Kapitulo 32

Ang Kasuko sa Diyos Natapos Na

1. Unsay mahitabo sa dihang mahurot na pagbubo ang pito ka panaksan, ug unsang mga pangutana ang motungha karon mahitungod sa mga panaksan?

 GIPAILA na ni Juan ang mga manulonda nga gisugo sa pagbubo sa pito ka panaksan. Siya nagsugid kanato nga “kini sila mao na ang kataposan, tungod kay pinaagi kanila matapos na ang kasuko sa Diyos.” (Pinadayag 15:1; 16:1) Kining mga hampaka, nga nagpadayag sa mga silot ni Jehova tungod sa pagkadaotan sa yuta, kinahanglang ihurot na pagbubo. Kon matapos na kini pagbubo, ang mga paghukom sa Diyos napatuman na. Ang kalibotan ni Satanas mawala na! Unsay gipasidaan niining mga hampaka alang sa katawhan ug sa mga magmamando sa daotang sistema karon? Sa unsang paagi ang mga Kristohanon makalikay nga malakip sa paghampak niining laglagonon nga kalibotan? Kining mga pangutanaha mahinungdanon gayod, ug kini pagatubagon karon. Ang tanan nga nangandoy sa kadaogan sa pagkamatarong maikag gayod sa sunod nga nakita ni Juan.

Ang Kapungot ni Jehova Batok “sa Yuta”

2. Unsay resulta sa pagbubo sa unang manulonda sa iyang panaksan sa yuta, ug unsay gisimbolohan sa “yuta”?

² Ang unang manulonda milihok na! “Ug ang una miadto ug iyang gibubo ang iyang panaksan sa yuta. Ug dihay mangutngot ug grabeng kabahong nga mitakboy sa mga tawong may marka sa mapintas nga mananap ug nanagsimba sa larawan niini.” (Pinadayag 16:2) Sama sa kahimtang sa tingog sa unang trompeta, ang “yuta” dinhi nagsimbolo sa daw lig-on nga politikanhong sistema nga gisugdan pagtukod ni Satanas dinhi sa yuta sa panahon ni Nimrod, kapig 4,000 ka tuig kanhi.—Pinadayag 8:7.

3. (a) Sa unsang paagi ang daghang mga kagamhanan nangayo gikan sa ilang mga sakop sa butang nga katumbas sa pagsimba? (b) Unsay gipatungha sa mga nasod ingong kapuli sa Gingharian sa Diyos, ug unsa ang epekto diha sa mga nagsimba niini?

³ Niining kataposang mga adlaw, ang daghang kagamhanan nangayo gikan sa ilang mga sakop sa butang nga katumbas sa pagsimba, nga  moinsistir nga ang Estado kinahanglang ituboy nga labaw kay sa Diyos o sa uban pa nga angayng unongan. (2 Timoteo 3:1; itandi ang Lucas 20:25; Juan 19:15.) Sukad sa 1914 kasagarang reklutahon sa mga nasod ang ilang mga batan-on aron makiggubat, o mangandam nga makiggubat, ang matang sa todasay nga pagpakiggubat nga ang mga panid sa modernong kasaysayan namantsahan pag-ayo ug dugo. Panahon sa adlaw sa Ginoo, ang mga nasod nagpatungha usab, ingong kapuli sa Gingharian sa Diyos, sa larawan sa mananap—ang Liga sa Kanasoran ug ang mipuli niini, ang Hiniusang Kanasoran. Pagkadakong pasipala nga imantala, sama sa gihimo sa bag-o pang mga papa, nga kining hinimog-tawo nga kapunongan mao ang bugtong paglaom sa mga nasod alang sa kalinaw! Kini kusganong nagsupak sa Gingharian sa Diyos. Kadtong nagsimba niini mahimong hugaw sa espirituwal, punog hubag, sama gayod nga gituboan ug literal nga mga hubag ug kabahong ang mga Ehiptohanon nga misupak kang Jehova sa adlaw ni Moises.—Exodo 9:10, 11.

4. (a) Unsay kusganong gipasiugda sa mga sulod sa unang panaksan sa kasuko sa Diyos? (b) Unsay pag-isip ni Jehova sa mga midawat sa marka sa mapintas nga mananap?

⁴ Ang mga sulod sa maong panaksan kusganong nagpasiugda sa kahigayonan sa pagpili nga giatubang sa mga tawo. Mahimong antoson nila ang pagkasinalikway sa kalibotan o ang kasuko ni Jehova. Ang katawhan gipugos nga modawat sa marka sa mapintas nga mananap, sa tuyo nga “walay si bisan kinsa nga makapalit o makabaligya gawas sa tawo nga nakabaton sa marka, ang ngalan sa mapintas nga mananap o ang numero sa iyang ngalan.” (Pinadayag 13:16, 17) Apan kini adunay bugti! Giisip ni Jehova kadtong midawat sa marka ingon nga gitakboyan sa “mangutngot ug grabeng kabahong.” Sukad sa 1922 sila gimarkahan sa dayag ingon nga nagsalikway sa buhing Diyos. Wala molampos ang ilang politikanhong mga plano mao nga sila nag-antos sa kaguol. Sila mahugaw sa espirituwal. Gawas kon sila maghinulsol, kining “mangutngot” nga sakit mosangko gayod sa kamatayon, kay adlaw na karon ni Jehova sa paghukom. Walay neyutral nga baroganan tali sa pagkahimong bahin sa sistema sa mga butang sa kalibotan ug sa pagkahimong alagad ni Jehova dapig sa iyang Kristo.—Lucas 11:23; itandi ang Santiago 4:4.

Ang Dagat Nahimong Dugo

5. (a) Unsay nahitabo sa dihang gibubo ang ikaduhang panaksan? (b) Unsay paglantaw ni Jehova sa mga nagpuyo sa simbolikong dagat?

⁵ Ang ikaduhang panaksan sa kasuko sa Diyos kinahanglang ibubo na karon. Unsay kahulogan niini alang sa katawhan? Si Juan nagsugid kanato: “Ug ang ikaduha mibubo sa iyang panaksan ngadto sa dagat. Ug kini nahimong dugo ingon nianang sa usa ka patayng tawo, ug ang tanang buhing kalag nangamatay, oo, ang mga butang diha sa dagat.” (Pinadayag 16:3) Sama sa tingog sa ikaduhang trompeta, kining panaksan gipuntirya “sa dagat”—ang gubot, rebelyoso nga masa sa katawhan nga nahimulag kang Jehova. (Isaias 57:20, 21; Pinadayag 8:8, 9) Sa mga mata ni Jehova, ang maong “dagat” samag dugo, nga dili angayng puy-an sa mga linalang. Kanay hinungdan ang mga Kristohanon kinahanglang dili bahin sa kalibotan. (Juan 17:14) Ang pagbubo sa ikaduhang panaksan sa kasuko sa Diyos nagpadayag nga ang tanang katawhan nga nagpuyo sa maong dagat maoy patay sa mga mata ni Jehova. Tungod sa katilingbanong responsabilidad, ang katawhan sad-an sa grabeng pag-ula ug inosenteng dugo. Inigdangat sa adlaw sa kasuko ni  Jehova, sila sa literal mamatay diha sa mga kamot sa iyang mga tiglaglag.—Pinadayag 19:17, 18; itandi ang Efeso 2:1; Colosas 2:13.

Naghatag Kanilag Dugo Aron Pagaimnon

6. Unsay nahitabo sa dihang ang ikatulong panaksan gibubo, ug unsang mga pulong ang nadungog gikan sa usa ka manulonda ug gikan sa halaran?

⁶ Ang ikatulong panaksan sa kasuko sa Diyos, sama sa tingog sa ikatulong trompeta, nag-apektar sa mga tuboran sa tab-ang nga tubig. “Ug ang ikatulo mibubo sa iyang panaksan ngadto sa mga suba ug sa mga tuboran sa mga tubig. Ug kini nahimong dugo. Ug nadungog ko ang manulonda ibabaw sa mga tubig nga nag-ingon: ‘Ikaw, ang Usa nga mao ang karon ug ang kaniadto, ang Usa nga maunongon, maoy matarong, tungod kay imong gipahamtang kini nga mga hukom, tungod kay ilang giula ang dugo sa mga balaan ug sa mga manalagna, ug gihatagan mo sila ug dugo aron pagaimnon. Sila takos niini.’ Ug nadungog ko ang halaran nga nag-ingon: ‘Oo, Jehova nga Diyos, ang Labing Gamhanan, matuod ug matarong ang imong hudisyal nga mga hukom.’”—Pinadayag 16:4-7.

