Kapitulo Desiotso

Buhion Pag-usab ni Jehova ang Espiritu sa mga Mapainubsanon

Isaias 57:1-21

1. Unsang pasalig ang gihatag ni Jehova, ug unsang mga pangutana ang gipatungha sa iyang mga pulong?

 “MAO kini ang giingon sa Hataas ug Halangdon nga Usa, kinsa nagpuyo hangtod sa kahangtoran ug kansang ngalan maoy balaan: ‘Sa kahitas-an ug sa balaang dapit ako magapuyo, uban usab sa nahugno ug mapaubsanon sa espiritu, aron buhion pag-usab ang espiritu sa mga mapainubsanon ug aron buhion pag-usab ang kasingkasing sa mga nangahugno.’” (Isaias 57:15) Kana ang gisulat sa manalagnang si Isaias sa ikawalong siglo W.K.P. Unsay nahitabo sa Juda nga nahimong makapadasig kaayo ang maong mensahe? Sa unsang paagi kining inspiradong mga pulong makatabang sa mga Kristohanon karong adlawa? Ang pagtuon sa Isaias kapitulo 57 motabang kanato sa pagtubag nianang mga pangutanaha.

“Duol Kamo Diri”

2. (a) Kanus-a ba maorag mapadapat ang mga pulong sa Isaias kapitulo 57? (b) Unsa ang kahimtang sa mga matarong sa adlaw ni Isaias?

² Kining bahina sa tagna ni Isaias maorag mapadapat sa adlaw mismo ni Isaias. Tagda ang pagkadili-matarog sa pagkadaotan: “Ang usa nga matarong nawagtang, apan walay usa nga nagbutang niini sa kasingkasing. Ug ang mga tawong may mahigugmaong-kalulot ginatigom ngadto sa mga patay, samtang walay usa nga nakasabot nga maoy tungod sa katalagman nga ang usa nga matarong nahanaw. Siya mosulod sa kalinaw; sila mamahulay ibabaw sa ilang mga higdaanan, ang matag usa nga nagalakaw sa katul-id.” (Isaias 57:1, 2) Kon ang matarong  nga tawo mapukan, walay usang magtagad. Ang iyang ahat nga kamatayon dili himatikdan. Ang pagkatulog diha sa kamatayon mohatag kaniya ug kalinaw, kagawasan sa pag-antos nga gipahamtang sa mga dili-diyosnon, ug pag-ikyas gikan sa katalagman. Ang piniling nasod sa Diyos nahiunlod sa alaot nga kahimtang. Apan kadtong nagpabiling matinumanon nadasig pag-ayo sa pagkahibalo nga si Jehova dili lang kay makakita sa nagakahitabo apan magpaluyo kanila!

3. Sa unsang paagi gitumong ni Jehova ang daotang kaliwatan sa Juda, ug ngano?

³ Si Jehova nagpatawag sa daotang kaliwatan sa Juda, nga nag-ingon: “Kon bahin kaninyo, duol kamo diri, kamong mga anak sa usa ka babayeng mananag-an, binhi sa usa ka mananapaw ug sa usa ka babaye nga naghimog pagpamampam.” (Isaias  57:3) Pagkaangay kanila ang maong makauulawng mga kabatbatan ingong mga anak sa usa ka mananag-an ug anak sa usa ka mananapaw ug usa ka pampam. Ang bakak nga pagsimbang ilang gidangpan naglakip sa dulumtanang mga buhat sa pagsimbag diyosdiyos ug sa espiritismo ingon man sa imoral nga mga buhat sa sekso. Busa, si Jehova nangutana sa maong mga makasasala: “Tungod kang kinsa nga kamo naglipaylipay? Batok kang kinsa nga kamo nagnganga pag-ayo sa baba, nga nagdiwalwal sa dila? Dili ba kamo mga anak sa kalapasan, ang binhi sa kabakakan, kinsa nagpadilaab sa pangibog taliwala sa dagkong kakahoyan, ilalom sa matag malamboong kahoy, nga nagpatay sa kabataan diha sa bul-oganang walog ilalom sa mga giwang sa dagkong bato?”—Isaias 57:4, 5.

