Kapitulo Bayente-uno

Ang Matuod nga Pagsimba Mikaylap sa Tibuok Kalibotan

Isaias 60:1-22

1. Unsang makapadasig nga mensahe ang anaa sa Isaias kapitulo 60?

 ANG kapitulo 60 sa Isaias gisulat ingong makapukaw-sa-galamhan nga drama. Sa unang mga bersikulo, ang atong pagtagad madani sa makapahilap-sa-balatian nga esena. Paspas nga nag-asud ang serye sa mga panghitabo, nga nagdala kanato padulong sa makapatandog nga konklusyon. Ang kapitulo nagbatbat sa buloknon nga mga hulagway sa napasig-uli nga matuod nga pagsimba sa karaang Jerusalem ug sa tibuok-kalibotang pagkaylap sa matuod nga pagsimba karong adlawa. Dugang pa, kini nagpunting sa mahangtorong mga panalangin nga gitagana alang sa tanang maunongong mga magsisimba sa Diyos. Ang matag usa kanato makahimo sa pagpakigbahin sa katumanan niining makalingawng bahin sa tagna ni Isaias. Busa atong susihon kinig maayo.

Kahayag Misidlak sa Kangitngit

2. Unsang sugo ang gihatag ngadto sa usa ka babayeng naghay-ad sa kangitngit, ug nganong dinalian nga siya mosunod?

² Ang unang mga pulong niining maong kapitulo sa Isaias gitumong ngadto sa usa ka babaye diha sa alaot nga kahimtang. Dayag nga siya naghay-ad sa yuta diha sa kangitngit. Sa kalit, ang kahayag milagbas sa kangitngit samtang si Jehova, pinaagi ni Isaias, mitawag: “Tindog, Oh babaye, sidlak, kay ang imong kahayag miabot ug diha kanimo ang mismong himaya ni Jehova misidlak.” (Isaias 60:1) Oo, ang “babaye” angayng motindog ug ipabanaag ang himaya sa Diyos! Nganong dinalian man kining butanga? Ang tagna nagpadayon: “Tan-awa! ang kangitngit  mismo motabon sa yuta, ug ang bagang kangiob sa nasodnong mga pundok; apan diha kanimo si Jehova mosidlak, ug diha kanimo ang iyang kaugalingong himaya makita.” (Isaias 60:2) Alang sa kaayohan niadtong haduol kaniya nga nagkarapkarap pa sa kangitngit, ang “babaye” kinahanglang ‘magpasidlak sa iyang kahayag.’ Unsa unya ang resulta? “Ang mga nasod tinong manganha sa imong kahayag, ug mga hari nganha sa kasanag sa imong pagsidlak.” (Isaias 60:3) Kining unang mga pulong naghatag sa diwa sa butang nga mas detalyadong ipatin-aw sa mosunod nga mga bersikulo—ang matuod nga pagsimba kinahanglang mokaylap sa tibuok kalibotan!

3. (a) Kinsa ang “babaye”? (b) Nganong ang “babaye” naghay-ad sa kangitngit?

³ Bisan pag naghisgot bahin sa umaabot nga mga panghitabo, si Jehova nagsulti sa “babaye” nga ang iyang kahayag “miabot” na. Nagpasiugda kini sa tinong pagkatuman sa tagna. Ang “babaye” nga gitumong mao ang Zion, o Jerusalem, ang kaulohan sa Juda. (Isaias 52:1, 2; 60:14) Ang siyudad naghawas sa tibuok nasod. Panahon sa unang katumanan sa maong tagna, ang “babaye” nakit-ang naghay-ad sa kangitngit, nga siya diha nianang kahimtanga sukad sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 607 W.K.P. Bisan pa niana, sa 537 W.K.P., ang usa ka matinumanong nahibilin sa nadestiyerong mga Hudiyo mibalik ngadto sa Jerusalem ug nagpasig-uli sa maputling pagsimba. Sa kataposan, si Jehova nagpasidlak sa kahayag diha sa iyang “babaye,” ug ang iyang napasig-uling katawhan nahimong tinubdan sa kalamdagan taliwala sa mangitngit-sa-espirituwal nga mga nasod.

Mas Dakong Katumanan

4. Kinsa karong adlawa sa yuta ang naghawas sa “babaye,” ug sa pagpalugway kang kinsa mapadapat ang matagnaong mga pulong?

⁴ Ang atong interes sa maong matagnaong mga pulong mosaylo pa sa katumanan niini sa Jerusalem sa kakaraanan. Karong  adlawa, ang langitnong “babaye” ni Jehova gihawasan dinhi sa yuta sa “Israel sa Diyos.” (Galacia 6:16) Latas sa yugto sa paglungtad niini, sukad sa Pentekostes 33 K.P. hangtod karon, kining espirituwal nga nasod nakabaton sa bug-os nga gidaghanon nga 144,000 ka dinihogan-sa-espiritung mga membro, “nga gipalit gikan sa yuta” nga may palaabotong magmando kauban ni Kristo sa langit. (Pinadayag 14:1, 3) Ang modernong-adlawng katumanan sa Isaias kapitulo 60 nasentro sa mga sakop sa 144,000 nga buhi sa yuta panahon sa “kataposang mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) Ang tagna naglangkit usab sa mga kauban niining dinihogang mga Kristohanon, ang “dakong panon” sa “ubang mga karnero.”—Pinadayag 7:9; Juan 10:11, 16.

