Ayaw Kahadlok sa Asiryanhon
Kapitulo Dose
Ayaw Kahadlok sa Asiryanhon
1, 2. (a) Gikan sa tawhanong panglantaw, nganong si Jonas daw may maayong katarongan nga magpanuko sa pagdawat sa iyang tinudlong-buluhaton sa pagwali ngadto sa mga Asiryanhon? (b) Unsay sanong sa mga taga-Nineve sa mensahe ni Jonas?
SA KINATUNG-AN sa ikasiyam ka siglo W.K.P., ang Hebreohanong manalagna nga si Jonas, anak nga lalaki ni Amitai, nangarisgar pag-adto sa Nineve, ang kaulohan sa Imperyo sa Asirya. Siya may bug-at nga mensaheng ipahayag. Giingnan siya ni Jehova: “Tindog, adto sa Nineve nga dakong siyudad, ug imantala batok kaniya nga ang ilang pagkadaotan midangat sa akong atubangan.”—Jonas 1:2, 3.
2 Sa una niyang pagdawat sa iyang tinudlong-buluhaton, si Jonas mikalagiw sa atbang nga direksiyon, ngadto sa Tarsis. Gikan sa tawhanong panglantaw, si Jonas may katarongan sa pagpanuko. Ang mga Asiryanhon mapintas nga katawhan. Matikdi kon unsay gihimo sa Asiryanhong hari sa iyang mga kaaway: “Giputol ko ang mga kasway sa opisyales . . . Ang daghang binihag gikan sa ilang taliwala gisunog ko sa kalayo, ug ang daghan gidala ko ingong mga binihag nga buhi. Ang uban akong giputlan sa ilang mga kamot ug sa ilang mga tudlo, ug ang uban akong giputlan sa ilang mga ilong.” Bisan pa niana, sa dihang sa kataposan gipahayag ni Jonas ang mensahe ni Jehova, ang mga taga-Nineve naghinulsol sa ilang mga sala ug si Jehova nagluwas sa ilang siyudad niadtong panahona.—Jonas 3:3-10; Mateo 12:41.
Gibakyaw ni Jehova “ang Olisi”
3. Sa unsang paagi ang sanong sa mga Israelinhon ngadto sa mga pasidaang gipahayag sa mga manalagna ni Jehova lahi sa iya sa mga taga-Nineve?
3 Misanong ba ang mga Israelinhon, si kinsa giwalihan usab ni Jonas? (2 Hari 14:25) Wala. Ilang gitalikdan ang matuod nga pagsimba. Sa tinuoray, sila nagpasobra pa nga “miyukbo sa tanang panon sa mga langit ug nag-alagad kang Baal.” Dugang pa, “sila nagpadayon sa pagpaagi sa ilang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye sa kalayo ug sa pagpanag-an ug sa pagpangitag mga tilimad-on, ug sila nagbaligya sa ilang kaugalingon sa pagbuhat kon unsay daotan sa mga mata ni Jehova, aron sa pagpasuko kaniya.” (2 Hari 17:16, 17) Lahi sa mga taga-Nineve, ang Israel wala mosanong sa dihang gipadala ni Jehova ang mga manalagna aron pasidan-an sila. Busa gihukom ni Jehova nga himoon ang mas epektibong mga lakang.
4, 5. (a) Unsay gipasabot sa “ang Asiryanhon,” ug sa unsang paagi siya gamiton ni Jehova ingong “olisi”? (b) Kanus-a napukan ang Samaria?
4 Sulod sa taastaas nga panahon human moduaw si Jonas sa Nineve, may pagkunhod sa Asiryanhong pag-atake. a Ugaling, sa sinugdanan sa ikawalong siglo W.K.P., gipaila na usab sa Asirya ang kaugalingon isip usa ka militaryong gahom, ug gigamit kini ni Jehova sa makapahinganghang paagi. Ang manalagnang si Isaias naghatod ug usa ka pasidaan gikan kang Jehova ngadto sa amihanang gingharian sa Israel: “Aha, ang Asiryanhon, ang olisi alang sa akong kasuko, ug ang bunal nga anaa sa ilang kamot alang sa akong mahukmanong pagsaway! Batok sa usa ka apostatang nasod siya akong ipadala, ug batok sa katawhan sa akong mabangis nga kasuko ako magluwat ug sugo kaniya, sa pagkuhag daghang inagaw ug sa pagkuhag daghang inilog ug sa paghimo niini nga dapit yatakanan sama sa lapok sa kadalanan.”—Isaias 10:5, 6.
