Kapitulo Desisiyete

“Ang Babilonya Napukan Na!”

Isaias 21:1-17

1, 2. (a) Unsa ang katibuk-ang tema sa Bibliya, apan unsang hinungdanon nga segundaryong tema ang makita sa Isaias? (b) Sa unsang paagi gihan-ay sa Bibliya ang tema sa pagkapukan sa Babilonya?

 ANG Bibliya ikatandi sa usa ka piyesa sa musika nga may usa ka nota nga mopatigbabaw ug menor nga mga nota nga gisal-ot sa pagdugang sa pagkalahi sa tibuok nga piyesa. Sa susamang paagi, ang Bibliya adunay usa ka dakong tema—ang pagbayaw sa pagkasoberano ni Jehova pinaagi sa Mesiyanikong Gingharian nga kagamhanan. Kini usab adunay ubang hinungdanon, motunghatungha nga mga tema. Ang usa niini mao ang pagkapukan sa Babilonya.

² Kanang maong tema gipaila diha sa Isaias mga kapitulo 13 ug 14. Kini makita na usab sa Isa kapitulo 21 ug anaa na usab sa mga Isa kapitulo 44 ug 45. Usa ka siglo sa ulahi, gihisgotan pag-ayo ni Jeremias ang samang tema, ug gitapos kini sa makapahinganghang paagi sa basahong Pinadayag. (Jeremias 51:60-64; Pinadayag 18:1–19:4) Ang matag ugdang nga estudyante sa Bibliya kinahanglang maikag pag-ayo bahin niining hinungdanon nga segundaryong tema sa Pulong sa Diyos. Ang Isaias kapitulo 21 makatabang niining bahina, kay gihatag niini ang makaiikag nga mga detalye bahin sa gitagna nga pagkapukan nianang dakong gahom sa kalibotan. Sa ulahi, makita nato nga ang Isaias kapitulo 21 nagpasiugda ug laing hinungdanong tema sa Bibliya—tema nga makatabang nato pagtulotimbang sa atong pagtukaw ingon nga mga Kristohanon karong adlawa.

“Usa ka Lisod nga Panan-awon”

3. Nganong ang Babilonya ginganlang ‘ang kamingawan sa dagat,’ ug unsay ginapaila sa maong titulo bahin sa umaabot niini?

³ Ang Isaias kapitulo 21 nagsugod nga mapasidan-anon: “Ang pahayag  batok sa kamingawan sa dagat: Sama sa mga unos diha sa habagatan sa paghuros sa unahan, kini magagikan sa kamingawan, gikan sa usa ka makalilisang nga yuta.” (Isaias 21:1) Samag nagkabayo sa Suba sa Eufrates ang Babilonya, nga ang sidlakang katunga niini diha sa rehiyon taliwala sa duha ka dagkong mga suba sa Eufrates ug sa Tigris. Kini layolayo pa gikan sa tinuod nga dagat. Nan, nganong gitawag kinig ‘ang kamingawan sa dagat’? Tungod kay ang rehiyon sa Babilonya tigbaha matag tuig, nga magmugna ug luag kaayo, lamak nga “dagat.” Hinuon, ang mga Babilonyanhon nagkontrolar niining tubigong kamingawan pinaagi sa pagmugnag makutihong sistema sa mga dike, mga sapasapa, ug mga kanal. Ilang gigamit sa mamugnaong paagi kining mga tubiga ingon nga bahin sa sistema sa depensa sa siyudad. Bisan pa niana, walay tawhanong singkamot ang magluwas sa Babilonya gikan sa balaang paghukom. Siya maoy kamingawan sa nangagi—siya mahimo na usab nga kamingawan. Ang katalagman nagsingabot kaniya, nga nagkaugmad sama sa usa sa mabangis nga mga unos nga usahay mohugpa sa Israel gikan sa kahadlokang kamingawan sa habagatan.—Itandi ang Zacarias 9:14.

4. Sa unsang paagi ang panan-awon diha sa Pinadayag bahin sa “Dakong Babilonya” naglakip sa mga elemento sa “mga tubig” ug “usa ka kamingawan,” ug unsay gipasabot sa “mga tubig”?