4. Sad-an sa unsa ang mga daotan sa Juda?

⁴ Ang mga daotan sa Juda nagbuhat sa dayag sa ilang makapakurat nga paganong pagsimba, nga “naglipaylipay.” Sa mabugalbugalon sila nagtamay sa mga manalagna sa Diyos nga gipadala aron sa pagtul-id kanila, nga nagpadiwalwal sa ilang mga dila sa makauulaw, dili-matinahorong lihok. Bisan pag sila mga anak ni Abraham, ang ilang rebelyosong mga paagi naghimo kanilang mga anak sa kalapasan ug binhi sa kabakakan. (Isaias 1:4; 30:9; Juan 8:39, 44) Didto sa taliwala sa dagkong kakahoyan sa kabalangayan, gipukaw nila ang relihiyosong kadasig diha sa ilang pagsimbag diyosdiyos. Ug pagkamapintason nga pagsimba! Aw, sila nagpatay pa sa ila mismong mga anak, sama sa kanasoran kansang dulumtanang mga paagi misangpot sa pag-abog ni Jehova kanila gikan sa yuta!—1 Hari 14:23; 2 Hari 16:3, 4; Isaias 1:29.

Pagbubo ug Halad-nga-Ilimnon Alang sa mga Bato

5, 6. (a) Unsay gipili nga buhaton sa mga molupyo sa Juda inay nga mosimba kang Jehova? (b) Unsa ka dayag ug kaylap ang pagsimbag diyosdiyos sa Juda?

⁵ Tan-awa kon unsa ka grabe ang pagkaunlod sa mga molupyo sa Juda sa pagsimbag diyosdiyos: “Uban sa hamis nga kabatoan sa bul-oganang walog mao ang imong bahin. Sila—sila mao ang  imong kabahinan. Dugang pa, alang kanila ikaw nagbubo ug halad-nga-ilimnon, ikaw nagtanyag ug gasa. Tungod ba niining mga butanga nga akong hupayon ang akong kaugalingon?” (Isaias 57:6) Ang mga Hudiyo mao ang katawhang may pakigsaad sa Diyos, apan inay magasimba kaniya, sila namunit ug mga bato gikan sa suba ug naghimo niana nga mga diyos. Si David nagmantala nga si Jehova mao ang iyang bahin, apan ang maong mga makasasala nagpili sa way-kinabuhing mga bato ingon nga ilang kabahinan ug nagbubo ug halad-nga-ilimnon alang kanila. (Salmo 16:5; Habacuc 2:19) Unsang kahupayan ang makaplagan ni Jehova sa maong hiwing pagsimba sa katawhang nagdala sa iyang ngalan?

⁶ Bisan diin—sa silong sa dagkong kakahoyan, sa mga bul-oganang walog, sa mga bungtod, sa ilang mga siyudad—ang Juda nagsimbag diyosdiyos. Apan kanang tanan nakita ni Jehova, ug pinaagi ni Isaias, Iyang giyagyag ang pagkadaotan niini: “Sa usa ka bukid nga habog ug hataas imong gipahimutang ang imong higdaanan. Didto usab ikaw mitungas aron sa pagtanyag ug halad. Ug luyo sa pultahan ug sa poste sa pultahan imong gibutang ang imong handomanan.” (Isaias 57:7-8a) Ibabaw sa hatag-as nga mga dapit, ang Juda naghimo sa iyang higdaanan sa espirituwal nga kahugawan, ug didto siya nagtanyag ug mga halad ngadto sa langyawng mga diyos. a Bisan ang pribadong mga balay adunay mga diyosdiyos luyo sa mga pultahan ug sa mga poste sa pultahan.

