Kapitulo Dose

Kahupayan Alang sa Katawhan sa Diyos

Isaias 51:1-23

1. Unsang makapasubong mga palaaboton ang anaa sa unahan alang sa Jerusalem ug sa iyang mga molupyo, apan unsa man ang malaoman?

 KAPITOAN ka tuig—ang kasagarang gitas-on sa kinabuhi sa tawo—kana ang gidugayon nga mahimong binihag ang nasod sa Juda didto sa Babilonya. (Salmo 90:10; Jeremias 25:11; 29:10) Ang kadaghanang Israelinhon nga mabihag matigulang ug mamatay sa Babilonya. Hunahunaa ang pagkadako sa ilang kaulawan tungod sa mga pagtamay ug mga pagbugalbugal sa ilang mga kaaway. Hunahunaa, usab, ang kaulawan nga ipahamtang niana sa ilang Diyos, si Jehova, sa dihang ang siyudad nga iyang gibutangan sa iyang ngalan magpabiling gun-ob sa hataas kaayong panahon. (Nehemias 1:9; Salmo 132:13; 137:1-3) Ang minahal nga templo, nga napuno sa himaya sa Diyos sa gipahinungod kana ni Solomon, mawala na. (2 Cronicas 7:1-3) Pagkamakapasubong palaaboton! Apan gitagna ni Jehova, pinaagi ni Isaias, ang usa ka pagpasig-uli. (Isaias 43:14; 44:26-28) Sa Isa kapitulo 51 sa basahon ni Isaias, atong mabasa ang dugang nga mga tagna bahin sa maong tema sa kahupayan ug pagpasalig.

2. (a) Kang kinsa gitumong ni Jehova, pinaagi ni Isaias, ang iyang mensahe sa kahupayan? (b) Sa unsang paagi ang matinumanong mga Hudiyo ‘mangagpas sa pagkamatarong’?

² Sa mga sakop sa Juda nga ang ilang mga kasingkasing gikiling kaniya, si Jehova nag-ingon: “Pamati kanako, kamong nagapangagpas sa pagkamatarong, kamong nagatinguha nga makaplagan si Jehova.” (Isaias 51:1a) Ang ‘pagpangagpas sa pagkamatarong’ nagpasabot sa paglihok. Kadtong “nagapangagpas sa pagkamatarong” dili lamang moangkon nga katawhan sa Diyos.  Madasigon silang maningkamot nga mahimong matarong ug magkinabuhi nga nahiuyon sa kabubut-on sa Diyos. (Salmo 34:15; Proverbio 21:21) Sila mosalig kang Jehova ingon nga bugtong Tinubdan sa pagkamatarong, ug sila ‘magtinguha nga makaplagan si Jehova.’ (Salmo 11:7; 145:17) Dili kay wala pa sila mahibalo kon kinsa si Jehova o kon unsaon pagduol kaniya diha sa pag-ampo. Hinunoa, sila maningkamot nga mas masuod kaniya, nga magsimba kaniya, mag-ampo kaniya, ug magtinguha sa iyang pagtultol sa tanang ginabuhat nila.

3, 4. (a) Kinsa ang “bato” nga gikan niana gisapsap ang mga Hudiyo, ug kinsa ang “buho sa gahong” nga gikan niana sila gikalot? (b) Nganong ang paghinumdom sa ilang mga kagikanan maghatag ug kahupayan sa mga Hudiyo?

