Salig Kang Jehova Atubangan sa Kalisdanan
Kapitulo Nuybe
Salig Kang Jehova Atubangan sa Kalisdanan
1. Nganong ang mga Kristohanon karong adlawa makakuhag kaayohan sa pagsusi sa Isaias mga kapitulo 7 ug 8?
ANG Isaias kapitulo 7 ug 8 maoy usa ka pagtuon sa mga kaatbang. Si Isaias ug si Ahaz sakop sa usa ka nasod nga napahinungod kang Jehova; silang duha may hinatag-sa-Diyos nga mga tahas, ang usa ingong manalagna, ang lain ingong hari sa Juda; ug ang duha nag-atubang sa samang hulga—ang pagsulong sa Juda pinaagi sa superyor nga kaawayng kasundalohan. Si Isaias, hinunoa, miatubang sa hulga nga nagsalig kang Jehova, samtang si Ahaz nagpadaog sa kahadlok. Nganong nagkalahi ang mga pagsanong? Sanglit ang mga Kristohanon karong adlawa susamang gilibotan ug mabatokong mga puwersa, maayong susihon nila kining duha ka kapitulo sa Isaias aron masayran kon unsang mga pagtulon-an ang nasulod niini.
Pag-atubang sa Usa ka Desisyon
2, 3. Unsang sumaryo ang gihatag ni Isaias diha sa iyang pang-abling mga pulong?
2 Sama gayod sa usa ka magdidibuho nga magpaila sa laraw sa usa ka bag-ong dibuho pinaagig pipila ka malukpanong mga kuriskuris, gisugdan ni Isaias ang iyang asoy pinaagig pipila ka malangkobong mga pahayag nga nagtimaan sa sinugdan ug kataposan sa mga panghitabo nga hapit na niyang iasoy: “Karon nahitabo sa mga adlaw ni Ahaz nga anak nga lalaki ni Jotam nga anak nga lalaki ni Uzzias, ang hari sa Juda, nga si Rezin nga hari sa Sirya ug si Peka nga anak nga lalaki ni Remalias, ang hari sa Israel, mitungas sa Jerusalem aron makiggubat niini, ug siya wala makaarang sa pagpakiggubat niini.”—Isaias 7:1.
3 Kini ang ikawalong siglo W.K.P. Si Ahaz maoy mipuli sa iyang amahan, si Jotam, ingong hari sa Juda. Si Rezin, ang hari sa Sirya, ug si Peka, ang hari sa amihanang gingharian sa Israel, misulong sa Juda, ug ang ilang mga kasundalohan mabangisong miatake. Ngadtongadto, sulongon nila ang Jerusalem mismo. Ugaling lang, pakyas ang pag-atake. (2 Hari 16:5, 6; 2 Cronicas 28:5-8) Ngano? Ato kanang hisayran sa ulahi.
4. Nganong ang mga kasingkasing ni Ahaz ug sa iyang katawhan nahupong sa kahadlok?
4 Sayosayo sa pakiggubat, “ang usa ka taho gihimo ngadto sa balay ni David, nga nag-ingon: ‘Ang Sirya misandig sa Epraim.’ Ug ang iyang kasingkasing ug ang kasingkasing sa iyang katawhan mikurog, sama sa pagkurog sa mga kahoy sa lasang tungod sa hangin.” (Isaias 7:2) Oo, makalilisang kang Ahaz ug sa iyang katawhan ang pagkahibalo nga ang mga Siryanhon ug ang mga Israelinhon nag-anib ug niadtong gutloa mismo ang ilang mga kasundalohan nagkampo sa yuta sa Epraim (Israel). Ang ilang gilay-on maoy duha o tulo ka adlaw lang nga pagbaktas gikan sa Jerusalem!
5. Sa unsang paagi ang katawhan sa Diyos karong adlawa susama kang Isaias?
5 Si Jehova miingon kang Isaias: “Gula, palihog, aron sa pagtagbo kang Ahaz, ikaw ug si Sear-jasub nga imong anak nga lalaki, ngadto sa tumoy sa agianan sa tubig sa ibabaw nga linaw sa may dakong dalan sa yuta sa maglalaba.” (Isaias 7:3) Hunahunaa lamang! Sa panahon nga ang hari angay nga mangita sa manalagna ni Jehova ug mangayog giya, ang manalagna ang kinahanglang molakaw ug mangita sa hari! Bisan pa niana, si Isaias andam sa pagsugot kang Jehova. Sa susama, ang katawhan sa Diyos karong adlawa andam sa paglakaw aron pagpangita sa mga tawong mahinadlokon tungod sa mga kapit-osan niining kalibotana. (Mateo 24:6, 14) Pagkamakapatagbaw nga kada tuig ginatos ka libo ang mosanong sa mga pagduaw niining mga magsasangyaw sa maayong balita ug mangupot sa mapanalipdanong kamot ni Jehova!
6. (a) Unsang makalipayng mensahe ang gipahayag sa manalagna ngadto kang Haring Ahaz? (b) Unsang kahimtanga ang naglungtad karong adlawa?