5. Kanus-a naghay-ad sa kangitngit ang buhi pang mga membro sa Israel sa Diyos, ug kanus-a misidlak ang kahayag ni Jehova diha kanila?

⁵ Sa makadiyot sa sinugdan sa katuigang 1900, kadtong sakop sa Israel sa Diyos nga diha pa sa yuta naghay-ad sa kangitngit, ingnon ta. Ang unang gubat sa kalibotan natapos nga diha sila sa kahimtang nga sa simbolikong paagi gibatbat sa basahong Pinadayag—ang ilang mga patayng lawas naghay-ad “sa halapad nga dalan sa dakong siyudad nga sa espirituwal nga diwa gitawag ug Sodoma ug Ehipto.” (Pinadayag 11:8) Bisan pa niana, sa 1919 si Jehova nagpasidlak sa iyang kahayag diha kanila. Ingong pagsanong, sila mitindog ug nagpabanaag sa kahayag sa Diyos, nga maisogong nagmantala sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos.—Mateo 5:14-16; 24:14.

6. Sa unsang paagi ang kalibotan sa katibuk-an misanong sa pagmantala sa harianong presensiya ni Jesus, apan kinsay nadani sa kahayag ni Jehova?

⁶ Kay naimpluwensiyahan ni Satanas, ang pangulo sa “mga magmamando sa kalibotan niini nga kangitngit,” ang katawhan sa katibuk-an nagsalikway sa pahibalo bahin sa harianong presensiya ni Jesu-Kristo, “ang kahayag sa kalibotan.” (Efeso 6:12; Juan 8:12; 2 Corinto 4:3, 4) Bisan pa niana, milyonmilyon ang nadani sa kahayag ni Jehova, lakip ang “mga hari” (kadtong nahimong dinihogang mga manununod sa langitnong Gingharian) ug ang “mga nasod” (ang dakong panon sa ubang mga karnero).

 Pagkaylap Nagpahinabog Dulot-Kasingkasing nga Kalipay

7. Unsang makapalipay nga talan-awon ang nakita sa “babaye”?

⁷ Sa paghan-ay sa tema nga gipadayag sa Isaias 60:3, si Jehova naghatag sa “babaye” ug laing sugo: “Iyahat ang imong mga mata sa palibot ug tan-awa!” Sa dihang ang “babaye” misunod, ang makapalipay nga talan-awon misugat kaniya—ang iyang mga anak namauli! “Silang tanan natigom; sila nanganha kanimo. Gikan sa halayo ang imong mga anak nga lalaki nagpadayon sa pagpangabot, ug ang imong mga anak nga babaye nga pagaatimanon nga kinugos.” (Isaias 60:4) Ang internasyonal nga pagmantala sa Gingharian nga nagsugod sa 1919 miresulta sa libolibo nga dugang dinihogang “mga anak nga lalaki” ug “mga anak nga babaye” nga nalakip sa Israel sa Diyos. Niining paagiha si Jehova mihimog mga tikang sa pagkompleto sa gitagnang gidaghanon nga 144,000, kinsa magmando kauban ni Kristo.—Pinadayag 5:9, 10.

8. Unsang hinungdan sa kalipay ang nabatonan sa Israel sa Diyos sukad sa 1919?

⁸ Ang maong pagdaghan nagpahinabo sa pagmaya. “Nianang panahona ikaw makakita ug tinong magmagilawon, ug ang imong kasingkasing sa pagkatinuod mangurog ug modako, tungod kay ang kabahandianon sa dagat mopaingon kanimo; ang mismong mga kahinguhaan sa kanasoran moabot kanimo.” (Isaias 60:5) Ang pagkatigom sa mga dinihogan sa katuigang 1920 ug 1930 nakahatag ug dakong kalipay sa Israel sa Diyos. Bisan pa niana, sila may dugang hinungdan sa kalipay. Ilabina sukad sa tungatungang katuigan sa 1930, ang katawhan nga sa nangagi bahin sa “dagat” sa katawhang nahilayo sa Diyos nanggula gikan sa tanang nasod aron sa pagsimba uban sa Israel sa Diyos. (Isaias 57:20; Haggeo 2:7) Kining mga tawhana wala mangadto sa pag-alagad sa Diyos, nga matag usa sa iyang kaugalingong paagi. Hinunoa, sila nanganha sa “babaye” sa Diyos ug nahimong bahin sa nahiusang panon sa Diyos. Ingong resulta, ang tanang alagad sa Diyos nakaambit sa pagpakaylap sa matuod nga pagsimba.

 Mga Nasod Nagtigom sa Jerusalem

9, 10. Kinsay nakita nga nagtigom sa Jerusalem, ug giunsa sila pagdawat ni Jehova?