7. Uban sa unsang espiritu nga ang Juda nagbuhat sa imoral nga pagsimba?

⁷ Ang pipila tingali mahibulong kon nganong ang Juda nalambigit kaayo sa mahugaw nga pagsimba. May mas kusganong gahom ba nga nagpugos kaniya sa pagbiya kang Jehova? Ang tubag maoy wala. Gihimo niya kana nga kinabubut-on, nga maikagon. Si Jehova nagpahayag: “Kay bulag kanako ikaw naghubo ug mitungas; imong gipaluag ang imong higdaanan. Ug alang sa  imong kaugalingon ikaw mihimog pakigsaad uban kanila. Gihigugma mo ang higdaanan uban kanila. Ang kinatawo sa lalaki imong nakita.” (Isaias 57:8b) Ang Juda naghimog usa ka pakigsaad uban sa iyang bakak nga mga diyos, ug iyang gihigugma ang iyang dili-matarong nga pakiglabot kanila. Iyang gimahal ilabina ang imoral nga mga buhat sa sekso—lagmit naglakip sa paggamit ug mga simbolo sa kinatawo—nga maoy timaan sa pagsimba sa maong mga diyos!

8. Ubos ni kinsang hari ilabina nga ang pagsimbag diyosdiyos milambo sa Juda?

⁸ Ang kabatbatan sa labihan ka imoral, mapintasong pagsimbag diyosdiyos nahiuyon sa kon unsay atong nahibaloan bahin sa ubay-ubayng daotang mga hari sa Juda. Pananglitan, si Manases nagtukod ug hatag-as nga mga dapit, nagtukod ug mga halaran alang kang Baal, ug nagbutang ug mga halaran sa bakak nga pagsimba diha sa duha ka sawang sa templo. Iyang gipaagi sa kalayo ang iyang mga anak lalaki, naggamit ug salamangka, nangitag mga tilimad-on, ug nagpasiugdag mga buhat sa espiritismo. Si Haring Manases nagbutang usab diha sa templo ni Jehova sa kinulit nga larawan sa sagradong poste nga iyang gibuhat. b Iyang gidaldal ang Juda sa pagbuhat “kon unsay daotan nga labaw pa kay sa kanasoran nga gilaglag ni Jehova.” (2 Hari 21:2-9) Ang pipila nagtuo nga si Manases maoy nagpapatay kang Isaias, bisan pag ang ngalan ni Manases dili makita sa Isaias 1:1.

“Ikaw Nagpadayon sa Pagpadala sa Imong mga Sinugo”

9. Nganong ang Juda nagpadalag mga sinugo ngadto sa “halayo”?

⁹ Ang kalapasan sa Juda dili lamang pag-alagad sa bakak nga mga diyos. Sa paggamit kang Isaias ingong iyang tigpamaba, si Jehova nag-ingon: “Ikaw miadto kang Melek dala ang lana, ug nagpadagaya sa imong mga pahumot. Ug ikaw nagpadayon sa  pagpadala sa imong mga sinugo ngadto sa halayo, sa ingon imong gipaubos ang mga butang ngadto sa Sheol.” (Isaias 57:9) Ang dili-matinumanong gingharian sa Juda miadto kang “Melek,” “ang hari” sa Hebreohanon—lagmit ang hari sa usa ka langyawng nasod—nga nagtanyag kaniyag mahalon ug madanihong mga gasa, nga gisimbolohan sa lana ug mga pahumot. Ang Juda nagpadalag mga sinugo ngadto sa halayong mga dapit. Ngano? Aron danihon ang Hentil nga mga nasod nga mohimog politikanhong mga pakig-alyansa uban niya. Kay mitalikod na kang Jehova, siya nagbutang sa iyang pagsalig sa langyawng mga hari.

10. (a) Sa unsang paagi si Haring Ahaz nagtinguhag pakig-alyansa sa hari sa Asirya? (b) Sa unsang paagi ang Juda ‘nagpaubos sa mga butang ngadto sa Sheol’?