5 Pagkadakong pakaulaw alang sa mga Israelinhon! Ang Diyos migamit ug paganong nasod—“ang Asiryanhon”—ingong usa ka “olisi” aron pagsilot kanila. Sa 742 W.K.P., ang Asiryanhong Haring Shalmaneser V miatake sa Samaria, kaulohan sa apostatang nasod sa Israel. Gikan sa estratehikong nahimutangan sa usa ka bungtod nga mga 90 metros ang gihabogon, ang Samaria nagsagang sa kaaway sulod sa halos tulo ka tuig. Apan walay tawhanong estratehiya ang makababag sa katuyoan sa Diyos. Sa 740 W.K.P., ang Samaria napukan, nga giyatakan sa Asiryanhong mga tiil.—2 Hari 18:10.
6. Sa unsang paagi ang Asiryanhon mipasobra sa kon unsay diha sa hunahuna ni Jehova alang kaniya?
6 Bisan pag gigamit ni Jehova aron tudloan ang iyang katawhan ug usa ka leksiyon, ang mga Asiryanhon mismo wala moila kang Jehova. Kana ang hinungdan nga siya nagpadayon pag-ingon: “Bisan pag tingali [ang Asiryanhon] dili ingon niana, siya mobatig pagkakiling; bisan pag tingali ang iyang kasingkasing dili ingon niana, siya maglaraw, tungod kay ang pagpuo anaa sa iyang kasingkasing, ug ang paglaglag ug kanasoran nga dili diyutay.” (Isaias 10:7) Gituyo ni Jehova nga ang Asiryanhon mahimong usa ka galamiton diha sa balaang kamot. Apan ang mga Asiryanhon mibatig pagkakiling nga mahimong lahi niana. Ang iyang kasingkasing nag-awhag kaniya sa pagplano alang sa mas dakong butang—ang pagbihag sa nailhan-niadto nga kalibotan!
7. (a) Ipatin-aw ang pamulong “Dili ba ang akong mga prinsipe sa samang higayon mga hari man?” (b) Kadtong mosalikway karon kang Jehova angayng magmatikod sa unsa?
7 Daghan sa di-Israelinhong mga siyudad nga nabihag sa Asiryanhon sa nangagi gimandoan ug mga hari. Kadtong kanhing mga hari niadto kinahanglang mopasakop karon ngadto sa hari sa Asirya ingong basalyong mga prinsipe, busa siya tinuod nga makapasigarbo: “Dili ba ang akong mga prinsipe sa samang higayon mga hari man?” (Isaias 10:8) Ang bakak nga mga diyos sa iladong mga siyudad sa mga nasod dili makaluwas sa ilang mga magsisimba gikan sa kalaglagan. Ang mga diyos nga gisimba sa mga molupyo sa Samaria, sama kang Baal, Molek, ug ang bulawan nga nating mga baka, dili magapanalipod sa siyudad. Kay mibiya kang Jehova, ang Samaria walay katungod sa pagdahom nga siya manghilabot. Pasagding si bisan kinsa karon nga mosalikway kang Jehova magmatikod sa daotang gidangatan sa Samaria! Ang Asiryanhon makapasigarbo gayod bahin sa Samaria ug sa ubang mga siyudad nga iyang gibihag: “Dili ba ang Calno sama sa Carkemis? Dili ba ang Hamat sama sa Arpad? Dili ba ang Samaria sama sa Damasco?” (Isaias 10:9) Kana silang tanan managsama alang sa Asiryanhon—inagaw nga iyang pagakuhaon.
8, 9. Nganong ang Asiryanhon nagpasobra sa dihang nagplano siya sa pagbihag sa Jerusalem?
