Shilo
[Iya Kini; Siya ang Tag-iya Niini].
1. Sa pagpahayag ug panalangin ngadto kang Juda, ang himalatyong patriarka nga si Jacob miingon: “Ang setro dili mobiya gikan kang Juda, ni ang sungkod sa komandante gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, hangtod nga moabot si Shilo; ug kaniya ang pagkamasinugtanon sa mga katawhan maiya.” (Gen 49:10) Sugod sa pagmando sa Judeanhon nga si David, ang gahom sa pagmando (ang sungkod sa komandante) ug ang harianong soberanya (ang setro) gipanag-iya sa tribo ni Juda. Kini magpadayon hangtod nga moabot si Shilo, nga nagpakitang ang harianong linya ni Juda matapos diha kang Shilo ingong permanenteng manununod. Sa susama, una pa mapukan ang gingharian sa Juda, gipakita ni Jehova ngadto sa kataposang hari sa Juda nga si Zedekias nga ang pagmando igahatag ngadto sa usa nga adunay legal nga katungod. (Eze 21:26, 27) Dayag nga kini mao si Shilo, sanglit ang ngalang “Shilo” nagpasabot nga “Iya Kini; Siya ang Tag-iya Niini.”
Sa kasiglohan nga misunod, si Jesu-Kristo mao lamang ang kaliwat ni David nga kaniya gisaad ang pagkahari. Sa wala pa matawo si Jesus, ang manulonda nga si Gabriel miingon kang Maria: “Ihatag kaniya ni Jehova nga Diyos ang trono ni David nga iyang amahan, ug magamando siya ingon nga hari sa balay ni Jacob hangtod sa kahangtoran, ug walay pagkatapos ang iyang gingharian.” (Luc 1:32, 33) Busa, ang Shilo mao gayod si Jesu-Kristo, “ang Leyon nga gikan sa tribo ni Juda.”—Pin 5:5; itandi ang Isa 11:10; Rom 15:12.
Mahitungod sa karaang Hudiyohanong panglantaw bahin sa Genesis 49:10, ang Commentary nga giedit ni F. C. Cook (p. 233) nag-ingon: “Giisip sa tanang Hudiyong katawhan sa kakaraanan nga ang tagna nagtumong sa Mesiyas. Busa ang Targum ni Onkelos nag-ingon nga ‘hangtod moabot ang Mesiyas, kinsa maoy tag-iya sa gingharian;’ ang Jerusalem Targum, ‘hangtod sa panahon nga ang haring Mesiyas moabot, kinsa maoy tag-iya sa gingharian.’ . . . Ingon man usab ang Babilonyanhong Talmud (‘Sanhedrim,’ cap. II. fol. 982), ‘Kinsay ngalan sa Mesiyas? Ang iyang ngalan maoy Shilo, kay kini nahisulat, Hangtod nga moabot si Shilo.’”
2. Usa ka siyudad nga nahimutang sa teritoryo sa Epraim ug “amihanan sa Bethel, dapit sa sidlakan sa dakong dalan nga patungas gikan sa Bethel paingon sa Sekem ug dapit sa habagatan sa Lebona.” (Huk 21:19) Ang gituohan sa kadaghanan nga nahimutangan sa Shilo mao ang Khirbet Seilun (Shillo), mga 15 km (9.5 mi) sa AAS sa Bethel. Ang dapit mohaom sa kahubitan sa Bibliya. Anaa kini sa usa ka bungtod ug, gawas sa usa ka walog dapit sa HK, gilibotan kini sa mas habog nga kabungtoran.
Human matukod ang tabernakulo didto sa Shilo (Jos 18:1), ang pagbahinbahin sa yuta ngadto sa mga Israelinhon nakompleto didto. (Jos 18:1–21:42) Human mabahin ang yuta, ang mga tribo sa S sa Jordan nagtukod ug usa ka halaran daplin niana nga suba. Kay giisip kini ingong usa ka buhat sa apostasya, ang ubang mga tribo nagtigom didto sa Shilo aron makiggubat kanila. Apan sa dihang gipatin-aw nga ang halaran magsilbing usa ka handomanan sa pagkamatinumanon ngadto kang Jehova, nagpadayon ang malinawong mga relasyon.—Jos 22:10-34.
Sa ulahi, gisilotan sa 12,000 ka maisog nga Israelinhong mga manggugubat ang mga molupyo sa Jabes-gilead tungod kay wala kini moduyog sa pagpakiggubat batok sa mga Benjaminhon. Apan 400 ka ulay sa Jabes-gilead ang gidala sa Shilo ug sa ulahi gihatag ngadto sa mga Benjaminhon. Ang mga Benjaminhon gisugo usab sa pagkuha ug dugang mga asawa gikan sa mga anak nga babaye sa Shilo, nga pinugos nga nagdala kanila samtang ang mga babaye miapil sa mga sayaw nga magliyoliyo panahon sa tinuig nga kapistahan alang kang Jehova nga gihimo didto sa Shilo.—Huk 21:8-23.
Kon dili man sa katibuk-an, sa dakong bahin sa yugto nga gikobrehan sa basahon sa Mga Maghuhukom, ang tabernakulo nagpabilin didto sa Shilo. (Huk 18:31; 1Sa 1:3, 9, 24; 2:14; 3:21; 1Ha 2:27) Sa hapit nang mamatay ang Hataas nga Saserdoteng si Eli, gikuha sa mga Israelinhon ang Arka gikan sa tabernakulo samtang nakig-away sa mga Filistehanon, ug gibalhin kini ngadto sa panggubatan kay masaligon nga ang pagkaatua niini didto mohatag kanila ug kadaogan. Apan gitugotan ni Jehova nga mailog sa mga Filistehanon ang Arka. Kay wala na kini mahibalik sa Shilo, kini nagpasabot nga gitalikdan na ni Jehova ang Shilo, sanglit ang Arka naghawas man sa iyang presensiya. (1Sa 4:2-11) Ang pagtalikod sa Shilo gihisgotan sa salmista (Sal 78:60, 61; itandi ang 1Sa 4:21, 22) ug gigamit kini diha sa tagna ni Jeremias sa pag-ilustrar kon unsay buhaton ni Jehova sa templo nga atua sa Jerusalem.—Jer 7:12, 14; 26:6, 9.
Sa ikanapulong siglo W.K.P., ang manalagnang si Ahias nagpuyo sa Shilo. (1Ha 12:15; 14:2, 4) Human sa pagpatay kang Gedalias niadtong 607 W.K.P., adunay pipila ka tawo gikan sa Shilo (gikan sa siyudad o kaha sa rehiyon) nga miadto sa Jerusalem aron sa paghalad.—Jer 41:5.