Kapitulo 22

Ang Unang Kaalaotan​—Mga Dulon

1. Human nga gipatingog sa mga manulonda ang mga trompeta, kinsa ang nagmantala niini sa yuta, ug unsay gipahibalo sa pagpatingog sa ikalimang trompeta?

 ANG ikalimang manulonda nangandam sa paghuyop sa iyang trompeta. Upat ka langitnong mga trompeta ang napatingog na, ug napadangat na ang upat ka hampak ngadto sa ikatulong bahin sa yuta nga giisip ni Jehova nga labing salawayon—ang Kakristiyanohan. Nayagyag na ang iyang himalatyong kahimtang. Bisan tuod mga manulonda ang nagpatingog sa mga trompeta, mga tawo ang nagmantala niini sa yuta. Karon hapit nang ipahibalo sa ikalimang trompeta sa manulonda ang unang kaalaotan, nga mas makahahadlok kay sa nahitabo na. Kini may kalabotan sa usa ka makalilisang nga hampak sa mga dulon. Apan, ato unang susihon ang ubang mga teksto aron mas masabtan pa nato kon unsa kining hampaka.

2. Unsang basahon sa Bibliya ang nagbatbat sa usa ka hampak sa mga dulon nga kaamgid sa nakita ni Juan, ug unsay epekto niini sa karaang Israel?

² Ang basahon ni Joel sa Bibliya, nga gisulat sa ikasiyam nga siglo W.K.P., nagbatbat sa usa ka hampak sa mga insekto, lakip na sa mga dulon, nga kaamgid sa nakita ni Juan. (Joel 2:1-11, 25) a Kini gituyo dili lamang aron mahasol ang apostatang Israel kondili aron maghinulsol ang indibiduwal nga mga Hudiyo ug makabalik sa pag-uyon ni Jehova. (Joel 2:6, 12-14) Inig-abot na nianang panahona, ibubo ni Jehova ang iyang espiritu diha sa “tanang matang sa unod,” samtang mahitabo ang makahahadlok ug makalilisang nga mga ilhanan sa dili pa “moabot ang dako ug makalilisang nga adlaw ni Jehova.”—Joel 2:11, 28-32.

Hampak sa Unang Siglo

3, 4. (a) Kanus-a natuman ang Joel kapitulo 2, ug sa unsang paagi? (b) Sa unsang paagi nahitabo ang hampak sama sa paghugpa sa mga dulon sa unang siglo K.P., ug unsa ka dugay ang maong hampak?

³ Natuman ang Joel kapitulo 2 sa unang siglo. Kini nahitabo sa Pentekostes 33 K.P. sa dihang gibubo ang balaang espiritu, nga nagdihog sa unang mga Kristohanon ug naghatag kanila ug gahom sa pagsulti bahin sa “halangdong mga butang sa Diyos” diha sa daghang pinulongan. Tungod niana, usa ka dakong panon ang nagtigom. Si apostol Pedro namulong ngadto sa natingalang mga tumatan-aw, nga nagkutlo sa Joel 2:28, 29 ug nagpatin-aw nga ilang nasaksihan ang katumanan niini. (Buhat 2:1-21) Apan walay rekord nga dihay nahitabo niadtong higayona nga literal nga hampak sa mga insekto, nga nakahatag ug kahasol sa pipila ug nagpalihok sa uban sa paghinulsol.