7. Unsay gihulagwayan sa “mga suba ug sa mga tuboran sa mga tubig”?

⁷ Kining ‘mga suba ug mga tuboran sa mga tubig’ naghulagway sa bag-o konong mga tuboran sa giya ug kaalam nga gidawat niining kalibotana, sama sa politikanhon, ekonomikanhon, siyentipikanhon, edukasyonal, sosyal, ug relihiyosong mga pilosopiya nga nagagiya sa tawhanong mga kalihokan ug mga desisyon. Inay mosalig kang Jehova, ang Tuboran sa kinabuhi, alang sa nagahatag-ug-kinabuhi nga kamatuoran, ang mga tawo ‘nagkalot alang sa ilang kaugalingon ug mga atabay nga may liki’ ug nagpatuyang sa pag-inom sa “kaalam niining kalibotana [nga] kabuangan para sa Diyos.”—Jeremias 2:13; 1 Corinto 1:19; 2:6; 3:19; Salmo 36:9.

8. Sa unsang mga paagi ang katawhan sad-an sa dugo?

⁸ Ang maong nahugawang “mga tubig” miagak sa mga tawo ngadto sa pagkasad-an sa dugo, pananglitan, sa pagdasig kanila sa pag-ulag daghan kaayong dugo diha sa mga gubat, nga mihunos ug kapig usa ka gatos ka milyong kinabuhi sa miaging siglo. Ilabina sa Kakristiyanohan, diin ang duha ka gubat sa kalibotan miulbo, ang mga tawo “nagdali sa pag-ula ug inosenteng dugo,” ug kini naglakip sa dugo sa mga saksi sa Diyos mismo. (Isaias 59:7; Jeremias 2:34) Ang katawhan sad-an usab sa dugo tungod sa sayop nga paggamit ug daghan kaayong dugo alang sa mga pag-abonog dugo, nga naglapas sa matarong nga mga balaod ni Jehova. (Genesis 9:3-5; Levitico 17:14; Buhat 15:28, 29) Tungod niini, ila nang giani ang kasubo tungod sa pagkaylap sa AIDS, hepatitis, ug ubang mga balatian gumikan sa mga pag-abono sa dugo. Ang bug-os nga panimalos tungod sa tanang pagkasad-an sa dugo hapit nang moabot sa dihang maagoman sa mga malapason ang kinalabwang silot, ang pagtamaktamak kanila diha  sa “dakong pug-anan sa bino sa kasuko sa Diyos.”—Pinadayag 14:19, 20.

9. Unsay nalakip sa pagbubo sa ikatulong panaksan?

⁹ Sa adlaw ni Moises, sa dihang ang Suba sa Nilo nahimong dugo, ang mga Ehiptohanon nakapabiling buhi pinaagi sa pagpangitag ubang mga tuboran sa tubig. (Exodo 7:24) Apan karong adlawa, sa panahon sa espirituwal nga hampak, ang katawhan dili makakaplag ug nagahatag-ug-kinabuhi nga tubig sa bisan diin sa kalibotan ni Satanas. Ang pagbubo niining ikatulong panaksan naglakip sa pagmantala nga ‘ang mga suba ug ang mga tuboran sa mga tubig’ sa kalibotan maoy samag dugo, nga makapatay sa espirituwal sa tanan nga moinom niini. Gawas kon ang katawhan modangop kang Jehova, ilang anihon ang iyang hukom sa kalaglagan.—Itandi ang Ezequiel 33:11.

10. Unsa ang gipahibalo sa “manulonda ibabaw sa mga tubig,” ug unsang pamatuod ang nadugang sa “halaran”?

¹⁰ “Ang manulonda ibabaw sa mga tubig,” nga mao, ang manulonda nga mibubo niini nga panaksan nganha sa mga tubig, nagtuboy kang Jehova ingon nga Unibersohanong Maghuhukom, kansang matarong nga mga desisyon maoy hingpit. Busa, siya miingon mahitungod niining hukoma: “Sila takos niini.” Walay duhaduha, ang manulonda personal nga nakasaksi sa daghang pag-ulag dugo ug kapintasan nga gipahinabo sa bakak nga mga pagtulon-an ug mga pilosopiya niining daotang kalibotan latas sa kaliboang katuigan. Busa, siya nahibalo nga matarong ang hudisyal nga desisyon ni Jehova. Bisan “ang halaran” sa Diyos misulti. Sa Pinadayag 6:9, 10, ang mga kalag niadtong namatay ingong martir giingong anaa sa tiilan sa maong halaran. Busa “ang halaran” nakadugang ug kusganong pamatuod bahin sa hustisya ug pagkamatarong sa mga desisyon ni Jehova. a Pagkahaom gayod nga kadtong nag-ula ug sayop nga naggamit ug daghan kaayong dugo angayng pugson sa pagpainom ug dugo, ingon nga simbolo sa pagsilot ni Jehova kanilag kamatayon.

Pagpagba sa mga Tawo Pinaagi sa Kalayo

11. Unsa ang gipuntirya sa ikaupat nga panaksan sa kasuko sa Diyos, ug unsay nahitabo sa dihang kini gibubo?

¹¹ Ang adlaw maoy gipuntirya sa ikaupat nga panaksan sa kasuko sa Diyos. Si Juan nagsugid kanato: “Ug ang ikaupat mibubo sa iyang panaksan diha sa adlaw; ug ang adlaw gitugotan sa pagpagba sa mga tawo pinaagi sa kalayo. Ug ang mga tawo nangapagba sa hilabihang kainit, apan sila nagpasipala sa ngalan sa Diyos, kinsa may awtoridad ibabaw niini nga mga hampak, ug sila wala maghinulsol aron hatagan siyag himaya.”—Pinadayag 16:8, 9.

12. Unsa kining “adlaw” sa kalibotan, ug unsay gitugot nga buhaton sa maong simbolikong adlaw?

¹² Karong adlawa, sa kataposan sa sistema sa mga butang, ang espirituwal nga mga igsoon ni Jesus ‘nagsidlak ingon ka hayag sa adlaw diha sa gingharian sa ilang Amahan.’ (Mateo 13: 40, 43) Si Jesus mismo mao “ang adlaw sa pagkamatarong.” (Malaquias 4:2) Ugaling lang, ang katawhan adunay iyang kaugalingong “adlaw,” ang iyang kaugalingong mga magmamando nga naningkamot sa pagsidlak batok sa Gingharian sa Diyos. Ang tingog sa ikaupat nga trompeta nagmantala nga ang ‘adlaw, bulan, ug mga bituon’ sa kalangitan sa Kakristiyanohan sa pagkamatuod maoy mga tuboran sa kangitngit, dili sa kahayag. (Pinadayag 8:12) Gipakita karon sa ikaupat nga panaksan sa kasuko sa Diyos nga ang “adlaw” sa kalibotan moinit sa hilabihan. Kadtong gisaligan ingong samag-adlaw nga mga lider ‘magpagba’ sa katawhan. Itugot kini nga buhaton sa simbolikong adlaw. Sa laing pulong, itugot ni Jehova nga kini mahimong bahin sa iyang kalayonhong paghukom sa katawhan. Sa unsang paagi nahitabo ang maong pagpagba?