⁹ Sa paggamit ug mga ilustrasyong sinati sa mga katalirongan ni Isaias, si Jehova nagbatbat sa paglambo. Ang “babaye,” nga nagtan-aw gikan sa iyang bantaaw nga dapit sa Bukid sa Zion, sa sinugdan mianinaw sa silangang kapunawpunawan. Unsay iyang nakita? “Ang nagabul-og nga panon sa mga kamelyo motabon kanimo, ang mga nati nga laking kamelyo sa Midian ug sa Epa. Ang tanan niadtong gikan sa Sheba—sila mangabot. Sila magdalag bulawan ug kamangyan. Ug ang mga pagdayeg kang Jehova ilang ipahibalo.” (Isaias 60:6) Ang mga panon sa kamelyo nga gigamit sa tigbiyaheng mga magpapatigayon sa nagkalainlaing mga tribo nagsubay sa mga dalan paingon sa Jerusalem. (Genesis 37:25, 28; Maghuhukom 6:1, 5; 1 Hari 10:1, 2) Nahadiindiin ang mga kamelyo, samag lunop nga milukop sa yuta! Ang mga panon sa kamelyo nagdalag bililhong mga gasa, nga nagpakitang ang mga magpapatigayon nangabot nga may makigdaitong mga katuyoan. Buot nilang mosimba kang Jehova ug hatagan siya sa kinamaayohan nga ilang ikahatag.

¹⁰ Ang maong mga magpapatigayon dili mao lamang ang nagmartsa. “Ang tanang panon sa kahayopan sa Kedar—sila matigom kanimo. Ang laking mga karnero sa Nebaiot—sila mag-alagad kanimo.” Oo, ang tighayopan nga mga tribo nagpaingon usab sa Jerusalem. Sila nangadto nga may mga gasa gikan sa ilang labing bililhong mga kabtangan—mga panon sa kahayopan—ug nagtanyag sa ilang kaugalingon ingong mga alagad. Sa unsang paagi dawaton sila ni Jehova? Siya nag-ingon: “Sila mosaka sa akong halaran uban ang pag-uyon, ug akong patahomon ang akong balay nga matahom.” (Isaias 60:7) Dawaton ni Jehova ang ilang mga gasa, nga gamiton sa maputling pagsimba.—Isaias 56:7; Jeremias 49:28, 29.

11, 12. (a) Unsang talan-awon ang misugat sa “babaye” samtang siya misud-ong pakasadpan? (b) Nganong daghan kaayo ang nagdali paingon sa Jerusalem?

¹¹ Si Jehova karon nagsugo sa “babaye” nga motan-aw sa kasadpang  kapunawpunawan, ug siya nangutana: “Kinsa ba kini silang nangabot nga naglupad ingon sa usa ka panganod, ug sama sa mga salampati ngadto sa mga lungag sa ilang balaybalay?” Si Jehova mismo ang nagtubag: “Ang kapuloan magpadayon sa paglaom kanako, ang mga barko sa Tarsis usab sama sa una, aron sa pagdala sa imong mga anak gikan sa halayo, ang ilang plata ug ang ilang bulawan uban kanila, ngadto sa ngalan ni Jehova nga imong Diyos ug ngadto sa Balaang Usa sa Israel, kay siya magpatahom kanimo.”—Isaias 60:8, 9.

¹² Handurawa nga ikaw nagatindog uban sa “babaye,” nga nagsud-ong pakasadpan tabok sa Dakong Dagat. Unsay imong makita? Ang halayong panganod sa puting mga tumbok nga nagpautaw-utaw sa tubig. Sa tan-aw sila samag mga langgam, apan samtang sila nagkaduol, imong makita nga sila maoy mga barko nga binukhad ang mga layag. Sila nangabot “gikan sa halayo.” a (Isaias 49:12) Ang daghan kaayong barko tuling nagpadulong sa Zion nga sila nahisamag panon sa namauli nga mga salampati. Nganong nagdali ang panon sa mga barko? Maikagon kining maghatod sa kargamento niining mga magsisimba ni Jehova nga gikan sa lagyong mga dunggoanan. Sa tinuoray, ang tanang bag-ong nangabot—mga Israelinhon ug mga langyaw, gikan sa silangan o sa kasadpan ug gikan sa haduol o lagyong mga yuta—nagdali pagpaingon sa Jerusalem aron magpahinungod sa ilang kaugalingon ug sa tanan nilang kabtangan ngadto sa ngalan ni Jehova, ang ilang Diyos.—Isaias 55:5.

13. Sa modernong mga panahon, kinsa ang “mga anak nga lalaki” ug “mga anak nga babaye,” ug kinsa ang “mga kahinguhaan sa kanasoran”?