⁴ Sumala sa atong nahibaloan sa Kapitulo 14 niining basahona, ang karaang Babilonya adunay modernong katumbas—ang “Dakong Babilonya,” ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. Sa Pinadayag, ang Dakong Babilonya susamang gihulagway nga nalangkit sa “usa ka kamingawan” ug sa “mga tubig.” Si apostol Juan gidala ngadto sa usa ka kamingawan aron ipakita ang Dakong Babilonya. Siya gisuginlan nga siya “naglingkod sa daghang katubigan” nga naghawas sa “mga katawhan ug mga panon sa katawhan ug kanasoran ug mga dila.” (Pinadayag 17:1-3, 5, 15) Ang katilingbanong pagpaluyo sa kanunay maoy usa ka yawi aron motunhay ang bakak nga relihiyon, apan ang maong “mga tubig” sa kataposan dili magapanalipod kaniya. Sama sa iyang karaang katumbas, moresulta nga siya haguka, biniyaan, ug awaaw.

5. Sa unsang paagi ang Babilonya nakaangkon sa dungog ingon nga “malipoton” ug “maglalaglag”?

⁵ Sa adlaw ni Isaias ang Babilonya dili pa usa ka gamhanang nasod  sa kalibotan, apan napanan-aw ni Jehova nga pag-abot sa iyang panahon, siya magaabuso sa iyang gahom. Si Isaias nagpadayon: “Adunay usa ka lisod nga panan-awon nga gisaysay kanako: Ang malipoton nagmalipoton, ug ang maglalaglag nagapanglaglag.” (Isaias 21:2a) Ang Babilonya tinuod nga maglaglag ug magmalipoton sa mga nasod nga iyang nabihag, lakip ang Juda. Ang Babilonya manglungkab sa Jerusalem, magtulis sa templo niini, ug magdalang binihag sa katawhan niini ngadto sa Babilonya. Didto, kining way-mahimo nga mga binihag pagalipotan, biaybiayon tungod sa ilang pagtuo, ug dili hatagan ug paglaom sa pagbalik ngadto sa ilang yutang-natawhan.—2 Cronicas 36:17-21; Salmo 137:1-4.

6. (a) Unsang panghupaw ang gipahunong ni Jehova? (b) Unsang mga nasod ang gitagna nga moatake sa Babilonya, ug sa unsang paagi natuman kini?

⁶ Oo, ang Babilonya takos sa bug-os nianang “lisod nga panan-awon,” nga nagpasabot sa lisod nga kapanahonan alang kaniya. Si Isaias nagpadayon: “Tungas, Oh Elam! Himoa ang paglikos, Oh Media! Ang tanang pagpanghupaw gumikan kaniya akong gipahunong.” (Isaias 21:2b) Kadtong gilupigan niining malipotong imperyo mahupayan. Sa kataposan, matapos na ang ilang pagpanghupaw! (Salmo 79:11, 12) Pinaagi sa unsa moabot ang maong kahupayan? Ginganlan ni Isaias ang duha ka nasod nga moatake sa Babilonya: Elam ug Media. Duha ka siglo sa ulahi, sa 539 W.K.P., si Ciro nga Persianhon nangulo sa usa ka giipong puwersa sa mga Persianhon ug sa mga Medianhon batok sa Babilonya. Bahin sa Elam, ang Persianhong mga hari nakapanag-iyag usa ka bahin nianang nasora una pa sa 539 W.K.P. a Busa ang Persianhong mga puwersa maglakip unya sa mga taga-Elam.

