Si Jehova nga Diyos Naluoy sa Usa ka Nahibilin
Kapitulo Sayis
Si Jehova nga Diyos Naluoy sa Usa ka Nahibilin
1, 2. Unsay gitagna ni propetang Isaias mahitungod sa Juda ug Jerusalem?
MIHUGPA ang usa ka mabangis nga bagyo sa usa ka rehiyong daghan ug molupyo. Mihuros ang kusog nga hangin, ang bunok sa ulan, ug ang dakong baha sa lapad nga bahin sa yuta, nga nangguba sa kabalayan, nagdaot sa mga pananom, ug mihunos sa mga kinabuhi. Apan sa wala madugay ang bagyo milurang, ug human niadto mibanos ang yugtong malinawon. Alang niadtong nangaluwas, panahon kadto alang sa pagpasig-uli ug pagtukod pag-usab.
2 Ang susamang butang gitagna ni propetang Isaias mahitungod sa Juda ug Jerusalem. Nagsingabot nga makahahadlok ang mga dag-om sa balaang paghukom—ug may maayong hinungdan! Mabug-at ang sala sa nasod. Gipuno sa mga magmamando ug sa katawhan ang yuta sa inhustisya ug pag-ula sa dugo. Pinaagi ni Isaias, si Jehova nagyagyag sa sala sa Juda ug nagpasidaan nga Iyang pagahukman ang maong masupilong nasod. (Isaias 3:25) Ang yuta sa Juda bug-os nga maawaaw human sa maong katalagman. Ang maong palaaboton nakapasubo pag-ayo kang Isaias.
3. Unsang maayong balita ang anaa sa dinasig nga mensahe sa Isaias 4:2-6?
3 Apan may maayong balita! Ang bagyo sa matarong nga paghukom ni Jehova molabay ra, ug makalabang-buhi ang usa ka nahibilin. Oo, duyogan ug kaluoy ang paghukom ni Jehova sa Juda! Ang dinasig nga mensahe ni Isaias nga natala sa Isaias 4:2-6 naglantaw nianang bulahang panahon. Kini daw sama nga ang adlaw moguho luyo sa mga panganod; ang talan-awon mausob gikan sa mga hulagway ug sa mga dahunog sa paghukom—nga gibatbat sa Isaias 2:6–4:1—ngadto sa gipatahom na usab nga yuta ug katawhan.
4. Nganong angay natong hisgotan ang tagna ni Isaias bahin sa pagpasig-uli sa usa ka nahibilin?
4 Ang tagna ni Isaias bahin sa pagpasig-uli sa usa ka nahibilin ug sa misangpot nilang kasegurohan natuman usab sa atong panahon—“sa kaulahiang bahin sa mga adlaw.” (Isaias 2:2-4) Hisgotan nato kining tukma-sa-panahong mensahe, tungod kay dili lang kini adunay matagnaong kahulogan kondili gitudloan usab kita niini mahitungod sa kaluoy ni Jehova ug kon sa unsang paagi sa tagsatagsa kita makadawat niini.
‘Ang Pagturok ni Jehova’
5, 6. (a) Giunsa pagbatbat ni Isaias ang malinawong panahon human sa taliabot nga bagyo? (b) Unsa ang kahulogan sa terminong “turok,” ug unsay gipasabot niini bahin sa yuta sa Juda?
5 Ang tono ni Isaias nagmadasigon samtang siya mitan-aw saylo sa taliabot nga bagyo ngadto sa mas malinawong panahon. Siya nagsulat: “Nianang adlawa kon unsay paturokon ni Jehova [“ang pagturok (turok) ni Jehova,” potnot] mahimong alang sa dayandayan ug alang sa himaya, ug ang mga bunga sa yuta mao unyay butang igapasigarbo ug butang matahom alang niadtong iya sa Israel nga nakaikyas.”—Isaias 4:2.