¹³ Pagkatin-awng hulagway ang gipahayag sa Isaias 60:4-9 bahin sa tibuok-kalibotang paglambo nga nahitabo sukad gisugdan  pagpasidlak sa “babaye” ni Jehova ang kahayag taliwala sa kangitngit niining kalibotana! Sa sinugdan ang “mga anak nga lalaki” ug “mga anak nga babaye” nangabot sa langitnong Zion, kadtong nahimong dinihogang mga Kristohanon. Sa 1931 sila sa dayag nagpaila ingong mga Saksi ni Jehova. Unya ang usa ka panganod sa mga maaghop, “ang mismong mga kahinguhaan sa kanasoran” ug “ang kabahandianon sa dagat,” nagdali sa pagkuyog sa mga nahibilin sa mga igsoon ni Kristo. b Karong adlawa kining tanang alagad ni Jehova nga naggikan sa upat ka suok sa yuta ug gikan sa tanang kahimtang sa kinabuhi nakig-uban sa Israel sa Diyos sa pagdayeg sa ilang Soberanong Ginoo, si Jehova, ug sa pagbayaw sa iyang ngalan ingong ang labing bantog nga ngalan sa tibuok uniberso.

14. Sa unsang paagi nahitabo nga ang mga bag-ong nangabot “mosaka sa halaran [sa Diyos]”?

¹⁴ Apan, unsay kahulogan nga kining mga bag-ong nangabot gikan sa mga nasod “mosaka sa halaran [sa Diyos]”? Ang usa ka halad ipahimutang ibabaw sa halaran. Si apostol Pablo migamit ug pamulong nga naglangkit sa halad sa misulat siya: “Ako nangaliyupo . . . nga itugyan ang inyong mga lawas nga usa ka halad nga buhi, balaan, dalawaton sa Diyos, usa ka sagradong pag-alagad uban sa inyong gahom sa pagpangatarongan.” (Roma 12:1) Ang tinuod nga mga Kristohanon andam nga manglimbasog sa ilang kaugalingon. (Lucas 9:23, 24) Ilang gigamit ang ilang panahon, kusog, ug mga kahanas aron mapausbaw ang maputling pagsimba. (Roma 6:13) Sa pagbuhat niana, sila naghatag ug dalawatong mga halad sa pagdayeg ngadto sa Diyos. (Hebreohanon 13:15) Pagkamakalilipay nga ang minilyong magsisimba ni Jehova karong adlawa, batag tigulang, nagbutang sa ilang personal nga mga tinguha sa kahimtang nga ikaduha lang sa intereses sa Gingharian sa Diyos! Sila nagpasundayag ug tiunay nga espiritu sa pagsakripisyo-sa-kaugalingon.—Mateo 6:33; 2 Corinto 5:15.

 Mga Bag-ong Nangabot Nakaambit sa Paglambo

15. (a) Sa karaang mga panahon, sa unsang paagi ang kaluoy ni Jehova gipahayag kon bahin sa mga langyaw? (b) Sa modernong mga panahon, sa unsang paagi ang “mga langyaw” nakigbahin sa pagpalig-on sa matuod nga pagsimba?

¹⁵ Ang mga bag-ong nangabot nagtanyag sa ilang mga kabtangan ug ilang personal nga pag-alagad isip pagpaluyo sa “babaye” ni Jehova. “Ang mga langyaw magatukod sa imong mga paril, ug ang ilang mga hari moalagad kanimo; kay sa akong kasuko ako maghampak kanimo, apan sa akong maayong kabubut-on ako tinong maluoy kanimo.” (Isaias 60:10) Ang kaluoy ni Jehova gipahayag sa ikaunom nga siglo W.K.P. sa dihang ang mga langyaw mitabang sa buluhatong pagpanukod sa Jerusalem. (Esdras 3:7; Nehemias 3:26) Sa mas dakong katumanan karon, ang “mga langyaw,” ang dakong panon, nagpaluyo sa dinihogang nahibilin sa pagpalig-on sa matuod nga pagsimba. Sila nagtabang sa pagtukod ug Kristohanong mga hiyas diha sa ilang mga estudyante sa Bibliya ug sa ingon nagpalig-on sa Kristohanong mga kongregasyon ug nagpalig-on sa samag-siyudad nga “mga paril” sa organisasyon ni Jehova. (1 Corinto 3:10-15) Sila nagtukod usab sa literal nga paagi, nga nagbudlay sa pagtukod ug mga Kingdom Hall, mga Assembly Hall, ug mga pasilidad sa Bethel. Sa ingon sila nakigduyog sa ilang dinihogang mga igsoon sa pag-atiman sa mga panginahanglan sa mauswagong organisasyon ni Jehova.—Isaias 61:5.

16, 17. (a) Sa unsang paagi ang “mga ganghaan” sa organisasyon sa Diyos gihuptang bukas? (b) Sa unsang paagi ang “mga hari” nag-alagad sa Zion? (c) Unsay mahitabo niadtong magtinguha sa pagsira sa “mga ganghaan” nga gusto ni Jehova nga huptang bukas?