³ Bisan pa niana, kadtong nagatinguha gayod sa pagkamatarong maoy diyutay ra sa Juda, ug kini mahimong magpahinabo nga sila mahimong mahadlokon ug mawad-ag paglaom. Busa pinaagi sa paggamit sa ilustrasyon bahin sa usa ka kubkoban ug bato, si Jehova nagdasig kanila: “Tan-aw ngadto sa bato nga gikan niini kamo gisapsap, ug ngadto sa buho sa gahong nga gikan niini kamo gikalot. Tan-aw kang Abraham nga inyong amahan ug kang Sara nga inanayng nanganak kaninyo uban ang mga kasakit sa pagpanganak. Kay siya usa ra sa dihang akong gitawag siya, ug akong gipanalanginan siya ug gipadaghan siya.” (Isaias 51:1b, 2) Ang “bato” nga gikan niana gisapsap ang mga Hudiyo mao si Abraham, usa ka tawo sa kasaysayan nga gipasigarbo pag-ayo sa nasod sa Israel. (Mateo 3:9; Juan 8:33, 39) Siya mao ang katigulangan, ang tawhanong tinubdan sa nasod. Ang “buho sa gahong” mao si Sara, nga gikan sa iyang tagoangkan migula ang katigulangan sa Israel nga si Isaac.

⁴ Si Abraham ug Sara maoy lapas na sa ilang edad sa pagpanganak ug walay anak. Bisan pa niana, nagsaad si Jehova nga panalanginan si Abraham ug ‘padaghanon siya.’ (Genesis 17:1-6, 15-17) Pinaagi sa pagpasig-uli sa Diyos sa ilang mga katakos sa pagpanganak, si Abraham ug Sara nanganak ug usa ka anak sa ilang tigulang nga edad, ug gikan kaniya mitungha ang nasod nga may pakigsaad sa Diyos. Busa si Jehova naghimo sa maong usa ka  tawo nga amahan sa usa ka dakong nasod kansang gidaghanon misangpot nga di-maihap ingon sa mga bituon sa kalangitan. (Genesis 15:5; Buhat 7:5) Busa kon si Jehova nakahimo sa pagkuha kang Abraham gikan sa usa ka layong yuta ug gihimo siyang usa ka gamhanang nasod, siya makatuman gayod sa iyang saad nga ang matinumanong nahibilin pagawson gikan sa pagkaulipon sa Babilonya, ipasig-uli sila ngadto sa ilang yutang-natawhan, ug sa makausa pa pormahon sila nga usa ka dakong nasod. Natuman ang saad sa Diyos kang Abraham; matuman usab ang iyang saad ngadto sa binihag nga mga Hudiyo.

5. (a) Kinsay gihulagwayan ni Abraham ug ni Sara? Ipatin-aw. (b) Sa kataposang katumanan, kinsay nagsubay sa ilang kagikanan ngadto sa “bato”?

⁵ Ang simbolikong pagkubkob ug bato sa Isaias 51:1, 2 lagmit may dugang nga kapadapatan. Ang Deuteronomio 32:18 nagtawag kang Jehova ang “Bato” nga nahimong amahan sa Israel ug “ang Usa nga nagpahimugso [sa Israel] uban sa kasakit  sa pagpanganak.” Sa ulahing pamulong, ang samang Hebreohanong berbo gigamit sama sa makita sa Isaias 51:2 may kalabotan sa pagpanganak ni Sara kang Israel. Busa, si Abraham nagbarog nga usa ka matagnaong hulagway ni Jehova, ang Dakong Abraham. Ang asawa ni Abraham, si Sara, naghulagway pag-ayo sa unibersohanon nga langitnong organisasyon sa espiritung mga linalang nga iya ni Jehova, nga sa Balaang Kasulatan gihawasan ingon nga asawa o babaye sa Diyos. (Genesis 3:15; Pinadayag 12:1, 5) Sa kataposang katumanan niining mga pulonga sa tagna ni Isaias, ang nasod nga naggikan sa “bato” mao ang “Israel sa Diyos,” ang kongregasyon sa dinihogan-sa-espiritung mga Kristohanon, nga nagsugod sa Pentekostes 33 K.P. Sumala sa gihisgotan sa nangaging mga kapitulo niining basahona, kanang nasora nakasinatig Babilonyanhong pagkabihag sa 1918 apan napasig-uli sa 1919 ngadto sa kahimtang sa espirituwal nga kadagaya.—Galacia 3:26-29; 4:28; 6:16.

6. (a) Unsay anaa sa unahan alang sa yuta sa Juda, ug unsang pagpasig-uli ang iawhag? (b) Ang Isaias 51:3 nagpahinumdom kanato sa unsang modernong-adlawng pagpasig-uli?