6 Si Ahaz nakaplagan ni Isaias sa gawas sa mga paril sa Jerusalem, diin, sa pagpangandam alang sa gidahom nga pag-atake, ang hari nagsusi sa abiyo sa tubig sa siyudad. Si Isaias naghatag kaniya sa mensahe ni Jehova: “Pagbantay ug pagpabiling wala matugaw. Ayaw kahadlok, ug ayaw tugoting ang imong kasingkasing makulbaan tungod sa duha ka tumoy niining nagaasong mga batang, tungod sa mainit nga kasuko ni Rezin ug sa Sirya ug sa anak nga lalaki ni Remalias.” (Isaias 7:4) Sa dihang ang mga manunulong naglaglag sa Juda sayosayo pa, ang ilang kasuko maoy init sama sa mga siga sa kalayo. Karon sila maoy ‘duha ka tumoy sa nagaasong mga batang’ na lamang. Si Ahaz dili na gayod angay mahadlok sa Siryanhon nga si Haring Rezin o sa Israelinhon nga si Haring Peka, ang anak nga lalaki ni Remalias. Kini susama karong adlawa. Sulod sa mga siglo, ang mga pangulo sa Kakristiyanohan mainitong naglutos sa matuod nga mga Kristohanon. Ugaling, karon ang Kakristiyanohan susama sa usa ka batang nga hapit nang maugdaw. Inihap na ang iyang mga adlaw.
7. Nganong ang ngalan ni Isaias ug niadtong sa iyang anak nga lalaki naghatag ug katarongan sa paglaom?
7 Sa adlaw ni Ahaz, dili lamang ang mensahe ni Isaias apan ang kahulogan usab sa ngalan ni Isaias ug niadtong sa iyang anak nga lalaki naghatag ug paglaom niadtong nagsalig kang Jehova. Tinuod, ang Juda nameligro, apan ang ngalang Isaias, nga nagkahulogang “Kaluwasan ni Jehova,” nagpaila nga si Jehova motaganag kaluwasan. Si Jehova nagsugo kang Isaias nga ikuyog niya ang iyang anak nga lalaking si Sear-jasub, kansang ngalan nagkahulogang “Usa Lamang ka Nahibilin ang Mobalik.” Bisan pag ang gingharian sa Juda mapukan sa kataposan, ang Diyos sa kamaluluy-on magpabalik sa usa ka nahibilin ngadto sa yuta.
Labaw pa sa Usa ka Gubat Tali sa mga Nasod
8. Nganong ang pag-atake sa Jerusalem labaw pa sa usa ka gubat tali sa mga nasod?
8 Si Jehova, pinaagi ni Isaias, nagpadayag sa pamaagi sa mga kaaway sa Juda. Kini ang ilang ginaplano: “Manungas kita batok sa Juda ug bungkagon kini ug pinaagig mga pagdasdas atong bihagon kini alang sa atong kaugalingon; ug laing hari ang atong pamandoon sulod niini, ang anak nga lalaki ni Tabeel.” (Isaias 7:5, 6) Ang Siryanhon-Israelinhon nga liga nagplano nga bihagon ang Juda ug pulihan si Ahaz, usa ka anak ni David, sa ilang tawo. Tin-aw, ang pag-atake sa Jerusalem karon maoy labaw pa sa usa ka gubat tali sa mga nasod. Kini nahimong usa ka pakigbugno tali ni Satanas ug ni Jehova. Ngano? Kay si Jehova nga Diyos mihimog usa ka pakigsaad uban kang Haring David, nga niana nagpasalig kaniya nga ang mga anak niyang lalaki maoy magmando sa katawhan ni Jehova. (2 Samuel 7:11, 16) Pagkadako nga kadaogan ni Satanas kon siya makapalingkod ug laing harianong dinastiya sa trono sa Jerusalem! Mahimo pang pakyason niya ang katuyoan ni Jehova nga ang banay ni David magpatunghag usa ka permanenteng manununod, ang “Prinsipe sa Pakigdait.”—Isaias 9:6, 7.
Mahigugmaong mga Pasalig ni Jehova
9. Unsang mga pasalig ang angayng maghatag ug kaisog kang Ahaz ingon man sa mga Kristohanon karong adlawa?
9 Molampos kaha ang plano sa Sirya ug Israel? Dili. Si Jehova nagpahayag: “Kini dili mobarog, ni kini mahitabo.” (Isaias 7:7) Pinaagi ni Isaias, si Jehova nag-ingon nga dili lamang kay mapakyas ang pag-atake sa Jerusalem kondili “sulod lamang sa kan-umag-lima ka tuig ang Epraim gupokon aron dili na mahimong usa ka katawhan.” (Isaias 7:8) Oo, sulod sa 65 ka tuig ang Israel mahanaw na ingong usa ka katawhan. a Ang maong pasalig, nga may tinong eskedyul, angay nga maghatag ug kaisog kang Ahaz. Sa samang paagi, ang katawhan sa Diyos karong adlawa napalig-on sa pagkahibalong hapit nang matapos ang panahon nga nahibilin sa kalibotan ni Satanas.