¹⁶ Ingong resulta sa programa sa espirituwal nga pagpanukod kada tuig, ginatos ka libong “mga langyaw” nagsugod sa pagpakig-uban sa organisasyon ni Jehova, ug ang dalan bukas alang sa dugang pa. Si Jehova nag-ingon: “Ang imong mga ganghaan pagabuksan sa kanunay; kini dili pagasirhan bisan sa adlaw o sa gabii, aron dad-on kanimo ang mga kahinguhaan sa kanasoran, ug ang ilang mga hari magapanguna.” (Isaias 60:11) Apan, kinsa ang “mga hari” nga maoy manguna sa pagdala  sa mga kahinguhaan sa kanasoran ngadto sa Zion? Sa karaang mga panahon si Jehova nagpalihok sa mga kasingkasing sa pipila ka magmamando aron “moalagad” sa Zion. Pananglitan, si Ciro maoy unang milihok sa pagpabalik sa mga Hudiyo ngadto sa Jerusalem aron tukoron pag-usab ang templo. Sa ulahi, si Artajerjes miamot ug mga kahinguhaan ug nagpadala kang Nehemias aron tukoron pag-usab ang mga paril sa Jerusalem. (Esdras 1:2, 3; Nehemias 2:1-8) Sa pagkatinuod “ang kasingkasing  sa usa ka hari sama sa mga sapa sa tubig diha sa kamot ni Jehova.” (Proverbio 21:1) Ang atong Diyos makapalihok bisan sa gamhanang mga magmamando aron molihok nga nahiuyon sa iyang kabubut-on.

¹⁷ Sa modernong mga panahon daghang “hari,” o sekular nga mga awtoridad, ang naningkamot sa pagsira sa “mga ganghaan” sa organisasyon ni Jehova. Bisan pa niana, ang uban nag-alagad sa Zion pinaagi sa paghimog mga desisyon nga nakatabang sa  paghupot sa maong “mga ganghaan” nga bukas. (Roma 13:4) Sa 1919, ang sekular nga mga awtoridad nagpagawas kang Joseph F. Rutherford ug sa iyang mga kauban gikan sa dili-makataronganong pagkabilanggo. (Pinadayag 11:13) Ang tawhanong mga kagamhanan “naglamoy” sa baha sa paglutos nga gipahamtang ni Satanas human sa iyang pagkahulog gikan sa langit. (Pinadayag 12:16) Ang pipila ka kagamhanan nagpasiugdag relihiyosong pagtugot, usahay sa espesipiko alang sa mga Saksi ni Jehova. Kining matanga sa pag-alagad mas nakapasayon sa mga panon sa mga maaghop sa pag-agi sa bukas nga “mga ganghaan” ngadto sa organisasyon ni Jehova. Ug komosta ang mga magsusupak nga naningkamot sa pagsira sa maong “mga ganghaan”? Sila dili gayod molampos. Bahin kanila, si Jehova nag-ingon: “Bisan unsang nasora ug bisan unsang ginghariana nga dili moalagad kanimo malaglag; ug ang mga kanasoran mismo sa walay pakyas modangat sa pagkagun-ob.” (Isaias 60:12) Ang tanan nga makig-away batok sa “babaye” sa Diyos—mahimong mga indibiduwal o mga organisasyon—mangalaglag sa labing dugay sa umaabot nga gubat sa Armagedon.—Pinadayag 16:14, 16.

18. (a) Unsay gipasabot sa saad nga ang mga kahoy molambo sa Israel? (b) Unsa ang ‘dapit sa mga tiil ni Jehova’ karong adlawa?

¹⁸ Human niining pasidaan sa paghukom, ang tagna mibalik sa mga saad bahin sa kabayawan ug kauswagan. Sa pagpakigsulti sa iyang “babaye,” si Jehova nagpahayag: “Nganha kanimo ang mismong himaya sa Lebanon moabot, ang kahoyng junipero, ang kahoyng fresno ug ang sipres sa samang higayon, aron patahomon ang dapit sa akong sangtuwaryo; ug akong himayaon ang mismong dapit sa akong mga tiil.” (Isaias 60:13) Ang malamboong mga kahoy nagsimbolo sa katahom ug pagkamabungahon. (Isaias 41:19; 55:13) Ang mga pamulong nga “sangtuwaryo” ug “dapit sa akong mga tiil” niining bersikuloha nagtumong sa templo sa Jerusalem. (1 Cronicas 28:2; Salmo 99:5) Bisan pa niana, si apostol Pablo mipatin-aw nga ang templo sa Jerusalem maoy usa ka kasagarang hulagway nga naglandong sa mas dakong espirituwal nga templo, ang kahikayan  sa pagduol kang Jehova diha sa pagsimba pinasukad sa halad ni Kristo. (Hebreohanon 8:1-5; 9:2-10, 23) Karong adlawa si Jehova naghimaya sa ‘dapit sa iyang mga tiil,’ ang yutan-ong mga sawang niining dakong espirituwal nga templo. Kini sila mahimong madanihon kaayo nga mosangpot nga kini sila makadani ug mga tawo gikan sa tanang nasod aron makaambit sa matuod nga pagsimba didto.—Isaias 2:1-4; Haggeo 2:7.