⁴ Diha bay usa ka mahulagwayong hampak nga nahitabo niadtong mga adlawa? Oo, diha gayod! Kini nahitabo ingong resulta sa walay hunong nga pagwali sa bag-ong dinihogang mga Kristohanon. b Pinaagi kanila, gidapit ni Jehova ang mga Hudiyo nga buot mamati sa paghinulsol ug sa pagtagamtam sa mga panalangin gikan kaniya. (Buhat 2:38-40; 3:19) Ang mga indibiduwal nga misanong nakadawat ug talagsaong pabor gikan kaniya. Apan alang niadtong midumili sa imbitasyon, ang unang-siglong mga Kristohanon nahisama sa usa ka malaglagong paghugpa sa mga dulon. Gikan sa Jerusalem, sila mikaylap sa tibuok Judea ug Samaria. Sa wala madugay sila nakaabot na sa daghang dapit, nga nagsakit sa dili-matinuohong mga Hudiyo pinaagi sa pagsangyaw sa dayag bahin sa pagkabanhaw ni Jesus, ug sa tanang  gipasabot niini. (Buhat 1:8; 4:18-20; 5:17-21, 28, 29, 40-42; 17:5, 6; 21:27-30) Kana nga hampak nagpadayon hangtod sa “makalilisang nga adlaw,” sa 70 K.P., sa dihang gitugotan ni Jehova ang Romanong kasundalohan sa pagsulong sa Jerusalem aron sa paglaglag niini. Ang mga Kristohanon lamang nga may pagtuo nga nagtawag sa ngalan ni Jehova ang naluwas.—Joel 2:32; Buhat 2:20, 21; Proverbio 18:10.

Ang Hampak sa mga Dulon Karon

5. Sa unsang paagi ang tagna ni Joel natuman sukad sa 1919?

⁵ Makataronganon lamang nga atong dahomon nga ang tagna ni Joel makabaton ug bug-os nga katumanan sa panahon sa kataposan. Natuman gayod kana! Sa kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya sa Cedar Point, Ohio, U.S.A., sa Septiyembre 1-8, 1919, ang talagsaong pagbubo sa espiritu ni Jehova nagpadasig sa iyang katawhan sa pag-organisar ug tibuok-kalibotang kampanya sa pagwali. Sa tanang nag-angkong mga Kristohanon, sila lamang ang naningkamot gayod sa pagsangyaw sa maayong balita kay sila nakasabot nga si Jesus gipalingkod na sa trono ingong langitnong Hari. Ingong katumanan sa tagna, ang ilang walay hunong nga pagsangyaw kaamgid sa hampak nga nagsakit sa apostatang Kakristiyanohan.—Mateo 24:3-8, 14; Buhat 1:8.

6. (a) Unsay nakita ni Juan sa dihang ang ikalimang manulonda mihuyop sa iyang trompeta? (b) Kinsay gisimbolohan niining “bituon,” ug ngano?

⁶ Ang Pinadayag, nga gisulat mga 26 ka tuig human malaglag ang Jerusalem, naghubit usab nianang hampaka. Unsay gidugang niini sa hubit ni Joel? Atong susihon ang rekord sumala sa gitaho ni Juan: “Ug ang ikalimang manulonda mihuyop sa iyang trompeta. Ug nakita ko ang usa ka bituon nga nahulog sa yuta gikan sa langit, ug ang yawi sa gahong sa kahiladman gihatag kaniya.” (Pinadayag 9:1) Kini nga “bituon” lahi nianang sa Pinadayag 8:10 nga nakita ni Juan sa akto sa pagkahulog. Siya nakakita ug ‘usa ka bituon nga nahulog gikan sa langit’ ug nga karon may buluhaton niining yutaa. Usa ba kini ka persona nga espirituhanon o unodnon? Ang naggunit niining “yawi sa gahong sa kahiladman” gihubit sa ulahi nga nagtambog kang Satanas ngadto sa “kahiladman.” (Pinadayag 20:1-3) Busa siya usa gayod ka gamhanang espirituhanon nga persona. Sa Pinadayag 9:11, si Juan nagsugilon kanato nga ang mga dulon adunay “hari, ang manulonda sa kahiladman.” Ang duha ka bersikulo nagtumong gayod sa usa lang ka indibiduwal, kay makataronganon lamang nga ang manulonda nga naggunit sa yawi sa kahiladman mao usab ang manulonda sa kahiladman. Ug ang bituon nagsimbolo gayod sa tinudlong Hari ni Jehova, tungod kay usa lamang ka Hari sa mga manulonda ang giila sa dinihogang mga Kristohanon, si Jesu-Kristo.—Colosas 1:13; 1 Corinto 15:25.