8 Ugaling lang, ang Asiryanhon nagpasobra sa iyang pagpasigarbo. Siya nag-ingon: “Sa dihang ang akong kamot makaabot sa mga gingharian sa walay-bili nga diyos kansang kinulit nga mga larawan milabaw pa kay niadtong atua sa Jerusalem ug sa Samaria, dili ba nga ingon sa akong buhaton sa Samaria ug sa iyang walay-bili nga mga diyos, mao usab gayod ang akong buhaton sa Jerusalem ug sa iyang mga idolo?” (Isaias 10:10, 11) Ang mga ginghariang napildi na sa Asiryanhon nakabaton ug mas daghang idolo kay sa Jerusalem o bisan sa Samaria. ‘Unsa,’ siya nangatarongan, ‘ang magpugong kanako sa pagbuhat ngadto sa Jerusalem kon unsay akong gibuhat sa Samaria?’
9 Ang lagala nga hambogiro! Dili siya tugotan ni Jehova sa pagbihag sa Jerusalem. Tinuod, ang Juda wala makabaton ug way-buling nga rekord sa pagpaluyo sa matuod nga pagsimba. (2 Hari 16:7-9; 2 Cronicas 28:24) Si Jehova nagpasidaan nga tungod sa pagkadili-matinumanon niini, magaantos pag-ayo ang Juda panahon sa pagsulong sa Asiryanhon. Apan molahutay ang Jerusalem. (Isaias 1:7, 8) Sa dihang nahitabo ang pagsulong sa Asirya, si Ezequias mao ang hari sa Jerusalem. Si Ezequias dili sama sa iyang amahan, si Ahaz. Aw, sa unang bulan mismo sa iyang paghari, gibuksan na usab ni Ezequias ang mga ganghaan sa templo ug gipasig-uli ang maputling pagsimba!—2 Cronicas 29:3-5.
10. Unsay gisaad ni Jehova bahin sa Asiryanhon?
10 Busa ang giplanong pag-atake sa Asirya sa Jerusalem wala uyoni ni Jehova. Si Jehova nagsaad sa usa ka pagpakighusay nianang tampalasang gahom sa kalibotan: “Mahitabo nga sa hunongon ni Jehova ang tanan niyang buhat sa Bukid sa Zion ug sa Jerusalem, ako makighusay tungod sa mga bunga sa pagkatampalasan sa kasingkasing sa hari sa Asirya ug tungod sa pagpadako-sa-kaugalingon sa pagkamapahitas-on sa iyang mga mata.”—Isaias 10:12.
Pagpadayon Ngadto sa Juda ug Jerusalem!
11. Nganong ang Asiryanhon naghunahuna nga ang Jerusalem mahimong sayon nga biktima?
11 Walo ka tuig human mapukan ang amihanang gingharian sa 740 W.K.P., usa ka bag-ong hari sa Asirya, si Senakerib, mimartsa batok sa Jerusalem. Balaknong gibatbat ni Isaias ang mahambogong plano ni Senakerib: “Akong kuhaon ang mga utlanan sa mga katawhan, ug ang ilang mga butang nga tinigom ako gayong ilogon, ug akong ipaubos ang mga molupyo sama sa usa nga gamhanan. Ug mao rag usa ka salag, ang akong kamot mokab-ot sa mga bahandi sa mga katawhan; ug sama sa dihang tigomon sa usa ang mga itlog nga nabiyaan, ako magtigom bisan sa tibuok yuta, ug tino nga walay usa nga magkapakapa sa iyang mga pako o magbuka sa iyang baba o magtuwit-tuwit.” (Isaias 10:13, 14) Si Senakerib nangatarongan nga ang ubang mga siyudad napukan ug ang Samaria wala na, busa ang Jerusalem mahimong sayon nga biktima! Ang siyudad tingali makigbugno nga dili tininuod, apan nga walay bisan usa ka pagtuwit-tuwit, ang mga molupyo niini daling dag-on, ang ilang kahinguhaan kuhaon nga samag mga itlog gikan sa biniyaang salag.
12. Unsay gipakita ni Jehova nga mao ang matarong nga paagi sa pag-isip sa mga butang kon bahin sa mga pagpasigarbo sa Asiryanhon?