6 Si Isaias naghisgot dinhi sa pagpasig-uli. Ang Hebreohanong nombre nga gihubad nga “turok” nagtumong ngadto ‘nianang mogitib, usa ka saha, usa ka sanga.’ Nalangkit kini sa kadagaya, pag-uswag, ug mga panalangin nga gikan ni Jehova. Si Isaias sa ingon nagbatbat sa usa ka hulagway sa paglaom—ang nagsingabot nga pagkaawaaw dili molungtad sa walay kataposan. Uban sa panalangin ni Jehova, ang kaniadto-mauswagong yuta sa Juda mamunga na usab nga madagayaon. a—Levitico 26:3-5.
7. Sa unsang paagi ang pagturok ni Jehova maoy “alang sa dayandayan ug alang sa himaya”?
7 Si Isaias migamit ug tatawng mga termino sa pagbatbat sa katahom sa kausaban sa unahan. Ang pagturok ni Jehova maoy “alang sa dayandayan ug alang sa himaya.” Ang pulong “dayandayan” magpahinumdom sa katahom sa Yutang Saad sa gihatag kana ni Jehova ngadto sa Israel mga siglo nga sayosayo. Kadto matahom kaayo nga kadto giisip “ang dayandayan [“mutya,” New American Bible] sa tanang kayutaan.” (Ezequiel 20:6) Ang mga pulong ni Isaias sa ingon nagpasalig sa katawhan nga ang yuta sa Juda mapasig-uli ngadto sa kanhi niyang himaya ug katahom. Sa pagkatinuod, kana mahisamag usa ka mutyang purongpurong sa yuta.
8. Kinsa ba unya ang presente aron magpahimulos sa napasig-uling katahom sa yuta, ug giunsa pagbatbat ni Isaias ang ilang mga pagbati?
8 Apan, kinsa ba unya ang presente aron magpahimulos sa napasig-uling katahom sa yuta? ‘Kadtong iya sa Israel nga nakaikyas,’ misulat si Isaias. Oo, ang pipila makalabang-buhi sa makauulawng kalaglagan nga gitagna sa nangagi. (Isaias 3:25, 26) Ang usa ka nahibilin sa mga makalabang-buhi mobalik sa Juda ug moapil sa pagpasig-uli niini. Alang sa maong mga mamalik—“ang mga nakaikyas”—ang dagayang abot sa ilang napasig-uling yuta mamahimong “butang igapasigarbo ug butang matahom.” (Isaias 4:2; potnot) Ang kaulawan sa pagkalaglag mailisan sa napasig-uling pagbati sa garbo.
9. (a) Ingong katumanan sa mga pulong ni Isaias, unsay nahitabo sa 537 W.K.P.? (b) Nganong ikaingon nga “ang mga nakaikyas” naglakip sa pipila nga natawo samtang nadestiyero? (Tan-awa ang potnot.)
9 Ingong katumanan sa mga pulong ni Isaias, ang unos sa paghukom miabot sa 607 W.K.P. sa dihang gilaglag sa mga Babilonyanhon ang Jerusalem ug ang daghang Israelinhon namatay. Ang pipila nagpabiling buhi ug gidala ngadto sa pagkadestiyero sa Babilonya, apan kon dili pa tungod sa kaluoy sa Diyos, wala gayod untay mga mahibiling buhi. (Nehemias 9:31) Sa kadugayan, ang Juda bug-os nga naawaaw. (2 Cronicas 36:17-21) Unya, sa 537 W.K.P., ang Diyos sa kaluoy mitugot sa “mga nakaikyas” nga mobalik ngadto sa Juda aron ipasig-uli ang matuod nga pagsimba. b (Esdras 1:1-4; 2:1) Ang kinasingkasing nga paghinulsol sa maong namalik nga mga destiyero anindot nga pagkapahayag diha sa Salmo 137, nga lagmit gisulat panahon sa pagkabihag o wala madugay human niadto. Sa pagbalik sa Juda ilang gitikad ug gipugsan ug binhi ang yuta. Hunahunaa kon unsa gayoy ilang gibati sa dihang ilang nakita nga ang Diyos nagpanalangin sa ilang mga paghago, nga nagpahinabo nga ang yuta magpaturok sama sa mabungahong “tanaman sa Eden”!—Ezequiel 36:34-36.
