Tag-iyag Yuta
Sukad pa sa kanhiayng mga panahon, giila na ang mga katungod sa mga tag-iyag yuta (Heb., beʽa·limʹ, sa literal, mga tag-iya) maylabot sa ilang kabtangan. Si Abraham nakigsabot kang Epron nga Hitihanon alang sa usa ka lubnganan para sa iyang asawang si Sara, nga sa kataposan nagpalit ug yuta sa tinong kantidad, ug ang kasabotan gihimong legal sa atubangan sa mga katagilungsod. (Gen 23:1-20) Panahon sa usa ka gutom sa Ehipto, si Jose mipalit ug yuta alang kang Paraon gikan sa mga tag-iyag yuta sa Ehipto, baylo sa pagkaon. (Gen 47:20-26) Ang matinumanong alagad sa Diyos nga si Job nga nagpuyo sa yuta sa Uz nakabaton ug kabtangan, sa walay duhaduha naglakip sa yuta, nga iyang gihatag ingong panulondon sa iyang mga anak nga lalaki ug babaye. (Job 1:4; 42:15) Apan, si Jehova mao ang Supremong Tag-iyag Yuta, ug ang iyang mga pagpakiglabot nagpakita nga ang mga tawo manubag kaniya kon giunsa nila paggamit ang iyang kabtangan.—Sal 24:1; 50:10-12.
Sa Israel. Sa dihang gidala ni Jehova ang Israel ngadto sa Canaan iyang gigamit ang iyang katungod ingong Ginoo ug Tag-iya sa tibuok yuta sa pagpapahawa sa mga Canaanhon, kinsa maoy mga eskuwater sa maong yuta. (Jos 3:11; 1Co 10:26) Napupos na ang panahon sa pagtugot sa Diyos sa ilang paghupot sa yuta. Bisan tuod nga kapin sa 450 ka tuig kanhi nga gisaad sa Diyos ang yuta ngadto sa binhi ni Abraham, iyang giingnan si Abraham: “Ang kasaypanan sa mga Amorihanon [usa ka termino nga usahay gigamit alang sa tanang tribo nga Canaanhon] wala pa mabug-os.” (Gen 15:7, 8, 12-16) Busa, sama sa giingon sa Kristohanong martir nga si Esteban ngadto sa mga Hudiyo, ang Diyos “wala maghatag [kang Abraham] ug bisan unsa mang panulondon dinhi, wala gayod bisan igo na lang katumban sa tiil; apan siya nagsaad nga ihatag kini ngadto kaniya ingong kabtangan, ug human kaniya ngadto sa iyang binhi, bisan pag niadtong panahona wala pa siyay anak.”—Buh 7:5.
Ang Israel kinahanglang dili mosulong aron makiggubat, nga magpadayon sa pagpadako sa ilang teritoryo pinaagi sa pag-ilog sa kabtangan sa naglibot nga kanasoran. Gipasidan-an ni Jehova ang Israel nga kinahanglang tahoron nila ang mga katungod sa kabtangan sa pipila ka nasod nga iyang gihatagan ug yuta. Kini nga mga nasod mao ang Edom, Moab, ug Ammon, nga mga kadugo sa mga Israelinhon pinaagi kang Esau (Edom) ug Lot (Moab ug Ammon).—Deu 2:4, 5, 9, 19.
Gipiyal ang Yutang Saad. Bisan ang katawhang Israel, kinsa gihatagan sa Diyos sa yuta aron sila mahimong mga tag-iyag yuta, gisultihan ni Jehova nga sila sa pagkatinuod dili mga tag-iya niini kondili mga piniyalan lamang. Siya miingon bahin sa pagbaligya sa gipanag-iyang yuta sa pamilya: “Busa ang yuta dili ibaligya hangtod sa kahangtoran, tungod kay akoa ang yuta. Kay kamo mga langyaw nga pumoluyo ug mga lalin sa akong panglantaw.” (Lev 25:23) Gihinginlan sa Diyos ang mga Canaanhon gikan sa yuta tungod sa ilang dulumtanang mga buhat. Siya nagpasidaan nga iyang kuhaon ang tanang katungod sa pagpanag-iya gikan sa Israel ug abogon sila gikan sa yuta kon ilang sundon ang maong mga buhat, ug sa dihang sa ulahi ilang gibuhat kini, sila gidestiyero. (Lev 18:24-30; 25:18, 19; 26:27-33; Jer 52:27) Human sa 70 ka tuig nga pagkabiniyaan sa ilang yuta, gikan sa 607 hangtod sa 537 W.K.P., sa pagkamaluluy-on gipasig-uli sila sa Diyos, apan niining panahona ilalom sa Hentil nga pagmando. Sa kataposan, niadtong 70 K.P., ang mga Romano bug-os nga naglaglag sa Jerusalem ug nagpatibulaag sa katawhan niini.