13. Sa unsang paagi ang samag-adlaw nga mga magmamando niining kalibotana ‘nagpagba’ sa katawhan?

¹³ Pagkahuman sa unang gubat sa kalibotan, giporma sa mga magmamando niining kalibotana ang Liga sa Kanasoran sa pagpaningkamot nga masulbad ang suliran bahin sa kasegurohan sa kalibotan, apan kini napakyas. Busa gisulayan ang ubang matang sa pagmando ingong eksperimento, sama sa Pasismo ug Nazismo. Ang Komunismo nagpadayon sa pagkaylap. Inay magpauswag sa kahimtang sa katawhan, ang samag-adlaw nga mga magmamando sa maong mga sistema misugod sa ‘pagpagba sa katawhan pinaagi sa hilabihang kainit.’ Ang lokal nga mga gubat sa Espanya, Etiopia, ug Manchuria misangko sa ikaduhang gubat sa kalibotan. Sumala sa talaan sa modernong kasaysayan, ang mga diktador nga si Mussolini, Hitler, ug Stalin nahimong responsable sa  direkta ug dili-direkta nga paagi sa pagkamatay sa tinagpulo ka milyon, lakip na ang daghan nilang mga lungsoranon. Mas bag-o pa, ang internasyonal o sibil nga mga panagbangi ‘nagpagba’ sa katawhan sa mga nasod sama sa Vietnam, Kampuchea, Iran, Lebanon, ug Irlandia, maingon man sa mga nasod sa Latin Amerika ug Aprika. Ikadugang niini ang nagpadayong panagtigi tali sa gamhanan kaayong mga nasod, kansang mangilngig nga mga armas nukleyar makasunog sa tanang tawo. Niining kataposang mga adlaw, dayag nga naladlad ang katawhan sa makapagba nga “adlaw,” ang dili-matarong nga mga magmamando niini. Ang pagbubo sa ikaupat nga panaksan sa kasuko sa Diyos nagpunting niining matuod nga mga panghitabo sa kasaysayan, ug ang katawhan sa Diyos nagmantala niini sa tibuok yuta.

14. Unsa ang kanunayng gitudlo sa mga Saksi ni Jehova nga mao lamang ang bugtong solusyon sa mga problema sa katawhan, ug unsay sanong sa katibuk-ang katawhan?

¹⁴ Ang mga Saksi ni Jehova nagtudlo kanunay nga ang bugtong solusyon sa makapalibog nga mga problema sa katawhan mao ang Gingharian sa Diyos, nga gituyo ni Jehova nga maoy magbalaan sa iyang ngalan. (Salmo 83:4, 17, 18; Mateo 6:9, 10) Apan ang katawhan sa katibuk-an nagpakabungol sa maong solusyon. Ang daghan nga nagsalikway sa Gingharian nagpasipala usab sa ngalan sa Diyos, sama sa gibuhat ni Paraon sa dihang midumili siya sa pag-ila sa pagkasoberano ni Jehova. (Exodo 1:8-10; 5:2) Kay walay interes sa Mesiyanikong Gingharian, kining mga magsusupak mipalabi sa pag-antos sa ilang init kaayong “adlaw” sa malupigon nga tawhanong pagmando.

Ang Trono sa Mapintas nga Mananap

15. (a) Diin gibubo ang ikalimang panaksan? (b) Unsa ang “trono sa mapintas nga mananap,” ug unsay nalakip sa pagbubo sa panaksan diha niini?

¹⁵ Diin gibubo sa sunod nga manulonda ang iyang panaksan? “Ug ang ikalima mibubo sa iyang panaksan diha sa ibabaw sa trono sa mapintas nga mananap.” (Pinadayag 16:10a) Ang “mapintas nga mananap” mao ang panggamhanan nga sistema ni Satanas. Wala kiniy literal nga trono, maingon nga ang mapintas nga mananap mismo dili literal. Bisan pa niana, ang paghisgot bahin sa usa ka trono nagpakita nga ang mapintas nga mananap may harianong awtoridad ibabaw sa katawhan; uyon kini sa kamatuoran nga ang matag usa sa mga sungay sa mananap may harianong diadema. Sa pagkamatuod, ang “trono sa mapintas nga mananap” mao ang gisukaran o tuboran sa maong awtoridad. b Ang Bibliya nagbutyag sa matuod nga kahimtang sa harianong awtoridad sa mapintas nga mananap sa dihang kini nag-ingon nga “gihatag sa dragon ngadto sa mananap ang iyang gahom ug ang iyang trono ug ang dakong awtoridad.” (Pinadayag 13:1, 2; 1 Juan 5:19) Busa, ang pagbubo sa panaksan ibabaw sa trono sa mapintas nga mananap naglakip sa usa ka pahibalo nga nagbutyag sa tinuod nga bahin ni Satanas kaniadto ug bisan karon diha sa pagpaluyo ug pagduso sa mapintas nga mananap.

16. (a) Kinsay gialagaran sa mga nasod, nakaamgo man sila niini o wala? Ipatin-aw. (b) Sa unsang paagi gibanaag sa kalibotan ang personalidad ni Satanas? (c) Kanus-a mapukan ang trono sa mapintas nga mananap?

¹⁶ Sa unsang paagi gipatunhay kining relasyona  tali ni Satanas ug sa mga nasod? Sa dihang si Satanas nagtental kang Jesus, iyang gipakita kaniya ang tanang gingharian sa kalibotan diha sa usa ka panan-awon ug gitanyag ang ‘tanang awtoridad ug ang ilang himaya.’ Apan may usa ka kondisyon—himoon una ni Jesus ang usa ka buhat sa pagsimba sa atubangan ni Satanas. (Lucas 4:5-7) Makahunahuna ba kita nga menos pa niini ang pangayoon ni Satanas bugti sa awtoridad nga iyang gihatag sa mga kagamhanan sa kalibotan? Dili gayod. Sumala sa Bibliya, si Satanas mao ang diyos niining sistema sa mga butang, busa, nakaamgo man niini o wala ang mga nasod, sila nag-alagad kaniya. (2 Corinto 4:3, 4) c Kining kahimtanga gipadayag diha sa kahikayan sa presenteng sistema sa kalibotan, nga gitukod pinasukad sa mapihigon nga nasyonalismo, pagdumot, ug interes-sa-kaugalingon. Kini giorganisar sumala sa gitinguha ni Satanas—aron ang katawhan magpadayong mailalom sa iyang gahom. Ang korapsiyon sa kagamhanan, ang kahakog sa gahom, ang malimbongon nga diplomasya, ang lumba sa armas—kining tanan nagbanaag sa daotang personalidad ni Satanas. Ang kalibotan nagpaluyo sa dili-matarong nga mga sukdanan ni Satanas, ug sa ingon naghimo kaniya nga diyos niini. Ang trono sa mapintas nga mananap mapukan sa dihang ang maong mananap malaglag na ug ang Binhi sa babaye sa Diyos sa kataposan magtambog kang Satanas sa kahiladman.—Genesis 3:15; Pinadayag 19:20, 21; 20:1-3.

Ang Kangitngit ug Kasakit

17. (a) Sa unsang paagi ang pagbubo sa ikalimang panaksan nalangkit sa espirituwal nga kangitngit nga naglimin kanunay sa gingharian sa mapintas nga mananap? (b) Unsay sanong sa katawhan bahin sa pagbubo sa ikalimang panaksan sa kasuko sa Diyos?

¹⁷ Ang gingharian niining mapintas nga mananap giliminan sa espirituwal nga kangitngit sukad pa sa pagsugod niini. (Itandi ang Mateo 8:12; Efeso 6:11, 12.) Mas gipakusgan ang publikong pagpahibalo bahin sa maong kangitngit tungod sa pagbubo sa ikalimang panaksan. Kini gihimo pang makapaukyab sa pagkaagi nga ang maong panaksan sa kasuko sa Diyos gibubo ibabaw sa mismong trono sa simbolikong mapintas nga mananap. “Ug ang iyang gingharian mingitngit, ug sila nagpamaak sa ilang mga dila tungod sa kasakit, apan ilang gipasipalahan ang Diyos sa langit tungod sa ilang mga kasakit ug tungod sa ilang mga kabahong, ug wala sila maghinulsol sa ilang mga buhat.”—Pinadayag 16:10b, 11.

