Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Sagradong Poste

Sagradong Poste

Ang Hebreohanong pulong nga ʼashe·rahʹ (plural, ʼashe·rimʹ) gituohan nga nagtumong sa (1) usa ka sagradong poste nga naghawas kang Asera, usa ka Canaanhong diyosa sa pertilidad (Huk 6:​25, 26), ug sa (2) diyosa nga si Asera mismo. (2Ha 13:​6, ftn sa Rbi8) Apan dili kanunay posibleng matino kon ang usa ka teksto sabton ba nga nagtumong sa idolatrosong butang o sa diyosa mismo. Hinunoa, gihubad sa pipila ka modernong mga hubad sa Bibliya kining pulonga sa orihinal nga pinulongan ingong “sagradong (mga) poste” apan gihatagan kinig katumbas nga espeling kon ang gitumong niini tataw nga mao ang diyosa. (AT, JB) Ang uban wala maningkamot sa paghimog kalainan apan gihatagan lamang ug katumbas nga espeling kining Hebreohanong pulong (RS) o kanunayng gihubad kini nga “sagradong (mga) poste.” (NW) Sa mas karaang mga hubad sa Bibliya, ang Hebreohanong pulong sagad nga gihubad ingong “kakahoyan.” (KJ, Le) Apan kini nga hubad dili tukma diha sa mga teksto sama sa Maghuhukom 3:7 ug 2 Hari 23:6 (KJ), diin gihisgotan niini nga gialagaran ang “mga kakahoyan” ug gidala ang “kakahoyan” sa gawas sa templo sa Jerusalem.

Ang Sagradong mga Poste. Mopatim-aw nga ang sagradong mga poste tul-id ug ginama sa kahoy, o kaha may bahin niini nga kahoy, sanglit ang mga Israelinhon gisugo nga putlon ug sunogon kini. (Ex 34:13; Deu 12:3) Tingali kini maoy mga poste lamang nga dili linilok, o kaha sa pipila ka kahimtang mga punoan pa gani sa kahoy, kay ang katawhan sa Diyos gisugo: “Dili ka magtanom ug bisan unsang matang sa kahoy ingong sagradong poste.”​—Deu 16:21.

Ang Israel ug Juda parehong nagbalewala sa tin-awng sugo sa Diyos nga dili magpatindog ug sagradong mga haligi ug sagradong mga poste; ilang gibutang kini “sa matag hataas nga bungtod ug ilalom sa matag malamboon nga kahoy” tapad sa mga halaran nga gigamit sa paghalad. Gituohan nga ang mga poste naghawas sa pagkababaye, samtang ang mga haligi naghawas sa pagkalalaki. Kining nahibiling mga butang maylabot sa idolatriya, nga lagmit gayod mga simbolo sa kinatawo sa lalaki, nalangkit sa tumang imoral nga kahilayan sa sekso, ingon sa gipakita sa paghisgot sa mga lalaking pampam nga diha sa yuta sukad pa sa paghari ni Rehoboam. (1Ha 14:​22-24; 2Ha 17:10) Pipila lang ka hari sama kang Ezequias (ug Josias) ang mitungha nga “nagwagtang sa hatag-as nga mga dapit ug nagdugmok sa sagradong mga haligi ug nagputol sa sagradong poste.”​—2Ha 18:4; 2Cr 34:7.

Asera. Ang mga sinulat sa Ras Shamra nagpaila niini nga diyosa ingong ang asawa sa diyos nga si El, ang “Maglalalang sa mga Linalang,” ug nagtawag kaniya ingong “Mahal nga Ginang Asera sa Dagat” ug “Babayeng Katigulangan sa mga Diyos,” ug kini naghimo usab kaniya nga inahan ni Baal. Apan lagmit nga susama ra ang mga katungdanan niining tulo ka prominenteng mga diyosa sa Baalismo (si Anat, Asera, ug Astoret), sumala sa makita sa sekular nga mga sinulat ingon man sa rekord sa Kasulatan. Samtang si Astoret mopatim-awng giisip nga asawa ni Baal, si Asera lagmit gilantaw usab nga ingon.

Sa yugto sa mga Maghuhukom, ang apostatang mga Israelinhon “nag-alagad sa mga Baal ug sa sagradong mga poste [ang Aserim].” (Huk 3:​7, ftn sa Rbi8; itandi ang 2:13.) Ang paghisgot niini nga mga bathala diha sa plural nga porma lagmit nagpaila nga ang matag lugar may kaugalingong Baal ug Asera. (Huk 6:25) Si Jezebel, ang taga-Sidon nga asawa ni Ahab nga hari sa Israel, nagpakaon ug 450 ka manalagna ni Baal ug 400 ka manalagna sa sagradong poste, o Asera.​—1Ha 18:19.

Ang imoral nga pagsimba kang Asera sa ulahi gibuhat mismo didto sa templo ni Jehova. Gibutang pa gani didto ni Haring Manases ang usa ka linilok nga larawan sa sagradong poste, lagmit nga usa ka larawan sa diyosa nga si Asera. (2Ha 21:7) Si Manases gidisiplina pinaagi sa pagdala kaniya ingong binihag ngadto sa Babilonya ug, sa iyang pagbalik didto sa Jerusalem, iyang gipakita nga siya nakabenepisyo sa maong disiplina ug gihinloan ang balay ni Jehova gikan sa mga butang nga nalangkit sa idolatriya. Apan gibuhat pag-usab sa iyang anak nga lalaking si Amon ang imoral nga pagsimba kang Baal ug Asera, lakip ang nalangkit niining seremonyal nga pagpamampam. (2Cr 33:11-13, 15, 21-23) Tungod niana gikinahanglan sa matarong nga si Haring Josias, kinsa mipuli kang Amon sa trono, nga tumpagon “ang mga balay sa mga lalaking pampam sa templo nga didto sa balay ni Jehova, diin ang mga babaye naghablon ug mga toldang ampoanan alang sa sagradong poste.”​—2Ha 23:4-7.