10, 11. (a) Sa unsang paagi ang mga Estudyante sa Bibliya nabihag sa “Dakong Babilonya” sayo sa ika-20ng siglo? (b) Giunsa pagpanalangin ni Jehova ang nahibilin sa espirituwal nga mga Israelinhon?
10 Ang susamang pagpasig-uli nahitabo sa atong adlaw. Sayo sa ika-20ng siglo, ang mga Estudyante sa Bibliya, ingon sa pagkaila niadto sa mga Saksi ni Jehova, midangat sa espirituwal nga pagkabihag sa “Dakong Babilonya,” ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. (Pinadayag 17:5) Bisan pag nagsalikway sa daghang bakak nga relihiyosong mga pagtulon-an, ang mga Estudyante sa Bibliya namansahan pa sa pipila ka Babilonyanhong mga ideya ug mga tulumanon. Ingong resulta sa gidasig-sa-klero nga pagsupak, ang pipila kanila sa literal gibilanggo. Ang ilang espirituwal nga yuta—ilang relihiyoso, o espirituwal, nga kahimtang—naawaaw.
11 Apan sa tingpamulak sa 1919, si Jehova naluoy sa maong nahibilin sa espirituwal nga mga Israelinhon. (Galacia 6:16) Iyang nakita ang ilang paghinulsol ug ilang tinguha nga simbahon siya sa kamatuoran, mao nga iyang gipahinabo ang ilang pagkagawas gikan sa literal nga pagkabilanggo ug, labi pang hinungdanon, gikan sa espirituwal nga pagkabihag. Ang maong “mga nakaikyas” napasig-uli ngadto sa ilang hinatag-sa-Diyos nga espirituwal nga kahimtang, nga iyang gipahinabo nga dagayang magpaturok. Kining espirituwal nga kahimtang nagpadayag sa madanihon, makabibihag nga dagway, nga nagdani sa milyonmilyong ubang mahadlokon-sa-Diyos nga mga tawo nga moduyog sa nahibilin diha sa matuod nga pagsimba.
12. Sa unsang paagi ang mga pulong ni Isaias nagpadako sa kaluoy nga nabatonan ni Jehova alang sa iyang katawhan?
12 Ang mga pulong ni Isaias dinhi nagpadako sa kaluoy nga nabatonan sa Diyos alang sa iyang katawhan. Bisan pag ang mga Israelinhon ingong usa ka nasod mitalikod kang Jehova, siya naluoy sa mahinulsolong nahibilin. Kita makabatog kalipay sa pagkahibalo nga bisan kadtong makasala nga seryoso makabalik kang Jehova uban sa paglaom. Ang mga mahinulsolon dili gayod mobati nga sila dili na maabot sa kaluoy ni Jehova, kay siya dili mosalikway sa usa ka mahinulsolong kasingkasing. (Salmo 51:17) Ang Bibliya nagpasalig kanato: “Si Jehova maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot. Ingon sa usa ka amahan nga magpakitag kaluoy sa iyang mga anak, si Jehova magpakitag kaluoy kanila nga mahadlok kaniya.” (Salmo 103:8, 13) Segurado, ang maong maluluy-ong Diyos takos sa tanan natong pagdayeg!