18. Unsay panagsama sa tingog sa ikalimang trompeta ug sa ikalimang panaksan sa kasuko sa Diyos?

¹⁸ Ang tingog sa ikalimang trompeta dili eksaktong pareho sa ikalimang panaksan sa kasuko sa Diyos, kay ang tingog sa trompeta nagpahibalo bahin sa hampak sa mga dulon. Apan matikdi nga sa pagpagawas sa maong hampak sa mga dulon, mingitngit ang adlaw ug ang hangin. (Pinadayag 9:2-5) Ug sa Exodo 10:14, 15, atong mabasa ang mahitungod sa mga dulon nga gigamit ni Jehova sa paghampak sa Ehipto: “Sila nagpabug-at sa hilabihan. Una kanila wala pay ingon niini nga paghugpa sa mga dulon sama kanila, ug wala nay mohugpa pa nga ingon niini human kanila. Ug ilang gitabonan ang dayag nga nawong sa tibuok yuta, ug ang yuta mingitngit.” Oo, kangitngit! Karong adlawa, ang espirituwal nga kangitngit sa kalibotan nahimong dayag kaayo ingong resulta sa pagpatingog sa ikalimang trompeta ug sa pagbubo sa ikalimang panaksan sa kasuko sa Diyos. Ang masakit nga mensahe nga gimantala sa modernong-adlaw nga hugpa sa dulon nagpahinabog pag-antos ug kasakit diha sa mga daotan nga “nahigugma sa kangitngit inay kay sa kahayag.”—Juan 3:19.

19. Uyon sa Pinadayag 16:10, 11, unsay gipahinabo sa publikong pagyagyag nga si Satanas mao ang diyos niining sistema sa mga butang?

¹⁹ Ingong magmamando sa kalibotan, si Satanas nagpahinabog grabe nga kasubo ug pag-antos. Ang gutom, mga gubat, kapintasan, krimen, pag-abuso sa droga, imoralidad, mga sakit nga ipasa sa pagpakigsekso, pagkamalimbongon, relihiyosong pagkasalingkapaw—kining tanan ug uban pa mao ang mga timailhan sa sistema sa mga butang ni Satanas. (Itandi ang Galacia 5:19-21.) Bisan pa niana, ang publikong pagyagyag nga si Satanas mao ang diyos niining sistema sa mga butang nagpahinabog kasakit ug kaulawan niadtong nagkinabuhi sumala sa iyang mga sukdanan. “Sila nagpamaak sa ilang mga dila tungod sa [ilang] kasakit,” ilabina diha sa Kakristiyanohan. Nayugot ang daghan kay giyagyag sa kamatuoran ang ilang estilo sa kinabuhi. Giisip sa uban nga kini peligroso, ug ilang gilutos kadtong nagmantala niini. Ilang gisalikway ang Gingharian sa Diyos ug gitamay ang balaang ngalan ni Jehova. Nayagyag ang ilang masakiton, samag gikabahong  nga relihiyosong kahimtang, mao nga ilang gipasipalahan ang Diyos sa langit. Wala, “wala sila maghinulsol sa ilang mga buhat.” Busa dili kita makadahom nga makombertir ang daghan kaayong mga tawo una pa sa kalaglagan niining sistema sa mga butang.—Isaias 32:6.

Nahubsag Tubig ang Suba sa Euprates

20. Sa unsang paagi ang tingog sa ikaunom nga trompeta ug ang pagbubo sa ikaunom nga panaksan naglangkit sa suba sa Euprates?

²⁰ Ang tingog sa ikaunom nga trompeta nagpahibalo sa pagbuhi sa “upat ka manulonda nga gigapos didto sa dakong suba sa Euprates.” (Pinadayag 9:14) Sumala sa kasaysayan, ang Babilonya mao ang dakong siyudad nga nagyaka sa suba sa Euprates. Ug sa 1919 ang pagbuhi sa simbolikong upat ka manulonda giubanan sa pagkapukan sa Dakong Babilonya. (Pinadayag 14:8) Busa, angayng matikdan nga ang ikaunom nga panaksan sa kasuko sa Diyos naglangkit usab sa suba sa Euprates: “Ug ang ikaunom mibubo sa iyang panaksan ngadto sa dakong suba sa Euprates, ug nahubsan kini sa tubig, aron maandam ang dalan para sa mga hari gikan sa silangan sa adlaw.” (Pinadayag 16:12) Kini daotang balita usab alang sa Dakong Babilonya!

21, 22. (a) Sa unsang paagi ang Babilonya nahubsan sa depensa niini nga katubigan sa suba sa Euprates niadtong 539 W.K.P.? (b) Unsa ang “katubigan” nga gilingkoran sa Dakong Babilonya, ug sa unsang paagi kining simbolikong katubigan nagkahubas bisan karon?

²¹ Sa yugto nga mauswagon pa kaayo ang karaang Babilonya, ang dagayang tubig sa Euprates maoy usa ka dakong bahin sa iyang depensa. Niadtong 539 W.K.P. kadtong tubiga gipahubas sa Persianong lider nga si Ciro sa dihang iyang gipatipas ang agosanan niadto. Busa ang dalan nabuksan aron ang mga hari gikan sa “silangan sa adlaw” (nga mao, sa sidlakan), nga si Ciro nga Persianhon ug si Dario nga Medianhon, makasulod sa Babilonya ug makapukan niini. Sa panahon sa maong krisis, ang suba sa Euprates napakyas sa pagdepensa niadtong dakong siyudad. (Isaias 44:27–45:7; Jeremias 51:36) Ang susamang butang gitakdang mahitabo sa modernong Babilonya, ang tibuok-kalibotan nga sistema sa bakak nga relihiyon.

²² Ang Dakong Babilonya “naglingkod ibabaw sa daghang katubigan.” Sumala sa Pinadayag 17:1, 15, kini nagsimbolo sa “mga katawhan ug mga panon sa katawhan ug kanasoran ug mga pinulongan”—panonpanon sa mga sumusunod nga  iyang giisip nga panalipod. Apan ang “katubigan” nagkahubas! Sa Kasadpang Uropa, diin kanhi siya dakog impluwensiya, ginatos ka milyon wala nay pagtagad sa relihiyon sa dayag nga paagi. Sa pipila ka nasod, sa daghang katuigan dihay usa ka gipahayag nga polisa sa pagsulay sa pagpukgo sa impluwensiya sa relihiyon. Walay dagkong mga panon sa katawhan sa maong mga nasod ang mibarog dapig kaniya. Sa susamang paagi, inig-abot sa panahon nga laglagon na ang Dakong Babilonya, ang nagkadiyutay niyang mga sumusunod dili gayod makapanalipod kaniya. (Pinadayag 17:16) Bisan pag siya nangangkon nga libolibo ka milyon ang iyang membro, ang Dakong Babilonya mapamatud-an nga dili makadepensa batok sa “mga hari gikan sa silangan sa adlaw.”

23. (a) Kinsa ang mga hari gikan sa “silangan sa adlaw” niadtong 539 W.K.P.? (b) Kinsa ang “mga hari gikan sa silangan sa adlaw” sa panahon sa adlaw sa Ginoo, ug sa unsang paagi ilang laglagon ang Dakong Babilonya?

²³ Kinsa kining mga haria? Niadtong 539 W.K.P. sila mao si Dario nga Medianhon ug si Ciro nga Persianhon, nga gigamit ni Jehova sa pagpukan sa karaang siyudad sa Babilonya. Niining adlaw sa Ginoo, tawhanong mga magmamando usab ang maglaglag sa bakak nga relihiyosong sistema sa Dakong Babilonya. Apan sa makausa pa, kini mao unyay paghukom sa Diyos. Si Jehova nga Diyos ug si Jesu-Kristo, ang “mga hari gikan sa silangan sa adlaw,” makabutang na unya diha sa mga kasingkasing sa tawhanong mga magmamando sa “hunahuna” sa pagsumbalik sa Dakong Babilonya ug sa paglaglag kaniya sa bug-os. (Pinadayag 17:16, 17) Ang pagbubo sa ikaunom nga panaksan dayag nga nagpahibalo nga kining hukoma hapit nang ipatuman!

24. (a) Sa unsang paagi gimantala ang mga mensahe sa unang unom ka panaksan sa kasuko ni Jehova, ug unsay resulta? (b) Sa dili pa isugid kanato ang bahin sa nahibiling panaksan sa kasuko sa Diyos, unsay gibutyag sa Pinadayag?