10. (a) Sa unsang paagi ang matuod nga mga Kristohanon karong adlawa makasundog kang Jehova? (b) Unsang tanyag ang gihimo ni Jehova kang Ahaz?
10 Tingali nalakra sa nawong ni Ahaz ang pagkadili-makatuo, sanglit si Jehova, pinaagi ni Isaias, nag-ingon: “Gawas kon kamo adunay pagtuo, niana nga kahimtang kamo dili magdugay.” Si Jehova, sa iyang kamapailobon, “nagpadayon sa pagsulti ug dugang pa kang Ahaz.” (Isaias 7:9, 10) Pagkamaayong panig-ingnan! Karong adlawa, bisan pag ang daghan dili dayon mosanong sa mensahe sa Gingharian, maayong sundogon nato si Jehova pinaagi sa “pagsulti ug dugang pa” samtang kita magbalikbalik sa pagduaw. Unya si Jehova miingon kang Ahaz: “Pangayo ug usa ka ilhanan gikan ni Jehova nga imong Diyos, nga maghimo niini nga ingon ka lawom sa Sheol o maghimo niini nga hataas ingon sa habog nga mga rehiyon.” (Isaias 7:11) Si Ahaz mahimong mangayog usa ka ilhanan, ug himoon kana ni Jehova ingong usa ka pasalig nga siya magpanalipod sa balay ni David.
11. Unsang pasalig ang makaplagan diha sa pahayag ni Jehova nga “imong Diyos”?
11 Matikdi nga si Jehova nag-ingon: ‘Pangayo ug usa ka ilhanan gikan sa imong Diyos.’ Si Jehova maluloton gayod. Si Ahaz gikatahong nagsimba ug bakak nga mga diyos ug nagsunod sa dulumtanang paganong mga buhat. (2 Hari 16:3, 4) Bisan pa niana ug bisan pa sa mahadlokong tinamdan ni Ahaz, si Jehova nagtumong gihapon sa iyang kaugalingon ingon nga Diyos ni Ahaz. Kini nagpasalig kanato nga si Jehova dili magdalidali sa pagsalikway sa mga tawo. Andam siya sa pagtabang niadtong makasala o kansang pagtuo naluya. Ang mao bang pasalig sa gugma sa Diyos magtukmod kang Ahaz sa pagkupot sa kamot ni Jehova?
Gikan sa Pagduhaduha Ngadto sa Pagkadili-Masinugtanon
12. (a) Unsang mapahitas-ong tinamdan ang gisagop ni Ahaz? (b) Inay modangop kang Jehova, kinsay gidangpan ni Ahaz alang sa tabang?
12 Si Ahaz masupakong mitubag: “Dili ako mangayo, ni ibutang ko si Jehova sa pagsulay.” (Isaias 7:12) Si Ahaz dinhi wala magsunod sa mga pulong sa balaod: “Dili mo ibutang si Jehova nga imong Diyos sa pagsulay.” (Deuteronomio 6:16) Mga siglo sa ulahi, si Jesus nagkutlo sa mao mismong balaod sa gitental siya ni Satanas. (Mateo 4:7) Sa kahimtang ni Ahaz, hinunoa, si Jehova nagdapit kaniya sa pagbalik sa matuod nga pagsimba ug nagtanyag sa pagpalig-on sa iyang pagtuo pinaagi sa paghimog usa ka ilhanan. Ugaling lang, si Ahaz mipalabi nga mangitag panalipod sa laing dapit. Lagmit nga niadtong tungora ang hari nagpadalag dakong kantidad sa salapi ngadto sa Asirya, nga nagtinguha ug tabang batok sa iyang mga kaaway sa amihanan. (2 Hari 16:7, 8) Kasamtangan, ang Siryanhon-Israelinhon nga kasundalohan miliyok na sa Jerusalem ug ang pag-atake nagpadayon na.
13. Unsang kausaban ang atong mamatikdan sa Isa 7 bersikulo 13, nga nagpasabot sa unsa?
13 Nga diha sa iyang hunahuna ang kawalay pagtuo sa hari, si Isaias nag-ingon: “Pamati, palihog, Oh balay ni David. Gamay lang ba diay nga butang alang kaninyo nga hagoon ang mga tawo, nga inyong hagoon usab ang akong Diyos?” (Isaias 7:13) Oo, si Jehova mahimong kapoyon sa makanunayong pagsupak. Matikdi, usab, nga ang manalagna karon nag-ingong “akong Diyos,” dili “imong Diyos.” Usa ka makahahadlok nga kausaban! Sa dihang si Ahaz nagsalikway kang Jehova ug midangop sa Asirya, nawad-an siyag maayong higayon nga mapasig-uli ang iyang relasyon uban sa Diyos. Hinaot nga dili gayod nato isakripisyo ang atong relasyon uban sa Diyos pinaagi sa pagkompromiso sa atong Kasulatanhong mga tinuohan aron makaangkon ug umalaging mga bentaha.