12 Ugaling lang, may nahikalimtan si Senakerib. Ang apostatang Samaria takos sa silot nga naagoman niini. Apan, ubos ni Haring Ezequias ang Jerusalem sa makausa pa nahimong bulwarte sa maputling pagsimba. Si bisan kinsa nga buot motandog sa Jerusalem kinahanglang makigharong kang Jehova! Sa masuk-anong paagi, si Isaias nangutana: “Magpatugbaw ba ang atsa sa iyang kaugalingon ibabaw sa usa nga nagaputol pinaagi niini, o ang gabas ba magpadako sa iyang kaugalingon ibabaw sa usa nga nagadusoduso niini, nga mao rag gipalihok sa sungkod ngadto-nganhi ang mga nagaisa niini, nga mao rag giisa sa olisi ang usa nga dili kahoy?” (Isaias 10:15) Ang Imperyo sa Asirya maoy galamiton lamang diha sa kamot ni Jehova, sama gayod nga ang usa ka atsa, gabas, sungkod, o olisi gamiton tingali sa usa ka mamumutol ug kahoy, usa ka gabasero, o usa ka magbalantay sa karnero. Pagkapangahas nga ang olisi karon magpadako sa kaugalingon labaw sa usa nga nagagamit niini!
13. Ipaila ug isulti kon unsay nahitabo ngadto sa (a) “mga tambok.” (b) ‘mga bunglayon ug mga tunokong tanom.’ (c) “himaya sa iyang lasang.”
13 Unsay mahitabo sa Asiryanhon? “Ang matuod nga Ginoo, si Jehova sa mga panon, magpadayon sa pagpadalag makapahugo-sa-lawas nga balatian nganha sa iyang mga matambok, ug ubos sa iyang himaya ang usa ka dilaab magpadayon nga sama sa dilaab sa kalayo. Ug ang Kahayag sa Israel mahimo gayong kalayo, ug ang iyang Balaang Usa usa ka siga; ug kini modilaab ug molamoy sa iyang mga bunglayon ug sa iyang mga tunokong tanom sa usa ka adlaw. Ug ang himaya sa iyang lasang ug sa iyang mga prutasan Iyang taposon, bisan gikan sa kalag hangtod sa unod, ug kini mahimo gayong sama sa paghigos sa usa nga nagmasakiton. Ug ang mahibilin sa mga kahoy sa iyang lasang—kini sila mahimong diyutay kaayo nga arang ikasulat sa usa ka batang lalaki lamang.” (Isaias 10:16-19) Oo, balion ni Jehova ang maong Asiryanhong “olisi”! Ang “mga matambok” sa Asiryanhong kasundalohan, ang iyang kusgang mga sundalo, takboyan ug “makapahugo-sa-lawas nga balatian.” Sila dili na lig-on kaayong tan-awon! Sama sa daghan kaayong bunglayon ug mga tunokong tanom, ang iyang mga sundalo sa kamad-an pagasunogon sa Kahayag sa Israel, si Jehova nga Diyos. Ug “ang himaya sa iyang lasang,” ang iyang militaryong opisyales, modangat sa ilang kalaglagan. Pagkahuman ni Jehova sa Asiryanhon, diyutay kaayong opisyales ang mahibilin nga ang usa lang ka bata makaihap kanila sa iyang mga tudlo!—Tan-awa usab ang Isaias 10:33, 34.
14. Batbata ang pag-uswag sa Asiryanhon diha sa yuta sa Juda sa pagkatuig 732 W.K.P.
14 Bisan pa niana, ang mga Hudiyong nagpuyo sa Jerusalem sa 732 W.K.P. nalisdan gayod sa pagtuo nga mapildi ang Asiryanhon. Ang labihan ka daghang Asiryanhong kasundalohan nagaabante nga way-hunong. Pamati sa listahan sa mga siyudad sa Juda nga napukan na: “Siya miabot sa Aiat . . . Migron . . . Mikmas . . . Geba . . . Rama . . . Gibea ni Saul . . . Galim . . . Laisa . . . Anatot . . . Madmena . . . Gebim . . . Nob.” (Isaias 10:28-32a) b Sa kataposan ang mga manunulong nakaabot sa Lakis, mga 50 kilometros gikan sa Jerusalem. Wala madugay ang usa ka dakong Asiryanhong kasundalohan naghulga sa siyudad. “Iyang ginawarawara ang iyang kamot nga mahulgaon sa bukid sa anak nga babaye sa Zion, ang bungtod sa Jerusalem.” (Isaias 10:32b) Unsay makapugong sa Asiryanhon?
