Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Suhol

Suhol

Kasagaran, kini mao ang ibayad ngadto sa mga mamumuo bugti sa ilang trabaho o mga serbisyo. (Lev 19:13) Ingong usa ka berbo, ang ‘pagsuhol’ nagpasabot sa pagpatrabaho sa usa ka tawo (Mat 20:1) o sa pag-abang sa usa ka butang. (Ex 22:​14, 15; Buh 28:30) Ang “suhol” popareho ra ug kahulogan sa “ganti.” Pananglitan, ang suhol o ganti ni Haring Nabucodonosor tungod sa iyang pag-alagad ingong tigpahamtang ug silot ni Jehova sa paglaglag sa Tiro mao ang pagsakop sa Ehipto ug ang pag-agaw sa tanang bahandi niini. (Eze 29:​18, 19; tan-awa usab ang Ru 2:12; Isa 61:8; 62:11.) Ingong katumanan sa Zacarias 11:​12, si Judas Iskariote nakadawat ug 30 ka pirasong plata gikan sa mga saserdote (kon siklo, $66) ingong “suhol” sa pagbudhi kang Jesu-Kristo. (Mat 26:14-16; 27:3-10; Buh 1:18; tan-awa ang HIPHIP.) Dugang pa, ang “suhol” usahay magpasabot ug “balos.” “Ang suhol nga ginabayad sa sala mao ang kamatayon.”​—Rom 6:23; tan-awa usab ang Sal 109:20; Isa 65:​6, 7.

Ang suhol ibayad dili lamang pinaagig salapi o plata (2Cr 24:​11, 12; 25:6) kondili usab pinaagig binuhing mga hayop, mga abot sa uma, ug uban pa. Ang suhol ni Jacob alang sa 14 ka tuig nga pagtrabaho mao ang iyang duha ka asawa, si Lea ug si Raquel. Dugang pa, siya nag-alagad ug unom ka tuig alang sa gikasabotan nga bahin sa panon sa mga hayop ni Laban. (Gen 29:​15, 18, 27; 31:41) Si Lea, sa dihang iyang gihatag ang mandragora sa iyang anak ngadto kang Raquel, ‘nagsuhol’ kang Jacob nga makigrelasyon kaniya, ug tungod niini siya naghisgot sa anak nga lalaki nga natawo kaniya ingong “suhol sa usa ka sinuholan.” (Gen 30:14-18) Sa panahon sa yutan-ong ministeryo ni Jesus, ang naandang inadlaw nga suhol alang sa mga mamumuo sa uma maoy usa ka denario ($0.74).​—Mat 20:2.

Ang balaod sa Diyos ngadto sa Israel naglatid nga ang sinuholang mga mamumuo pagabayran pagkatapos sa tibuok adlaw nga pagtrabaho. (Lev 19:13; Deu 24:​14, 15) Gihukman pag-ayo sa Kasulatan kadtong naglimbong sa mga suhol sa sinuholang mga mamumuo.​—Jer 22:13; Mal 3:5; San 5:4.

Ang pag-amping gikinahanglan sa dihang magsuhol sa uban aron maseguro nga kadtong gisuholan may katakos sa buluhaton. Busa ang proverbio nag-ingon: “Ang nagasuhol sa usa ka hungog o ang nagasuhol sa mga lumalabay maoy ingon sa usa ka magpapana nga nagapataroy sa tanang butang.”​—Pr 26:10.

Ang pagkamaabiabihon ug ang materyal nga tabang nga gihatag ngadto niadtong eksklusibong nagdeboto sa ilang kaugalingon alang sa mga intereses sa putling pagsimba mahimong tawgong suhol nga angay kanila, sumala sa prinsipyo: “Ang mamumuo takos sa iyang suhol.” (Luc 10:7; 1Ti 5:​17, 18) Ang mga ikapulo sa mga Israelinhon maoy suhol sa mga Levihanon alang sa ilang pag-alagad diha sa sangtuwaryo. (Num 18:​26, 30, 31) Sa laing bahin, ang matarong nga baroganan uban sa Diyos, ug ang kinabuhing walay kataposan, dili ihatag ingong mga suhol ngadto niadtong nag-alagad sa Diyos, kay kini maoy mga gasa gumikan sa dili-takos nga kalulot sa Diyos pinaagi kang Jesu-Kristo tungod kay ang Iyang mga alagad nagpasundayag ug pagtuo sa halad lukat ni Kristo.​—Rom 4:2-8; 6:23.

Tungod kay gipasagdan man ang sangtuwaryo sa mga adlaw sa manalagnang si Haggeo, gihikaw ni Jehova ang iyang panalangin mao nga kadtong nagpasuhol sa ilang kaugalingon nagpasuhol alang “sa puntil nga may mga buslot,” sa ato pa, ang suhol nga nadawat gamay ra kaayo ug dali nga gastohon. (Hag 1:3-6) Ug unya, maylabot sa mga adlaw sa wala pa ipasig-uli ang templo, si Jehova pinaagi kang Zacarias miingon: “Kay una pa niadtong mga adlawa wala pay pagsuhol sa katawhan; ug bahin sa pagsuhol sa binuhing mga hayop, wala pa kana.”​—Zac 8:​9, 10; tan-awa ang GASA, REGALO; GASA GIKAN SA DIYOS; SINUHOLANG MAMUMUO.

Kasukwahi sa Hebreohanong pulong nga sa·kharʹ (nga sagad nagkahulogang suhol bugti sa kahago o serbisyo nga gihatag), ang Hebreohanong pulong nga ʼeth·nanʹ, nga gikan sa lintunganayng pulong nga na·thanʹ (hatag), gigamit sa Kasulatan sa eksklusibong paagi maylabot sa suhol nga gibayad tungod sa pagpamampam, sa literal o sa mahulagwayong paagi. Busa, ang ʼeth·nanʹ giisip nga usa ka gasa inay nga usa ka suhol nga nadawat tungod sa pagtrabaho ug kasagarang gigamit sa dili-maayong diwa. Ang Balaod nagdili sa pagdala ngadto sa sangtuwaryo sa usa ka panaad nga maoy “suhol sa usa ka pampam” o “bayad sa usa ka iro,” kining ulahi lagmit nagtumong sa suhol sa usa ka lalaking homoseksuwal. (Deu 23:18) Tungod niini, sa dihang gihisgotan nga ang suhol sa Tiro sa pagpamampam niini sa mga nasod mahimong butang nga balaan kang Jehova, kini dayag nga nagpasabot nga balaanon sa Labing Hataas ang materyal nga kinitaan sa Tiro gikan sa mga nasod pinaagi sa iyang pagtino nga kini gamiton sumala sa iyang kabubut-on, aron kini mohatag ug kaayohan sa iyang mga alagad. (Isa 23:​17, 18; itandi ang Neh 13:16.) Ang Juda ug ang Israel parehong sad-an sa pagpamampam ngadto sa ubang mga nasod. (Eze 23:1-16; Os 9:1; Miq 1:​6, 7) Apan espesipikong gisaway sa Diyos ang Jerusalem tungod kay dili normal ang pagpamampam niini. Dili sama sa mga bigaon nga modawat ug suhol, ang Jerusalem naghatag pa gani ug suhol ngadto sa mga nasod nga nakahimog buhat sa pagpamampam uban kaniya.​—Eze 16:26-34, 41.