Usa ka Nahibilin Mahimong Balaan Kang Jehova
13. Sumala sa natala sa Isaias 4:3, giunsa pagbatbat ni Isaias ang nahibilin nga pakitaan ug kaluoy ni Jehova?
13 Kita gipaila na ngadto sa nahibilin nga pakitaan ug kaluoy ni Jehova, apan karon si Isaias nagbatbat kanila nga mas detalyado. Siya nagsulat: “Mahitabo gayod nga ang mga mahibilin sa Zion ug ang mga salin sa Jerusalem igaingon nga balaan kaniya, ang matag usa nga nahisulat alang sa kinabuhi sa Jerusalem.”—Isaias 4:3.
14. Kinsa ba “ang mga mahibilin” ug “ang mga salin,” ug nganong si Jehova maluoy kanila?
14 Kinsa ba “ang mga mahibilin” ug “ang mga salin”? Sila mao ang mga nakaikyas nga gihisgotan sa nag-unang bersikulo—ang Hudiyong mga destiyero nga tugotang mobalik ngadto sa Juda. Karon si Isaias nagpakita kon nganong si Jehova maluoy kanila—sila mahimong “balaan kaniya.” Ang pagkabalaan nagpasabot nga “relihiyosong kahinlo o kaputli; pagkasagrado.” Ang pagkabalaan naglangkit sa pagkahinlo, o pagkaputli, sa pulong ug buhat, aron pagkab-ot sa sukdanan ni Jehova sa kon unsa ang matarong ug angay. Oo, si Jehova maluoy niadtong kinsa maoy “balaan kaniya,” ug iyang tugotan silang mobalik ngadto sa “balaang siyudad,” ang Jerusalem.—Nehemias 11:1.
15. (a) Ang pamulong nga “nahisulat alang sa kinabuhi sa Jerusalem” magpahinumdom kanato sa unsang Hudiyong kustombre? (b) Unsang seryosong pasidaan ang gipasabot sa mga pulong ni Isaias?
15 Ang maong matinumanong nahibilin magpabilin ba didto? Sila ‘mahisulat alang sa kinabuhi sa Jerusalem,’ si Isaias nagsaad. Kini magpahinumdom kanato sa Hudiyong kustombre sa pagtipig ug maayong mga talaan sa mga pamilya ug mga tribo sa Israel. (Nehemias 7:5) Ang pagkanahisulat diha sa usa ka talaan nagpasabot sa pagkabuhi, kay sa pagkamatay sa usa ka tawo, ang iyang ngalan palaon man. Sa ubang mga bahin sa Bibliya, kita makabasa mahitungod sa masambingayong talaan, o basahon, nga naundan sa mga ngalan niadtong si kinsa gantihan ni Jehova ug kinabuhi. Apan kining basahona magadawat sa mga ngalan nga may kondisyon, kay si Jehova makahimo sa ‘pagpala’ sa mga ngalan. (Exodo 32:32, 33; Salmo 69:28) Nan, ang mga pulong ni Isaias nagpasabot sa usa ka seryosong pasidaan—ang mga mamalik makapadayon sa pagpuyo sa ilang napasig-uling yuta basta sila magpabilin nga balaan sa panan-aw sa Diyos.
16. (a) Unsay gibaod ni Jehova niadtong iyang gitugotan sa pagbalik sa Juda sa 537 W.K.P.? (b) Nganong ikaingon nga ang kaluoy ni Jehova sa dinihogang nahibilin ug sa “ubang mga karnero” wala makawang?
16 Sa 537 W.K.P., ang nahibilin nga namalik ngadto sa Jerusalem naghimo niana nga may putling motibo—ang pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba. Walay usa nga nabulingan sa paganong relihiyosong mga tulumanon o sa mahugawng kagawian nga kusganong gipasidaan ni Isaias ang may katungod nga mobalik. (Isaias 1:15-17) Kadto lamang giisip ni Jehova nga balaan ang makabalik sa Juda. (Isaias 35:8) Sa susama, sukad sa ilang pagkagawas sa espirituwal nga pagkabihag sa 1919, ang dinihogang nahibilin, nga karon giduyogan sa milyonmilyong “ubang mga karnero”—kadtong may paglaom sa kinabuhing walay kataposan sa yuta—nanlimbasog pag-ayo nga mahimong balaan sa panan-aw sa Diyos. (Juan 10:16) Gihiklin na nila ang Babilonyanhong mga pagtulon-an ug mga tulumanon. Sa tagsatagsa, nanlimbasog sila nga mosunod sa hataas nga mga sukdanan sa Diyos bahin sa moralidad. (1 Pedro 1:14-16) Ang kaluoy ni Jehova diha kanila wala makawang.