15, 16. (a) Nganong si Haring Ezequias nagkinahanglag lig-ong pagtuo? (b) Unsay pasikaranan sa pagtuo ni Ezequias nga si Jehova motabang kaniya?
15 Diha sa iyang palasyo sa siyudad, si Haring Ezequias nabalaka. Gigisi niya ang iyang besti ug nagsul-ob ug panapton nga sako. (Isaias 37:1) Siya nagpadala ug mga tawo kang propetang Isaias aron mangutana kang Jehova alang sa Juda. Sa wala madugay sila mibalik uban ang tubag ni Jehova: “Ayaw kahadlok . . . Ako gayong panalipdan kini nga siyudad.” (Isaias 37:6, 35) Sa gihapon, ang mga Asiryanhon nagmahulgaon ug labing masaligon.
16 Pagtuo—kanay magpalig-on kang Haring Ezequias sa paglabang niining maong krisis. Ang pagtuo mao “ang tataw nga pagpanghimatuod sa mga katinuoran bisan tuod wala makita.” (Hebreohanon 11:1) Naglangkit kini sa pagtan-aw nga lapaw sa tatawng butang. Apan ang pagtuo gipasukad sa kahibalo. Lagmit si Ezequias nahinumdom nga si Jehova abanteng nagsulti niining makapahupayng mga pulong: “Ayaw kahadlok, Oh akong katawhan nga nagpuyo sa Zion, tungod sa Asiryanhon . . . Kay sa makadiyot na lamang kaayo—ug ang mahukmanong pagsaway matapos na, ug ang akong kasuko, sa ilang pagkaupos. Ug si Jehova sa mga panon tinong mohapos batok kaniya ug usa ka latigo sama sa kapildihan sa Midian duol sa bato sa Oreb; ug ang iyang sungkod maanaa sa dagat, ug siya tinong magbakyaw niini sama sa iyang gihimo sa Ehipto.” (Isaias 10:24-26) c Oo, ang katawhan sa Diyos nahidangat sa lisod nga mga kahimtang sa nangagi. Ang mga katigulangan ni Ezequias maorag sa kaway-paglaom nalupigan sa Ehiptohanong kasundalohan didto sa Pulang Dagat. Kasiglohan kanhi, si Gideon gilupig kaayo sa gidaghanon sa dihang ang Midian ug ang Amalek misulong sa Israel. Bisan pa niana, si Jehova nagluwas sa iyang katawhan nianang duha ka higayon.—Exodo 14:7-9, 13, 28; Maghuhukom 6:33; 7:21, 22.
17. Sa unsang paagi ang Asiryanhong yugo ‘naguba,’ ug ngano?
17 Himoon ba pag-usab ni Jehova ang iyang gihimo niadtong nangaging mga higayon? Oo. Si Jehova nagsaad: “Mahitabo nianang adlawa nga ang iyang luwan kuhaon gikan sa imong abaga, ug ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug ang yugo tino nga maguba tungod sa lana.” (Isaias 10:27) Ang Asiryanhong yugo kuhaon gikan sa abaga ug liog sa katawhang may pakigsaad sa Diyos. Sa tinuoray, ang yugo “maguba”—ug naguba gayod kini! Sa usa ka gabii, ang manulonda ni Jehova nagpatayg 185,000 sa mga Asiryanhon. Ang hulga nawagtang, ug ang mga Asiryanhon mibiya sa yuta sa Juda sa walay kataposan. (2 Hari 19:35, 36) Ngano? “Tungod sa lana.” Kini mahimong nagtumong sa lana nga gigamit sa pagdihog kang Ezequias ingong hari diha sa banay ni David. Busa, gituman ni Jehova ang iyang saad: “Ako gayong panalipdan kini nga siyudad aron sa pagluwas niini tungod ug alang kanako ug tungod ug alang kang David nga akong alagad.”—2 Hari 19:34.
18. (a) Ang tagna ba ni Isaias adunay labaw sa usa nga katumanan? Ipatin-aw. (b) Unsang organisasyona karon ang sama sa karaang Samaria?