7. Sa unsang paagi ang panan-awon ni Isaias nakaapektar kaniya, nga nagpasabot sa unsa?

⁷ Matikdi kon giunsa pagbatbat ni Isaias ang epekto sa maong panan-awon diha kaniya: “Mao nga ang akong balat-ang nahupong sa grabeng kaul-ol. Ang pagpangurog mihakop kanako, sama sa pagpangurog sa usa ka babayeng manganak. Ako nalibog mao nga wala ako makadungog; ako natugaw mao nga wala ako makakita.  Ang akong kasingkasing naglatagaw; ang pagpangurog mismo nakapalisang kanako. Ang kilumkilom nga akong gikawilihan nakapakurog kanako.” (Isaias 21:3, 4) Daw gusto sa manalagna ang mga takna sa kilumkilom, nga maoy nindot nga panahon alang sa hilom nga pamalandong. Apan karon ang pagtikyop sa kagabhion nawad-an sa kamadanihon niini, nga nagdala lang hinuon ug kahadlok, kasakit, ug pagpangurog. Nakaagom siyag pagpangurog sama nianang sa babayeng manganak, ug “naglatagaw” ang iyang kasingkasing. Usa ka eskolar naghubad sa maong pamulong nga “mikusog pagpitik ang akong kasingkasing,” nga miingon nga ang pamulong nagtumong sa “kusog ug dili-regular nga pagpitik sa pulso.” Nganong adunay maong kasakitan? Lagmit, ang mga pagbati ni Isaias matagnaon. Sa gabii sa Oktubre 5/6, 539 W.K.P., ang mga Babilonyanhon makaagom ug susamang kalisang.

8. Sumala sa gitagna, unsay panggawi sa mga Babilonyanhon, bisan pag ang ilang mga kaaway anaa sa gawas sa mga paril?

⁸ Sa pagtikyop sa kangitngit niadtong halandomong gabii, ang mga Babilonyanhon wala makahunahuna bahin sa bisan unsang hinungdan sa kalisang. Mga duha ka siglong abante, si Isaias mitagna: “Ipaandam ang lamesa, ipahimutang ang mga lingkoranan, himoa ang pagpangaon, himoa ang pag-inom!” (Isaias 21: 5a) Oo, ang hambogirong si Haring Belsasar naghikay ug usa ka kombira. Gipahimutang ang mga lingkoranan alang sa usa ka libo sa iyang mga kadagkoan, ingon man sa daghang asawa ug mga puyopuyo. (Daniel 5:1, 2) Ang mga tighudyaka nasayod nga adunay kasundalohan sa gawas sa mga paril, apan nagtuo sila nga ang ilang siyudad dili mapukan. Tungod sa baga kaayong mga paril niini ug lalom nga trinsera nga punog tubig mipatim-aw nga imposible nga kini mabihag; ang iyang daghang diyos nagpaimposible niana. Busa pasagdi nga adunay ‘pagpangaon, pag-inom!’ Nahubog si Nabukodonosor, ug lagmit nga dili siya ra. Ang pagkabungog sa hatag-as nga opisyales gipaila sa panginahanglan nga pukawon sila, sumala sa matagnaong gipakita sa sunod nga mga pulong ni Isaias.

9. Nganong gikinahanglan ang ‘pagdihog sa taming’?

⁹ “Bangon, kamong mga prinsipe, dihogi ang taming.” (Isaias 21:5b) Sa kalit, natapos ang kombira. Kinahanglang magmata ang mga prinsipe! Ang tigulang nga manalagna nga si Daniel gipatan-aw sa esena, ug nakita niya kon giunsa ni Jehova pagpahinabo  nga ang Babilonyanhong si Haring Belsasar malisang nga susama sa gibatbat ni Isaias. Nagkaguliyang ang mga kadagkoan sa hari samtang ang nag-ipong mga puwersa sa mga Medianhon, mga Persianhon, ug mga taga-Elam nagbuslot sa mga depensa sa siyudad. Sa kalit napukan ang Babilonya! Apan, unsay ipasabot nga “dihogi ang taming”? Ang Bibliya usahay magtumong sa hari sa usa ka nasod ingon nga taming niini kay siya man ang tigdepensa ug tigpanalipod sa yuta. b (Salmo 89:18) Busa kining bersikuloha sa Isaias  lagmit nagtagna sa panginahanglan ug usa ka bag-ong hari. Ngano? Kay si Belsasar gipatay niadtong “gabhiona mismo.” Busa, kinahanglang ‘dihogan ang taming,’ o itudlo ang usa ka bag-ong hari.—Daniel 5:1-9, 30.

10. Unsang kahupayan ang maangkon sa mga magsisimba ni Jehova gikan sa katumanan sa tagna ni Isaias mahitungod sa nagmalipoton?