¹⁰ Usa ka pananglitan niini maoy sa mga adlaw ni Haring Ahaz. Kay mibating nameligro tungod sa usa ka alyansa tali sa Israel ug Sirya, ang maong dili-matinumanong hari sa Juda nagpadalag mga mensahero ngadto kang Tiglath-pileser III sa Asirya, nga nag-ingon: “Ako imong alagad ug imong anak. Tungas ug luwasa ako gikan sa kamot sa hari sa Sirya ug gikan sa kamot  sa hari sa Israel, nga mitindog batok kanako.” Si Ahaz nagpadalag salapi ug bulawan ingong hiphip ngadto sa hari sa Asirya, ug ang hari misanong, nga milansad ug malaglagong pag-atake sa Sirya. (2 Hari 16:7-9) Sa iyang mga pakiglabot sa Hentil nga mga nasod, ang Juda mitikubo ngadto sa “mga kahiladman sa Sheol.” (An American Translation) Tungod sa maong mga pakiglabot, siya mamatay, o dili na maglungtad ingong independenteng nasod nga may hari.

11. Unsang mini nga pagbatig kasegurohan ang gipasundayag sa Juda?

¹¹ Si Jehova nagpadayon sa pagsulti sa Juda: “Sa daghan nimong mga dalan ikaw nagbudlay. Wala ka moingon, ‘Wala nay paglaom!’ Nakaplagan mo nga mibalik ang imong kusog. Mao nga ikaw wala masakit.” (Isaias 57:10) Oo, ang nasod nagbudlay diha sa iyang apostatang mga dalan, ug siya wala makakita sa kawalay-paglaom sa iyang mga paningkamot. Sa katugbang, iyang gilimbongan ang iyang kaugalingon sa pagtuo nga siya nagmalamposon sa iyang kaugalingong gahom. Gibati niyang nalagsik ug mahimsog. Pagkabinuang!

12. Unsang mga kahimtang sa Kakristiyanohan ang susama sa iya sa Juda?

¹² Karong adlawa adunay usa ka organisasyon kansang panggawi magpahinumdom sa panggawi sa Juda sa adlaw ni Isaias. Ang Kakristiyanohan naggamit sa ngalan ni Jesus, apan siya nagtinguha sa mga pakig-alyansa uban sa mga nasod ug nagpuno sa iyang mga dapit sa pagsimba sa mga diyosdiyos. Ang iyang mga sumusunod nagpatindog pa ug mga imahen nga diyosdiyos diha sa ilang pribadong mga balay. Ang Kakristiyanohan naghalad sa iyang mga batan-on diha sa mga gubat sa mga nasod. Pagkangil-ad gayod niining tanan alang sa matuod nga Diyos, kinsa nagsugo sa mga Kristohanon: “Kalagiw gikan sa idolatriya.” (1 Corinto 10:14) Pinaagi sa pagpakiglangkit sa politika, ang Kakristiyanohan ‘nakighilawas sa mga hari sa yuta.’ (Pinadayag 17:1, 2) Sa pagkamatuod, siya maoy usa ka dakong tigpaluyo sa Hiniusang Kanasoran. Unsay palaaboton sa maong relihiyosong bigaon? Aw, unsay giingon ni Jehova ngadto sa naglandong niini, ang dili-matinumanong Juda, ilabina ingon nga gihawasan sa iyang kaulohang siyudad, ang Jerusalem?

 ‘Ang Imong Gipanigom Dili Makaluwas Kanimo’

13. Unsang ‘pagbakak’ ang gihimo sa Juda, ug unsay iyang sanong sa pailob ni Jehova?

¹³ “Kang kinsa ka man nalisang ug nahadlok, mao nga ikaw namakak?” nangutana si Jehova. Usa ka angayang pangutana! Ang Juda seguradong wala magpakitag angay, diyosnong kahadlok kang Jehova. Kon dili pa ingon, siya dili unta mahimong usa ka nasod sa mga bakakon, mga magsisimbag bakak nga mga diyos. Si Jehova nagpadayon sa pag-ingon: “Dili ako ang imong nahinumdoman. Wala kay gibutang sa imong kasingkasing. Wala ba ako maghilom ug magtago sa mga butang? Busa ikaw wala mahadlok bisan kanako.” (Isaias 57:11) Si Jehova nagpabiling hilom, nga wala magpahamtang ug dihadihang silot sa Juda. Gipasalamatan ba kadto sa Juda? Wala, giisip hinuon niya ang pagpailob sa Diyos ingong pagkawalay-pagtagad. Nawad-an siyag bug-os nga kahadlok kaniya.