19. Ang mga magsusupak mapugos sa pag-ila sa unsa, ug kanus-a sa labing dugay himoon nila kini?

¹⁹ Sa pagliso karon sa iyang pagtagad balik sa mga magsusupak, si Jehova nag-ingon: “Kanimo ang mga anak niadtong nagapasakit kanimo manganha gayod, nga mangyukbo; ug ang tanan niadtong wala magtahod kanimo manghapa mismo sa mga lapalapa sa imong mga tiil, ug sila magtawag kanimo nga siyudad ni Jehova, ang Zion sa Balaang Usa sa Israel.” (Isaias 60:14) Oo, ang pagkakita sa dagayang pag-uswag ug ang labing maayong pagkinabuhi nga ipahinabo sa pagpanalangin sa Diyos sa iyang katawhan magpugos sa pipila ka magsusupak nga moyukbo ug motawag sa “babaye.” Nga mao, sila mapugos sa pag-ila—sa Armagedon sa labing dugay—nga ang dinihogang nahibilin ug ang ilang mga kauban tinuod nga naghawas sa langitnong organisasyon sa Diyos, ang “siyudad ni Jehova, ang Zion sa Balaang Usa sa Israel.”

Paggamit sa Kahinguhaan nga Anaa

20. Unsang dakong kausaban sa mga kahimtang ang nasinati sa “babaye”?

²⁰ Pagkadakong kausaban sa mga kahimtang ang nasinati sa “babaye” ni Jehova! Si Jehova nag-ingon: “Inay nga mapamatud-an kang bug-os nga biniyaan ug dinumtan, nga walay si bisan kinsang moagi, ako maghimo gayod kanimo nga usa ka butang nga ikapasigarbo hangtod sa panahong walay tino, usa ka kasadya sa sunodsunod nga mga kaliwatan. Ug ikaw mosuso sa gatas sa kanasoran, ug ang dughan sa mga hari imong susohan; ug ikaw mahibalo gayod nga ako, si Jehova, mao ang imong Manluluwas, ug ang Gamhanang Usa ni Jacob mao ang imong Manlulukat.”—Isaias 60:15, 16.

21. (a) Sa unsang paagi ang karaang Jerusalem mahimong “usa ka butang nga ikapasigarbo”? (b) Unsang mga panalangin ang natagamtam sa dinihogang mga alagad ni Jehova sukad sa 1919, ug sa unsang paagi sila nakasuso sa “gatas sa kanasoran”?

 ²¹ Sulod sa 70 ka tuig ang karaang Jerusalem wala sa mapa, ingnon ta, “nga walay si bisan kinsang moagi.” Apan sugod sa 537 W.K.P., gipapuy-an na usab ni Jehova ang siyudad, nga naghimo niana nga “usa ka butang nga ikapasigarbo.” Sa susama, sa hinapos ang unang gubat sa kalibotan, ang Israel sa Diyos nakasinatig usa ka yugto sa pagkabiniyaan diin sila mibating “bug-os nga biniyaan.” Apan sa 1919, gilukat ni Jehova ang iyang dinihogang mga alagad gikan sa pagkabihag, ug sukad niadto iyang gipanalanginan sila sa way-ingon nga paglambo ug espirituwal nga kadagaya. Ang iyang katawhan nakasuso sa “gatas sa kanasoran,” nga naggamit sa kahinguhaan gikan sa mga nasod alang sa kauswagan sa matuod nga pagsimba. Pananglitan, ang maalamong paggamit sa modernong teknolohiya nakapaposible sa paghubad ug pagpatik sa mga Bibliya ug literatura sa Bibliya diha sa ginatos ka pinulongan. Ingong resulta, ginatos ka libo kada tuig ang nagtuon sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova ug nakaila nga si Jehova, pinaagi ni Kristo, mao ang ilang Manluluwas ug Manlulukat.—Buhat 5:31; 1 Juan 4:14.

Organisasyonal nga Pag-uswag

22. Unsang espesyal nga matang sa pag-uswag ang gisaad ni Jehova?

²² Ang pag-uswag sa gidaghanon sa katawhan ni Jehova giduyogan sa organisasyonal nga pag-uswag. Si Jehova nagpahayag: “Inay tumbaga ako magdalag bulawan, ug inay puthaw ako magdalag plata, ug inay kahoy, tumbaga, ug inay mga bato, puthaw; ug igatudlo ko ang pakigdait ingong imong mga magtatan-aw ug ang pagkamatarong ingong imong mga tighatag ug buluhaton.” (Isaias 60:17) Ang pagpulig bulawan sa tumbaga maoy kauswagan, ug kana matuod usab sa ubang mga materyales nga gihisgotan dinhi. Nahiuyon niini, ang katawhan ni Jehova nakasinatig mas maayong organisasyonal nga mga kahikayan latas sa kataposang mga adlaw.

23, 24. Unsang mas maayong organisasyonal nga mga kahikayan ang nasinati sa katawhan ni Jehova sukad sa 1919?