⁶ Ang kahupayan ni Jehova alang sa Zion, o Jerusalem, naglakip dili lamang sa usa ka saad nga magpatunghag usa ka nasod nga daghag tawo. Mabasa nato: “Si Jehova tinong maghupay sa Zion. Siya sa tino maghupay sa tanan niyang nagun-ob nga mga dapit, ug iyang himoon ang iyang kamingawan nga sama sa Eden ug ang iyang desyertong kapatagan nga sama sa tanaman ni Jehova. Ang kasadya ug pagmaya mismo makaplagan diha kaniya, ang pagpasalamat ug ang awit sa pagdayeg.” (Isaias 51:3) Sulod sa 70 ka tuig nga pagkabiniyaan, ang yuta sa Juda mahibalik nga usa ka kamingawan, nga nalukop sa mga tunok, sa mga sampinit, ug sa ubang ihalas nga mga tanom. (Isaias 64:10; Jeremias 4:26; 9:10-12) Busa gawas nga ang Juda mapuy-an pag-usab ug mga tawo, ang pagpasig-uli maglakip gayod sa pagpasig-uli sa yuta, nga himoong tanaman nga sama sa Eden uban ang maayong-pagkatubig nga mabungahong mga uma ug namungingi-sa-bunga nga mga prutasan. Ang yuta daw nagsadya. Kon itandi sa biniyaang kahimtang niini panahon sa pagkadestiyero,  ang yuta mahimong samag-paraiso. Ang dinihogang nahibilin sa Israel sa Diyos misulod sa ingon nga paraiso sa espirituwal nga diwa niadtong 1919.—Isaias 11:6-9; 35:1-7.

Mga Katarongan sa Pagsalig Kang Jehova

7, 8. (a) Unsay kahulogan sa pag-awhag ni Jehova sa pagpamati kaniya? (b) Nganong hinungdanon nga ang Juda magpatalinghog kang Jehova?

⁷ Sa pag-awhag sa napasig-uling pagkamatinagdanon, si Jehova nag-ingon: “Pamati kamo kanako, Oh akong katawhan; ug kamong akong nasodnong pundok, paminaw kanako. Kay gikan kanako ang usa ka balaod mogula, ug ang akong hudisyal nga hukom akong papuy-on sama gayod sa usa ka kahayag nganha sa mga katawhan. Ang akong pagkamatarong haduol. Ang akong kaluwasan tinong mogula, ug ang akong mga bukton magahukom bisan sa mga katawhan. Kanako ang kapuloan magalaom, ug sa akong bukton sila magahulat.”—Isaias 51:4, 5.

⁸ Labaw pa kay sa pagpamati lamang sa iyang mensahe ang nalangkit diha sa pag-awhag ni Jehova sa pagpamati kaniya. Nagkahulogan kini sa pagpamati uban ang paghunahuna nga molihok pinasukad sa iyang napamatian. (Salmo 49:1; 78:1) Ang nasod kinahanglang moila nga si Jehova mao ang Tinubdan sa instruksiyon, hustisya, ug kaluwasan. Siya lamang ang Tinubdan sa espirituwal nga kalamdagan. (2 Corinto 4:6) Siya mao ang kataposang Maghuhukom sa katawhan. Ang mga balaod ug hudisyal nga mga desisyon nga naggikan ni Jehova maoy kahayag alang niadtong nagpagiya niana.—Salmo 43:3; 119:105; Proverbio 6:23.