Ang Ilhanan ni Emmanuel
14. Sa unsang paagi gipakita ni Jehova ang iyang pagkamatinumanon ngadto sa iyang pakigsaad kang David?
14 Si Jehova nagpabiling matinumanon sa iyang pakigsaad kang David. Ang usa ka ilhanan gitanyag, ang usa ka ilhanan igahatag! Si Isaias nagpadayon: “Si Jehova maghatag kaninyo ug usa ka ilhanan: Tan-awa! Ang usa ka dalaga mamabdos, ug siya manganak ug usa ka anak nga lalaki, ug iyang pagatawgon ang iyang ngalan nga Emmanuel. Mantekilya ug dugos maoy iyang kaonon sa panahon nga siya mahibalo na kon unsaon pagsalikway sa daotan ug sa pagpili sa maayo. Kay sa dili pa mahibalo ang maong bata kon unsaon pagsalikway sa daotan ug sa pagpili sa maayo, ang yuta nianang duha ka hari nga imong gikalisangan sa hilabihan mabiyaan sa bug-os.”—Isaias 7:14-16.
15. Unsang duha ka pangutana ang gitubag sa tagna bahin kang Emmanuel?
15 Aniay maayong balita kang bisan kinsang nahadlok nga ang mga manunulong magtapos sa Davidikong linya sa mga hari. Ang “Emmanuel” nagkahulogang “Ang Diyos Uban Kanato.” Ang Diyos nag-uban sa Juda ug dili motugot nga ang iyang pakigsaad kang David makawang. Dugang pa, si Ahaz ug ang iyang katawhan gisultihan dili lamang kon unsay buhaton ni Jehova kondili kon kanus-a usab buhaton niya kana. Sa dili pa ang batang lalaki nga si Emmanuel maedaran na sa pag-ila tali sa maayo ug daotan, mangalaglag ang kaawayng mga nasod. Ug natuman kini!
16. Ngano kahang si Jehova wala tinong magpaila sa ilhanan ni Emmanuel sa adlaw ni Ahaz?
16 Ang Bibliya wala magpadayag kon kansang anak si Emmanuel. Apan sanglit ang batang si Emmanuel magsilbing usa ka ilhanan ug si Isaias sa ulahi nag-ingong siya ug ang iyang mga anak “maoy ingon sa mga ilhanan,” si Emmanuel mahimong usa ka anak nga lalaki sa manalagna. (Isaias 8:18) Tingalig gipahinabo ni Jehova nga dili matino kon kinsa si Emmanuel sa adlaw ni Ahaz aron dili malibog ang ulahing mga kaliwatan bahin sa Dakong Emmanuel. Kinsa ba siya?
17. (a) Kinsa ang Dakong Emmanuel, ug unsay gipasabot sa iyang pagkatawo? (b) Nganong ang katawhan sa Diyos makapatugbaw karong adlawa, “Ang Diyos uban kanato”?
17 Gawas sa basahon ni Isaias, ang ngalang Emmanuel kas-a lang makita diha sa Bibliya, sa Mateo 1:23. Si Jehova nag-inspirar kang Mateo nga ipadapat ang tagna sa pagkatawo ni Emmanuel ngadto sa pagkatawo ni Jesus, ang may-katungod nga Manununod sa trono ni David. (Mateo 1:18-23) Ang pagkatawo sa unang Emmanuel maoy usa ka ilhanan nga ang Diyos wala magbiya sa balay ni David. Sa susama, ang pagkatawo ni Jesus, ang Dakong Emmanuel, maoy usa ka ilhanan nga ang Diyos wala magbiya sa katawhan o sa iyang pakigsaad sa Gingharian uban sa balay ni David. (Lucas 1:31-33) Kay ang pangulong hawas ni Jehova niadtong panahona diha sa taliwala sa katawhan, si Mateo nakaingon gayod, ‘Ang Diyos Uban Kanato.’ Karong adlawa, si Jesus nagamando ingong langitnong Hari ug nagauban sa iyang kongregasyon sa yuta. (Mateo 28:20) Segurado, ang katawhan sa Diyos adunay dugang katarongan nga maisogong magpatugbaw: “Ang Diyos uban kanato!”
Dugang mga Sangpotanan sa Pagkadili-Matinumanon
18. (a) Nganong ang sunod nga mga pulong ni Isaias nakapalisang sa iyang mga mamiminaw? (b) Unsang kausaban sa mga panghitabo ang duol nang mahitabo?
18 Bisan pag makahupay ang kinaulahian niyang mga pulong, ang sunod nga pahayag ni Isaias nakapalisang sa iyang mga mamiminaw: “Batok kanimo ug batok sa imong katawhan ug batok sa balay sa imong amahan ipadangat ni Jehova ang mga adlaw nga ang ingon wala pa mahitabo sukad sa adlaw nga mipahilayo ang Epraim gikan sa kiliran sa Juda, nga mao, ang hari sa Asirya.” (Isaias 7:17) Oo, ang katalagman nagsingabot, ug diha sa kamot sa hari sa Asirya. Ang umaabot nga paggahom sa gidungog nga pintas nga mga Asiryanhon lagmit gayong maoy hinungdan sa daghang gabii nga kawalay tulog ni Ahaz ug sa iyang katawhan. Nangatarongan si Ahaz nga ang pagpakighigala sa Asirya makapahupay sa iyang kabug-at labot sa Israel ug Sirya. Sa pagkatinuod, ang hari sa Asirya mosugot sa hangyo ni Ahaz pinaagi sa pag-atake sa kataposan sa Israel ug Sirya. (2 Hari 16:9) Lagmit kanay hinungdan nga si Peka ug Rezin mapugos paghunong sa ilang pag-atake sa Jerusalem. Busa, ang liga nga Siryanhon-Israelinhon mapamatud-ang di-makaarang pagbihag sa Jerusalem. (Isaias 7:1) Apan, karon giingnan ni Isaias ang iyang nakurat pag-ayong mamiminaw nga ang Asirya, ang gilaoman nilang tigpanalipod, mahimong ilang tigdaogdaog!—Itandi ang Proverbio 29:25.