Sulod sa nasod, ang mga tribo gihatagag mga pahat sa yuta o mga siyudad sulod sa mga utlanan sa ubang mga tribo. Ang mga saserdote ug mga Levihanon nakabaton ug mga siyudad nga adunay mga sibsibanan. (Jos 15-21) Sa baylo, sulod sa mga tribo ang mga pamilya gihatagan ug mga panulondon. Kini nga mga dibisyon nagkagamay samtang ang mga pamilya nagbahinbahin sa ilang kaugalingong mga pahat tungod sa pag-uswag sa ilang gidaghanon. Kini misangpot sa bug-os nga pagtikad ug paggamit sa yuta. Ang mga panulondon wala tugoti nga ipasa ngadto sa lainlaing mga tribo. Aron mapugngan kini, ang mga babaye kinsa nakapanunod ug yuta (tungod kay wala silay buhing mga igsoong lalaki) kinahanglang makigminyo sulod lamang sa ilang tribo aron mahuptan ang ilang panulondon.—Num 36:1-12.
Kon ang usa ka tawo mamatay nga walay anak nga lalaki, ang iyang igsoong lalaki (o, kon walay mga igsoong lalaki, ang iyang labing duol nga paryente) makaminyo sa iyang nabalong asawa aron makapatunghag anak gikan kaniya. Ang tawo nga makigminyo sa nabalong asawa makalukat usab sa panulondon sa namatay nga tawo, kon kini nabaligya na. (Ru 4:9, 10, 13-17) Ang panganayng anak sa babaye magbangon sa ngalan, dili sa iyang tinuod nga amahan, kondili sa ngalan sa unang bana sa nabalong babaye, sa ingon makapanag-iya sa yutang panulondon ug matipigang buhi ang ngalan sa namatayng bana ibabaw sa iyang panulondon sa Israel.—Deu 25:5, 6.
Ang tuig sa Tinghugyaw. Ang Diyos miingon sa Israel: “Angay nga walay mahimong kabos sa imong taliwala.” (Deu 15:4, 5) Basta padayon nga tumanon ang mga regulasyon sa tuig sa Tinghugyaw, ang nasod dili mahitumpawak sa usa ka kahimtang diin maglungtad ang duha ra ka matang sa tawo, ang dato kaayo ug ang kabos kaayo. Sa matag ika-50 ka tuig (sukad sa pagsulod sa Israel sa Canaan), ang matag tawo mobalik sa iyang panulondon, ug ang bisan unsang yuta nga iyang nabaligya ibalik ngadto kaniya. Tungod niini nga balaod, ang bili sa yuta mous-os sa matag tuig samtang nagsingabot ang Tinghugyaw. Sa pagkatinuod, ang pumapalit, kon buot hunahunaon, nag-abang lamang sa yuta, ug ang bili niini nagdepende sa gidaghanon sa mga abot hangtod sa tuig sa Tinghugyaw. (Lev 25:13-16, 28) Bisan ang nakapalit ug panulondon sa laing tawo dili gani makahupot niini hangtod sa Tinghugyaw. Kon ang orihinal nga tag-iya makabaton ug igong salapi, siya makalukat sa yuta. Dugang pa, ang bisan kinsa nga manlulukat (suod nga paryente) makahimo sa paglukat niini alang sa orihinal nga tag-iya.—Lev 25:24-27.
Ang usa ka tawo dili mapugos sa pagbaligya sa iyang katigayonan. Ni ang prinsipyo sa pagkabaton 1Ha 21:1-4, 17-19; itandi ang Eze 46:18.
ug labaw nga katungod sa pagpanag-iyag yuta mapadapat sa Israel. Giilustrar kini sa pagdumili ni Nabot sa pagbaligya ngadto kang Haring Ahab sa usa ka luna sa yuta nga iyang napanunod.—Ang mga Levihanon. Ingong proteksiyon sa mga Levihanon, ang ilang mga yuta dili mahimong ibaligya; tungod kini kay ang mga Levihanon walay indibiduwal nga panulondon nga yuta—sila gihatagan lamang ug mga balay diha sa Levihanong mga siyudad ug mga sibsibanan nga naglibot niana. Kon ang usa ka Levihanon magbaligya sa iyang balay diha sa usa ka Levihanong siyudad, ang katungod sa paglukat magpadayon alang kaniya, ug sa kataposan, sa Tinghugyaw, kini ibalik ra ngadto kaniya.—Lev 25:32-34.