²⁴ Kining unang unom ka panaksan sa kasuko ni Jehova adunay makapahinuklog nga mensahe. Ang yutan-ong mga alagad sa Diyos, nga gipaluyohan sa mga manulonda, okupado kaayo sa pagmantala sa mga sulod niini sa tibuok kalibotan. Niining paagiha, ang igong pasidaan gimantala na sa tanang bahin sa sistema sa kalibotan ni Satanas, ug si Jehova naghatag sa tagsatagsa ka tawo ug kahigayonan sa pagbuhat sa pagkamatarong ug magpadayong buhi. (Ezequiel 33:14-16) Bisan pa niana, aduna pay nahibilin nga usa ka panaksan sa kasuko sa Diyos. Apan sa dili pa kana isugid kanato, gibutyag sa Pinadayag kon sa unsang paagi naningkamot si Satanas ug ang iyang yutan-ong mga ahente aron pugngan ang pagmantala sa mga paghukom ni Jehova.

Ang Pagtigom Alang sa Armagedon

25. (a) Unsay gisugid kanato ni Juan mahitungod sa mahugaw, samag-baki nga “inspirado nga mga pahayag”? (b) Sa unsang paagi may makaluod nga samag-baki nga hampak sa “mahugawng inspirado nga mga pahayag” sa adlaw sa Ginoo, ug unsay resulta?

²⁵ Si Juan nagsugid kanato: “Ug nakakita akog tulo ka mahugawng inspirado nga mga pahayag nga morag mga baki nga nanggula gikan sa baba sa dragon ug gikan sa baba sa mapintas nga mananap ug gikan sa baba sa mini nga manalagna. Sila, sa pagkatinuod, maoy mga pahayag nga inspirado sa mga demonyo ug naghimog mga ilhanan, ug sila nangadto sa mga hari sa tibuok gipuy-ang yuta, aron sa pagtigom kanila ngadto sa gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan.” (Pinadayag 16:13, 14) Sa adlaw ni Moises, si Jehova nagpatunghag usa ka makaluod nga hampak sa mga baki sa Ehipto panahon ni Paraon, mao nga “ang yuta nabaho.” (Exodo 8:5-15) Panahon sa adlaw sa Ginoo, may makaluod usab nga samag-baki nga hampak, apan gikan hinuon sa lahing tinubdan. Kini gilangkoban ug “mahugawng inspirado nga mga pahayag” ni Satanas, nga tin-awng nagsimbolo sa propaganda nga gidisenyo sa pagmaniobra sa tanang tawhanong mga magmamando, “mga hari,” sa pagsupak kang Jehova nga Diyos. Busa gipaneguro ni Satanas nga sila dili matarog sa pagbubo sa mga panaksan sa kasuko sa Diyos apan malig-on sa pagdapig sa kiliran ni Satanas inigsugod sa “gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan.”

26. (a) Sa unsang tulo ka tinubdan naggikan ang satanasnong propaganda? (b) Unsa ang “mini nga manalagna,” ug sa unsang paagi nahibalo kita?

²⁶ Ang maong propaganda naggikan sa “dragon” (si Satanas) ug sa “mapintas nga mananap” (ang politikal nga kahikayan ni Satanas sa yuta), mga linalang nga ato nang nailhan sa Pinadayag. Apan, unsa man ang “mini nga manalagna”? Kini maoy bag-ong abot sa ngalan lamang. Sa miagi, gipakitaan kitag usa ka duhag-sungay nga mapintas nga mananap nga sama sa nating karnero nga naghimog dagkong mga ilhanan atubangan sa pitog-ulo nga mapintas nga mananap. Kining malinglahong  linalang naglihok nga samag manalagna alang nianang mapintas nga mananap. Kini nagduso sa pagsimba sa mapintas nga mananap, nga nagpabuhat pa ganig usa ka larawan niini. (Pinadayag 13:11-14) Kining duhag-sungay nga mapintas nga mananap nga sama sa nating karnero mao mismo ang “mini nga manalagna” nga gihisgotan dinhi. Nga nagpamatuod niini, kita makabasa sa ulahi nga ang mini nga manalagna, sama sa simbolikong duhag-sungay nga mapintas nga mananap, “naghimo diha sa . . . atubangan [sa pitog-ulo nga mapintas nga mananap] sa mga ilhanan nga pinaagi niini gipahisalaag niya ang mga nanagpakadawat sa marka sa mapintas nga mananap ug ang nanagsimba sa larawan niini.”—Pinadayag 19:20.

27. (a) Unsang tukma-sa-panahon nga pasidaan ang gihatag mismo ni Jesu-Kristo? (b) Unsang pasidaan ang gihatag ni Jesus sa dinhi siya sa yuta? (c) Sa unsang paagi gisubli ni apostol Pablo ang pasidaan ni Jesus?

²⁷ Tungod sa daghan kaayong satanasnong propaganda sa palibot, ang sunod nga mga pulong nga gitala ni Juan tukma gayod sa panahon: “Tan-awa! Ako moabot ingon sa usa ka kawatan. Malipayon ang usa nga pabiling magatukaw ug magabantay sa iyang panggawas nga mga besti, aron dili siya maglakaw nga hubo ug ang mga tawo magtan-aw sa iyang kaulawan.” (Pinadayag 16:15) Kinsa ang moabot “ingon sa usa ka kawatan”? Si Jesus mismo, nga moabot sa wala-ipahibalo nga panahon ingong Tiglaglag ni Jehova. (Pinadayag 3:3; 2 Pedro 3:10) Samtang dinhi sa yuta, gipanig-ingon usab ni Jesus ang iyang pag-abot nianang sa usa ka kawatan, nga nag-ingon: “Busa, magpadayon sa pagbantay tungod kay kamo wala mahibalo kon unsang adlawa moabot ang inyong Ginoo. Tungod niini pamatud-i usab ninyo nga kamo andam, tungod kay sa takna nga wala ninyo hunahunaa, ang Anak sa tawo moabot.” (Mateo 24:42, 44; Lucas 12:37, 40) Nga gisubli ang maong pasidaan, si apostol Pablo miingon: “Ang adlaw ni Jehova moabot sama sa kawatan sa kagabhion. Sa dihang sila magaingon: ‘Kalinaw ug kasegurohan!’  unya ang kalit nga kalaglagan modangat dihadiha kanila.” Si Satanas maoy nagpaluyo sa bisan unsang mini nga pagmantala bahin sa “Kalinaw ug kasegurohan!”—1 Tesalonica 5:2, 3.

28. Unsang pasidaan ang gihatag ni Jesus mahitungod sa pagsukol sa mga pagpit-os sa kalibotan, ug unsa “kanang adlawa” nga dili buot sa mga Kristohanon nga modangat kanila “ingon nga usa ka lit-ag”?

²⁸ Si Jesus nagpasidaan usab bahin sa matang sa mga pagpit-os nga ipahamtang niining kalibotana, nga napunog propaganda, diha sa mga Kristohanon. Matod niya: “Bantayi ang inyong kaugalingon nga ang inyong mga kasingkasing dili mabug-atan sa pagpalabig kaon ug sa pagpalabig inom ug sa mga kabalaka sa kinabuhi, ug sa kalit kanang adlawa dihadiha modangat kaninyo ingon nga usa ka lit-ag. . . . Nan, magpadayon sa pagtukaw, nga sa tanang panahon magapangamuyo aron molampos kamo sa pag-ikyas niining tanang butanga nga gitakdang mahitabo, ug sa pagbarog atubangan sa Anak sa tawo.” (Lucas 21:34-36) “Kanang adlawa” mao ang “dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan.” (Pinadayag 16:14) Samtang nagsingabot “kanang adlawa” sa pagbayaw sa pagkasoberano ni Jehova, mahimong mas lisod ang pagsagubang sa mga kabalaka sa kinabuhi. Ang mga Kristohanon kinahanglang mahimong alisto ug mabinantayon, nga padayong magtukaw hangtod modangat kanang adlawa.

29, 30. (a) Unsay gipasabot sa pasidaan ni Jesus nga kadtong maabtan nga natulog maulawan tungod kay mahuboan sa ilang “panggawas nga mga besti”? (b) Unsay gipaila sa pagsul-ob sa panggawas nga mga besti? (c) Sa unsang paagi mahimong mawad-an ang usa ka tawo sa iyang simbolikong panggawas nga mga besti, ug unsay resulta?