19. Unsang pasidaan ang anaa niining makasaysayanhong dula alang sa mga Kristohanon karong adlawa?
19 Alang sa mga Kristohanon karong adlawa, kining matuod nga asoy sa kasaysayan adunay usa ka pasidaan. Kon pit-oson basin matental kita nga ikompromiso ang Kristohanong mga prinsipyo, sa ingon magsalikway sa panalipod ni Jehova. Kini maoy pagkamubog-panglantaw, nga pagkamahikogon pa, ingon sa ipadayag sa dugang mga pulong ni Isaias. Ang manalagna padayong nagbatbat sa mahitabo sa yuta ug sa katawhan niini gumikan sa Asiryanhong pagsulong.
20. Kinsa ang “mga langaw” ug ang “mga putyukan,” ug unsay ilang buhaton?
20 Si Isaias nagbahin sa iyang mga pahayag sa upat ka parte, nga ang matag usa nagtagna kon unsay mahitabo “nianang adlawa”—nga mao, sa adlaw nga ang Juda atakehon sa Asirya. “Mahitabo nianang adlawa nga taghoyan ni Jehova ang mga langaw nga anaa sa kinatumyan sa mga kasapaan sa Nilo sa Ehipto ug ang mga putyukan nga anaa sa yuta sa Asirya, ug sila tinong manulod ug mopuyo, ang tanan kanila, diha sa pangpangong bul-oganang mga walog ug diha sa mga kang-a sa dagkong bato ug diha sa tanang kalibonan sa mga tunok ug diha sa tanang tubigon nga mga dapit.” (Isaias 7:18, 19) Ang mga kasundalohan sa Ehipto ug Asirya, samag mga hugpa sa mga langaw ug mga putyukan, magpunting sa ilang pagtagad ngadto sa Yutang Saad. Dili kini umalaging pagsulong. Ang “mga langaw” ug ang “mga putyukan” mopuyo, nga magdaot sa tanang suok sa yuta.
21. Sa unsang paagi ang Asiryanhong hari mahisama sa usa ka labaha?
21 Si Isaias nagpadayon: “Nianang adlawa, pinaagig inabangan nga labaha sa rehiyon sa Suba, bisan pinaagi sa hari sa Asirya, si Jehova magkiskis sa ulo ug sa buhok sa mga tiil, ug kini magkagis bisan sa mga bungot.” (Isaias 7:20) Karon ang Asirya lamang, ang pangunang hulga, ang gihisgotan. Si Ahaz nagsuhol sa Asiryanhong hari sa ‘pagkiskis’ sa Sirya ug Israel. Ugaling, kining “inabangan nga labaha” gikan sa rehiyon sa Eufrates molihok batok sa “ulo” sa Juda ug magkiskis niana, nga magkagis pa sa bungot!
22. Unsang mga pananglitan ang gigamit ni Isaias aron ipakita ang mga sangpotanan sa haduol nga pagsulong sa Asirya?
22 Unsa unya ang resulta? “Mahitabo nianang adlawa nga ang usa ka tawo magtipig nga buhi sa usa ka nating baka sa panon ug sa duha ka karnero. Ug mahitabo nga, tungod sa kadagaya sa ipatunghang gatas, siya mokaon ug mantekilya; tungod kay ang mantekilya ug dugos mao ang kaonon sa matag usa nga mahibilin taliwala sa yuta.” (Isaias 7:21, 22) Sa panahong ang mga Asiryanhon ‘nakakiskis’ na sa yuta, diyutay na kaayong tawo ang mahibilin nga pipila lamang ka hayop ang gikinahanglan sa pagtaganag pagkaon. “Mantekilya ug dugos” maoy kaonon—wala nay lain, walay bino, walay tinapay, walay laing kasagarang mga pagkaon. Nga samag nagpasiugda sa gidak-on sa kalaglagan, si Isaias katulo nag-ingon nga diin kaniadto may bililhon, mabungahon nga yuta, nianang panahona aduna nay mga katunokan ug mga bunglayon. Kadtong mangadto sa kabanikanhan magkinahanglag ‘mga pana ug busogan’ alang sa panalipod batok sa ihalas nga kahayopan nga nagpahipi sa kabugangan. Ang gihawanang mga uma mahimong mga tumbanan sa mga baka ug mga karnero. (Isaias 7:23-25) Kining tagnaa nagsugod pagkatuman sa adlaw mismo ni Ahaz.—2 Cronicas 28:20.