17. Kansang mga ngalan ang gisulat ni Jehova diha sa iyang “basahon sa kinabuhi,” ug unsay angay nga ihukom natong buhaton?
17 Hinumdomi nga si Jehova nagmatikod niadtong mga balaan sa Israel ug iyang ‘gisulat ang ilang mga ngalan alang sa kinabuhi.’ Karong adlawa, usab, si Jehova nagmatikod sa atong mga panlimbasog nga magmahinlo sa hunahuna ug lawas samtang atong ‘ginapresentar ang atong mga lawas nga usa ka halad nga buhi, balaan, dalawaton sa Diyos.’ (Roma 12:1) Ug ang tanan nga nagsunod sa maong paagi sa kinabuhi gitala sa Diyos diha sa iyang “basahon sa kinabuhi”—ang masambingayong talaan nga naundan sa mga ngalan niadtong nahalinya nga makadawat ug kinabuhing walay kataposan, sa langit kaha o sa yuta. (Filipos 4:3; Malaquias 3:16) Nan, buhaton nato ang atong labing maarangan nga magpabiling balaan sa mga mata sa Diyos, kay sa ingon basin atong matipigan ang atong mga ngalan diha nianang bililhong “basahon.”—Pinadayag 3:5.
Usa ka Saad sa Mahigugmaong Pag-atiman
18, 19. Sumala sa Isaias 4:4, 5, unsang paghinlo ang ipatuman ni Jehova, ug sa unsang paagi kana mahimo?
18 Dayon si Isaias nagpakita kon sa unsang paagi ang mga molupyo sa napasig-uling yuta mabalaan ug kon unsang mga panalangin ang nagpaabot kanila. Siya nag-ingon: “Sa dihang mahugasan na ni Jehova ang hugaw sa mga anak nga babaye sa Zion ug iyang pagahugasan bisan ang pag-ula ug dugo sa Jerusalem gikan sa sulod niya pinaagi sa espiritu sa paghukom ug pinaagi sa espiritu sa pag-ugdaw, tino nga mugnaon usab ni Jehova ibabaw sa matag natukod nga dapit sa Bukid sa Zion ug ibabaw sa iyang dapit sa panagkatigom ang usa ka panganod sa maadlaw ug ang usa ka aso, ug ang kahayag sa nagadilaab nga kalayo sa magabii; tungod kay ibabaw sa tibuok himaya aduna unyay usa ka salipod.”—Isaias 4:4, 5.
19 Sayosayo pa si Isaias nagbadlong sa “mga anak nga babaye sa Zion,” kansang moral nga kadaotan natago ilalom sa mapagawalon nilang mga dayandayan. Giyagyag usab niya ang pagkasad-an sa dugo sa katawhan sa katibuk-an, nga nag-awhag nga maghugas sila sa ilang kaugalingon. (Isaias 1:15, 16; 3:16-23) Dinhi, hinunoa, siya naglantaw sa panahon nga ang Diyos mismo ‘naghugas sa hugaw,’ o moral nga kahugawan, ug ‘naghinlo sa mga mansa sa dugo.’ (Isaias 4:4, New International Version) Sa unsang paagi ipatuman ang maong paghinlo? Pinaagi sa “espiritu sa paghukom” ug pinaagi sa “espiritu sa pag-ugdaw.” Ang umaabot nga pagkalaglag sa Jerusalem ug pagkadestiyero sa Babilonya mao unyay mga huros sa paghukom ug sa nagdilaab nga kasuko sa Diyos diha sa usa ka mahugaw nga nasod. Ang nahibilin nga makalabang-buhi niining maong mga katalagman ug mobalik sa ilang yuta nagpaubos na, nalunsay. Kana ang hinungdan nga sila mabalaan kang Jehova ug makadawat sa kaluoy.—Itandi ang Malaquias 3:2, 3.