18 Ang asoy ni Isaias nga gihisgotan niining kapituloha maoy bahin sa mga hitabo sa Juda kapig 2,700 ka tuig kanhi. Apan kadtong mga hitaboa mapadapat kaayo karon. (Roma 15:4) Nagpasabot ba kini nga ang dagkong mga magdudula niining makapaukyab nga asoy—ang mga molupyo sa Samaria ug Jerusalem ingon man ang mga Asiryanhon—adunay modernong-adlawng mga katumbas? Oo, duna kini. Sama sa magsisimbag idolo nga Samaria, ang Kakristiyanohan nag-angkon nga nagsimba kang Jehova, apan siya bug-os nga apostata. Sa An Essay on the Development of Christian Doctrine, ang Romano Katolikong si John Henry Cardinal Newman midawat nga ang mga butang nga gigamit sa Kakristiyanohan sulod sa kasiglohan, sama sa insenso, mga kandila, bendita, sutana, ug mga imahen, “ngatanan may paganong sinugdanan.” Si Jehova dili mahimuot sa paganong pagsimba sa Kakristiyanohan sama rang siya wala mahimuot sa pagsimbag idolo sa Samaria.
19. Ang Kakristiyanohan gipasidan-an bahin sa unsa, ug pinaagi ni kinsa?
19 Sulod sa katuigan, ang mga Saksi ni Jehova nagpasidaan sa Kakristiyanohan bahin sa pagkawala-mahimuot ni Jehova. Sa 1955, pananglitan, ang publikong diskurso nga nag-ulohang “Kakristiyanohan o Kristiyanidad—Hain Niana ‘ang Kahayag sa Kalibotan’?” gipahayag sa tibuok kalibotan. Ang pakigpulong sa katin-aw nagsaysay sa paagi nga ang Kakristiyanohan nahisalaag gikan sa tinuod nga Kristohanong doktrina ug tulumanon. Human niadto, ang mga kopya niining kusganong pakigpulong gipadala sa koreyo ngadto sa mga klerigo sa daghang nasod. Ingong usa ka organisasyon, ang Kakristiyanohan napakyas sa pagpamati sa pasidaan. Si Jehova walay kapaingnan gawas ang pagdisiplina kaniya pinaagi sa “olisi.”
20. (a) Unsay magsilbi nga modernong-adlaw nga Asiryanhon, ug sa unsang paagi gamiton kini ingong usa ka olisi? (b) Sa unsang sukod disiplinahon ang Kakristiyanohan?
20 Kinsay gamiton ni Jehova sa pagdisiplina sa rebelyosong Kakristiyanohan? Atong makaplagan ang tubag diha sa ika-17ng kapitulo sa Pinadayag. Dinha gipailaila kita sa usa ka babayeng bigaon, ang “Dakong Babilonya,” nga naghawas sa tanang bakak nga mga relihiyon sa kalibotan, lakip ang Kakristiyanohan. Ang babayeng bigaon nagasakay sa usa ka sanag-pula nga mapintas nga mananap nga adunay pito ka ulo ug napulo ka sungay. (Pinadayag 17:3, 5, 7-12) Ang mapintas nga mananap naghawas sa organisasyong Hiniusang Kanasoran. d Ingon nga ang karaang Asiryanhon milaglag sa Samaria, ang sanag-pula nga mapintas nga mananap ‘magadumot sa babayeng bigaon ug magahimo kaniya nga nalaglag ug hubo, ug magakaon sa iyang unod nga mga bahin ug magaugdaw kaniya pinaagi sa kalayo.’ (Pinadayag 17:16) Busa ang modernong-adlaw nga Asiryanhon (mga nasod nga kaanib sa HK) magahapak sa Kakristiyanohan sa kusog nga hapak ug magadugmok kaniya sa pagkahanaw.
21, 22. Kinsay maghulhog sa mapintas nga mananap sa pag-atake sa katawhan sa Diyos?
21 Ang matinumanong mga Saksi ni Jehova mahanaw ba duyog sa Dakong Babilonya? Dili. Ang Diyos wala masuko kanila. Ang maputling pagsimba molahutay. Bisan pa niana, ang mapintas nga mananap nga maglaglag sa Dakong Babilonya motan-aw usab nga mahakogon punting sa katawhan ni Jehova. Sa pagbuhat niana, ang mananap nagtuman, dili sa hunahuna sa Diyos, kondili sa hunahuna sa lain. Kinsa ba? Si Satanas nga Yawa.