Tukmang mga Panagna
23. (a) Unsa karon ang gisugo kang Isaias nga buhaton? (b) Sa unsang paagi ang ilhanan sa papan gipamatud-an?
23 Si Isaias karon mibalik sa presenteng kahimtang. Samtang ang Jerusalem giatake pa sa liga nga Siryanhon-Israelinhon, si Isaias nagtaho: “Si Jehova miingon kanako: ‘Pagkuha ug usa ka dakong papan ug sulati kini pinaagig dagang sa tawong may-kamatayon, “Maher-salal-has-baz.” Ug tugoting ako makabaton ug pamatuod alang sa akong kaugalingon pinaagig kasaligang mga saksi, si Urias nga saserdote ug si Zacarias nga anak nga lalaki ni Jeberekias.’” (Isaias 8:1, 2) Ang ngalang Maher-salal-has-baz nagkahulogang “Pagdali, Oh Inagaw! Siya sa Madali Miabot Alang sa Panglungkab.” Gihangyo ni Isaias ang duha ka tinahod nga mga lalaki sa komunidad sa pagpamatuod sa iyang pagsulat nianang ngalana diha sa usa ka dakong papan, aron makapamatuod sila sa ulahi sa pagkakasaligan sa dokumento. Ang maong ilhanan, hinuon, pamatud-an sa ikaduhang ilhanan.
24. Unsay epekto sa ilhanan ni Maher-salal-has-baz diha sa katawhan sa Juda?
24 Si Isaias nag-ingon: “Unya ako miduol sa propetisa, ug siya namabdos ug sa ulahi nanganak sa usa ka anak nga lalaki. Si Jehova karon miingon kanako: ‘Tawga ang iyang ngalan nga Maher-salal-has-baz, kay sa dili pa ang bata makakat-on pagtawag, “Amahan ko!” ug “Inahan ko!” kuhaon sa usa ang mga bahandi sa Damasco ug ang mga inagaw sa Samaria atubangan sa hari sa Asirya.’” (Isaias 8:3, 4) Ang dakong papan ug ang batang lalaki nga bag-ong gianak magsilbing mga ilhanan nga ang Asirya duol nang maglungkab sa mga tigdaogdaog sa Juda, ang Sirya ug Israel. Unsa ka duol? Sa dili pa makasulti ang batang lalaki sa unang mga pulong nga makat-onan sa kadaghanang mga bata—“Papa” ug “Mama.” Ang maong eksaktong panagna angayng mag-ugmad sa pagkamasaligon sa katawhan kang Jehova. O kini makapahinabo sa pagbiaybiay sa uban kang Isaias ug sa iyang mga anak nga lalaki. Bisan kon unsay nahitabo, natuman ang mga pulong sa tagna ni Isaias.—2 Hari 17:1-6.
25. Unsay mga panag-amgid tali sa mga adlaw ni Isaias ug sa panahon karon?
25 Ang mga Kristohanon makakat-on gikan sa sublisubling mga pasidaan ni Isaias. Si apostol Pablo nagpadayag kanato nga niining makasaysayanhong dula, si Isaias naghulagway kang Jesu-Kristo ug ang mga anak nga lalaki ni Isaias naglandong sa dinihogang mga tinun-an ni Jesus. (Hebreohanon 2:10-13) Si Jesus, pinaagi sa iyang dinihogang mga sumusunod sa yuta, nagpahinumdom sa matuod nga mga Kristohanon sa panginahanglan nga “padayong magtukaw” niining makuyawng mga panahon. (Lucas 21:34-36) Sa samang panahon, ang dili-mahinulsolong mga magsusupak gipasidan-an sa ilang umaabot nga kalaglagan, bisan pag ang maong mga pasidaan sagad nga baslan ug pagtamay. (2 Pedro 3:3, 4) Ang pagkatuman sa may-kalangkitan-sa-panahong mga tagna sa adlaw ni Isaias maoy garantiya nga ang eskedyul usab sa Diyos alang sa atong adlaw “matuman gayod. Kini dili maulahi.”—Habacuc 2:3.
Makapalaglag nga “Katubigan”
26, 27. (a) Unsang mga panghitabo ang gitagna ni Isaias? (b) Unsay gipaila sa mga pulong ni Isaias alang sa mga alagad ni Jehova karong adlawa?
26 Si Isaias nagpadayon sa iyang mga pasidaan: “Tungod kay gisalikway niini nga katawhan ang katubigan sa Siloa nga hinayng nagaagay, ug adunay kasadya labot kang Rezin ug sa anak nga lalaki ni Remalias; busa, tan-awa! si Jehova magadala batok kanila sa gamhanan ug daghang katubigan sa Suba, ang hari sa Asirya ug ang tanan niyang himaya. Ug siya tinong mosalanap ibabaw sa tanan niyang mga sapa ug moawas ibabaw sa tanan niyang mga tampi ug mopadayon latas sa Juda. Siya mobaha gayod ug molabay. Moabot siya kutob sa liog. Ug ang pagbukhad sa iyang mga pako mahitabo gayod nga molukop sa gilapdon sa imong yuta, Oh Emmanuel!”—Isaias 8:5-8.
