[lagmit, Nagkatibulaag Pag-ayo].

Usa sa upat ka suba nga misanga gikan sa “suba nga migula gikan sa Eden” ug human niana milibot sa tibuok yuta sa Havila, usa ka yuta nga giingong tinubdan sa bulawan, tagok sa bedelio, ug batong onyx. (Gen 2:10-12) Ang pag-ila niining Suba sa Pison maoy pangagpas lamang, ug lakip sa mga gituohan mao ang pipila ka suba sa sidlakang Turkey hangtod pa gani sa Suba sa Ganges sa India.

Sa artikulo nga EDEN Num. 1, among gihisgotan ang posibilidad nga ang tibuok-yutang Lunop nagpapas sa ebidensiya alang sa tinong pag-ila sa mga suba sa Pison ug Gihon karong adlawa. Siyempre, kini wala maghanaw sa posibilidad nga kining mga subaa naglungtad pa ug nailhan sa adlaw ni Moises sa dihang girekord ang basahon sa Genesis. Ang iyang paghisgot sa “yuta sa Havila” dili angayng sabton nga ang usa ka rehiyon gitawag na niining ngalana una pa ang Lunop, sama sa iyang paghisgot sa “yuta sa Cus.” (Gen 2:13) Hinuon, ang mga paghisgot ni Moises niining mga yutaa dayag nga nagtumong sa mga dapit nga nakabaton niining mga ngalana sa mga panahon human sa Lunop ug nagsilbing ilhanan sa mga dapit nga nailhan sa kadaghanan sa iyang mga adlaw. Dugang pa sa bisan unsang mga kausaban nga gipahinabo sa Lunop, ang mahimo sa mga linog sa pag-usab sa agianan sa mga suba o sa pagpapas sa mga bahin niini angayng pagatagdon usab. Lagmit nga nahitabo kini sa mga panahon human sa Lunop; ang sidlakang Turkey, nga posibleng lokasyon sa Eden, nahimutang sa usa ka agianan sa linog.​—Tan-awa ang HAVILA Num. 1.