¹⁰ Ang tanang mahigugmaon sa matuod nga pagsimba mahupayan nianang asoya. Ang modernong-adlaw nga Babilonya, ang Dakong Babilonya, sama ka malipoton ug maglalaglag sa iyang karaang katumbas. Hangtod niining adlawa ang relihiyosong mga pangulo nagkonsabo aron ibando, lutoson, o pahamtangan ug bug-at nga buhis ang mga Saksi ni Jehova. Apan sumala sa ipahinumdom kanato niining tagnaa, nakita ni Jehova kanang tanang paglipot, ug dili niya pasagdan nga dili kana masilotan. Laglagon niya ang tanang relihiyon nga nagdaot kaniya ug nagdagmal sa iyang katawhan. (Pinadayag 18:8) Posible ba kana? Sa pagpalig-on sa atong pagtuo, kinahanglang tan-awon lang nato kon sa unsang paagi natuman ang iyang mga pasidaan mahitungod sa pagkapukan sa karaang Babilonya ug sa modernong-adlawng katumbas niini.

“Siya Napukan Na!”

11. (a) Unsa ang responsabilidad sa usa ka magbalantay, ug kinsa ang aktibo ingong usa ka magbalantay karong adlawa? (b) Unsay gihawasan sa karo nga iggugubat sa mga asno ug nianang sa mga kamelyo?

¹¹ Si Jehova karon misulti sa manalagna. Si Isaias nagtaho: “Kini mao ang giingon ni Jehova kanako: ‘Lakaw, pagbutang ug usa ka tigbantay aron iyang itaho kon unsay iyang makita.’” (Isaias 21:6) Kining mga pulonga nagpailaila sa laing hinungdanong tema niining kapituloha—ang mahitungod sa tigbantay, o magbalantay. Makapaikag kini sa tanang matuod nga mga Kristohanon karong adlawa, kay si Jesus miawhag sa iyang mga sumusunod nga “padayong magbantay.” ‘Ang matinumanon ug maalamong ulipon’ wala gayod sukad mohunong pagsulti kon unsay makita niini mahitungod sa pagkaduol sa adlaw sa paghukom sa Diyos ug sa mga kapeligrohan niining dunot nga kalibotan. (Mateo 24:42,  45-47) Unsay nakita sa magbalantay diha sa panan-awon ni Isaias? “Iyang nakita ang usa ka karo nga iggugubat nga may usa ka parisan sa mga kabayong iggugubat, usa ka karo nga iggugubat sa mga asno, usa ka karo nga iggugubat sa mga kamelyo. Ug siya nagmatinagdanon pag-ayo, uban ang dakong pagkamatinagdanon.” (Isaias 21:7) Kining nagbinugtong nga mga karo nga iggugubat lagmit naghawas sa tag-as nga mga lumbay sa mga karo nga nagaabante nga hinan-ay alang sa gubat uban ang katulin sa bansayng mga kabayo nga iggugubat. Ang karo nga iggugubat sa mga asno ug ang sa mga kamelyo haom nga naghawas sa duha ka gahom, ang Media ug Persia, nga naghiusa paglansad sa maong pag-atake. Dugang pa, ang kasaysayan nagpamatuod nga ang Persianhong kasundalohan migamit ug mga asno ug mga kamelyo diha sa pagpakiggubat.

12. Ang magbalantay diha sa panan-awon ni Isaias nagpasundayag sa unsang mga hiyas, ug kinsay nagkinahanglan niining mga hiyasa karong adlawa?

 ¹² Unya, ang magbalantay napugos pagtaho. “Siya misinggit sama sa usa ka leyon: ‘Diha sa bantayanang torre, Oh Jehova, ako nagabarog kanunay sa maadlaw, ug sa akong puwestong-bantayanan ako nagpahimutang sa tanang gabii. Ug ania, karon, adunay nagasingabot nga karo nga iggugubat sa mga lalaki, nga may usa ka parisan sa mga kabayong iggugubat!’” (Isaias 21:8, 9a) Ang magbalantay diha sa panan-awon misinggit nga maisogon, “sama sa usa ka leyon.” Gikinahanglan ang kaisog aron ipahayag sa kusog ang usa ka mensahe sa paghukom batok sa lisod kaayong mabuntog nga nasod sama sa Babilonya. May lain pang butang nga gikinahanglan—ang pag-agwanta. Ang magbalantay magpabilin sa iyang puwesto adlaw ug gabii, nga dili gayod itugot nga maluya ang iyang pagbantay. Sa susama, ang matang nga magbalantay niining kataposang mga adlaw nagkinahanglag kaisog ug pag-agwanta. (Pinadayag 14:12) Ang tanang matuod nga mga Kristohanon nagkinahanglan niining mga hiyasa.