7. (a) Unsay nahitabo sa dihang gibuksan “ang gahong sa kahiladman”? (b) Unsa ang “kahiladman,” ug kinsay migugol ug mubong panahon diha niana?

⁷ Ang asoy nagpadayon: “Ug iyang gibuksan ang gahong sa kahiladman, ug gikan sa gahong miutbo ang aso ingon sa aso sa usa ka dakong hudno, ug ang adlaw mingitngit, maingon usab ang hangin, tungod sa aso gikan sa gahong. Ug gikan sa aso nanggula ang mga dulon nga mihugpa sa yuta; ug gihatagan silag awtoridad, sama sa awtoridad nga gihuptan sa mga tanga sa yuta.” (Pinadayag 9:2, 3) Sa Kasulatan, ang “kahiladman” maoy usa ka dapit sa kawalay-kalihokan, bisan sa kamatayon. (Itandi ang Roma 10:7; Pinadayag 17:8; 20:1, 3.) Ang gamayng pundok sa mga igsoon ni Jesus migugol ug mubong panahon diha nianang “kahiladman” sa kawalay-kalihokan human sa unang gubat sa kalibotan (1918-19). Apan sa dihang gibubo ni Jehova ang iyang espiritu diha sa iyang mahinulsolon nga mga alagad niadtong 1919, sila mihugpa sa pagdawat sa hagit sa buluhaton nga anaa sa unahan.

8. Sa unsang paagi giubanan ug bagang “aso” ang pagbuhi sa mga dulon?

⁸ Sama sa nakita ni Juan, ang pagbuhi sa mga dulon giubanan sa bagang aso, sama “sa aso sa usa  ka dakong hudno.” c Ingon gayod niini ang nahitabo niadtong 1919. Ang kahimtang mingitngit alang sa Kakristiyanohan ug alang sa kalibotan sa kinatibuk-an. (Itandi ang Joel 2:30, 31.) Ang pagbuhi sa maong mga dulon, ang Juan nga matang, sa pagkatinuod maoy usa ka kapildihan sa klero sa Kakristiyanohan, nga naglaraw ug nagplano sa pagpahunong sa bug-os sa buluhaton sa Gingharian ug nagsalikway karon sa Gingharian sa Diyos. Ang ebidensiya sa samag-aso nga dag-om misugod sa pagkatap ibabaw sa apostatang Kakristiyanohan sa dihang ang panon sa mga dulon gihatagag awtoridad sa Diyos ug misugod sa paggamit niini sa pagpahibalo sa bug-at nga mga mensahe sa paghukom. Ang “adlaw” sa Kakristiyanohan—ang iyang dagway nga morag nalamdagan—mingitngit, ug “ang hangin” napuno sa baga nga aso tungod sa mga pahayag sa paghukom sa Diyos kay ang “magmamando sa awtoridad sa hangin” niining kalibotana gipakita nga mao ang diyos sa Kakristiyanohan.—Efeso 2:2; Juan 12:31; 1 Juan 5:19.

Kadtong Nagasakit nga mga Dulon!

9. Unsang mga instruksiyon bahin sa pagpakiggubat ang nadawat sa mga dulon?

⁹ Unsang mga instruksiyon bahin sa pagpakiggubat ang nadawat sa maong mga dulon? Si Juan nagtaho: “Ug sila gipinahan nga walay daoton nga mga tanom sa yuta ni bisan unsang lunhawng tanom ni bisan unsang kahoy, apan kadtong mga tawo lamang nga walay timbre sa Diyos diha sa ilang mga agtang. Ug gitugotan ang mga dulon, dili sa pagpatay kanila, kondili sa pagsakit kanila sulod sa lima ka bulan, ug ang pagsakit kanila maoy ingon sa pagsakit sa tanga inigpaak niini sa tawo. Ug niadtong mga adlawa ang mga tawo mangita sa kamatayon apan dili gayod makakaplag niini, ug mangandoy sila nga mamatay apan ang kamatayon padayong mokalagiw gikan kanila.”—Pinadayag 9:4-6.