20. (a) Sa unsa magpahinumdom ang mga pamulong “usa ka panganod,” “usa ka aso,” ug “nagadilaab nga kalayo”? (b) Nganong ang nahinloang mga destiyero dili gayod mahadlok?
20 Si Jehova, pinaagi ni Isaias, nagsaad nga sa mahigugmaon iyang atimanon kining nahinloang nahibilin. Ang mga pamulong nga “usa ka panganod,” “usa ka aso,” ug “nagadilaab nga kalayo” magpahinumdom kon giunsa pag-atiman ni Jehova ang mga Israelinhon human sa ilang pagbiya sa Ehipto. Ang usa ka “haligi nga kalayo ug panganod” nanalipod kanila gikan sa migukod nga mga Ehiptohanon; kadto usab nag-una kanila diha sa kamingawan. (Exodo 13:21, 22; 14:19, 20, 24) Sa dihang si Jehova nagpaila sa iyang kaugalingon didto sa Bukid sa Sinai, ang tibuok nga bukid “miaso.” (Exodo 19:18) Nan, ang nahinloang mga destiyero dili gayod mahadlok. Si Jehova mao ang ilang Tigpanalipod. Siya magauban kanila kon sila magtigom diha sa ilang kaugalingong mga balay o magtigom nga tingob diha sa balaang mga panagkatigom.
21, 22. (a) Ang usa ka balongbalong, o payag, sagad tukoron alang sa unsang katuyoan? (b) Unsang palaaboton ang gibutang sa atubangan sa nahinloang nahibilin?
21 Si Isaias nagtapos sa iyang kabatbatan sa balaang panalipod pinaagi sa pagpunting sa matag-adlawng kinabuhi. Siya nagsulat: “Aduna unyay usa ka balongbalong ingong landong sa maadlaw gikan sa uga nga kainit, ug ingong dalangpanan ug ingong tagoanan gikan sa bagyo ug gikan sa ulan.” (Isaias 4:6) Ang usa ka balongbalong, o payag, sagad tukoron niadto sa usa ka parasan o sa usa ka uma aron itagana ang gikinahanglan-pag-ayong silonganan gikan sa naglagiting nga kainit sa adlaw sa ting-init ug gikan sa katugnaw ug sa mga bagyo sa ting-ulan.—Itandi ang Jonas 4:5.
22 Sa dihang mag-atubang sa makapagbang kainit sa paglutos ug sa mga bagyo sa pagsupak, ang nahinloang nahibilin makadiskobre nga si Jehova mao ang ilang Tinubdan sa panalipod, kasegurohan, ug dalangpanan. (Salmo 91:1, 2; 121:5) Ang usa ka maanindot nga palaaboton sa ingon gibutang sa ilang atubangan: Kon sila mobiya sa mahugawng mga tinuohan ug mga tulumanon sa Babilonya, magpailalom sa paghinlo diha sa paghukom ni Jehova, ug manlimbasog nga magpabiling balaan, sila magpabiling luwas, nga samag anaa sa “usa ka balongbalong” sa balaang panalipod.