14, 15. Unsay giingon ni Jehova bahin sa mga buhat sa Juda ug sa iyang “gipanigom nga mga butang”?

¹⁴ Bisan pa niana, ang yugto sa hataas-nga-pailob sa Diyos may kataposan. Sa pagpanan-aw sa maong panahon, si Jehova nagpahayag: “Ako magpahayag sa imong pagkamatarong ug sa imong mga buhat, nga sila dili magpulos kanimo. Sa dihang ikaw mosinggit alang sa tabang ang imong gipanigom nga mga butang dili makaluwas kanimo, apan ang hangin magpadpad kanilang tanan sa halayo. Ang hinungaw magdala kanila.” (Isaias 57:12, 13a) Iyagyag ni Jehova ang salingkapawng pagkamatarong sa Juda. Ang iyang sinalingkapawng mga buhat dili magpulos. Ang iyang “gipanigom nga mga butang,” ang iyang daghang diyosdiyos, dili makaluwas kaniya. Inighapak sa katalagman, ang mga diyos nga gisaligan niya ipadpad sa hinungaw lamang nga gininhawa.

¹⁵ Ang mga pulong ni Jehova natuman sa 607 W.K.P. Kana maoy sa panahong ang Babilonyanhong Haring Nabukodonosor naglaglag sa Jerusalem, nagsunog sa templo, ug nagdala nga  binihag sa kadaghanan sa katawhan. “Busa ang Juda gidestiyero gikan sa iyang yuta.”—2 Hari 25:1-21.

16. Unsay nagpaabot sa Kakristiyanohan ug sa nahibiling bahin sa “Dakong Babilonya”?

¹⁶ Sa susama, ang daghan kaayong diyos sa Kakristiyanohan dili makaluwas kaniya sa adlaw sa kasuko ni Jehova. (Isaias 2:19-22; 2 Tesalonica 1:6-10) Uban sa nahibiling bahin sa “Dakong Babilonya”—ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon—ang Kakristiyanohan pagalaglagon. Ang simbolikong sanag-pulang bulok nga mapintas nga mananap ug ang napulo ka sungay niini “magalaglag ug magahubo [sa Dakong Babilonya], ug magakaon sa iyang unod ug magaugdaw kaniya sa kalayo.” (Pinadayag 17:3, 16, 17) Pagkamalipayon natong nagsugot sa sugo: “Gumula kamo kaniya, katawhan ko, kon dili kamo buot makaambit sa iyang mga sala, ug kon dili kamo buot makadawat ug bahin sa iyang mga hampak”! (Pinadayag 18:4, 5) Hinaot nga dili na gayod kita mobalik kaniya o sa iyang mga dalan.

“Ang Usa nga Modangop Kanako Makapanunod sa Yuta”

17. Unsang saad ang gihimo ngadto sa ‘usa nga modangop kang Jehova,’ ug kanus-a ba kini natuman?

¹⁷ Apan, unsa na man ang sunod nga mga pulong sa tagna ni Isaias? “Ang usa nga modangop kanako makapanunod sa yuta ug makapanag-iya sa akong balaan nga bukid.” (Isaias 57:13b) Kang kinsa ba si Jehova nakigsulti karon? Siya nagapanan-aw lapas sa umaabot nga katalagman ug nagatagna sa pagpagawas sa iyang katawhan gikan sa Babilonya ug sa pagpasig-uli sa maputling pagsimba diha sa iyang balaang bukid, ang Jerusalem. (Isaias 66:20; Daniel 9:16) Pagkatalagsaong tinubdan sa pagdasig kini alang sa mga Hudiyo nga magpabiling matinumanon! Dugang pa, si Jehova nag-ingon: “Ang usa tinong moingon, ‘Tambaki ninyo, tambaki ninyo! Hawani ang dalan. Kuhaa ang bisan unsang babag gikan sa dalan sa akong katawhan.’” (Isaias 57:14) Sa pag-abot sa panahon nga pagaluwason sa Diyos ang iyang katawhan, ang dalan maandam na, nga makuha ang tanang babag.—2 Cronicas 36:22, 23.

