Zacarias
[Nahinumdom si Jehova].
1. Usa sa napulo ka anak nga lalaki ni Jeiel sa tribo ni Benjamin. (1Cr 9:35-37) Gipamubo ang iyang ngalan ingong Zeker sa samang talaan sa 1 Cronicas 8:31.
2. Usa ka Rubenhon nga lagmit nakiggubat sa mga Hagrihanon sa mga adlaw ni Saul.—1Cr 5:6, 7, 10.
3. Usa ka Levihanong magbalantay-sa-ganghaan nga gidayeg usab ingong “usa ka maalamon nga magtatambag.” Siya maoy magbalantay-sa-ganghaan nga pasulod sa tolda nga tagboanan, ug sa dihang giorganisar pag-usab ni David ang buluhaton sa mga Levihanon alang sa tukoron nga templo, ang ripa ni Zacarias natunong sa amihanan. Siya mao ang panganayng anak ni Meselemias, usa ka Korehanon, sa Kohatnon nga banay sa mga Levihanon.—1Cr 9:21, 22; 26:1, 2, 14.
4. Usa ka Levihanon nga gitudlo sa pagpatokar ug kinuldasang tulonggon duyog sa ubang mga Levihanon diha sa parada nga nagdala sa arka sa pakigsaad ngadto sa Jerusalem. Human niadto si Zacarias nagpatokar didto sa atubangan sa tolda nga nahimutangan sa Arka.—1Cr 15:18, 20; 16:1, 4, 5.
5. Usa ka saserdote nga tigtrompeta nga miduyog sa parada nga naghatod sa arka sa pakigsaad ngadto sa Jerusalem.—1Cr 15:24.
6. Usa ka Levihanon sa banay ni Uziel nga nalakip sa pag-organisar pag-usab sa buluhaton alang sa balay ni Jehova.—1Cr 24:24, 25.
7. Usa ka Merarihanong Levihanon, anak nga lalaki ni Hosa, nga gitudlo uban sa mga pundok sa mga magbalantay-sa-ganghaan panahon sa paghari ni David.—1Cr 26:1, 10, 11.
8. Usa ka Manasesnon kansang anak nga lalaki nga si Ido maoy pangulo sa tribo didto sa Gilead panahon sa paghari ni David.—1Cr 27:16, 21.
9. Usa ka Levihanon kansang anak nga lalaki nga si Jahaziel nagpasalig kang Jehosapat ug sa katawhan sa Juda nga si Jehova makiggubat alang kanila.—2Cr 20:13-17.
10. Usa sa mga prinsipe sa katawhan kinsa gisugo ni Jehosapat sa pagtudlo sa balaod ni Jehova sa tanang siyudad sa Juda niadtong 934 W.K.P.—2Cr 17:7, 9.
11. Anak nga lalaki ni Haring Jehosapat. Si Zacarias ug ang tanan niyang mga igsoon nakadawat ug dagayang mga gasa gikan kang Jehosapat, apan ang pagkahari gihatag ngadto sa panganay nga si Jehoram. Aron mapalig-on ang iyang posisyon, si Jehoram, human sa iyang pagkaentrono, nagpatay kang Zacarias ug sa uban pa niyang mga igsoon ug ingon man sa pipila sa mga prinsipe.—2Cr 21:1-4.
12. Anak nga lalaki sa Hataas nga Saserdoteng si Jehoiada. Human mamatay si Jehoiada, si Haring Jehoas mitalikod sa matuod nga pagsimba, namati sa sayop nga tambag inay sa mga manalagna ni Jehova. Si Zacarias, nga ig-agaw ni Jehoas (2Cr 22:11), hugot nga nagpasidaan sa katawhan bahin niini, apan inay nga maghinulsol, sila nagbato kaniya didto sa sawang sa templo. Ang mga pulong ni Zacarias sa dihang hapit nang mamatay mao: “Si Jehova magatan-aw unta niini ug magasingil niini.” Gidungog sa Diyos kining matagnaon nga hangyo, kay dili lamang ang Sirya nakahimog dakong kadaot sa Juda kondili si Jehoas gipatay usab sa duha sa iyang mga alagad “tungod sa dugo sa mga anak ni Jehoiada nga saserdote.” Ang Gregong Septuagint ug ang Latin nga Vulgate nag-ingon nga si Jehoas gipatay aron mapanimaslan ang dugo sa “anak” ni Jehoiada. Apan, ang Masoretikong teksto ug ang Syriac nga Peshitta mabasa nga “mga anak,” lagmit naggamit ug plural aron ipaila ang pagkahalangdon ug pagkahamili sa anak ni Jehoiada nga si Zacarias, ang manalagna ug saserdote.—2Cr 24:17-22, 25.