 ²³ Pagka-1919, ang mga kongregasyon may mga ansiyano ug mga diakono nga gipili sa demokratikanhong paagi. Sugod nianang tuiga, ang usa ka direktor sa pag-alagad gitudlo sa teokratikanhong paagi aron magdumala sa mga kalihokan sa pag-alagad sa kanataran sa kongregasyon, apan dihay mga kaso diin ang pipila ka napiling mga ansiyano misupak sa direktor sa pag-alagad. Sa 1932, ang kahimtang nausab. Pinaagi sa magasing Bantayanang Torre, ang mga kongregasyon gisultihan nga ihunong ang pagpilig mga ansiyano ug mga diakono. Sa kapulihay, sila magpilig usa ka komite sa pag-alagad nga makigtambayayong sa direktor sa pag-alagad. Kadto maoy dakong kauswagan.

²⁴ Sa 1938, ang mas daghang “bulawan” gipasulod sa dihang giestablisar nga ang tanang alagad sa kongregasyon igatudlo sa teokratikanhong paagi. Ang pagdumala sa kongregasyon giatiman sa usa ka alagad sa kompaniya (sa ulahi, alagad sa kongregasyon) ug sa nagkalainlaing mga alagad nga nagtabang kaniya, ang tanan gitudlo ilalom sa pagdumala sa “matinumanon ug maalamong ulipon.” c (Mateo 24:45-47) Bisan pa niana, sa 1972 nasabtan nga ang Kasulatanhong paagi sa pagdumala sa kongregasyon maoy pinaagi sa usa ka lawas sa mga ansiyano inay kay pinaagi sa usa ka tawo. (Filipos 1:1) Gihimo ang ubang mga kausaban sa bahin sa kongregasyon ug sa Nagamandong Lawas. Usa ka pananglitan sa kausaban nakita niadtong Oktubre 7, 2000, sa dihang gipahibalo nga ang mga membro sa Nagamandong Lawas nga nag-alagad ingong mga direktor sa Watch Tower Society of Pennsylvania ug sa kaanib nga mga korporasyon boluntaryong miluwat. Niining paagiha, ang Nagamandong Lawas, nga naghawas sa matinumanon ug maalamong ulipon, makaarang sa paghatag ug labaw nga pagtagad sa espirituwal nga pagdumala sa “kongregasyon sa Diyos” ug sa mga kauban niini, ang ubang mga karnero. (Buhat 20:28)  Kanang tanang kahikayan maoy mga kauswagan. Kini sila nagpalig-on sa organisasyon ni Jehova ug nagpanalangin sa iyang mga magsisimba.

25. Kinsay anaa sa luyo sa organisasyonal nga pag-uswag sa katawhan ni Jehova, ug unsang mga kaayohan ang naani?

²⁵ Kinsay anaa sa luyo niining maong mga kauswagan? Kana ba maoy tungod sa organisasyonal nga katakos o sa mamugnaong panghunahuna sa pipila ka tawo? Dili, kay si Jehova nagpahayag: “Ako magdalag bulawan.” Kining tanang kauswagan mao ang resulta sa paggiya sa Diyos. Samtang ang katawhan ni Jehova magpasakop sa iyang paggiya ug mohimog mga pagpasibo, sila makaanig mga kaayohan. Ang kalinaw molungtad sa ilang taliwala, ug ang gugma sa pagkamatarong magtukmod kanila sa pag-alagad kaniya.

26. Unsang ilhanan nga nagpaila sa matuod nga mga Kristohanon ang namatikdan bisan sa mga magsusupak?

²⁶ Ang hinatag-sa-Diyos nga pakigdait makahimog kausaban. Si Jehova nagsaad: “Dili na madungog ang kapintasan diha sa imong yuta, pagpangagaw o pagkahugno sulod sa imong mga utlanan. Ug tino nga imong tawgon ang imong mga paril nga Kaluwasan ug ang imong mga ganghaan nga Pagdayeg.” (Isaias 60:18) Pagkatinuod! Bisan ang mga magsusupak moadmitir nga ang panagdait maoy usa ka talagsaong ilhanan sa matuod nga mga Kristohanon. (Miqueas 4:3) Kining pakigdait uban sa Diyos ug sa taliwala sa mga Saksi ni Jehova mismo naghimo sa matag Kristohanong tigomanan nga usa ka makahupayng dangpanan diha sa mapintasong kalibotan. (1 Pedro 2:17) Kini usa ka patilaw sa dagayang pakigdait nga maglungtad sa dihang ang tanang molupyo sa yuta mahimong “mga tinudloan ni Jehova.”—Isaias 11:9; 54:13.