18. Sa unsang paagi gibatbat ang pagkahalangdon ni Jehova, apan unsang mahigugmaong kabalaka ang iyang gipasundayag?

 ¹⁸ Maoy niining tungora nga ang manalagnang si Isaias nag-asoy sa mga pulong nga gikutlo sa sinugdan: “Mao kini ang giingon sa Hataas ug Halangdon nga Usa, kinsa nagpuyo hangtod sa kahangtoran ug kansang ngalan maoy balaan: ‘Sa kahitas-an ug sa balaang dapit ako magapuyo, uban usab sa nahugno ug mapaubsanon sa espiritu, aron buhion pag-usab ang espiritu sa mga mapainubsanon ug aron buhion pag-usab ang kasingkasing sa mga nangahugno.’” (Isaias 57:15) Ang trono ni Jehova anaa sa kinatas-ang mga langit. Wala nay posisyon nga mas taas o mas hamili. Pagkamakapahupay nga mahibalo nga gikan didto siya makakita sa tanan—dili lamang ang mga sala sa mga daotan kondili ang matarong nga mga buhat usab niadtong naningkamot sa pag-alagad kaniya! (Salmo 102:19; 103:6) Dugang pa, siya makadungog sa inagulo sa gidaogdaog ug makapabuhi pag-usab sa mga kasingkasing sa mga nahugno. Kining mga pulonga nakatandog gayod sa mga kasingkasing sa mahinulsolong mga Hudiyo sa karaang kapanahonan. Kini tinong makapatandog sa atong mga kasingkasing karong adlawa.

19. Kanus-a mohunong ang kasuko ni Jehova?

¹⁹ Makapahupay, usab, mao ang dugang nga mga pulong ni Jehova: “Dili hangtod sa panahong walay tino nga ako makigtigi, ni hangtod sa kahangtoran nga ako masuko; kay tungod kanako ang espiritu maluya, bisan ang nagaginhawang mga linalang nga akong gibuhat.” (Isaias 57:16) Walay usa sa mga linalang sa Diyos ang mabuhi kon ang kapungot ni Jehova maoy hangtod sa kahangtoran, nga dili matapos. Apan, ikalipay nga ang kasuko sa Diyos maoy sulod lamang sa limitadong panahon. Sa dihang nakatuman na kini sa katuyoan niini, kini mahunong na. Kining inspiradong hait nga pagsabot motabang kanato sa pag-ugmad ug lalom nga pagpabili sa gugma ni Jehova alang sa iyang kalalangan.

20. (a) Unsaon pagdumala ni Jehova ang dili-mahinulsolong mamumuhat ug daotan? (b) Sa unsang paagi ginahupay ni Jehova ang usang mahinulsolon?

