Tangbo
[Heb.,qa·nehʹ;Gr.,kaʹla·mos].
Kini nga mga termino dayag nga naglangkob sa daghang samag-tangbo nga mga tanom nga sagad mabuhi diha sa tubigan nga mga dapit. (Job 40:21; Sal 68:30; Isa 19:6; 35:7; tan-awa ang CALAMO, CAÑA.) Ang pipila ka eskolar nagtuo nga sa daghang kahimtang ang “tangbo” nga gitumong mao ang Arundo donax. Kining tanoma komon sa Ehipto, Palestina, ug Sirya. Ang lindog niini, nga ang tumoy may dakong pungpong sa puti nga mga bulak, may punoan nga ang diyametro maoy 5 hangtod sa 8 sm (2 hangtod sa 3 pul.) ug moabot ug 2.5 hangtod sa 5.5 m (8 hangtod sa 18 p) ang gitas-on. Ang mga dahon niini mosukod ug 30 hangtod sa 90 sm (1 hangtod sa 3 p) ang gitas-on. Ang komon nga tangbo (Phragmites australis) makaplagan usab sa mga kalamakan ug mga tampi sa mga suba sa Israel. Kini maoy daghag dahon nga tanom nga 1.5 hangtod sa 5 m (5 hangtod sa 16 p) ang gitas-on ug adunay hunolhunol nga mga pungpong sa bulak diha sa tumoy sa tuskig ug hamis nga mga lindog niini.
Agig pagyagayaga, gipagunit sa mga sundalong Romano ang tuong kamot ni Jesus ug tangbo, nga nagsilbing harianong setro, ug sa ulahi gibunalan siya pinaagi niini. Dugang pa, tangbo ang gigamit aron itunol ang espongha nga gipatuhopan ug aslom nga bino ngadto sa gilansang nga si Jesus.—Mat 27:29, 30, 48; Ju 19:29; tan-awa ang HISOPO.
Ang tangbo gigamit usab nga pangsukod. Gipakita sa basahon ni Ezequiel (40:5) nga ang usa ka igsusukod nga tangbo maoy 6 ka maniko ang gitas-on. Busa ang tangbo nga gipasukad sa komon nga maniko maoy 2.67 m (8.75 p), ug ang tangbo nga gipasukad sa taas nga maniko maoy 3.11 m (10.2 p).—Pin 11:1; 21:15, 16; tan-awa ang TIMBANG UG SUKOD.
Mahulagwayong Paggamit. Ang “tangbo” gigamit sa Bibliya sa paghawas sa pagkamabalhinon ug sa kahuyang. (1Ha 14:15; Eze 29:6, 7) Ang Ehipto gitandi sa usa ka gupok nga tangbo, nga ang hait, talinis nga mga tinagsip niini makatusok sa palad ni bisan kinsang manukod niini. (2Ha 18:21; Isa 36:6) Mahitungod kang Juan nga Tigbawtismo, si Jesus miingon: “Unsay inyong giadto sa kamingawan aron tan-awon? Usa ba ka tangbo nga gipalingpaling sa hangin?” (Mat 11:7) Kining mga pulonga lagmit gipahayag aron ipakita nga si Juan nga Tigbawtismo dili usa ka tawo nga nagpalingpaling o maduhaduhaon kondili usa nga malig-on, dili matarog, ug matul-id. Sa Mateo 12:20 (Isa 42:3), ang “nabun-og nga tangbo” lagmit naghawas sa dinaogdaog nga katawhan sama sa tawong kuyos ug kamot kinsa giayo ni Jesus sa panahon sa Igpapahulay.—Mat 12:10-14; tan-awa ang Mat 23:4; Mar 6:34.