13, 14. (a) Unsay gidangatan sa karaang Babilonya, ug sa unsang diwa ang iyang mga idolo nadugmok? (b) Sa unsang paagi ug kanus-a ang Dakong Babilonya nakaagom sa susamang pagkapukan?

¹³ Ang magbalantay diha sa panan-awon ni Isaias nakakitag usa ka karo nga iggugubat nga nagsingabot. Unsa ang balita? “Siya nagpahayag ug nag-ingon: ‘Siya napukan na! Ang Babilonya napukan na, ug ang tanang kinulit nga mga larawan sa iyang mga diyos iyang gidugmok sa yuta!’” (Isaias 21:9b) Pagkamakapahinam nga taho! Sa kataposan, kining malipotong maglalaglag sa katawhan sa Diyos napukan na! c Apan, sa unsang diwa nga nadugmok ang kinulit nga mga larawan ug mga idolo sa Babilonya? Ang Medo-Persianhon bang mga manunulong mosulod sa mga templo sa Babilonya ug ilambos ang di-maihap nga mga idolo? Dili, dili kinahanglan kana. Ang idolong mga diyos sa Babilonya madugmok  sa pagkaagi nga mabutyag nga wala silay gahom sa pagpanalipod sa siyudad. Ug maagoman sa Babilonya ang pagkapukan sa dihang dili na siya makapadayon sa pagdaogdaog sa katawhan sa Diyos.

¹⁴ Komosta ba ang Dakong Babilonya? Pinaagi sa pagmaniobra sa pagdaogdaog sa katawhan sa Diyos panahon sa Gubat sa Kalibotan I, siya naghupot kanilang destiyero sa taastaas nga panahon. Halos nahunong ang ilang buluhaton sa pagsangyaw. Ang presidente ug ubang inilang mga opisyal sa Watch Tower Society nabilanggo pinasukad sa bakak nga mga sumbong. Apan sa 1919 nahitabo ang talagsaong pagbalit-ad. Ang mga opisyal napagawas sa bilanggoan, ang opisina sa hedkuwarter nabuksan pag-usab, ug nasugdan na usab ang buluhaton sa pagsangyaw. Busa, ang Dakong Babilonya napukan sa pagkaagi nga natapos ang iyang pagkontrolar sa katawhan sa Diyos. d Sa Pinadayag, ang maong pagkapukan gipahibalo sa duha ka higayon sa usa ka manulondang migamit sa mga pulong sa pahibalo sa Isaias 21:9.—Pinadayag 14:8; 18:2.

15, 16. Sa unsang diwa ang katawhan ni Isaias “mga giniok,” ug unsay atong makat-onan gikan sa tinamdan ni Isaias bahin kanila?

¹⁵ Gitapos ni Isaias kining matagnaong mensahe nga may kahangawa sa iyang kaugalingong katawhan. Siya nag-ingon: “Oh akong mga giniok ug ang anak sa akong giokanan, kon unsa ang akong nadungog gikan kang Jehova sa mga panon, ang Diyos sa Israel, akong gitaho kaninyo.” (Isaias 21:10) Diha sa Bibliya, ang paggiok kasagarang nagasimbolo sa pagdisiplina ug paglunsay sa katawhan sa Diyos. Ang katawhang may pakigsaad sa Diyos mamahimong ‘mga anak sa giokanan,’ diin ang trigo ipugos pagbulag gikan sa tahop, nga ibilin lang ang lunsay, timgas nga mga lugas. Si Isaias wala magmaya tungod sa maong disiplina. Hinunoa, siya may kahangawa alang niining umaabot nga ‘mga anak sa giokanan,’ nga pipila kanila mogugol sa tibuok nilang mga kinabuhi ingon nga mga binihag diha sa usa ka langyawng yuta.