23. Nganong si Jehova nagpanalangin sa dinihogang nahibilin ug ilang mga kauban?
23 Matikding mahitabo una ang paghinlo, dayon ang mga panalangin. Kini natuman sa atong adlaw. Balik niadtong 1919 ang dinihogang nahibilin mapaubsanong nagpailalom sa paglunsay, ug si Jehova ‘naghugas’ sa ilang kahugawan. Sukad niadto, ang “usa ka dakong panon” sa ubang mga karnero nagpahinlo usab kang Jehova. (Pinadayag 7:9) Kay nahinloan na sa ingon, ang nahibilin ug ilang mga kauban gipanalanginan—gipailalom sila ni Jehova sa iyang mapanalipdanong pag-atiman. Siya dili milagrosong magpugong nga malisdan sila sa kainit sa paglutos o sa mga bagyo sa pagsupak. Apan iyang panalipdan sila, nga samag magpatindog ibabaw nila ug ‘usa ka balongbalong alang sa landong ug dapit nga katagoan gikan sa bagyo.’ Sa unsang paagi?
24. Sa unsang paagi nadayag nga si Jehova nagpanalangin sa iyang katawhan ingong usa ka organisasyon?
24 Tagda kini: Pipila sa labing gamhanang mga gobyerno sa kasaysayan nagdili sa buluhatong pagsangyaw sa mga Saksi ni Jehova o nagsulay nga bug-os papason sila. Bisan pa niana, ang mga Saksi nagpabiling lig-on ug nagpadayon sa pagsangyaw nga walay hunong! Nganong ang gamhanang mga nasod wala makapahunong sa buluhaton niining gamay ra ug daw way-depensang grupo sa katawhan? Tungod kay si Jehova nagbutang sa iyang mahinlong mga alagad diha sa “usa ka balongbalong” sa panalipod nga dili maguba sa tawo!
25. Unsay ipasabot alang sa tagsatagsa kanato sa pagkabaton kang Jehova ingong atong Tigpanalipod?
25 Komosta ba kita sa tagsatagsa? Ang pagkabaton kang Jehova ingong atong Tigpanalipod wala magpasabot nga kita adunay libre-sa-problemang kinabuhi niining sistema sa mga butang. Daghang matinumanong mga Kristohanon nag-atubang ug grabeng mga kalisdanan, sama sa kakabos, kinaiyanhong mga katalagman, gubat, sakit, ug kamatayon. Kon mag-atubang nianang mga kagul-anana, dili gayod nato kalimtan nga ang atong Diyos nagauban kanato. Siya nagapanalipod kanato sa espirituwal nga paagi, nga nagatagana kon unsay atong gikinahanglan—bisan ang “gahom nga labaw sa kasagaran”—aron matinumanong makaantos sa mga pagsulay. (2 Corinto 4:7) Kay luwas diha sa iyang presensiya, dili gayod kita mahadlok. Kon buot sabton, samtang ginahimo nato ang atong labing maarangan nga magpabiling balaan sa iyang panan-aw, walay bisan unsa “ang makahimo sa pagbulag kanato gikan sa gugma sa Diyos.”—Roma 8:38, 39.
[Mga footnote]
a Ang pipila ka eskolar nagsugyot nga ang pamulong ‘turok ni Jehova’ nagpasabot sa Mesiyas, kinsa motungha lamang human sa pagpasig-uli sa Jerusalem. Sa Aramaikong mga Targum, ang laing paagi sa pagpahayag niining maong pamulong mabasa: “Ang Mesiyas [Kristo] ni Jehova.” Makaiikag, ang samang Hebreohanong nombre (tseʹmach) sa ulahi gigamit ni Jeremias sa dihang siya naghisgot bahin sa Mesiyas ingong “usa ka matarong nga turok” nga gipatindog alang kang David.—Jeremias 23:5; 33:15.
b “Ang mga nakaikyas” naglakip sa pipila nga natawo samtang nadestiyero. Sila maisip nga “nakaikyas,” sanglit sila dili unta matawo kon ang ilang mga katigulangan wala pa makalabang-buhi sa kalaglagan.—Esdras 9:13-15; itandi ang Hebreohanon 7:9, 10.
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 63]
Ang bagyo sa paghukom sa Diyos umaabot sa Juda