10. (a) Batok kang kinsa unang gitumong ang hampak, ug unsay epekto niini kanila? (b) Unsang matanga sa pagsakit ang nalangkit? (Tan-awa usab ang potnot.)

¹⁰ Matikdi nga kining hampaka wala itumong pag-una batok sa katawhan o sa iladong mga tawo taliwala kanila—ang ‘mga tanom ug mga kahoy sa yuta.’ (Itandi ang Pinadayag 8:7.) Ang daoton lamang sa mga dulon mao ang mga tawong walay timbre sa Diyos diha sa ilang mga agtang, kadtong iya sa Kakristiyanohan nga nag-angkong natimbrehan apan ang ilang mga buhat nagpanghimakak niini. (Efeso 1:13, 14) Busa, ang masakit nga mga pulong niining modernong-adlaw nga mga dulon gitumong pag-una batok sa  relihiyosong mga lider sa Kakristiyanohan. Nasakitan gayod kining mapasiatabon nga mga tawo sa pagkadungog nga gipahibalo sa dayag nga sila napakyas dili lamang sa pagtultol sa ilang mga panon ngadto sa langit kondili sila mismo dili makasulod didto! d Sa pagkamatuod, kini maoy usa ka kahimtang diin ‘ang buta naggiya sa buta’!—Mateo 15:14.

11. (a) Unsa ka dugay gitugotan ang mga dulon sa pagsakit sa mga kaaway sa Diyos, ug nganong dili gayod kana mubong panahon? (b) Unsa ka grabe ang kasakit?

¹¹ Ang pagsakit mokabat ug lima ka bulan. Mubo lang ba kana nga panahon? Dili, kon ibase sa punto debista sa usa ka literal nga dulon. Ang lima ka bulan maoy kasagarang gitas-on sa kinabuhi niining mga insektoha. Busa, ang modernong-adlaw nga mga dulon magpadayon sa pagsakit sa mga kaaway sa Diyos samtang buhi pa sila. Dugang pa, ang kasakit grabe kaayo nga ang mga tawo buot na lang mamatay. Tinuod, wala kitay rekord nga ang mga napaakan sa mga dulon misulay gayod sa pagpatay sa ilang kaugalingon. Apan kining mga pulonga motabang kanato sa paghanduraw sa kagrabehon sa kasakit—nga daw sama sa way-puas nga pag-atake sa mga tanga. Susama kini sa kasakit nga gitagna ni Jeremias nga maagoman sa dili-matinumanong mga Israelinhon nga magkatibulaag tungod sa Babilonyanhong mga magpupukan ug tungod niini mas palabihon pa nilang mamatay kay sa mabuhi.—Jeremias 8:3; tan-awa usab ang Ecclesiastes 4:2, 3.

12. Nganong gitugotan man ang mga dulon sa pagsakit sa relihiyosong mga lider sa Kakristiyanohan, sa espirituwal nga diwa, apan wala sila tugoti sa pagpatay kanila?

¹² Nganong gitugotan man ang mga dulon sa pagsakit kanila, sa espirituwal nga diwa, ug wala sila tugoti sa pagpatay kanila? Kini ang unang kaalaotan sa pagyagyag sa kabakakan ug kapakyasan sa Kakristiyanohan, apan sa ulahi, samtang ang adlaw sa Ginoo nagpadayon, ang iyang samag-patay nga espirituwal nga kahimtang bug-os nga ipahibalo. Sa panahon na sa ikaduhang kaalaotan nga ang ikatulo ka bahin sa mga tawo mamatay.—Pinadayag 1:10; 9:12, 18; 11:14.