¹⁶ Kini magsilbing mapuslanong pahinumdom kanatong tanan. Sa Kristohanong kongregasyon karong adlawa, ang pipila basin makiling nga mawad-an sa ilang kahangawa alang sa mga mamumuhat  ug daotan. Ug kadtong makadawat ug disiplina kasagarang lagmit mayugot niini. Bisan pa niana, kon hinumdoman nato nga si Jehova magdisiplina sa iyang katawhan aron paglunsay kanila, dili kita motamay sa disiplina ug niadtong mapaubsanong makaagom niana ni supakon kana sa dihang kana moabot kanato. Dawaton nato ang diyosnong disiplina ingon nga pagpahayag sa gugma sa Diyos.—Hebreohanon 12:6.

Pagpakisayod sa Magbalantay

17. Nganong ang Edom haom nga ginganlang “Duma”?

¹⁷ Ang ikaduhang matagnaong mensahe sa Isaias kapitulo 21 magpaila sa magbalantay. Nagsugod kini: “Ang pahayag batok sa Duma: Kanako adunay nagatawag gikan sa Seir: ‘Magbalantay, komosta man ang gabii? Magbalantay, komosta man ang gabii?’” (Isaias 21:11) Diin ba kining Duma? Lagmit adunay daghang lungsod nga may ingong ngalan sa mga panahon sa Bibliya, apan walay mausa kanila ang gitumong dinhi. Ang Duma wala sa Seir, nga maoy laing ngalan sa Edom. Hinunoa, ang “Duma” nagkahulogang “Kahilom.” Busa mopatim-aw nga, sama sa kahimtang sa nangaging pahayag, ang rehiyon gihatagan ug ngalan nga nagpaila sa umaabot niini. Ang Edom, nga dugay nang usa ka mapanimaslong kaaway sa katawhan sa Diyos, mosangko sa kahilom—ang kahilom sa kamatayon. Apan, sa dili pa kana mahitabo, ang pipila magsukitsukit bahin sa umaabot.

18. Sa unsang paagi ang pahayag, “Ang kabuntagon midangat na, ug usab ang kagabhion,” natuman sa karaang Edom?

¹⁸ Panahon sa pagsulat sa Isaias, ang Edom nahiluna sa agianan sa gamhanang Asiryanhong kasundalohan. Ang pipila sa Edom nangandoy nga mahibalo kon kanus-a matapos ang kagabhion sa pagdaogdaog alang kanila. Ang tubag? “Ang magbalantay miingon: ‘Ang kabuntagon midangat na, ug usab ang kagabhion.’” (Isaias 21:12a) Ang mga kahimtang dili maayong tilimad-on alang sa Edom. Ang bidlisiw sa kabuntagon mogitli sa kapunawpunawan, apan daklit lang kini, sama sa handurawan. Ang kagabhion—laing mangiobong panahon sa pagdaogdaog—mobanos dayon sa kabuntagon. Pagkahaom nga hulagway sa umaabot sa Edom! Ang Asiryanhong pagdaogdaog matapos, apan ang Babilonya mopuli  sa Asirya ingong usa ka gahom sa kalibotan ug maglaglag sa Edom. (Jeremias 25:17, 21; 27:2-8) Kining tuyok sa mga panghitabo masublisubli. Ang Babilonyanhong pagdaogdaog sundan sa Persianhon ug unya sa Gregong pagdaogdaog. Dayon aduna unyay daklit nga “kabuntagon” sa Romanhong kapanahonan, sa dihang ang mga Herodes—nga Edomhanon ug kagikan—mahimong gamhanan sa Jerusalem. Apan ang maong “kabuntagon” dili magmalungtaron. Sa kataposan, ang Edom manaog ngadto sa kahilom hangtod sa hangtod, nga mahanaw sa kasaysayan. Sa kataposan ang ngalang Duma haom nga kabatbatan niya.

19. Sa dihang ang magbalantay nag-ingon, “Kon kamo magpakisayod, pagpakisayod. Anhi pag-usab!” unsa kahay iyang gipasabot?

¹⁹ Ang magbalantay nagtapos sa iyang hamubong mensahe pinaagi sa mga pulong: “Kon kamo magpakisayod, pagpakisayod. Anhi pag-usab!” (Isaias 21:12b) Ang pamulong nga “Anhi pag-usab!” mahimong magtumong sa di-matapos nga nagsunod nga ‘mga kagabhion’ sa unahan sa Edom. O tungod kay ang pamulong mahubad usab nga “balik,” ang manalagna mahimong magpasabot nga si bisan kinsang mga Edomhanon nga buot moikyas sa kalaglagan  sa nasod angayng maghinulsol ug ‘mobalik’ kang Jehova. Sa bisan unsang kahimtang, ang magbalantay nagdapit sa dugang nga mga pagpakisayod.