Sa dihang ang mabungahong yuta magpatunghag abot, ang Dakong Tag-iya sa tibuok yuta kinahanglang dili hikalimtan. Pinaagi sa kahikayan sa ikapulo, gamiton ang ikanapulong bahin sa abot aron sa pagsuportar sa mga Levihanon sa ilang hinungdanong mga buluhaton maylabot sa pagsimba kang Jehova, sa ingon makabenepisyo sa espirituwal nga paagi ang tibuok Israel.—Num 18:21-24; Deu 14:22-29.
Ang sangtuwaryo. Ang sangtuwaryo ni Jehova mahimo usab nga usa ka tag-iyag yuta tungod sa mga yuta nga “gibalaan” ngadto kang Jehova; buot ingnon, ang abot niini nga mga uma mahiadto sa sangtuwaryo sulod sa usa ka yugto sa panahon nga gitakda sa tag-iya o sa naghupot niini. (Lev 27:16-19) Kon ang usa ka yuta nga “gibalaan” sa tag-iya wala lukata, kondili gibaligya ngadto sa laing tawo, ang maong yuta permanente nang mapanag-iya sa sangtuwaryo sa panahon sa Tinghugyaw. (Lev 27:20, 21) Dugang pa, ang mga yuta nga “gipahinungod” sa mga tag-iya niini ngadto sa sangtuwaryo magpabilin nga permanenteng kabtangan sa sangtuwaryo.—Lev 27:28.
Diha sa Kristohanong Kongregasyon. Tin-awng gipakita sa Bibliya nga ang mga katungod sa matag usa maylabot sa ilang kabtangan giila diha sa Kristohanong kongregasyon. Sa dihang natukod ang kongregasyon, sa adlaw sa Pentekostes niadtong 33 K.P., daghang Hudiyo ug mga kinabig sa Hudiyohanong relihiyon gikan sa ubang kayutaan ang nagtigom didto sa Jerusalem aron sa pagsaulog sa pista. Daghan kanila ang presente aron sa pagpamati sa pakigpulong ni Pedro ug nahimong mga magtutuo ni Kristo. (Buh 2:1, 5, 9-11, 41, 42, 47) Sila nagpabilin aron makakat-on pa ug dugang. Busa ang mga Kristohanon boluntaryong nagbaligya sa ilang mga kabtangan ug nag-apod-apod sa halin aron sa pagtabang sa mga miduaw ug sa uban pa nga nanginahanglan. ‘Giambitan nila ang tanang butang.’ (Buh 2:44-46) Dili kini sosyalismo o komunismo, kondili usa ka boluntaryong pakig-ambitay aron sa pagtabang sa mga tawo nga interesado sa maayong balita ug sa pagpakaylap pa niini.
Sa ulahi, tungod sa samang mga katarongan, ug tungod usab kay gilutos sa mga magmamando sa Jerusalem ang mga Kristohanon, kini nga batasan nagpadayon, ilalom sa espiritu ug sa dili-takos nga kalulot sa Diyos. Gibaligya ang mga yuta ug ang halin gidala ngadto sa mga apostoles, kinsa maoy nagdumala sa kahikayan sa pagtabang. (Buh 4:31-37) Apan ang tagsatagsa ka kabtangan sa Kristohanon maoy iyang kaugalingon ug ang iyang mga katungod dili mahimong lapason; dili siya obligado sa paghimo sa iyang propiedad ingong komon nga kabtangan. Ang pagbuhat niana giisip nga usa ka pribilehiyo, dili usa ka katungdanan. Hustong motibo ang nagpatigbabaw ug nagpalihok niining manggihatagon nga mga Kristohanon.