27 ‘Kini nga katawhan,’ ang amihanang gingharian sa Israel, nagsalikway sa pakigsaad ni Jehova uban kang David. (2 Hari 17:16-18) Alang kanila, ang pakigsaad daw mahuyang sama sa nagtagiti nga tubig sa Siloa, ang abiyo sa tubig sa Jerusalem. Sila naghugyaw sa ilang pagpakiggubat batok sa Juda. Apan ang maong pagtamay dili kay dili pagasilotan. Itugot ni Jehova nga ang mga Asiryanhon “mobaha,” o mosalanap, sa Sirya ug Israel, sama gayod nga duol nang itugot ni Jehova nga ang politikanhong bahin sa kalibotan karon mobaha sa dominyo sa bakak nga relihiyon. (Pinadayag 17:16; itandi ang Daniel 9:26.) Sunod, nag-ingon si Isaias, ang nag-awas nga “katubigan” “mopadayon latas sa Juda,” nga makaabot “kutob sa liog,” abot sa Jerusalem, diin ang ulo (hari) sa Juda nagmando. b Sa atong panahon ang politikanhong mga tiglaglag sa bakak nga relihiyon susamang mosulong sa mga alagad ni Jehova, nga moliyok kanila “kutob sa liog.” (Ezequiel 38:2, 10-16) Unsa unya ang sangpotanan? Aw, unsay nahitabo sa panahon ni Isaias? Ang mga Asiryanhon midasdas ba tabok sa mga paril sa siyudad ug naglampornas sa katawhan sa Diyos? Wala. Ang Diyos nag-uban kanila.
Ayaw Kahadlok—‘Ang Diyos Uban Kanato!’
28. Bisan pa sa mga paghago sa ilang mga kaaway, unsay gipasalig ni Jehova sa Juda?
28 Si Isaias nagpasidaan: “Magmadaoton kamo, Oh mga katawhan [supak sa katawhang may pakigsaad sa Diyos], ug mangadugmok; ug paminaw, kamong tanan nga anaa sa lagyong mga bahin sa yuta! Baksi ang inyong kaugalingon, ug mangadugmok! Baksi ang inyong kaugalingon, ug mangadugmok! Pagmugna ug usa ka laraw, ug kini mabungkag! Isulti ang bisan unsang pulong, ug kini dili mobarog, kay ang Diyos uban kanamo!” (Isaias 8:9, 10) Pipila ka tuig sa ulahi, panahon sa pagmando sa matinumanong anak lalaki ni Ahaz nga si Ezequias, kining mga pulonga natuman. Sa dihang gihulga sa mga Asiryanhon ang Jerusalem, ang manulonda ni Jehova mipatay ug 185,000 kanila. Tin-aw, ang Diyos nag-uban sa iyang katawhan ug sa harianong banay ni David. (Isaias 37:33-37) Panahon sa umaabot nga gubat sa Armagedon, si Jehova susamang magpadala sa Dakong Emmanuel dili lamang aron dugmokon ang Iyang mga kaaway kondili aron luwason usab ang tanan nga may pagsalig Kaniya.—Salmo 2:2, 9, 12.
29. (a) Sa unsang paagi ang mga Hudiyo sa adlaw ni Ahaz lahi niadtong sa mga adlaw ni Ezequias? (b) Nganong ang mga alagad ni Jehova karong adlawa naglikay sa paghimog relihiyoso ug politikanhong mga pakig-alyansa?
29 Lahi sa mga Hudiyo sa panahon ni Ezequias, ang mga katalirongan ni Ahaz walay pagtuo sa panalipod ni Jehova. Gipalabi nila ang usa ka pakig-alyansa, o “panagkonsabo,” uban sa mga Asiryanhon ingong bulwarte batok sa liga nga Siryanhon-Israelinhon. Bisan pa niana, ang “kamot” ni Jehova nagtulod kang Isaias sa pagsultig batok sa “paagi niini nga katawhan,” o ang popular nga uso. Siya nagpasidaan: “Ang ilang gikahadlokan ayaw gayod ninyo kahadloki, ni mangurog gayod kamo niana. Si Jehova sa mga panon—siya ang Usa nga angay ninyong tagdon ingong balaan, ug siya ang angay nga inyong kahadlokan, ug siya ang Usa nga angay makapakurog kaninyo.” (Isaias 8:11-13) Uban niini sa hunahuna, ang mga alagad ni Jehova karong adlawa magbantay batok sa pagpakigkonsabo o pagbutang sa ilang pagsalig diha sa relihiyosong mga konsilyo ug politikanhong mga liga. Ang mga alagad ni Jehova adunay bug-os nga pagsalig sa gahom sa Diyos sa pagpanalipod. Kon buot sabton, kon ‘si Jehova dapig kanato, unsay mahimo sa yutan-ong tawo kanato?’—Salmo 118:6.