22 Giyagyag ni Jehova ang magarbohong plano ni Satanas: “Mahitabo gayod nianang adlawa nga may mga butang nga motungha sa imong [kang Satanas] kasingkasing, ug maghunahuna ka gayod ug makadaot nga laraw; ug ikaw magaingon: ‘Adtoon . . . ko kadtong mga anaa sa kalinaw, nga nagpuyo sa kasegurohan, silang tanan nga nagpuyo nga walay [makapanalipod nga] paril . . .’ Kini maoy aron makakuhag daghang inagaw ug sa paghimog dakong pagpangilog.” (Ezequiel 38:10-12) Si Satanas mangatarongan, ‘Oo, nganong dili hulhogan ang mga nasod sa pag-atake sa mga Saksi ni Jehova? Sila huyang, way-panalipod, walay politikanhong impluwensiya. Sila dili mosukol. Pagkadali ang pagkuha kanila samag mga itlog gikan sa way-panalipod nga salag!’
23. Nganong ang modernong-adlaw nga Asiryanhon dili makahimo ngadto sa katawhan sa Diyos sa iyang gihimo ngadto sa Kakristiyanohan?
23 Apan pagbantay, mga nasod! Hibaloi nga kon inyong tandogon ang katawhan ni Jehova, kamo manubag gayod sa Diyos mismo! Si Jehova nahigugma sa iyang katawhan, ug siya makig-away dapig kanila sama ka segurado nga siya nakig-away dapig sa Jerusalem sa mga adlaw ni Ezequias. Sa dihang ang modernong-adlaw nga Asiryanhon mosulay pagpuo sa mga alagad ni Jehova, siya sa pagkatinuod magapakiggubat batok kang Jehova nga Diyos ug sa Kordero, si Jesu-Kristo. Kana maoy usa ka gubat nga ang Asiryanhon dili makadaog. “Ang Kordero magadaog kanila,” ang Bibliya nag-ingon, “tungod kay siya Ginoo man sa mga ginoo ug Hari sa mga hari.” (Pinadayag 17:14; itandi ang Mateo 25:40.) Sama sa Asiryanhon sa kakaraanan, ang sanag-pula nga mapintas nga mananap “mopadulong ngadto sa kalaglagan.” Kini dili na kahadlokan.—Pinadayag 17:11.
24. (a) Determinadong mobuhat sa unsa ang matuod nga mga Kristohanon sa pagpangandam alang sa umaabot? (b) Sa unsang paagi si Isaias mitan-aw sa unahan? (Tan-awa ang kahon sa panid 155.)
24 Ang matuod nga mga Kristohanon makaatubang sa umaabot nga walay kahadlok kon ilang huptang lig-on ang ilang relasyon uban kang Jehova ug kon ilang himoon ang pagbuhat sa iyang kabubut-on nga ilang pangunang kabalaka sa kinabuhi. (Mateo 6:33) Unya sila “walay kahadlokan nga daotan.” (Salmo 23:4) Pinaagi sa ilang mga mata sa pagtuo, ilang makita ang kusganong bukton sa Diyos nga gipataas, dili aron sa pagsilot kanila, kondili aron pagpanalipod kanila gikan sa iyang mga kaaway. Ug ang ilang mga igdulungog makadungog niining mapasaligong mga pulong: “Ayaw kahadlok.”—Isaias 10:24.
[Mga footnote]
a Tan-awa ang Insight on the Scriptures, Tomo 1, panid 203.
b Alang sa katin-aw, ang Isaias 10:28-32 gihisgotan nga una sa Isaias 10:20-27.
c Alang sa usa ka paghisgot sa Isaias 10:20-23, tan-awa ang “Si Isaias Mitan-aw sa Unahan,” sa panid 155.