9. Gawas pa sa katawhang may pakigsaad sa Diyos, kinsay makapahimulos sa mga buhat sa pagluwas ni Jehova?

⁹ Kining tanan angay nga matuod dili lamang may kalabotan sa katawhang may pakigsaad sa Diyos kondili may kalabotan usab sa mahiligon-sa-pagkamatarong nga mga tawo sa bisan diin, bisan sa kinalay-ang kapuloan sa kadagatan. Ang ilang pagsalig sa Diyos ug sa iyang katakos nga molihok alang sa iyang matinumanong mga alagad ug moluwas kanila dili mapakyas. Ang iyang  kusog, o gahom, nga gihawasan sa iyang bukton, maoy tino; dili kini kapugngan ni bisan kinsa. (Isaias 40:10; Lucas 1:51, 52) Susama karong adlawa, ang madasigong pagwali nga buluhaton sa nahibiling mga sakop sa Israel sa Diyos nag-agak sa minilyon, nga daghan diha sa hilit nga kapuloan sa dagat, sa pagdangop kang Jehova ug sa pagtuo kaniya.

10. (a) Unsang kamatuoran nga mapugos sa pagkahibalo si Haring Nabukodonosor? (b) Unsang “kalangitan” ug “yuta” ang pagalaglagon?

¹⁰ Dayon si Jehova naghisgot sa usa ka kamatuoran nga kinahanglang mahibaloan ni Haring Nabukodonosor sa Babilonya. Walay bisan unsa sa langit o sa yuta ang makapugong kang Jehova sa pagtuman sa iyang kabubut-on. (Daniel 4:34, 35) Mabasa nato: “Iyahat ang inyong mga mata sa kalangitan, ug lantawa ang yuta sa ubos. Kay ang mismong kalangitan magkabulagbulag ingong mga tipik sama gayod sa aso, ug sama sa usa ka besti ang yuta mismo madunot, ug ang mga molupyo niini mangamatay nga sama lamang sa tagnok. Apan kon bahin sa akong kaluwasan, kini maoy hangtod gayod sa panahong walay tino, ug ang akong pagkamatarong dili mapusgay.” (Isaias 51:6) Bisag supak sa polisa sa mga hari sa Babilonya ang pagpapauli sa mga binihag, ang pagluwas ni Jehova sa iyang katawhan dili mahimong pakyason. (Isaias 14:16, 17) Ang Babilonyanhong “kalangitan,” o nagamandong mga gahom, mabungkag diha sa kapildihan. Ang Babilonyanhong “yuta,” ang mga ginsakpan nianang nagamandong mga gahom, inanayng pagalaglagon. Oo, bisan ang kinadak-ang gahom niadtong panahona dili makabarog  batok sa kusog ni Jehova o makapugong sa iyang mga buhat sa pagluwas.

11. Nganong ang bug-os nga katumanan sa tagna nga ang Babilonyanhong “mga langit” ug “yuta” pagalaglagon makapadasig sa mga Kristohanon karon?

¹¹ Pagkamakapadasig sa mga Kristohanon karong adlawa ang pagkahibalo nga kining matagnaong mga pulong natuman sa bug-os! Ngano man? Tungod kay gigamit ni apostol Pedro ang susamang mga pamulong mahitungod sa umaabot pa nga panghitabo. Siya naghisgot bahin sa tulin-nagsingabot nga adlaw ni Jehova, “nga pinaagi niini ang mga langit nga nagadilaab mangaugdaw ug ang mga elemento tungod sa hilabihang kainit mangatunaw!” Unya siya miingon: “Adunay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, ug niini magpuyo ang pagkamatarong.” (2 Pedro 3:12, 13; Isaias 34:4; Pinadayag 6:12-14) Bisag ang gamhanang mga nasod ug ang ilang mapahitas-ong samag-bituon nga mga magmamando tingali magmasuklanon kang Jehova, sa iyang gitakdang panahon sila pagalaglagon—nga madugmok ingon ka sayon sa usa lang ka tagnok. (Salmo 2:1-9) Ang matarong lamang nga kagamhanan sa Diyos maoy magamando sa walay kataposan, ibabaw sa usa ka matarong nga tawhanong katilingban.—Daniel 2:44; Pinadayag 21:1-4.

