Josephus.​—Jewish Antiquities, XVIII, 26 (ii, 1).

Busa ang historyador ug magsusulat sa Bibliya nga si Lucas husto sa dihang naghisgot bahin sa pagpangrehistro sa panahon sa pagkatawo ni Jesus: “Kining una nga pagrehistro nahitabo sa dihang si Quirinio mao ang gobernador sa Sirya,” nga nagpalahi niini sa ikaduha nga pagrehistro nga nahitabo sa ulahi ilalom sa mao gihapong Quirinio ug nga gihisgotan ni Gamaliel sumala sa asoy ni Lucas sa Buhat 5:37.