Mga butang nga gigamit sa pagtino sa kabubut-on sa Diyos sa dihang ang mga pangutana nga nalangkit ang nasod nagkinahanglan ug tubag gikan kang Jehova.

Sumala sa girekord sa Levitico 8:​8, si Moises, human ipahimutang ang tabon sa dughan nganha kang Aaron, nagbutang sa Urim ug Tumim diha sa tabon sa dughan. Bisan tuod ang Hebreohanong preposisyon dinhi nga gihubad nga “sa” mahimong hubaron nga “nganha,” ang samang pulong gigamit diha sa Exodo 25:16 sa paghisgot bahin sa pagbutang sa duha ka papan nga bato sa arka sa pakigsaad. (Ex 31:18) Gituohan sa uban nga ang Urim ug Tumim mao ang 12 ka bato nga gitaod nganha sa tabon sa dughan. Ang pamatuod nga kining pagtuoha dili husto mao ang kamatuoran nga, sa panahon sa seremonyas sa inagurasyon sa pagkasaserdote, ang kompleto na nga tabon sa dughan lakip sa 12 ka bato nga gitahi diha niana, gibutang nganha kang Aaron, ug dayon ang Urim ug Tumim gibutang sulod niana. Dugang pa, ang pagtandi sa Exodo 28:​9, 12, 30 nagpanghimakak sa teoriya nga kini maoy duha ka batong onyx diha sa mga sul-otan sa abaga sa epod sa hataas nga saserdote. (Ex 28:9-14) Dayag nga kini maoy magkalahi nga mga butang.

Ang Gamit Niini. Angayng matikdan nga ang Urim ug ang Tumim kinahanglang anaa ibabaw sa kasingkasing ni Aaron sa dihang siya mosulod sa “atubangan ni Jehova,” sa walay duhaduha nagtumong sa pagbarog ni Aaron diha sa Balaan nga lawak sa atubangan sa kortina paingon sa Labing Balaan nga lawak sa dihang magpakisayod kang Jehova. Ang nahimutangan niini, sa “ibabaw sa kasingkasing ni Aaron,” mopatim-aw nga ang Urim ug Tumim gisulod diha sa pilo, o bulsabulsa, nga napormang ingon niini tungod kay ang tabon sa dughan gidoble. Kini maoy alang sa “mga paghukom sa mga anak sa Israel” ug gigamit sa dihang ang pangutana nga nalangkit ang mga pangulo sa nasod ug ang nasod mismo nagkinahanglag tubag gikan kang Jehova. Si Jehova, ang Maghahatag-balaod sa Israel, maghatag ug tubag sa hataas nga saserdote bahin sa kon unsay tukmang buhaton sa bisan unsa nga butang.​—Ex 28:30.

Giingnan ni David si Abiatar nga gamiton ang Urim ug ang Tumim sa dihang si Abiatar, human makaikyas sa pagpamatay sa mga saserdote sa Nob diin namatay ang iyang amahan, miadto kang David dala ang epod. Dayag nga mao kini ang epod sa hataas nga saserdote.​—1Sa 22:​19, 20; 23:6-15.

 Lagmit Maoy mga Ripa. Sa mga pananglitan nga girekord sa Kasulatan diin si Jehova gikonsulta pinaagig Urim ug Tumim, mopatim-aw nga ang pangutana gibalay pag-ayo nga sa ingon ang ikahatag nga tubag maoy “oo” o “dili,” o kaha mubo kaayo ug direktang tubag. Sa usa ka higayon (1Sa 28:6) ang Urim mao lamang ang gihisgotan, dayag nga gisabot nga lakip usab ang Tumim.

Ang ubay-ubayng mga komentarista sa Bibliya nagtuo nga ang Urim ug ang Tumim maoy mga ripa. Kini gitawag nga “ang sagradong mga ripa” diha sa hubad ni James Moffatt sa Exodo 28:30. Gituohan sa uban nga kini maoy tulo ka piraso, ang usa gisulatan sa pulong nga “oo,” ang usa gisulatan sa pulong nga “dili,” ug ang lain blangko. Kini ripahon, nga maghatag ug tubag sa pangutana nga gipatungha, gawas lang kon ang blangko maoy makuha, nga niana walay ihatag nga tubag. Gituohan sa uban nga kini maoy duha ka lagpad nga bato, puti sa usa ka bahin ug itom sa pikas nga bahin. Sa dihang iitsa, kon duha ka puti ang makita, kini magkahulogan ug “oo,” kon duha ka itom, kini magkahulogan ug “dili,” ug kon puti ug itom, magkahulogan nga walay tubag. Sa usa ka higayon, sa dihang si Saul nagpakisayod pinaagi sa saserdote kon mopadayon ba siya sa pagsulong sa mga Filistehanon, siya wala makadawat ug tubag. Kay mibati nga adunay usa taliwala sa iyang mga tawo ang nakasala, siya mihangyo: “Oh Diyos sa Israel, ihatag ang Tumim!” Sa mga presente niadtong higayona, si Saul ug Jonatan ang nakuha; human niana, gihimo ang ripa aron sa pagpili tali sa duha. Niini nga asoy ang hangyo nga, “Ihatag ang Tumim,” mopatim-awng lahi gikan sa pagripa, bisan tuod kini mahimong magpaila nga may kalambigitan tali sa duha.​—1Sa 14:36-42.