Apan, bahin kang Ananias ug Sapira, sila nagpakaaron-ingnon aron makadawat ug pagdayeg ug dungog sa mga tawo. Sila nagkunsabo sa pagbaligyag yuta ug sa paghatag ug bahin lamang sa halin ngadto sa mga apostoles, ug miingon nga ilang gihurot paghatag ang tanang kabtangan. Si Pedro, pinaagi sa pagtultol sa balaang espiritu, nahibalo kon unsa ang ilang gibuhat. Siya wala moingon, ‘Nganong wala ninyo ihatag kanamo ang tanan nga salapi nga inyong nadawat ingong halin sa yuta?’ nga daw sila nailalom sa obligasyon sa pagbuhat niana. Hinunoa, siya miingon: “Ananias, nganong si Satanas nagpaisog kanimo nga mamakak sa balaang espiritu ug magtago sa bahin sa halin sa yuta? Samtang kini nagpabilin diha kanimo dili ba nagpabilin man kining imoha, ug human kini ikabaligya dili ba ilalom man gihapon kini sa imong pagbuot? Nganong imo mang gilaraw kining buhata diha sa imong kasingkasing? Ikaw namakak, dili sa tawo, kondili sa Diyos.”—Buh 5:1-4.
Mga tulo ka oras sa ulahi, sa dihang misulod si Sapira, nga wala masayod kon unsay nahitabo, siya mihimo sa samang pagpamakak, ug si Pedro mitubag: “Nganong nagkasabot man mong duha sa pagsulay sa espiritu ni Jehova?” (Buh 5:7-9) Ang ilang sala maoy pagpamakak kang Jehova, nga nagyagayaga kaniya ug sa iyang kongregasyon, nga maorag ang espiritu sa Diyos wala diha niini. (Gal 6:7) Wala gayod sila pugsa sa pag-apod-apod sa ilang kabtangan sa usa ka matang sa kahikayan diin mapahimuslan kini sa tanan.
Ang Pagkatag-iya ni Jehova Kinahanglang Pagailhon. Sanglit si Jehova ang Tag-iya sa tanang kayutaan, ang tag-iyag yuta dinhi sa yuta kinahanglang motahod sa iyang kabtangan ug mogamit niini sa tukmang paagi. Kay kondili kini Pr 24:30-34) Ang mga nasod usab kinahanglang moila niini nga kamatuoran. (Isa 24:1-6; Jer 23:10) Sa kataposan, kadtong dili manumbaling niini nga prinsipyo mangalaglag.—Pin 11:18.
mahimong biniyaan ug siya sa kataposan makaagom ug bug-os nga kapildihan. (Ang pag-ila sa Diyos ingong tinuod nga tag-iya magpugong usab sa usa ka tawo sa pagsulay sa pagpanag-iya ug yuta sa hinakog ug sa sayop nga paagi. (Pr 20:21; 23:10, 11) Sa dihang ang Israel mitipas sa balaod sa Diyos, dihay mga tawo nga gikondenar sa Diyos, nga nag-ingon: “Alaot ang mga nagdugtong sa balay ug balay, ug kadtong nagsumpay sa uma ug uma hangtod nga wala nay luna ug kamo gipapuyo na lamang sa taliwala sa yuta!”—Isa 5:8; Miq 2:1-4.
Sa laing bahin, si Jesus miingon: “Malipayon ang mga malumog-buot, sanglit sila magapanunod sa yuta.” (Mat 5:5; Sal 37:9, 22, 29) Iyang gitudloan ang iyang mga sumusunod sa pag-ampo sa Diyos: “Paanhia ang imong gingharian. Matuman unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao man usab sa yuta.” (Mat 6:10) Ilalom sa soberanya sa Gingharian sa Dakong Tag-iyag Yuta, kadtong gipiyalan ug yuta tungod sa iyang pagkamatinumanon makasinati sa tugob nga kalipay sa pagpanag-iya diha sa bug-os nga kasegurohan. Gipahayag sa Diyos ang iyang panglantaw sa hustong mga kahimtang kon bahin sa pagpanag-iyag yuta sa dihang iyang gipahayag ang mga tagna sa pagpasig-uli pinaagi sa mga baba ni Isaias ug Miqueas. Kini nagpakita kon unsa nga kahimtang ang iyang ipahinabo sa dihang ang iyang ‘kabubut-on matuman dinhi sa yuta.’ Siya miingon bahin sa iyang katawhan: “Sila gayod magtukod ug mga balay ug magpuyo niini; ug sila gayod magtanom ug kaparasan ug magkaon sa ilang mga bunga. Dili sila magtukod ug lain ang magpuyo; dili sila magtanom ug lain ang magkaon.” “Ug sila manglingkod, ang tagsatagsa ilalom sa iyang paras ug ilalom sa iyang kahoyng igos, ug walay usa nga magpakurog kanila.”—Isa 65:21, 22; Miq 4:4; tan-awa ang KATAWHAN SA YUTA.