Ang Mahimayaong Kahayag sa Balaang Pag-uyon

27. Unsang makanunayong kahayag ang nagsidlak diha sa “babaye” ni Jehova?

²⁷ Ang kakusog sa kahayag nga nagsidlak diha sa Jerusalem gibatbat ni Jehova sa dihang siya nag-ingon: “Alang kanimo ang adlaw dili na maoy kahayag sa maadlaw, ug alang sa kasanag  ang bulan dili na mohatag kanimog kahayag. Ug kanimo si Jehova mahimo gayod nga kahayag nga mohangtod sa panahong walay tino, ug ang imong Diyos imong katahom. Dili na mosalop ang imong adlaw, ni moawop ang imong bulan; kay si Jehova alang kanimo mahimong kahayag nga mohangtod sa panahong walay tino, ug ang mga adlaw sa imong pagbangotan matapos na.” (Isaias 60:19, 20) Si Jehova magpadayong “kahayag nga mohangtod sa panahong walay tino” alang sa iyang “babaye.” Siya dili na “mosalop” sama sa adlaw o “moawop” sama sa bulan. d Ang iyang makanunayong kahayag sa pag-uyon mosidlak diha sa dinihogang mga Kristohanon, ang tawhanong mga hawas sa “babaye” sa Diyos. Sila, kauban sa dakong panon, nagpahimulos sa dan-ag kaayong espirituwal nga kahayag nga ang kangitngit sa politikanhon o sa ekonomikanhong kahimtang dili makapaawop niini. Ug sila may pagsalig sa masanagong umaabot nga gibutang ni Jehova sa ilang atubangan.—Roma 2:7; Pinadayag 21:3-5.

28. (a) Unsay gisaad mahitungod sa namalik nga mga molupyo sa Jerusalem? (b) Unsay gipanag-iya sa dinihogang mga Kristohanon sa 1919? (c) Hangtod kanus-a ang mga matarong manag-iya sa yuta?

²⁸ Mahitungod sa mga molupyo sa Jerusalem si Jehova padayong nag-ingon: “Bahin sa imong katawhan, silang tanan mahimong matarong; hangtod sa panahong walay tino sila manag-iya sa yuta, ang turok sa akong pagtanom, ang buhat sa akong mga kamot, aron ako mapatahom.” (Isaias 60:21) Sa dihang ang kinaiyanhong Israel mibalik gikan sa Babilonya, sila ‘nanag-iya sa yuta.’ Apan sa maong kahimtang, ang “hangtod sa panahong walay tino” misangpot nga hangtod lang sa unang siglo K.P. sa dihang ang kasundalohan sa Roma naglaglag sa Jerusalem ug sa Hudiyohanong estado. Sa 1919 ang nahibilin sa dinihogang mga Kristohanon migula sa espirituwal nga  pagkabihag ug nanag-iya sa usa ka espirituwal nga yuta. (Isaias 66:8) Kining yutaa, o nataran sa kalihokan, gitiman-an sa paraisonhong espirituwal nga kadagaya nga dili mahanaw. Lahi sa karaang Israel, ang espirituwal nga Israel ingong usa ka lawas dili mahimong dili magmatinumanon. Dugang pa, ang tagna ni Isaias makabaton usab ug materyal nga katumanan sa dihang ang yuta mahimong literal nga paraiso nga pagatiman-an sa ‘dagayang pakigdait.’ Unya ang matarong nga may yutan-ong paglaom manag-iya sa yuta sa walay kataposan.—Salmo 37:11, 29.

29, 30. Sa unsang paagi “ang diyutay” nahimong “usa ka libo”?

²⁹ Makaplagan sa kataposan sa Isaias kapitulo 60 ang usa ka maugdang nga saad, nga gipasaligan ni Jehova pinaagi sa iyang kaugalingong ngalan. Siya nag-ingon: “Ang diyutay mahimong usa ka libo, ug ang gamay usa ka gamhanang nasod. Ako, si Jehova, magpadali niini sa kaugalingong panahon niini.” (Isaias 60:22) Sa dihang ang natibulaag nga mga dinihogan napasig-uli sa buluhaton sa 1919, sila mao “ang diyutay.” e Apan napilopilo ang ilang gidaghanon samtang gipasulod ang nahibiling espirituwal nga mga Israelinhon. Ug ang pagtubo nahimong katingalahan samtang ang pagtigom sa dakong panon nagpadayon.

³⁰ Sa wala madugay, ang pakigdait ug pagkamatarong nga naglungtad taliwala sa katawhan sa Diyos nakadanig daghan kaayong matarong-ug-kasingkasing nga mga tawo nga “ang gamay” literal nga mitubo ngadto sa “usa ka gamhanang nasod.” Sa pagkakaron kini mas daghag populasyon kay sa ubay-ubayng independenteng mga estado sa kalibotan. Tin-aw, si Jehova, pinaagi ni Jesu-Kristo, nagdumala sa buluhaton sa Gingharian ug nagpadali niini. Pagkamakapaukyab nga makita ang tibuok-kalibotang pagkaylap sa matuod nga pagsimba ug pagkabatog bahin niini! Oo, makalipay ang pag-amgo nga ang maong pag-uswag naghatag ug himaya kang Jehova, kinsa mitagna niining mga butanga dugay na kanhi.

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

 [Hulagway sa panid 305]

Ang “babaye” gisugo nga ‘motindog’

[Hulagway sa panid 312, 313]

“Ang mga barko sa Tarsis” nagdala sa ilang kargamento nga mga magsisimba ni Jehova