Mga Dulon nga Nasangkapan Alang sa Gubat

13. Unsay dagway sa mga dulon?

¹³ Pagkatalagsaon sa dagway niadtong mga dulona! Si Juan naghubit niini: “Ug ang dagway sa mga dulon sama sa mga kabayo nga andam alang sa gubat; ug sa ilang mga ulo dihay morag mga korona nga samag bulawan, ug ang ilang mga nawong ingon sa nawong sa mga tawo, apan ang ilang buhok ingon sa buhok sa mga babaye. Ug ang ilang mga ngipon ingon sa mga ngipon sa mga leyon; ug sila may mga panagang sa dughan nga samag mga panagang sa dughan nga puthaw. Ug ang hinaguros sa ilang mga pako ingon sa kagahob sa mga karo nga giguyod sa daghang kabayo nga nanagan paingon sa gubat.”—Pinadayag 9:7-9.

14. Nganong ang paghubit ni Juan sa mga dulon mohaom sa grupo sa naulian nga mga Kristohanon niadtong 1919?

¹⁴ Kini tukmang nag-ilustrar sa maunongong  grupo sa naulian nga mga Kristohanon niadtong 1919. Sama sa mga kabayo, sila andam sa pagpakiggubat, nga mahinamong makigsangka dapig sa kamatuoran sa paagi nga gihubit ni apostol Pablo. (Efeso 6:11-13; 2 Corinto 10:4) Diha sa ilang mga ulo nakita ni Juan ang morag mga korona nga samag bulawan. Dili haom nga sila magsul-ob ug tinuod nga mga korona tungod kay dili sila magsugod sa pagmando samtang ania pa sa yuta. (1 Corinto 4:8; Pinadayag 20:4) Apan niadtong 1919 sila aduna nay harianong dagway. Sila ang mga igsoon sa Hari, ug ang ilang langitnong mga korona giandam na alang kanila basta magpadayon sila nga matinumanon hangtod sa kataposan.—2 Timoteo 4:8; 1 Pedro 5:4.

15. Unsay gipasabot nga ang mga dulon (a) may mga panagang sa dughan nga puthaw? (b) may mga nawong nga sama sa mga tawo? (c) may buhok sama nianang sa babaye? (d) may mga ngipon sama sa leyon? (e) saba kaayo?

¹⁵ Sa panan-awon, ang mga dulon adunay mga panagang sa dughan nga puthaw, nga nagsimbolo sa dili-mabungkag nga pagkamatarong. (Efeso 6:14-18) Sila usab adunay mga nawong nga sama sa mga tawo, kining bahina nagtumong sa hiyas nga gugma, sanglit ang tawo gihimo sa larawan sa Diyos, nga maoy gugma. (Genesis 1:26; 1 Juan 4:16) Ang ilang buhok tag-as sama nianang sa babaye, nga haom nga naghulagway sa pagpasakop nila sa ilang Hari, ang manulonda sa kahiladman. Ug ang ilang ngipon sama sa ngipon sa leyon. Ang leyon naggamit sa ngipon niini sa pagkuniskunis sa karne. Sukad sa 1919, ang Juan nga matang nakaarang na usab sa pagkaon ug gahi nga espirituwal nga pagkaon, ilabina sa mga kamatuoran bahin sa Gingharian sa Diyos nga gimandoan sa “Leyon nga gikan sa tribo ni Juda,” si Jesu-Kristo. Maingon nga ang leyon nagsimbolo sa kaisog, gikinahanglan usab ang dakong kaisog aron mahilis kining gahi nga mensahe, mapatik diha sa mga publikasyon, ug mapanagtag sa tibuok kalibotan. Kadtong mahulagwayong mga dulon saba kaayo, sama sa “kagahob sa mga karo nga giguyod sa daghang kabayo nga nanagan paingon sa gubat.” Nagsundog sa panig-ingnan sa unang-siglong mga Kristohanon, dili gayod sila gustong magpakahilom.—1 Corinto 11:7-15; Pinadayag 5:5.