20. Nganong ang pahayag nga natala sa Isaias 21:11, 12 makahuloganon sa katawhan ni Jehova karong adlawa?

²⁰ Kining mubong pahayag dakog kahulogan alang sa katawhan ni Jehova sa modernong kapanahonan. e Nasabtan nato nga ang katawhan anaa sa hilabihan ka bagang kangitngitan sa espirituwal nga pagkabuta ug pagkanahilayo sa Diyos nga mosangpot sa pagkalaglag niining sistema sa mga butang. (Roma 13:12; 2 Corinto 4:4) Niining panahon sa kagabhion, ang bisan unsang mga bidlisiw sa paglaom nga ang tawo may paagi nga morag makapatunghag pakigdait ug kasegurohan maoy sama sa maong hinandurawng mga silaw sa banagbanag nga sundan lamang ug labi pang mangiobong kapanahonan. Ang tinuod nga banagbanag nagsingabot—ang banagbanag sa Milenyong Paghari ni Kristo ibabaw niining yutaa. Apan samtang ang kagabhion naglungtad, kinahanglang mosunod kita sa pagpanguna sa matang nga magbalantay pinaagi sa pagpabiling igmat sa espirituwal ug maisogong magpahibalo sa pagkaduol sa kataposan niining dunot nga sistema sa mga butang.—1 Tesalonica 5:6.

Kagabhion Mitikyop sa Desyertong Kapatagan

21. (a) Unsang paggamit sa mga pulong nga dobleg kahulogan alang sa pasiaw ang tingali gituyo diha sa pamulong “ang pahayag batok sa desyertong kapatagan”? (b) Unsa ang mga panon sa mga magpapanaw nga lalaki sa Dedan?

²¹ Ang kataposang pahayag sa Isaias kapitulo 21 gitumong batok sa “desyertong kapatagan.” Nagsugod kini: “Ang pahayag batok sa desyertong kapatagan: Sa lasang sa desyertong kapatagan kamo magpalabay sa kagabhion, Oh mga panon sa mga magpapanaw nga lalaki sa Dedan.” (Isaias 21:13) Ang desyertong kapatagan nga gitumong lagmit mao ang Arabia, kay ang pahayag gitumong man sa ubay-ubayng mga tribong Arabianhon. Ang pulong alang sa “desyertong kapatagan” usahay gihubad nga “kagabhion,”  nga kaamgid kaayong pulong sa Hebreohanon. Gipasabot sa pipila nga kini maoy paggamit sa dobleg-kahulogan nga pulong ingong pasiaw, sama nga ang mangitngit nga kagabhion—usa ka panahon sa kasamok—hapit nang motikyop ibabaw nianang rehiyona. Ang pahayag nagsugod sa usa ka talan-awon sa gabii nga naglakip sa mga panon sa mga magpapanaw nga lalaki sa Dedan, nga inilang tribong Arabianhon. Ang maong mga panon sa mga magpapanaw mosubay sa komersiyal nga mga ruta gikan sa usa ka lunhawng dapit sa desyerto ngadto sa lain, nga magdalag mga panakot, mga perlas, ug ubang mahalong mga butang. Apan dinhi makita nato nga napugos sila pagbiya sa nabantok nilang mga agianan aron magpalabay sa mga kagabhion nga nagtago. Ngano?

22, 23. (a) Unsang bug-at nga palas-anon ang hapit nang mahitabo sa mga tribong Arabianhon, ug unsa ang epekto diha kanila? (b) Unsa ka duol nga mahitabo ang maong katalagman, ug diha sa kang kansang mga kamot?

