Pangilkil
Kini maoy usa ka buhat o batasan sa pagkuha o pag-angkon ug bisan unsang butang gikan sa usa ka nagpanukong tawo pinaagig pagpanghadlok, kini ba kaha pinaagig pagpamugos, panghulga, o sa bisan unsang dili-tukmang paggamit sa gahom. Ang pangunang kahulogan sa Gregong pulong nga gihubad nga “mangingilkil” (harʹpax) maoy “tigsakmit.” (1Co 5:10, Int) Ang Bibliya sublisubling nagpasidaan batok sa bisan unsang pagpangitag dili-minatarong nga ganansiya, ilabina niadtong adunay kaakohan o mga katungdanan.—Ex 18:21; Pr 1:19; 15:27.
Bisan pa niana, ubos sa Romanhong pagmando sa Palestina, ang Hudiyong mga maniningil ug buhis sagad sad-an sa pagpangilkil. Ang ilang katungdanan naghatag kanilag dakong kahigayonan nga magpadato sa ilang kaugalingon sa dili-minatarong nga paagi (ug walay duhaduha nga ingon usab niana ang ilang Romanong mga agalon) sa ikadaot sa katawhan. Lagmit nga gipunting kini ni Jesus diha sa usa ka sambingay sa dihang siya naghisgot sa usa ka nagpakamatarong sa kaugalingon nga Pariseo nga nag-ampo tapad sa usa ka maniningil ug buhis ug nagdayeg sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos ingong dili usa ka mangingilkil. (Luc 18:11) Ang mga maniningil ug buhis nga miadto kang Juan nga Tigbawtismo nga nangutana kon unsay buhaton gitambagan: “Ayaw pangayog labaw sa bayranan sa buhis.”—Luc 3:13.
Sa dihang si Zaqueo, nga usa ka dato nga pangulong maniningil ug buhis, nag-abiabi kang Jesus ingong dinapit diha sa iyang balay, siya naghinulsol ug mitalikod sa iyang daotang dalan, nga nag-ingon: “Pasig-ulian ko ug upat ka pilo ang bisan unsa nga gipangilkil ko kang bisan kinsa pinaagig bakak nga sumbong.” (Luc 19:2, 8; tan-awa ang SUMBONG.) Apan, sa maong mga kahimtang sa paghinulsol ug pagdawat sa pagkasad-an, gipangayo sa Balaod nga 120 porsiyento lamang ang iuli ngadto sa tawong gitikasan.—Lev 6:2-5.
Ang pagpangilkil gitala diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan uban sa pakighilawas, pagpanapaw, idolatriya, kadalo, pagpangawat, paghuboghubog, pagsultig pasipala, ug homoseksuwalidad ingong mga butang nga makababag sa usa ka tawo nga padayong nagbuhat niining mga butanga sa pagsulod sa Gingharian sa Diyos. Si apostol Pablo, sa pagsulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto, miingon nga kanhi ang pipila kanila nagbuhat nianang mga butanga, apan karon sila nahugasan na. Busa, bisan tuod dili nila malikayan nga 1Co 5:9-11; 6:9-11.
mahimamat kining matanga sa mga tawo diha sa kalibotan, sila dili makig-uban kang bisan kinsa niining mga tawhana nga nangangkong usa ka “igsoon,” ug sila kinahanglang magpalagpot kanila gikan sa kongregasyon.—Ang Kristohanong tinamdan maylabot sa paghiphip sa tawong nangilkil giilustrar diha sa kahimtang ni apostol Pablo. Ang Romanong gobernador nga si Felix misulay sa pagpangilkil ug kuwarta gikan kang Pablo pinaagi sa pagbilanggo ug dugay kang Pablo sulod sa duha ka tuig. Labot niini, si Pablo nakasabot, apan siya wala mohatag ug bisan unsa kang Felix. Sa ulahi si Felix gipulihan ni Gobernador Festo.—Buh 24:26, 27.