30. Unsay dulnganan niadtong wala magsalig kang Jehova?
30 Si Isaias nagsubli pagpahayag nga si Jehova magpamatuod nga “usa ka sagradong dapit,” usa ka panalipod, alang niadtong nagsalig kaniya. Sa kasukwahi, kadtong nagsalikway kaniya “tinong mapandol ug matumba ug mapiang, ug malit-agan ug madakpan”—lima ka klarong mga berbo nga magtino sa dulnganan niadtong wala magsalig kang Jehova. (Isaias 8:14, 15) Sa unang siglo, kadtong nagsalikway kang Jesus samang napandol ug natumba. (Lucas 20:17, 18) Ang susamang sangpotanan nagpaabot niadtong mapakyas karong adlawa sa pagpakitag pagkamaunongon sa naentronong langitnong Hari, si Jesus.—Salmo 2:5-9.
31. Sa unsang paagi ang matuod nga mga Kristohanon karong adlawa makasunod sa panig-ingnan ni Isaias ug niadtong mamati sa iyang pagtulon-an?
31 Sa adlaw ni Isaias, dili tanan ang napandol. Si Isaias nag-ingon: “Taposa ang pamatuod, timbrehi ang balaod taliwala sa akong mga tinun-an! Ug ako magpadayon pagpaabot kang Jehova, nga nagatago sa iyang nawong gikan sa balay ni Jacob, ug ako magalaom diha kaniya.” (Isaias 8:16, 17) Si Isaias ug kadtong nagsunod sa iyang pagtulon-an dili mobiya sa Balaod sa Diyos. Sila nagpadayon pagsalig kang Jehova, bisan pag ang ilang masupilong mga katagilungsod modumili ug busa si Jehova nagtago sa iyang nawong gikan kanila. Hinaot sundon nato ang panig-ingnan niadtong may pagsalig kang Jehova ug adunay samang determinasyon nga mohawid sa maputling pagsimba!—Daniel 12:4, 9; Mateo 24:45; itandi ang Hebreohanon 6:11, 12.
“Mga Ilhanan” ug “mga Milagro”
32. (a) Kinsa karong adlawa ang nagsilbi “ingon sa mga ilhanan ug ingon sa mga milagro”? (b) Nganong ang mga Kristohanon angay nga malahi sa kalibotan?
32 Si Isaias karon nagmantala: “Tan-awa! Ako ug ang mga anak nga gihatag ni Jehova kanako maoy ingon sa mga ilhanan ug ingon sa mga milagro sa Israel gikan kang Jehova sa mga panon, nga nagapuyo sa Bukid sa Zion.” (Isaias 8:18) Oo, si Isaias, Sear-jasub, ug Maher-salal-has-baz maoy mga ilhanan sa mga katuyoan ni Jehova alang sa Juda. Karong adlawa, si Jesus ug ang iyang dinihogang mga igsoon susamang nagsilbing mga ilhanan. (Hebreohanon 2:11-13) Ug giduyogan sila sa ilang buluhaton sa “usa ka dakong panon” sa “ubang mga karnero.” (Pinadayag 7:9, 14; Juan 10:16) Hinuon, ang usa ka ilhanan bililhon lamang kon kini malahi sa palibot niini. Sa susama, ang mga Kristohanon nagtuman lamang sa ilang mga tinudlong buluhaton ingong mga ilhanan kon sila mailhan nga lahi niining kalibotana, nga magbutang sa ilang bug-os nga pagsalig kang Jehova ug maisogong magmantala sa iyang mga katuyoan.
33. (a) Unsay determinadong buhaton sa matuod nga mga Kristohanon? (b) Nganong ang matuod nga mga Kristohanon makaarang sa pagbarog nga lig-on?
33 Nan, ipasunod sa tanan ang mga sukdanan sa Diyos, dili kadtong iya niining kalibotana. Magpadayon sa maisogong pagpaila nga lahi—ingong mga ilhanan—nga padayong magtuman sa tinudlong buluhaton nga gihatag ngadto sa Dakong Isaias, si Jesu-Kristo: ‘Isangyaw ang tuig sa maayong kabubut-on . . . ug ang adlaw sa panimalos sa bahin sa atong Diyos.’ (Isaias 61:1, 2; Lucas 4:17-21) Sa pagkatinuod, sa dihang ang Asiryanhong baha mosalanap sa tibuok yuta—bisan pag kini moabot sa atong mga liog—ang matuod nga mga Kristohanon dili maanod. Kita lig-ong mobarog kay ‘ang Diyos uban kanato.’
[Mga footnote]
a Alang sa dugang mga detalye mahitungod sa katumanan niining tagnaa, tan-awa ang Insight on the Scriptures, Tomo 1, mga panid 62 ug 758, gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Ang Asirya gitandi usab sa usa ka langgam kansang bukhad nga mga pako “molukop sa gilapdon sa imong yuta.” Busa, bisan kon diin makaabot ang yuta, kini malukop sa Asiryanhong kasundalohan.
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 103]
Si Isaias nagdala kang Sear-jasub sa dihang iyang gipahayag ang mensahe ni Jehova ngadto kang Ahaz
[Hulagway sa panid 111]
Nganong si Isaias nagsulat ug “Maher-salal-has-baz” diha sa usa ka dakong papan?