²⁹ Apan unsay ipasabot sa pasidaan nga maulawan kadtong maabtan nga natulog tungod kay mahuboan sa ilang “panggawas nga mga besti”? Sa karaang Israel, si bisan kinsang saserdote o Levihanon nga may tahas sa pagbantay sa templo nakabaton ug bug-at nga responsabilidad. Ang Hudiyong mga komentarista nagsugid kanato nga kon may masakpan nga natulog samtang nagbantay, siya huboan sa iyang mga besti ug kana sunogon, aron siya pakaulawan sa publiko.

³⁰ Si Jesus nagpasidaan dinhi nga ang susamang butang mahimong mahitabo karon. Ang mga saserdote ug mga Levihanon naglandong sa dinihogang mga igsoon ni Jesus. (1 Pedro 2:9) Apan ang pasidaan ni Jesus mapadapat usab sa dakong panon. Ang panggawas nga mga besti nga gihisgotan dinhi magpaila sa nagsul-ob ingong Kristohanong Saksi ni Jehova. (Itandi ang Pinadayag 3:18; 7:14.) Kon itugot ni bisan kinsa nga siya mahikatulog o mahimong dili-aktibo tungod sa mga pagpit-os sa kalibotan ni Satanas, sila lagmit mawad-an sa ilang panggawas nga mga besti—sa laing mga pulong, sila mawad-an sa ilang ilhanan ingong mga Kristohanon. Makauulaw ang maong kahimtang. Adunay kapeligrohan nga ang usa makaagom ug bug-os nga kapildihan.

31. (a) Sa unsang paagi ang Pinadayag 16:16 nagpasiugda sa panginahanglan nga ang mga Kristohanon magtukaw? (b) Unsay banabana sa pipila ka relihiyosong mga lider mahitungod sa Armagedon?

³¹ Ang panginahanglan nga ang mga Kristohanon magtukaw labi pang hinungdanon samtang nagkaduol na ang katumanan sa mosunod nga bersikulo sa Pinadayag: “Ug ilang [ang mga pahayag nga inspirado sa mga demonyo] gitigom sila [ang yutan-ong mga hari, o mga magmamando] sa dapit nga gitawag sa Hebreohanon ug Har–Magedon.” (Pinadayag 16:16) Kining ngalana, nga sagad gihubad nga Armagedon, kas-a lamang makita sa Bibliya. Apan kini nakapukaw sa handurawan sa katawhan. Ang mga lider sa kalibotan nagpasidaan mahitungod sa posibleng nukleyar nga Armagedon. Ang Armagedon gilangkit usab sa karaang siyudad sa Megido, ang dapit sa daghang mahukmanong mga gubat sa kapanahonan sa Bibliya, ug busa ang pipila ka relihiyosong mga lider nagbanabana nga ang pangataposang gubat sa yuta mahitabo nianang gamay nga luna. Kon bahin niini, sila halayo kaayo sa kamatuoran.

32, 33. (a) Inay literal nga dapit, unsay gihawasan sa ngalang Har–Magedon o Armagedon? (b) Unsay ubang mga termino sa Bibliya ang susama sa “Armagedon” o nalangkit niini? (c) Kanus-a ibubo sa ikapitong manulonda ang kataposang panaksan sa kasuko sa Diyos?

³² Ang ngalang Har–Magedon nagkahulogang “Bukid sa Megido.” Apan inay literal nga dapit, kini naghawas sa kahimtang sa tibuok kalibotan nga nganha niana mag-usa ang tanang kanasoran sa pagsupak kang Jehova nga Diyos ug diin sa kataposan siya maglaglag kanila. Mahitabo kini sa tibuok yuta. (Jeremias 25:31-33; Daniel 2:44) Susama kini sa “dakong pug-anan sa bino sa kasuko sa Diyos” ug sa “ubos nga patag sa desisyon,” o sa “ubos nga patag ni Jehosapat,” diin ang mga nasod tigomon aron pagalaglagon ni Jehova. (Pinadayag 14:19; Joel 3:12, 14) Kini nalangkit usab  sa “yuta sa Israel” diin ang satanasnong mga kasundalohan ni Gog sa Magog laglagon ug kanang dapita anaa “taliwala sa dakong dagat ug sa balaang bukid sa Dayandayan” diin ang hari sa amihanan modangat gayod “sa iyang kataposan” diha sa mga kamot ni Miguel ang dakong prinsipe.—Ezequiel 38:16-18, 22, 23; Daniel 11:45–12:1.

³³ Sa dihang ang mga nasod mamaniobra nga modangat sa maong kahimtang tungod sa samag-kalakala nga propaganda nga naggikan ni Satanas ug sa iyang yutan-ong mga ahente, panahon na unya nga ang ikapitong manulonda magbubo sa kataposang panaksan sa kasuko sa Diyos.

“Nahitabo Na!”

34. Nganha sa unsa gibubo sa ikapitong manulonda ang iyang panaksan, ug unsang pahibalo ang migula “sa sangtuwaryo gikan sa trono”?

³⁴ “Ug ang ikapito mibubo sa iyang panaksan ngadto sa hangin. Niini usa ka makusog nga tingog ang migula sa sangtuwaryo gikan sa trono, nga nag-ingon: ‘Nahitabo na!’”—Pinadayag 16:17.

35. (a) Unsa ang “hangin” sa Pinadayag 16:17? (b) Sa pagbubo sa iyang panaksan diha sa hangin, unsay gipahayag sa ikapitong manulonda?

³⁵ Ang “hangin” mao ang pangataposang nagasustento-sa-kinabuhi nga elemento nga pagahampakon. Apan kini dili literal nga hangin. Walay bisan unsang anaa sa literal nga hangin ang angayang hinungdan sa malaglagong mga hukom ni Jehova, sama ra nga walay bisan unsa nga anaa usab sa literal nga yuta, dagat, mga tuboran sa tab-ang nga tubig, o adlaw ang  angayang hinungdan aron kana sila makaagom sa mga hukom diha sa kamot ni Jehova. Hinunoa, kini mao ang “hangin” nga gihisgotan ni Pablo sa dihang iyang gitawag si Satanas ang “magmamando sa awtoridad sa hangin.” (Efeso 2:2) Mao kini ang satanasnong “hangin” nga gihanggab sa kalibotan karon, ang espiritu, o ang kasagarang hilig sa hunahuna, nga nagpaila sa iyang bug-os daotang sistema sa mga butang, ang satanasnong panghunahuna nga mituhop sa tagsatagsa ka bahin sa kinabuhi nga nahigawas sa organisasyon ni Jehova. Busa sa pagbubo sa iyang panaksan diha sa hangin, ang ikapitong manulonda nagpahayag sa kapungot sa Diyos batok kang Satanas, sa iyang organisasyon, ug sa tanang butang nga nagtukmod sa katawhan sa pagsuportar kang Satanas sa pagsukol sa pagkasoberano ni Jehova.

36. (a) Unsay naglangkob sa pito ka hampak? (b) Unsay gipasabot sa pahibalo ni Jehova: “Nahitabo na!”?

³⁶ Kini ug ang nag-unang unom ka hampak mao ang kabug-osan sa mga hukom ni Jehova batok kang Satanas ug sa iyang sistema. Kini sila maoy deklarasyon sa hukom sa kalaglagan alang kang Satanas ug sa iyang binhi. Sa dihang ibubo na kining kataposang panaksan, si Jehova mismo magpahibalo: “Nahitabo na!” Wala nay laing isulti pa. Sa dihang ang mga sulod sa mga panaksan sa kasuko sa Diyos namantala na ngadto sa katagbawan ni Jehova, dili na niya langanon ang pagpatuman sa mga paghukom nga gipahibalo niining mga mensahea.

