Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Pilosopiya

Pilosopiya

Ang Gregong pulong nga phi·lo·so·phiʹa sa literal nagkahulogang “gugma sa kaalam.” Sa modernong paggamit ang termino nagtumong sa tawhanong mga paningkamot sa pagsabot ug sa pag-interpretar pinaagig pangatarongan ug pangagpas sa katibuk-ang kasinatian sa tawo, lakip na sa nagpaluyong mga hinungdan ug mga prinsipyo sa katinuoran.

Ang Gregong mga pulong alang sa “pilosopiya” ug “pilosopo” kas-a lamang makita diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan. (Col 2:8; Buh 17:18) Dayag nga sa dihang si Pablo misulat ngadto sa kongregasyon sa Colosas sa Asia Minor, ang pipila didto nameligro nga maapektohan “sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo.” Ang Gregong mga pilosopiya niadtong tungora ilado kaayo. Apan ang konteksto sa Colosas 2:8 nagpakita nga ang gikabalak-an pag-ayo ni Pablo mao ang mga magtutuo sa Judaismo nga misulay sa pagpabalik sa mga Kristohanon sa pagtuman sa Moisesnong Balaod lakip ang gisugo niini nga pagpatuli, mga pangilin, ug ang dili pagkaon sa pipila ka pagkaon. (Col 2:​11, 16, 17) Si Pablo dili supak sa kahibalo, tungod kay siya nag-ampo nga ang mga Kristohanon mapuno unta niini. Apan, sumala sa iyang gipakita, ang usa kinahanglang magpabili sa papel ni Jesu-Kristo sa pagtuman sa katuyoan sa Diyos aron makabaton ug tinuod nga kaalam ug tukmang kahibalo. (Col 1:​9, 10; 2:​2, 3) Ang mga taga-Colosas kinahanglang magbantay kay basin unyag adunay modagit kanila pinaagig makapaagning mga argumento sumala sa tawhanong panghunahuna o panglantaw. Ang maong pilosopiya maoy bahin sa “paninugdang mga butang [stoi·kheiʹa] sa kalibotan,” sa ato pa, sa mga prinsipyo o paninugdang mga elemento ug mga panukmod sa kalibotan, “ug dili sumala kang Kristo.”​—Col 2:​4, 8.

Sa dihang didto sa Atenas, si Pablo nakahibalag sa ‘mga pilosopong Epicureo ug mga Estoiko.’ (Buh 17:18) Ilang gitawag ang apostol nga usa ka “witwitan,” nga migamit sa Gregong pulong nga sper·mo·loʹgos, nga sa literal mapadapat sa usa ka langgam nga nanuka ug mga binhi. Ang pulong nagpasabot usab sa usa nga namunit ug ginagmayng mga tipik sa kahibalo ug nagpataka lang sa pagsumaysumay niini. Ang maong mga pilosopo nagtamay kang Pablo ug sa iyang mensahe. Sa panguna, ang pilosopiya sa mga Epicureo mao nga ang pagbaton ug kalipay, ilabina ang kalipay sa hunahuna, mao ang pangunang kaayohan sa kinabuhi (1Co 15:32); bisan tuod nga kini may giila nga mga diyos, kini nagpatin-aw niining mga butanga ingong saylo sa tawhanong kasinatian ug pagtagad. Ang pilosopiya sa mga Estoiko nagpasiugda sa kapalaran o kinaiyanhong destinasyon; ang usa kinahanglang magbaton ug hataas nga moralidad apan maningkamot nga dili magtagad sa kasakit ug kalipay. Ang mga Epicureo ug mga Estoiko wala motuo sa pagkabanhaw. Sa iyang pakigpulong atubangan sa maong mga tawo, gipasiugda ni Pablo ang relasyon ug ang pagkamay-tulubagon sa usa ka tawo ngadto sa Maglalalang ug gilangkit kini sa pagkabanhaw ni Kristo ug sa “garantiya” nga gihatag niini ngadto sa mga tawo. Alang sa mga Grego ang pagpangayo ug “kaalam” sa mensahe bahin kang Kristo maoy “kabuangan” (1Co 1:​22, 23), ug sa dihang gihisgotan ni Pablo ang pagkabanhaw, daghan sa iyang mga mamiminaw ang nagyagayaga, apan ang pipila nahimong mga magtutuo.​—Buh 17:22-34.

Sa iyang inspiradong mga sulat, gipasiugda ni Pablo sa makadaghan ang kaalam ug ang gitawag kuno nga kahibalo sa kalibotan ingong kabuangan atubangan sa Diyos ug kinahanglang likayan sa mga Kristohanon.​—1Co 1:18-31; 2:6-8, 13; 3:18-20; 1Ti 6:20.