²⁰ Kita makabaton ug dugang pagsabot samtang si Jehova  nagpadayon. Sa sinugdan siya nag-ingon: “Sa pagkamasalaypon sa iyang dili-minatarong nga kinitaan ako nasuko, ug ako mihampak kaniya, nga nagtago sa akong nawong, samtang ako nasuko. Apan siya nagpadayon sa paglakaw ingong usa ka masukihon diha sa dalan sa iyang kasingkasing.” (Isaias 57:17) Ang mga kasaypanan nga nahimo tungod sa kadalo tinong mopasamot sa kapungot sa Diyos. Samtang ang usa magpabiling masukihon sa kasingkasing, si Jehova magpabiling masuko. Apan unsa na man kon ang masukihon mosanong sa disiplina? Nan ipakita ni Jehova kon sa unsang paagi ang iyang gugma ug kahangawa motukmod kaniya sa paglihok: “Akong nakita ang iya mismong mga dalan; ug ako nag-ayo kaniya ug nag-agak kaniya ug nagbayad uban ang paghupay kaniya ug sa iyang mga nagbangotan.” (Isaias 57:18) Human molihok sa pagdisiplina, ayohon ni Jehova ang usang mahinulsolon ug hupayon siya ug kadtong nagbangotan uban kaniya. Kanay hinungdan nga sa 537 W.K.P., ang mga Hudiyo nakapauli sa ilang pinuy-anan. Tinuod, ang Juda dili na gayod independenteng gingharian. Bisan pa niana, ang templo sa Jerusalem natukod pag-usab, ug napasig-uli ang matuod nga pagsimba.

21. (a) Sa unsang paagi gibuhi pag-usab ni Jehova ang espiritu sa dinihogang mga Kristohanon sa 1919? (b) Unsang hiyas ang maayong atong ugmaron ingong mga indibiduwal?

²¹ Ang “Hataas ug Halangdon nga Usa,” si Jehova, nagpakita usab ug kabalaka sa kaayohan sa dinihogang nahibilin niadtong 1919. Tungod sa ilang mahinulsolon, mapaubsanong espiritu, ang dakong Diyos, si Jehova, malulotong nagmatikod sa ilang kasakitan ug nagluwas kanila gikan sa pagkabihag sa Babilonya. Gikuha niya ang tanang babag ug giagak sila padulong sa kagawasan aron sila makahimog maputling pagsimba kaniya. Busa ang mga pulong ni Jehova pinaagi ni Isaias natuman niadto. Ug luyo niadtong mga pulonga mao ang walay-kataposang mga prinsipyo nga mapadapat sa matag usa kanato. Si Jehova modawat sa pagsimba gikan lamang niadtong mapainubsanon sa hunahuna. Ug kon makasala gayod ang usa sa mga alagad sa Diyos, siya angay nga madaling moangkon sa iyang sayop, modawat sa pagbadlong, ug magtul-id sa iyang mga dalan. Hinaot dili gayod kita  malimot nga si Jehova mag-ayo ug maghupay sa mga mapaubsanon apan “magabatok sa mga mapahitas-on.”—Santiago 4:6.

‘Pakigdait Alang sa mga Atua sa Halayo ug sa Haduol’

22. Unsang kaugmaon ang gitagna ni Jehova alang (a) sa mahinulsolon? (b) sa daotan?

²² Sa pagtandi sa kalainan sa kaugmaon sa mga maghinulsol sa iya sa mga magpadayon sa ilang daotang mga dalan, si Jehova nagpahayag: “Ako naglalang sa bunga sa mga ngabil. Aduna unyay mapinadayonong pakigdait sa usa nga halayo ug sa usa nga haduol, . . . ug ako magaayo kaniya. Apan ang daotan maoy sama sa dagat nga gikusokuso, sa dihang kini dili mahimong linaw, nga ang katubigan niini nagpadayon pagtugpo ug lusay ug lapok. Walay pakigdait . . . alang sa mga daotan.”—Isaias 57:19-21.