Gilangkit ang Gingharian ug Pagkasaserdote. Ang Aaronikong pagkasaserdote gihisgotan diha sa Deuteronomio 33:8-10, nga nag-ingon: “Ang imong Tumim ug ang imong Urim iya sa tawong maunongon kanimo.” Ang paghisgot niini ingong iya “sa tawong maunongon kanimo [Jehova]” tingali nagtumong sa gipakitang pagkamaunongon sa tribo ni Levi (nga niini naggikan ang Aaronikong pagkasaserdote) maylabot sa panghitabo bahin sa bulawan nga nating baka.​—Ex 32:25-29.

Si Jehova maalamong nagtagana sa Urim ug sa Tumim ug nagpahiluna niini sa mga kamot sa hataas nga saserdote. Tungod niini, sa dakong bahin, ang hari nag-agad sa mga saserdote, nga sa ingon malikayan sa hari ang paghupot ug naghinobrang gahom. Busa kinahanglang magtambayayongay ang mga hari ug mga saserdote. (Num 27:18-21) Gipahibalo ni Jehova ang iyang kabubut-on ngadto sa Israel pinaagi sa iyang sinulat nga Pulong, maingon man usab pinaagi sa mga manalagna ug sa mga damgo. Apan mopatim-aw nga ang mga manalagna ug mga damgo gigamit alang sa linaing mga okasyon, samtang ang hataas nga saserdote dala ang Urim ug ang Tumim kanunayng anaa uban sa katawhan.

Ang Paggamit Niini Nahunong Niadtong 607 W.K.P. Sumala sa Hudiyohanong tradisyon, ang paggamit sa Urim ug sa Tumim nahunong sa dihang gilaglag ang Jerusalem ug ang templo niini niadtong 607 W.K.P. sa Babilonyanhong kasundalohan ubos sa pagpanguna ni Haring Nabucodonosor. (Babilonyanhong Talmud, Sotah 48b) Kini nga panglantaw gipaluyohan sa kon unsay atong mabasa bahin niining mga butanga diha sa mga basahon ni Esdras ug Nehemias. Diha niini, ang pipila ka tawo nga miingon nga sila kaliwat sa mga saserdote, apan dili makakaplag sa ilang mga ngalan diha sa publikong rekord, gibaoran nga sila dili makakaon gikan sa labing balaang mga butang nga gitagana alang sa mga saserdote hangtod nga motindog ang usa ka saserdote nga may Urim ug Tumim. Apan walay rekord nga gigamit kini nianang panahona, ug human niana ang Bibliya wala na maghisgot pa maylabot niining sagradong mga butang.​—Esd 2:61-63; Neh 7:63-65.

Ang Mas Dakong Hataas nga Saserdote Mikonsulta Kang Jehova. Si Jesu-Kristo gihubit diha sa sulat ni Pablo ngadto sa mga Hebreohanon ingong ang dakong Hari-Saserdote sa paagi nga sama kang Melquisedek. (Heb 6:​19, 20; 7:1-3) Pareho niyang nahuptan ang pagkahari ug pagkasaserdote. Ang iyang buluhaton ingong saserdote gilandongan nianang sa hataas nga saserdote sa karaang Israel. (Heb 8:3-5; 9:6-12) Ang tanang paghukom labot sa katawhan gitugyan sa iyang mga kamot ingong Hataas nga Saserdote. (Ju 5:22) Bisan pa niana, samtang dinhi sa yuta si Jesus mipahayag: “Ang mga butang nga akong ginasulti kaninyo wala ko isulti nga gikan sa ako rang kaugalingon; apan ang Amahan nga nagpabiling nahiusa kanako nagahimo sa iyang mga buhat” (Ju 14:10) ug, “Ako walay ginahimo sa akong kaugalingong pagbuot; apan sumala sa gitudlo kanako sa Amahan gisulti ko kining mga butanga.” (Ju 8:28) Labot pa, siya miingon: “Kon magahukom man ako, ang akong paghukom tinuod, tungod kay wala ako mag-inusara, apan ang Amahan nga nagpadala kanako nagauban kanako.” (Ju 8:16) Dayag nga sa iyang binayaw nga langitnong posisyon, nga gihingpit ingong Hataas nga Saserdote hangtod sa kahangtoran, siya nagpadayon niini nga pagpasakop ngadto sa iyang Amahan, nga nagalantaw kaniya alang sa paggiya sa paghukom.​—Heb 7:28; itandi ang 1Co 11:3; 15:​27, 28.