12. Nganong ang mga alagad sa Diyos dili angayng mahadlok sa dihang sila pakaulawan sa tawhanong mga kaaway?

¹² Sa pagsulti ngadto sa ‘mga tawong nagapangagpas sa pagkamatarong,’ si Jehova karon nag-ingon: “Pamati kanako, kamo nga mga nakailag pagkamatarong, ang katawhan kansang kasingkasing anaa ang akong balaod. Ayaw kahadlok sa pakaulaw sa mga may-kamatayong tawo, ug ayaw kalisang tungod lamang sa ilang mapasipalahong mga pulong. Kay ang tangkob magakutkot kanila nga ingon sa usa ka besti, ug ang tangkob sa besti magakutkot kanila nga ingon sa balhibo sa karnero. Apan kon bahin sa akong pagkamatarong, kini mapamatud-ang hangtod gayod sa panahong walay tino, ug ang akong kaluwasan  hangtod sa dili maihap nga mga kaliwatan.” (Isaias 51:7, 8) Kadtong nagasalig kang Jehova pakaulawan ug tamayon tungod sa ilang maisogong baroganan, apan dili kini kahadlokan. Ang mga matamayon maoy mga may-kamatayon lamang nga ‘pagakutkoton,’ sama ra nga ang usa ka tangkob mokutkot sa besti nga binuhat sa balhibo sa karnero. a Sama sa matinumanong mga Hudiyo sa kakaraanan, ang matuod nga mga Kristohanon karong adlawa walay katarongan nga mahadlok kang bisan kinsa nga mosupak kanila. Si Jehova, ang walay-kataposang Diyos, mao ang ilang manluluwas. (Salmo 37:1, 2) Ang pakaulaw gikan sa mga kaaway sa Diyos magsilbing ebidensiya nga ang katawhan ni Jehova nakabaton sa iyang espiritu.—Mateo 5:11, 12; 10:24-31.

13, 14. Unsay gihulagwayan sa mga pamulong nga “Rahab” ug “dakong linalang sa dagat,” ug sa unsang paagi kini ‘nadugmok’ ug ‘giduslak’?

¹³ Samag nag-awhag kang Jehova nga molihok na alang sa Iyang katawhang nabihag, si Isaias nag-ingon: “Pagmata, pagmata, isul-ob ang kusog, Oh bukton ni Jehova! Pagmata ingon niadtong sa kanhing mga adlaw, ingon niadtong panahon sa mga kaliwatan nga dugay nang milabay. Dili ba ikaw mao ang nagdugmok kang Rahab, nga nagduslak sa dakong linalang sa dagat? Dili ba ikaw mao ang nagpamala sa dagat, sa mga tubig sa dakong kahiladman? Ang usa nga naghimo sa mga kahiladman sa dagat nga usa ka dalan aron katabokan sa mga linukat?”—Isaias 51:9, 10.

¹⁴ Ang mga pananglitan sa kasaysayan nga gihisgotan ni Isaias maayong pagkapili. Ang matag Israelinhon nahibalo bahin sa pagkagawas sa nasod gikan sa Ehipto ug pagtadlas sa Pulang Dagat. (Exodo 12:24-27; 14:26-31) Ang mga pamulong nga “Rahab” ug ang “dakong linalang sa dagat” nagtumong sa Ehipto ubos sa iyang Paraon nga misupak sa Exodo o Paggula sa Israel gikan sa Ehipto. (Salmo 74:13; 87:4; Isaias 30:7) Kay ang ulohan niini didto sa Bokana sa Nilo ug ang taas nga lawas niini mikabat ug ginatos  ka kilometro abot sa tabunok nga Walog sa Nilo, ang karaang Ehipto kaamgid sa dako kaayong halas. (Ezequiel 29:3) Apan ang maong dako kaayong linalang giputolputol sa dihang gibubo ni Jehova ang Napulo ka Hampak niana. Kadto giduslak, gisamaran nga grabe, ug naluya sa dihang ang kasundalohan niini nalaglag sa katubigan sa Pulang Dagat. Oo, gipakita ni Jehova ang gahom sa iyang bukton diha sa iyang mga pakiglabot sa Ehipto. Menos ba unya ang iyang kaandam nga makig-away dapig sa iyang katawhang nadestiyero sa Babilonya?