Luc 11:50, 51) Ang mga dapit nga gihisgotang didto nahitabo ang pagpatay nagkatakdo. Sa unang siglo K.P., ang Mga Cronicas mao ang kataposang basahon sa kanon sa Hebreohanong Kasulatan. Busa ang mga pulong ni Jesus nga “gikan ni Abel . . . hangtod ni Zacarias,” susama sa atong ekspresyon nga “gikan sa Genesis hangtod sa Pinadayag.” Sa samang asoy sa Mateo 23:35, si Zacarias gitawag nga anak ni Baraquias, lagmit laing ngalan ni Jehoiada, gawas kon kini nagpaila sa usa ka kaliwatan tali kang Jehoiada ug Zacarias o kaha mao ang ngalan sa usa ka mas naunang katigulangan.—Tan-awa ang BARAQUIAS.
Si Zacarias nga anak nga lalaki ni Jehoiada lagmit gayod nga mao ang diha sa hunahuna ni Jesus sa dihang siya nagtagna nga “ang dugo sa tanang manalagna nga giula sukad sa pagkatukod sa kalibotan pagasinglon gikan niining kaliwatana [ang mga Hudiyo sa panahon sa yutan-ong ministeryo ni Jesus], gikan sa dugo ni Abel hangtod sa dugo ni Zacarias, nga gipatay taliwala sa halaran ug sa balay.” (13. Usa ka magtatambag ni Haring Uzzias nga naghari gikan sa 829 hangtod sa 778 W.K.P. Si Zacarias gihubit ingong usa ka “magtutudlo diha sa pagkahadlok sa matuod nga Diyos.”—2Cr 26:5.
14. Hari sa Israel. Si Zacarias maoy anak nga lalaki ni Jeroboam II ug ang kataposan nga nagmando sa dinastiya ni Jehu. Ang narekord nga unom ka bulan nga paghari niya natapos sa dihang gibuno siya ni Salum. (2Ha 15:8-12) Ang amahan ni Zacarias namatay niadtong mga 803 W.K.P., sa ika-27 nga tuig sa paghari ni Uzzias (2Ha 14:29), apan mga 11 ka tuig pa ang milabay sa wala pa mahitabo ang giingong unom ka bulan nga yugto sa pagmando ni Zacarias nga nagsugod sa ika-38 nga tuig ni Uzzias (mga 792 W.K.P.). (2Ha 15:8, 13) Lagmit nahitabo kini tungod kay siya bata pa kaayo sa dihang namatay ang iyang amahan, o lagmit tungod sa hilabihang pagsupak (nga komong nahitabo sa amihanang gingharian sa Israel) nga kinahanglang sagubangon sa wala pa siya lig-ong maestablisar diha sa gingharian.
15. Usa ka saksi sa pagsulat ni Isaias sa ngalan sa iyang anak nga lalaki diha sa usa ka papan; anak nga lalaki ni Jeberekias.—Isa 8:1, 2.
16. Apohang lalaki ni Haring Ezequias sa banay sa inahan.—2Ha 18:1, 2; 2Cr 29:1.
17. Usa sa mga Levihanon sa mga anak nga lalaki ni Asap kinsa mitabang sa paglabay sa mahugawng mga butang nga gikuha gikan sa templo sa pagsugod sa paghari ni Ezequias.—2Cr 29:13, 15-17.
18. Usa ka Kohatnong Levihanon nga gitudlo sa pagdumala sa pagpang-ayo sa templo nga gipaluyohan ni Haring Josias.—2Cr 34:8, 12.
19. Usa sa tulo ka pangunang mga saserdote nga naghatag ug dagayang amot nga mga hayop aron ihalad sa pagsaulog sa dakong Paskuwa nga gihikay ni Josias.—2Cr 35:1, 8.
20. Usa ka manalagna human sa pagkadestiyero ug magsusulat sa basahon nga nagdala sa iyang ngalan. Si Zacarias nagtawag sa iyang kaugalingon “nga anak nga lalaki ni Berekias nga anak nga lalaki ni Ido” (Zac 1:1, 7), apan sa ubang mga paghisgot kaniya, kining ekspresyon nga “anak nga lalaki ni Berekias” wala ilakip. (Esd 5:1; 6:14; Neh 12:4, 16) Si Zacarias lagmit natawo sa usa ka dapit sa Babilonya, kay ang iyang buluhatong pagpanagna nagsugod lamang 17 ka tuig human makabalik gikan sa pagkadestiyero ug lagmit gayod nga nianang tungora siya kapin na sa 17 anyos, bisan tuod nga gitawag gihapon ug “batan-ong lalaki.”—Zac 2:4.
Si Zacarias ug Haggeo gigamit ni Jehova sa pagpalihok kang Zorobabel, sa Hataas nga Saserdoteng si Jesua, ug sa namalik nga mga destiyero aron taposon ang pagtukod pag-usab sa templo ni Jehova bisan tuod nga gipatuman pa gihapon sa Persianhong kagamhanan ang usa ka pagdili. (Esd 5:1, 2; 6:14, 15) Ang tagna ni Zacarias naundan ug mga mensahe nga iyang gipahayag alang sa maong katuyoan sulod sa yugto nga duha ka tuig ug usa ka bulan. (Zac 1:1, 7; 7:1, 8) Wala irekord ang bisan unsang lain nga buluhatong pagpanagna nga iyang gihimo.—Tan-awa ang ZACARIAS, BASAHON NI.