37. Sa unsang paagi gihubit ni Juan kon unsay nahitabo human sa pagbubo sa ikapitong panaksan sa kasuko sa Diyos?

³⁷ Si Juan nagpadayon: “Ug dihay mga kilat ug mga tingog ug mga dalugdog, ug dihay usa ka dakong linog nga wala pa mahitabo sukad may mga tawo nga nagpuyo sa yuta, usa ka malukpanon kaayo nga linog, dako kaayo. Ug ang dakong siyudad nasiak sa tulo ka bahin, ug ang mga siyudad sa kanasoran nangapukan; ug ang Dakong Babilonya nahinumdoman sa atubangan sa Diyos, aron ihatag kaniya ang kopa sa bino sa kasuko sa iyang kapungot. Dugang pa, ang tanang pulo nangalagiw, ug ang mga bukid wala na makita. Ug dagkong ulan nga yelo nga ang tinibug-ok niini may gibug-atong mga usa ka talanton nangahulog gikan sa langit nganha sa mga tawo, ug ang mga tawo nagpasipala sa Diyos gumikan sa hampak sa ulan nga yelo, tungod kay ang hampak niini hilabihan kadako.”—Pinadayag 16:18-21.

38. Unsay gisimbolohan sa (a) “dakong linog”? (b) hitabo nga “ang dakong siyudad,” ang Dakong Babilonya, nasiak sa “tulo ka bahin”? (c) hitabo nga ang “tanang pulo nangalagiw, ug ang mga bukid wala na makita”? (d) “sa hampak sa ulan nga yelo”?

³⁸ Sa makausa pa, si Jehova gayod ang milihok maylabot sa katawhan, kay gipaila kini pinaagi sa “mga kilat ug mga tingog ug mga dalugdog.” (Itandi ang Pinadayag 4:5; 8:5.) Ang katawhan pagauyogon sa paagi nga wala pa gayod mahitabo sukad masukad, nga samag pinaagi sa usa ka malaglagong linog. (Itandi ang Isaias 13:13; Joel 3:16.) Kining kusog kaayong pag-uyog magbungkag sa “dakong siyudad,” ang Dakong Babilonya, mao nga kini masiak sa “tulo ka bahin”—nga nagsimbolo sa bug-os gayong pagkagun-ob niini. Gawas pa, “ang mga siyudad sa kanasoran” mangapukan. Ang “tanang pulo” ug ang “mga bukid”—mga institusyon ug mga organisasyon nga daw permanente kaayo niining sistemaha—mangahanaw. Ang “dagkong ulan nga yelo,” nga mas dagko pa kay niadtong naghampak sa Ehipto panahon sa ikapitong hampak, nga ang tinibug-ok nga ulan nga yelo nga may gibug-atong mga usa ka talanton, magmakmak sa katawhan ug masakitan sila. d (Exodo 9:22-26) Kini nga silot sa bunok sa ulan nga yelo lagmit naghulagway sa bug-at kaayong mga pahayag sa mga paghukom ni Jehova, nga nagpasidaan nga ang kalaglagan niining sistemaha sa mga butang miabot na gayod! Si Jehova makagamit usab sa literal nga ulan nga yelo sa iyang pagpanglaglag.—Job 38:22, 23.

39. Bisan pa sa pagbubo sa pito ka hampak, unsay himoon sa kadaghanan sa katawhan?

³⁹ Busa, ang kalibotan ni Satanas makaagom sa matarong nga hukom ni Jehova. Hangtod sa kataposan, ang kadaghanan sa katawhan mopadayon sa pagsukol ug sa pagpasipala sa Diyos. Sama kang Paraon sa karaan, ang ilang mga kasingkasing dili malukmay pinaagig sublisubli nga mga hampak o pinaagig kataposang makapatay nga sangkoanan sa maong mga hampak. (Exodo 11:9, 10) Dili mahitabo ang kataposang-gutlo, dako-kaayong kausaban sa kasingkasing. Bisan pag nagtinga na, ilang tamayon ang Diyos nga nagpahayag: “Sila makaila gayod nga ako mao si Jehova.” (Ezequiel 38:23) Bisan pa niana, ang pagkasoberano ni Jehova nga Diyos nga Labing Gamhanan mabayaw na gayod.

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Kahon sa panid 221]

“Sa Yuta”

Ang Juan nga matang nagmantala sa kapungot ni Jehova batok “sa yuta” pinaagi sa mga pahayag nga sama sa mosunod:

“Tapos sa kasiglohan nga pagpaningkamot, ang politikanhong mga partido napamatud-ang walay katakos sa pagsagubang sa mga kahimtang karon ug sa pagsulbad sa makapasubo nga mga problema. Ang mga ekonomista ug mga estadista, nga kugihang nagtuon sa suliran, nakaamgo nga sila walay arang mahimo bahin niana.”—Millions Now Living Will Never Die, 1920, panid 61.

“Walay usa ka kagamhanan karon sa yuta ang nakapatagbaw sa bisan unsang dakodakong bahin sa kalibotan. Daghan sa mga nasod gimandoan ug mga diktador. Halos nabangkarota na ang tibuok kalibotan.”—A Desirable Government, 1924, panid 5.

“Ang pagtapos niini nga sistema sa mga butang . . . mao lamang ang bugtong paagi aron mawagtang ang daotan gikan sa kalibotan ug mahimong molambo ang kalinaw ug pagkamatarong.”—“Kining Maayong Balita sa Gingharian,” 1954, panid 25.

“Ang kahikayan karon sa kalibotan nailhan nga lahi tungod sa nagkagrabe nga sala, pagkadili-matarong ug pagrebelde batok sa Diyos ug sa iyang kabubut-on. . . . Kini dili na matul-id. Busa, kinahanglang mahanaw kini!”—Ang Bantayanang Torre, Mayo 15, 1982, panid 6.

[Kahon sa panid 223]

“Sa Dagat”

Ang mosunod maoy pipila lamang sa mga pahayag nga gimantala sa Juan nga matang latas sa katuigan nga nagpahibalo sa kapungot sa Diyos batok sa gubot, rebelyoso nga “dagat” sa dili-diyosnong katawhan nga nahimulag kang Jehova:

“Ang kasaysayan sa matag nasod nagpakita nga kini maoy usa ka pagpakigbisog taliwala sa mga matang sa katawhan. Kini maoy pipila ka tawo batok sa daghan. . . . Ang maong mga pagpakigbisog miresulta sa daghang rebolusyon, dakong pag-antos, ug daghan kaayong pag-ula ug dugo.”—Government, 1928, panid 244.

Sa bag-ong kalibotan, “ang simbolikong ‘dagat’ sa gubot, rebelyoso, dili-diyosnon nga katawhan nga gikan niana migimaw ang simbolikong mapintas nga mananap dugay na kanhi aron gamiton sa Yawa mahanaw na.”—The Watchtower, Septiyembre 15, 1967, panid 567.

“Ang presenteng tawhanong katilingban maoy masakiton sa espirituwal ug may balatian. Walay usa kanato ang makaluwas niini, kay gipakita sa Pulong sa Diyos nga ang balatian niini mohatod sa iyang kamatayon.”—Matuod nga Kalinaw ug Kasegurohan—Asa Gikan?, 1974, panid 131.

[Kahon sa panid 224]

“Sa mga Suba ug sa mga Tuboran”

Ang ikatulong hampak nagyagyag sa “mga suba ug sa mga tuboran sa mga tubig” pinaagi sa mga pahayag nga sama sa mosunod:

“Ang klero, kinsa nag-angkon nga mga magtutudlo sa mga pagtulon-an [ni Kristo], nagbalaan sa gubat ug naghimo niini nga sagradong butang. Sila nalipay nga ang ilang mga hulagway ug mga estatwa gipasundayag nga tapad sa iya sa nakaula-ug-dugo nga mga manggugubat.”—The Watch Tower, Septiyembre 15, 1924, panid 275.

“Ang espirituwalismo [espiritismo] gitukod nga gibase sa dakong kabakakan, ang bakak bahin sa pagpadayong buhi human sa kamatayon ug pagkawalay-kamatayon sa tawhanong kalag.”—What Do the Scriptures Say About “Survival After Death?,” 1955, panid 51.