15. (a) Kanus-a ug sa unsang paagi mokalagiw ang kaguol ug pagpanghupaw sa Zion? (b) Kanus-a mokalagiw ang kaguol ug pagpanghupaw alang sa Israel sa Diyos sa modernong mga panahon?

¹⁵ Sa paglantaw sa unahan sa pagkagawas sa Israel gikan sa Babilonya, ang tagna nagpadayon: “Unya ang mga tinubos ni Jehova mobalik ug moadto gayod sa Zion uban ang hugyaw sa kalipay, ug ang pagmaya hangtod sa panahong walay tino mabutang sa ilang ulo. Sila makabaton sa kasadya ug pagmaya. Ang kaguol ug ang pagpanghupaw tinong mokalagiw.” (Isaias 51:11) Bisan unsa tingali ka masulub-on ang ilang kahimtang didto sa Babilonya, kadtong magtinguha sa pagkamatarong ni Jehova adunay kahibulongang mga palaaboton. Ang panahon moabot sa dihang ang kaguol ug pagpanghupaw wala na. Ang hugyaw sa kalipay, pagmaya, kasadya—kini madunggan gikan sa mga ngabil sa mga tinubos, o mga linukat. Sa modernong katumanan nianang matagnaong mga pulong, ang Israel sa Diyos gibuhian gikan sa pagkabinihag sa Babilonya sa 1919. Sila nahibalik sa ilang espirituwal nga kahimtang uban ang dakong pagmaya—pagmaya nga nagpadayon hangtod niining adlawa.

16. Unsang bili ang ibayad aron matubos ang mga Hudiyo?

¹⁶ Unsa unya ang bili sa pagtubos sa mga Hudiyo? Ang tagna ni Isaias nagpadayag nga si Jehova maghatag sa “Ehipto ingong lukat alang kanimo, ang Etiopia ug ang Seba puli kanimo.” (Isaias 43:1-4) Kini mahitabo sa ulahi. Human sa pagpukan sa Babilonya ug pagbuhi sa Hudiyong mga binihag, ang Imperyo sa Persia magpukan sa Ehipto, Etiopia, ug Seba. Kana sila igahatag  nga kapuli sa mga kalag sa mga Israelinhon. Uyon kini sa prinsipyo nga gipahayag sa Proverbio 21:18: “Ang daotan maoy lukat alang sa matarong; ug ang nagmaluibon mopuli sa mga matul-id.”

Dugang nga Pagpasalig

17. Nganong dili angayng mahadlok ang mga Hudiyo sa kaaligutgot sa Babilonya?

¹⁷ Si Jehova sa dugang nagpasalig sa iyang katawhan: “Ako—ako mao ang Usa nga naghupay kaninyo. Kinsa ka man nga ikaw mahadlok sa usa ka may-kamatayong tawo nga mamatay ra, ug sa usa ka anak sa katawhan nga pagahimoon nga lunhawng balili lamang? Ug nga imong kalimtan si Jehova nga imong Magbubuhat, ang Usa nga nagbuklad sa mga langit ug nagpahaluna sa patukoranan sa yuta, mao nga ikaw kanunayng gikuyawan sa tibuok adlaw gumikan sa kaaligutgot sa usa nga nagalikos kanimo, nga daw bug-os siyang andam sa paglaglag kanimo? Ug asa na ang kaaligutgot sa usa nga nagalikos kanimo?” (Isaias 51:12, 13) Ang katuigan sa pagkadestiyero anaa pa sa unahan. Bisan pa niana, walay katarongan nga mahadlok sa kaaligutgot sa Babilonya. Bisan pag ang maong nasod, ang ikatulong gahom sa kalibotan sa talaan sa Bibliya, magbihag sa katawhan sa Diyos ug magtinguha nga ‘likosan sila,’ o babagan ang ilang dalan sa kaikyasan, ang matinumanong mga Hudiyo nahibalo nga si Jehova nagtagna sa pagkapukan sa Babilonya diha sa kamot ni Ciro. (Isaias 44:8, 24-28) Kasukwahi sa Maglalalang—nga walay-kataposang Diyos, si Jehova—ang mga molupyo sa Babilonya mahanaw sama sa balili nga malawos tungod sa naglagiting nga mga silaw sa adlaw sa ting-init. Nan asa man unya ang ilang mga bahad ug kaaligutgot? Pagkadili-maalamon nga mahadlok sa tawo ug malimot kang Jehova, ang usa nga nagbuhat sa langit ug yuta!