16. Unsay kahulogan nga ang mga dulon adunay “mga ikog ug mga ikot sama sa mga tanga”?

¹⁶ Kini nga pagwali naglangkit ug labaw pa kay sa gilitok lamang nga mga pulong! “Dugang pa, sila may mga ikog ug mga ikot sama sa mga tanga; ug anaa sa ilang mga ikog ang ilang awtoridad sa pagsakit sa mga tawo sulod sa lima ka bulan.” (Pinadayag 9:10) Unsa kahay kahulogan niini? Samtang sila naghimo sa ilang buluhaton sa Gingharian, ang mga Saksi ni Jehova nagmantala sa kasaligang mga mensahe pinasukad sa Pulong sa Diyos, sa binaba ug pinaagi sa pinatik nga mga publikasyon. Ang ilang mensahe adunay samag-tanga nga ikot tungod kay sila nagpasidaan bahin sa nagsingabot nga adlaw sa panimalos ni Jehova. (Isaias 61:2) Sa dili pa matapos ang kinabuhi niining presenteng kaliwatan sa espirituwal nga mga dulon, ang ilang hinatag-sa-Diyos nga buluhaton sa pagpahayag sa mga paghukom ni Jehova matapos na—nga makahatag ug kasakit sa tanang gahig-ulo nga mga mapasipalahon.

17. (a) Unsay gipahibalo sa 1919 nga kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya nga magpagrabe pa sa ikot sa ilang pagsangyaw? (b) Sa unsang paagi gisakit ang klero, ug unsay ilang gihimo agig sanong?

¹⁷ Ang panon sa mga dulon nalipay kaayo sa dihang gipahibalo ang usa ka bag-ong magasin, ang The Golden Age, sa ilang kombensiyon sa 1919. Kining magasina migula matag duha ka semana, nga gidisenyo aron mograbe pa ang ikot sa ilang pagsangyaw. e Ang gula niini nga Num. 27, sa Septiyembre  29, 1920, nagyagyag sa pagkamalimbongon sa klero sa paglutos sa mga Estudyante sa Bibliya sa Tinipong Bansa sulod sa 1918-19 nga yugto. Latas sa katuigan sa 1920 ug 1930, ang The Golden Age nagsakit sa klero pinaagi sa dugang masakit nga mga artikulo ug mga drowing nga nagyagyag sa ilang tusong pag-apil-apil sa politika, ug ilabina sa mga kasabotan nga gihimo sa mga kadagkoan sa Katoliko uban sa Pasista ug Nazi nga mga diktador. Agig sanong, ang klero ‘naglaraw ug kadaot pinaagi sa balaod’ ug nag-organisar ug panon sa magubtanong mga tawo aron dagmalan ang katawhan sa Diyos.—Salmo 94:20, King James Version.

Ang mga Magmamando sa Kalibotan Gipahibalo

18. Unsang buluhaton ang kinahanglang himoon sa mga dulon, ug unsay nahitabo agig sanong sa pagpatingog sa ikalimang trompeta?

¹⁸ Ang modernong-adlaw nga mga dulon adunay buluhaton nga pagahimoon. Ang maayong balita sa Gingharian kinahanglang iwali. Ang mga sayop kinahanglang iyagyag. Ang nawalang mga karnero kinahanglang pangitaon. Samtang gihimo sa mga dulon kining mga buluhatona, ang kalibotan napugos sa pagpakitag pagtagad ug pagpakabana. Agig pagsugot sa pagpatingog sa mga trompeta sa mga manulonda, ang Juan nga matang nagpadayon sa pagyagyag sa Kakristiyanohan ingong takos sa bug-at nga mga paghukom ni Jehova. Agig sanong sa ikalimang trompeta, usa ka linaing bahin niining maong mga paghukom gipasiugda diha sa kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya sa London, Inglaterra, sa Mayo 25-31, 1926. Kini adunay usa ka resolusyon, “Usa ka Pamatuod Ngadto sa mga Magmamando sa Kalibotan,” ug usa ka pakigpulong publiko sa Royal Albert Hall nga may ulohang “Kon Nganong Nagsusapinday ang mga Gahom sa Kalibotan—Ang Solusyon,” nga ang kompletong kopya niining duha gipatik diha sa usa ka pangunang mantalaan sa London pagkasunod adlaw. Sa ulahi, ang panon sa mga dulon nanagtag ug tract sa tibuok kalibotan, 50 milyones ka kopya sa maong resolusyon—pagsakit gayod kadto sa klero! Paglabay sa daghang katuigan, ang mga tawo sa Inglaterra naghisgot pa gihapon nianang masakit nga pagyagyag.