“Ang tawhanong mga pilosopiya, politikanhong mga teorista, mga tig-organisar ug mga kalihokang katilingbanon, mga magtatambag sa ekonomiya ug mga tigpaluyo sa relihiyosong mga tradisyon wala gayod makahatag ug makapatagbaw nga kinabuhi . . . Ang maong mga tubig miagak hinuon sa mga nanginom sa paglapas sa balaod sa Maglalalang mahitungod sa pagkabalaan sa dugo ug sa pagpakigbahin sa relihiyosong mga paglutos.”—Resolusyon nga gisagop panahon sa “Walay Kataposang Maayong Balita” Internasyonal nga Kombensiyon, 1963.

“Dili ang siyentipikanhong pagluwas, kondili ang paglaglag sa tawhanong kaliwatan ang madahom gikan sa tawo mismo. . . . Dili kita makasalig nga ang tanang sikologo ug mga sikyatrista sa kalibotan mag-usob sa paagi sa panghunahuna sa katawhan . . . Dili kita makasalig sa bisan unsang internasyonal nga kuwerpo sa kapolisan nga pormahon . . . nga himoon kining yutaa nga usa ka luwas nga dapit nga pagapuy-an.”—Saving the Human Race—In the Kingdom Way, 1970, panid 5.

[Kahon sa panid 225]

“Sa Adlaw”

Maingon nga ang “adlaw” sa tawhanong pagmando ‘nagpagba’ sa katawhan panahon sa adlaw sa Ginoo, ang Juan nga matang, pinaagi sa mga pahayag nga sama sa mosunod, nagdani sa pagtagad sa nagakahitabo:

“Karong panahona si Hitler ug Mussolini, ang mabuotbuotong mga diktador, nagpameligro sa kalinaw sa tibuok kalibotan, ug sila bug-os nga gipaluyohan sa ilang pagwagtang sa kagawasan sa Romano Katolikong Herarkiya.”—Fascism or Freedom, 1939, panid 12.

“Sa tibuok kasaysayan ang polisa nga gisunod sa tawhanong mga diktador mao, Magmando o manglaglag! Apan ang lagda nga ipadapat karon sa tibuok yuta sa gipalingkod sa Diyos nga Hari nga si Jesu-Kristo mao, Magpamando o malaglag.”—When All Nations Unite Under God’s Kingdom, 1961, panid 23.

“Sukad sa 1945 kapin sa 25 ka milyong tawo ang namatay sa mga 150 ka gubat nga gibugno sa tibuok yuta.”—Ang Bantayanang Torre, Hulyo 15, 1980, panid 6.

“Ang mga nasod sa tibuok kalibotan . . . walay pagtagad sa internasyonal nga kaakohan o mga lagda sa pamatasan. Aron makab-ot ang ilang mga tinguha, gibati sa ubang kanasoran nga makataronganon ang paggamit sa bisan unsang matang sa hinagiban nga ilang giisip nga kinahanglang gamiton—sa pinakyawng pagpamatay, pagbuno, pagpang-hijack, pagpamomba, ug uban pa . . . Hangtod kanus-a nga mag-antos ang kanasoran sa usag usa niining binuang ug tinontong batasan?”—Ang Bantayanang Torre, Agosto 15, 1985, panid 4.

[Kahon sa panid 227]

“Sa Trono sa Mapintas nga Mananap”

Ang mga Saksi ni Jehova nagyagyag sa trono sa mapintas nga mananap ug nagmantala sa paghukom ni Jehova niini pinaagi sa mga pahayag nga sama sa:

“Ang mga magmamando ug politikanhong mga giya sa mga nasod naimpluwensiyahan sa daotan, labaw-tawhanong mga puwersa nga dili kapugngang nagtukmod kanila sa usa ka samag-naghikog nga pagmartsa ngadto sa mahukmanong gubat sa Armagedon.”—After Armageddon—God’s New World, 1953, panid 8.

“Ang ‘mapintas nga mananap’ sa dili-teokratikanhon nga tawhanong kagamhanan nakabaton sa iyang gahom, awtoridad ug trono gikan sa Dragon. Busa kini kinahanglang magpahiuyon sa partido sa Dragon.”—After Armageddon—God’s New World, 1953, panid 15.

“Ang Hentil nga mga nasod makapahiluna lamang sa ilang kaugalingon sa . . . kiliran sa Pangunang Kaaway sa Diyos, si Satanas nga Yawa.”—Resolusyon nga gisagop sa “Balaang Kadaogan” Internasyonal nga Kombensiyon, 1973.

[Kahon sa panid 229]

“Nahubsan Kini sa Tubig”

Bisan karon, ang pagpaluyo sa Babilonyanhong relihiyon nagkahubas sa daghang dapit, nga nagpaila kon unsay mahitabo sa dihang ang “mga hari gikan sa silangan sa adlaw” moatake na.

“Ang tibuok nasod nga surbi nakakaplag nga 75 porsiyento sa mga nagpuyo sa kalungsoran [sa Thailand] dili na mosulod sa Budhista nga mga templo sa pagpamati sa mga sermon, samtang ang gidaghanon sa katawhan sa kabanikanhan nga moadto sa mga templo inanayng nag-us-os hangtod nga kini mga singkuwenta porsiyento na lang.”—Bangkok Post, Septiyembre 7, 1987, panid 4.

“Ang talagsaong impluwensiya sa Taoismo nawala na sa nasod [sa Tsina] diin gitukod kini mga duha ka milenyo na kanhi. . . . Kay nawad-an na sa dakog-impluwensiya nga mga paagi nga gigamit nila ug sa mga nag-una kanila sa pagdanig daghang sumusunod, ang mga pari nakaamgo nga sila nawad-an ug mga sumusunod, nga nag-atubang sa halos pagkapuo na sa Taoismo ingong organisadong relihiyon sa dakong yuta.”—The Atlanta Journal and Constitution, Septiyembre 12, 1982, panid 36-A.

“Ang Hapon . . . maoy usa sa mga nasod nga daghan kaayog langyaw nga mga misyonaryo sa kalibotan, duolan ug 5,200, apan . . . kubos sa 1% sa populasyon ang Kristiyano. . . . Ang usa ka Franciscano nga pari nga nag-alagad dinhi sukad sa katuigan sa 1950 . . . nagtuo nga ‘natapos na ang adlaw sa langyaw nga mga misyonaryo sa Hapon.’”—The Wall Street Journal, Hulyo 9, 1986, panid 1.

Sa Inglaterra sulod sa miaging tulo ka dekada, “duolan sa 2,000 sa 16,000 ka Anglikanong simbahan ang gisirhan tungod kay wala na gamita. Ang mga tigsimba mius-os pag-ayo taliwala sa nag-angkong Kristiyanong kanasoran. . . . ‘Sa pagkakaron dili na tinuod nga ang Inglaterra maoy Kristiyanong nasod,’ matod sa [Obispo sa Durham].”—The New York Times, Mayo 11, 1987, panid A4.

“Tapos sa mga takna sa mainit nga debate, giaprobahan karon sa Parliamento [sa Gresya] ang balaod, nga makuha na sa Sosyalistang Kagamhanan ang dagkong mga asyenda nga gipanag-iya sa Gregong Ortodokso nga Iglesya . . . Dugang pa, gitugot na sa balaod nga ang mga dili-klerigo maoy mokontrol sa mga konsilyo ug mga komite sa simbahan nga responsable sa pagdumala sa dagkong mga negosyo sa simbahan lakip ang mga hotel, mga kubkobanan ug marmol ug blokebloke nga opisina.”—The New York Times, Abril 4, 1987, panid 3.

 [Mga hulagway sa panid 222]

Ang unang upat ka panaksan sa kasuko sa Diyos nagpahinabog mga hampak nga susama sa mga resulta sa pagpatingog sa unang upat ka trompeta

[Hulagway sa panid 226]

Ang ikalimang panaksan nagbutyag nga ang trono sa mapintas nga mananap mao ang awtoridad nga gihatag ni Satanas ngadto sa mapintas nga mananap

[Mga hulagway sa panid 231]

Ang demonyohanong propaganda nagatigom sa mga magmamando sa kalibotan sa nagkausa nga kahimtang, sa Har–Magedon, diin ang mga paghukom ni Jehova ibubo kanila

[Hulagway sa panid 233]

Kadtong gitukmod sa hugaw nga “hangin” ni Satanas mahiagom gayod sa katumanan sa matarong nga mga paghukom ni Jehova