Bisan tuod nga ang ngalan sa amahan niini nga Zacarias maoy Berekias, ang paghisgot ni Jesus kang “Zacarias nga anak ni Baraquias” (Mat 23:35; matikdi ang kalainan sa espeling) lagmit nagtumong gayod sa usa ka hataas nga saserdote nga nagkinabuhi sa mas unang panahon.—Tan-awa ang Num. 12.
21. Usa sa mga “pangulo” kinsa gipadala ni Esdras aron sa pagtigom ug pipila ka alagad alang sa balay sa Diyos sa panahon sa pagpanaw ngadto sa Jerusalem niadtong 468 W.K.P. (Esd 8:15-17) Lagmit nga siya mao ra usab ang Num. 22 o Num. 23.
22. Pangulo sa balay sa amahan ni Paros. Si Zacarias ug ang 150 ka lalaki sa maong balay sa amahan miadto sa Jerusalem uban kang Esdras. (Esd 8:1, 3) Lagmit nga mao ra ang Num. 21.
23. Pangulo sa balay sa amahan ni Bebai nga nangulo sa 28 ka lalaki sa iyang banay sa dihang mibalik uban kang Esdras. (Esd 8:1, 11) Lagmit nga mao ra ang Num. 21.
24. Usa sa mga anak nga lalaki ni Elam nga nagputol sa ilang mga pagpakig-alyansa sa kaminyoon uban sa mga langyaw tungod sa tambag ni Esdras.—Esd 10:10, 11, 26, 44.
25. Usa ka kauban ni Esdras sa dihang iyang gibasa ug gipatin-aw ang Balaod ngadto sa katawhan. Si Zacarias, nga lagmit usa ka saserdote, Neh 8:1, 2, 4.
mitindog sa walang kiliran ni Esdras.—26, 27. Duha ka tawo sa Juda, ang usa anak nga lalaki ni Amarias ug ang lain anak nga lalaki sa Selahanon, kansang mga kaliwat nanimuyo sa Jerusalem human sa pagkadestiyero sa Babilonya.—Neh 11:4, 5.
28. Usa ka saserdote, ang anak nga lalaki sa usa nga ginganlan ug Pasur, kansang mga kaliwat nanimuyo sa Jerusalem human sa pagkadestiyero.—Neh 11:10, 12.
29. Usa ka saserdote nga tigtrompeta nga diha sa parada panahon sa inagurasyon sa natukod pag-usab nga paril sa Jerusalem; anak nga lalaki ni Jonatan.—Neh 12:27, 31, 35.
30. Lain pa nga tigtrompeta, usa usab ka saserdote nga diha sa samang inagurasyon nga gitambongan usab sa Zacarias nga gihisgotan sa Num. 29.—Neh 12:40, 41.
31. Saserdote nga amahan ni Juan nga Tigbawtismo. (Luc 3:2) Siya ug ang iyang asawang si Elisabet, nga usa ka paryente sa inahan ni Jesus nga si Maria, nagpuyo sa kabungtoran sa Judea. Silang duha mahinadlokon sa Diyos ug masinundanon sa iyang mga kasugoan. Bisag mga tigulang na, sila walay anak.—Luc 1:5-7, 36.
Sa dihang turno na ni Zacarias sa paghalad ug insenso panahon “sa dibisyon ni Abias,” lagmit sa mga ulahing tingpamulak o sa sayong bahin sa ting-init sa 3 W.K.P., misulod siya sa sangtuwaryo ingon sa naandan. Niining higayona ang manulonda ni Jehova nga si Gabriel nagpakita kaniya, nga nagpahibalo kaniya nga ang iyang pangamuyo gidungog nga may pag-uyon, nga ang iyang asawang si Elisabet manganak ug usa ka anak nga lalaki alang kaniya, ug nga ang bata paganganlan ug Juan. Gisultihan ni Gabriel si Zacarias kon sa unsang paagi padakoon ang bata ug unsay pagahimoon niining bataa. (Luc 1:5-17) Si Zacarias nangayo sa manulonda ug usa ka ilhanan ingong dugang garantiya. Tungod kay wala motuo sa gipamulong sa manulonda, siya giingnan nga siya maamang hangtod nga ikapanganak na si Juan. (Luc 1:18-23) Sa ikawalo ka adlaw human matawo ang bata, wala dawata ni Elisabet ang mga sugyot sa mga silingan ug mga paryente ug miinsistir nga ang iyang anak paganganlan ug Juan. Sa dihang sila mihangyo sa amahan, si Zacarias nagkuhag usa ka papan ug nagsulat diha niini: “Juan ang ngalan niini.” Dihadiha siya nakasulti na pag-usab ug siya mitagna mahitungod sa buluhaton sa iyang anak ug nianang sa Mesiyas.—Luc 1:13, 57-79.