19. Unsang dugang himan sa pagpakiggubat ang nadawat sa simbolikong mga dulon, ug unsay giingon niini bahin sa deklarasyon sa London?

¹⁹ Niini nga kombensiyon, ang simbolikong mga dulon nakadawat ug dugang himan sa pagpakiggubat, ilabina ang bag-ong libro nga nag-ulohang Deliverance. Kini naglakip sa usa ka Kasulatanhong paghisgot sa ilhanan nga nagpamatuod nga ang ‘batang lalaki’ nga kagamhanan, ang langitnong Gingharian ni Kristo, natawo niadtong 1914. (Mateo 24:3-14; Pinadayag 12:1-10) Pagkahuman, kini nagkutlo sa manifesto o deklarasyon nga gipatik didto sa London niadtong 1917 ug gipirmahan sa walo ka klerigo, nga gihubit ingong “apil sa labing bantogang mga magwawali sa kalibotan.” Sila naghawas sa nag-unang mga denominasyon sa Protestante—Baptist, Kongregasyonal, Presbyterian, Episcopal, ug Metodista. Kining maong deklarasyon nagpahibalo nga “ang krisis karon nagpunting sa kataposan sa panahon sa mga Hentil” ug “ang pagpadayag sa Ginoo mahimong dahomon sa bisan unsang gutlo.” Oo, nakita sa maong mga klerigo ang ilhanan sa presensiya ni Jesus! Apan aduna ba silay gustong  buhaton maylabot niini? Ang librong Deliverance nagpahibalo kanato: “Ang labing talagsaong bahin nga nahitabo mao nga ang mismong mga tawo nga mipirma sa maong deklarasyon nagdumili niini sa ulahi ug nagsalikway sa pamatuod nga ania na kita sa kataposan sa kalibotan ug sa adlaw sa ikaduhang presensiya sa Ginoo.”

20. (a) Unsang pagpili ang gihimo sa klero maylabot sa panon sa mga dulon ug sa ilang Hari? (b) Kinsa ang giingon ni Juan nga naghari sa panon sa mga dulon, ug unsay iyang ngalan?

²⁰ Imbes ipahibalo ang taliabot nga Gingharian sa Diyos, gipili pa hinuon sa klero sa Kakristiyanohan nga magpabilin sa kalibotan ni Satanas. Sila dili gustong makig-uban sa panon sa mga dulon ug sa ilang Hari, nga mahitungod kaniya si Juan karon nag-ingon: “Sila adunay hari, ang manulonda sa kahiladman. Sa Hebreohanon ang iyang ngalan Abaddon [nagkahulogang “Kalaglagan”], apan sa Grego siya ginganlag Apollyon [nagkahulogang “Tiglaglag”].” (Pinadayag 9:11) Ingong “manulonda sa kahiladman” ug “Tiglaglag,” gibuhian gayod ni Jesus ang kaalaotan nga nagsakit sa Kakristiyanohan. Apan aduna pay dugang kaalaotan nga mosunod!

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 143]

Ang paghuyop sa ikalimang trompeta nagpaila sa una sa tulo ka kaalaotan

[Hulagway sa panid 146]

Ang imong mga udyong mahait diha sa kasingkasing sa mga kaaway sa Hari. (Salmo 45:5) Uban niini nga kapsiyon, ang drowing sa ibabaw maoy sagad makita diha sa daghang napatik nga mga publikasyon sa katuigan sa 1930 nga nagsakit ‘niadtong mga tawo nga walay timbre sa Diyos’

[Mga hulagway sa panid 147]

Ang Royal Albert Hall, diin giluwatan ang librong Deliverance ug gisagop ang resolusyon nga “Usa ka Pamatuod Ngadto sa mga Magmamando sa Kalibotan”