²² Si Isaias nagpatin-aw: “Sa pagsugat sa giuhaw pagdala kamo ug tubig. Oh kamong mga molupyo sa yuta sa Tema, atubanga ang mikalagiw nga may dalang tinapay alang kaniya. Kay tungod sa mga espada sila mikalagiw, tungod sa hinuso nga espada, ug tungod sa gibingat nga busogan ug tungod sa kagrabe sa gubat.” (Isaias 21:14, 15) Oo, ang bug-at nga palas-anon sa gubat masinati nianang mga tribong Arabianhon. Ang Tema, nga nahimutang sa usa sa labing maayong-pagkatubig nga lunhawng mga dapit sa rehiyon, mapugos pagdalag tubig ug tinapay ngadto sa alaot nga mga kagiw sa gubat. Kanus-a modangat kanang sulirana?

²³ Si Isaias nagpadayon: “Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: ‘Sulod sa usa pa ka tuig, sumala sa mga tuig sa usa ka sinuholang mamumuo, ang tanang himaya sa Kedar mahanaw gayod. Ug ang mga mahibilin sa gidaghanon sa mga magpapana, ang gamhanang mga lalaki sa mga anak sa Kedar, modiyutay, kay si Jehova mismo, ang Diyos sa Israel, nagsulti niini.’” (Isaias 21:16, 17) Ang Kedar inila kaayong tribo nga kini usahay gamiton sa paghawas sa tibuok Arabia. Si Jehova naghukom nga ang mga magpapana ug gamhanang mga lalaki niining triboha modiyutay nga mahimong nahibilin na lamang. Kanus-a? “Sulod sa usa pa ka tuig,” dili na mosobra, ingon nga ang usa ka sinuholang  mamumuo magtrabaho nga dili mosobra sa gidaghanon sa panahong alang niana siya pagabayran. Kon unsa ka tukma ang pagkatuman niini wala matino. Duha ka Asiryanhong mga magmamando—si Sargon II ug si Senakerib—nangangkon sa dungog sa pagsakop sa Arabia. Ang bisan hain kanila mahimong maoy naglaglag sa maong magarbohong mga tribong Arabianhon, sumala sa gitagna.

24. Sa unsang paagi makapaneguro kita nga ang tagna ni Isaias batok sa Arabia natuman?

²⁴ Hinuon, makapaneguro kita nga kining tagnaa eksaktong natuman. Kanang puntoha gipasiugda gayod sa kataposang mga pulong sa pahayag: “Si Jehova mismo, ang Diyos sa Israel, nagsulti niini.” Alang sa katawhan sa adlaw ni Isaias, mopatim-aw nga lagmit dili mahitabo nga ang Babilonya mogahom sa Asirya ug unya mapukan gikan sa pagkagamhanan panahon sa patuyang nga panaghudyaka sa usa lamang ka gabii. Mopatim-aw nga samang lagmit dili mahitabo nga ang gamhanang Edom mosangko sa kahilom sa kamatayon o ang usa ka gabiing may kalisod ug kakulangan modangat sa bahandianong mga tribong Arabianhon. Apan si Jehova nagsulti nga mahitabo kana, ug busa nahitabo kana. Karong adlawa, si Jehova nagsulti kanato nga ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon mahanaw. Kini dili lamang usa ka posibilidad; kini seguradong mahitabo. Si Jehova mismo nagsulti niini!

25. Sa unsang paagi makasundog kita sa panig-ingnan sa magbalantay?

²⁵ Busa, manig-ingon kita sa magbalantay. Magpadayon kita sa pagbantay, nga samag nahimutang sa usa ka habog nga bantayanang torre, nga nag-aninaw sa kapunawpunawan alang sa bisan unsang ilhanan sa nagsingabot nga kapeligrohan. Suod kitang makig-uban sa matinumanong magbalantay nga matang, ang nahibiling dinihogang mga Kristohanon sa yuta karong adlawa. Moduyog kita kanila sa maisogong pagsinggit kon unsay atong makita—ang nagbuntaog nga ebidensiya nga si Kristo nagamando sa langit; nga sa dili madugay iyang taposon ang hataas, mangitngit nga kagabhion sa pagkanabulag gikan sa Diyos; ug human niana iyang ipasulod ang tinuod nga banagbanag, ang Milenyong Paghari ibabaw sa usa ka paraisong yuta!

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 219]

“Himoa ang . . . pagpangaon, pag-inom!”

 [Hulagway sa panid 220]

Ang magbalantay “misinggit sama sa usa ka leyon”

[Hulagway sa panid 222]

“Ako nagabarog kanunay sa maadlaw, ug . . . sa tanang gabii”