d Ang dugang nga impormasyon bahin sa ilhanan sa babayeng bigaon ug sa sanag-pula nga mapintas nga mananap hikaplagan diha sa mga kapitulo 34 ug 35 sa librong Pinadayag—Hingpit nga Sangkoanan Niini Haduol Na!, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Kahon/Mga hulagway sa panid 155, 156]
SI ISAIAS MITAN-AW SA UNAHAN
Ang ika-10ng kapitulo sa Isaias nagtumong ilabina sa paagi sa paggamit ni Jehova sa Asiryanhong pagsulong aron pagpatuman sa paghukom diha sa Israel ug sa iyang saad nga panalipdan ang Jerusalem. Sanglit ang mga Isa 10 bersikulo 20 hangtod 23 nahimutang man sa tunga sa maong tagna, kini maisip nga may malangkobong katumanan sulod sa samang yugto. (Itandi ang Isaias 1:7-9.) Bisan pa niana, ang kahan-ayan sa mga pulong nagpailang kining mga bersikuloha mapadapat nga mas espesipiko sa ulahing mga yugto sa dihang ang Jerusalem usab kinahanglang manubag tungod sa mga sala sa iyang mga molupyo.
Si Haring Ahaz misulay sa pag-angkon sa kasegurohan pinaagi sa pagdangop sa Asirya alang sa tabang. Ang manalagnang si Isaias nagtagna nga sa umaabot nga panahon, ang mga magpabiling-buhi sa balay sa Israel dili na gayod mosunod nianang dili-maalamong dalan. Ang Isaias 10:20 nag-ingon nga sila “mosandig diha kang Jehova, ang Balaang Usa sa Israel, diha sa kamatuoran.” Apan, ang Isa 10 bersikulo 21 nagpadayag nga diyutay lamang ang mohimo niana: “Usa ka nahibilin lamang ang mobalik.” Kini magpahinumdom kanato sa anak nga lalaki ni Isaias nga si Sear-jasub, kinsa usa ka ilhanan sa Israel ug kansang ngalan nagkahulogang “Usa ka Nahibilin Lamang ang Mobalik.” (Isaias 7:3) Ang Isa 10 bersikulo 22 sa kapitulo 10 nagpasidaan bahin sa umaabot nga “pagpuo” nga gihukman na. Ang maong pagpuo maoy matarong tungod kay kini makataronganong silot sa usa ka rebelyosong katawhan. Ingong sangpotanan, gikan sa nasod nga daghag molupyo nga “ingon sa mga lugas sa balas sa dagat,” usa ka nahibilin lamang ang mobalik. Ang Isa 10 bersikulo 23 nagpasidaan nga kining umaabot nga pagpuo magaapektar sa tibuok yuta. Sa maong panahon ang Jerusalem dili makalingkawas.
Ang maong mga bersikulo nagbatbat pag-ayo kon unsay nahitabo sa 607 W.K.P. sa dihang gigamit ni Jehova ang Imperyo sa Babilonya ingong iyang “olisi.” Ang tibuok yuta, lakip ang Jerusalem, nahulog ngadto sa manunulong. Ang mga Hudiyo gidalang binihag ngadto sa Babilonya sulod ug 70 ka tuig. Human niadto, hinunoa, ang pipila—bisan pag “usa ka nahibilin lamang”—mibalik aron sa pagtukod pag-usab sa matuod nga pagsimba sa Jerusalem.
Ang tagna sa Isaias 10:20-23 may dugang katumanan sa unang siglo, sumala sa gipakita sa Roma 9:27, 28. (Itandi ang Isaias 1:9; Roma 9:29.) Si Pablo nagsaysay nga sa espirituwal nga diwa, ang usa ka “nahibilin” sa mga Hudiyo ‘mibalik’ kang Jehova sa unang siglo K.P., sanglit diyutay rang matinumanong mga Hudiyo ang nahimong mga sumusunod ni Jesu-Kristo ug misugod pagsimba kang Jehova “pinaagi sa espiritu ug kamatuoran.” (Juan 4:24) Kini sila sa ulahi giduyogan sa matinuohong mga Hentil, nga naglangkob sa usa ka espirituwal nga nasod, “ang Israel sa Diyos.” (Galacia 6:16) Sa maong higayon ang mga pulong sa Isaias 10:20 natuman: “Dili na gayod mahitabo” nga ang usa ka nasod nga napahinungod kang Jehova motalikod kaniya aron modangop sa tawhanong mga tinubdan alang sa pagpaluyo.
[Hulagway sa panid 147]
Si Senakerib nangatarongan nga ang pagtigom sa mga nasod sama ka sayon sa pagtigom sa mga itlog gikan sa usa ka salag