23. Unsa ang bunga sa mga ngabil, ug sa unsang paagi si Jehova “naglalang” sa maong bunga?

²³ Ang bunga sa mga ngabil mao ang halad sa pagdayeg nga itanyag ngadto sa Diyos—ang publikong pagpahayag sa iyang ngalan. (Hebreohanon 13:15) Sa unsang paagi si Jehova “naglalang” sa maong publikong pagpahayag? Aron makatanyag ug halad sa pagdayeg, ang usa ka tawo kinahanglang makakat-on una bahin sa Diyos ug unya motuo kaniya. Ang pagtuo—usa ka bunga sa espiritu sa Diyos—magtukmod nianang tawhana sa pagsulti sa uban kon unsay iyang nadungog. Sa laing mga pulong, siya mohimog publikong pagpahayag. (Roma 10:13-15; Galacia 5:22) Angayng hinumdoman, usab, nga si Jehova sa kataposan mao ang magsugo sa iyang mga alagad sa pagpahayag sa iyang pagdayeg. Ug si Jehova mao ang magapahigawas sa iyang katawhan, nga makapaposible nga sila motanyag sa maong mga halad sa pagdayeg. (1 Pedro 2:9) Busa, si Jehova ikaingon nga maoy naglalang niining bunga sa mga ngabil.

24. (a) Kinsay nahibalo sa pakigdait sa Diyos, ug unsay resulta? (b) Kinsay wala mahibalo sa pakigdait, ug unsay resulta alang kanila?

²⁴ Pagkamakalipay nga bunga sa mga ngabil ang gitanyag gayod sa mga Hudiyo samtang sila nagpauli sa ilang yutang-natawhan  nga nag-awit ug mga pagdayeg kang Jehova! Malipayon gayod sila pag-ayo nga nahibalo sa pakigdait sa Diyos, bisan pa kon sila maoy sa “halayo”—nga halayo sa Juda, nga nagpaabot pa nga mobalik—o sa “haduol”—didto na sa ilang yutang-natawhan. Sa dakong katugbang, pagkalahi ang kahimtang alang sa mga daotan! Si bisan kinsa nga mapakyas sa pagsanong ngadto sa mga pagdisiplina ni Jehova, ang mga daotan bisan kon kinsa ug bisan diin sila, wala gayoy pakigdait. Nga nagbukalbukal sama sa gikusokuso nga dagat, sila nagpadayon sa pagpamunga, dili sa bunga sa mga ngabil, kondili sa “lusay ug lapok,” tanang butang nga mahugaw.

25. Sa unsang paagi ang daghan sa halayo ug sa haduol nakahibalo sa pakigdait?

²⁵ Karong adlawa, usab, ang mga magsisimba ni Jehova sa bisan diin nagpahayag sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Ang mga Kristohanon sa halayo ug sa haduol diha sa kapig 230 ka nasod nagtanyag sa bunga sa ilang mga ngabil, nga nagpalanog sa pagdayeg sa bugtong matuod nga Diyos. Ang mga pagdayeg nga ilang giawit madungog “gikan sa kinatumyan sa yuta.” (Isaias 42:10-12) Kadtong makadungog sa ilang mga pahayag ug mosanong nagadawat sa kamatuoran sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Kana sila nakahibalo sa pakigdait, nga naggikan sa pag-alagad sa “Diyos nga nagahatag ug kalinaw.”—Roma 16:20.

26. (a) Unsay palaaboton sa daotan? (b) Unsang talagsaong saad ang gihimo ngadto sa mga maaghop, ug unsay angay nga atong determinasyon?

²⁶ Tinuod, ang daotan dili mamati sa mensahe sa Gingharian. Apan, sa dili madugay, sila dili tugotan nga motugaw sa kalinaw sa mga matarong. “Sa dili na madugay, ug ang daotan mawala na,” mao ang saad ni Jehova. Kadtong modangop kang Jehova makapanunod sa yuta sa talagsaong paagi. “Ang mga maaghop magapanag-iya sa yuta, ug sila makakaplag gayod sa ilang tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.” (Salmo 37:10, 11, 29) Pagkanindot unyang dapit ang atong yuta! Hinaot kitang tanan mahimong determinado nga dili gayod mawad-an sa pakigdait sa Diyos, aron kita makaawit sa pagdayeg sa Diyos hangtod sa kahangtoran.

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 263]

Ang Juda naghimog imoral nga pagsimba sa ilalom sa matag malamboong kahoy

[Hulagway sa panid 267]

Ang Juda nagtukod ug mga halaran sa tibuok yuta

 [Hulagway sa panid 274]

“Ako naglalang sa bunga sa mga ngabil”