18. Bisan pag ang iyang katawhan mahimong mga binilanggo sulod sa usa ka panahon, unsang mga pasalig ang gihatag ni Jehova kanila?

¹⁸ Bisan pag ang katawhan ni Jehova mabihag sa makadiyot nga panahon, nga “nagyukong kinadenahan,” ingnon ta, ang pagbuhi  kanila mahimong kalit. Sila dili puohon sa Babilonya o mamatay sa gutom ingong mga binilanggo—nga himoong way-kinabuhi diha sa Sheol, ang gahong. (Salmo 30:3; 88:3-5) Si Jehova nagpasalig kanila: “Ang usa nga nagyukong kinadenahan tinong buhian sa madali, aron siya dili mamatay sa gahong ug aron dili makulang ang iyang tinapay.”—Isaias 51:14.

19. Nganong ang matinumanong mga Hudiyo makasalig sa bug-os sa mga pulong ni Jehova?

¹⁹ Nga naghupay gihapon sa Zion, si Jehova nagpadayon: “Apan ako, si Jehova, mao ang imong Diyos, ang Usa nga nag-ukay sa dagat aron ang iyang mga balod modaguok. Si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. Ug akong ibutang ang akong mga pulong sa imong baba, ug sa landong sa akong kamot ikaw ako gayong tabonan, aron ikapahimutang ang kalangitan ug ikapahaluna ang patukoranan sa yuta ug moingon sa Zion, ‘Ikaw akong katawhan.’” (Isaias 51:15, 16) Ang Bibliya nagbalikbalik paghisgot sa katakos sa Diyos nga ang iyang gahom ipaabot ibabaw sa dagat ug kontrolahon kini. (Job 26:12; Salmo 89:9; Jeremias 31:35) Siya may bug-os nga gahom ibabaw sa mga puwersa sa kinaiyahan, sama sa iyang gipasundayag sa dihang giluwas niya ang iyang katawhan gikan sa Ehipto. Kinsa ang ikatandi, bisan sa kinagamyang paagi, kang “Jehova sa mga panon”?—Salmo 24:10.

20. Unsang “mga langit” ug “yuta” ang molungtad sa dihang ipasig-uli ni Jehova ang Zion, ug unsang makapahupayng mga pulong ang iyang ipahayag?

²⁰ Ang mga Hudiyo nagpabiling katawhang may pakigsaad sa Diyos, ug si Jehova nagpasalig kanila nga mobalik sila ngadto sa ilang yutang-natawhan, aron magkinabuhi na usab sila ubos sa iyang Balaod. Didto ilang tukoron pag-usab ang Jerusalem ug ang templo ug ipadayon pagtuman ang ilang mga responsabilidad ubos sa pakigsaad nga iyang gihimo uban kanila pinaagi ni Moises. Sa dihang ang yuta mapuy-an na usab sa nahibalik nga mga Israelinhon ug sa ilang binuhing mga hayop, ang “usa ka bag-ong yuta” molungtad. Ibabaw niana ipahimutang ang “bag-ong  mga langit,” ang usa ka bag-ong kahikayan sa kagamhanan. (Isaias 65:17-19; Hageo 1:1, 14) Si Jehova magaingon na usab sa Zion: “Ikaw akong katawhan.”

Usa ka Awhag sa Paglihok

21. Unsang awhag sa paglihok ang gipahayag ni Jehova?

²¹ Kay napasaligan na ang Zion, gipahayag ni Jehova ang awhag sa paglihok. Sa paghisgot nga samag siya midangat sa kataposan sa iyang mga pag-antos, siya nag-ingon: “Pagmata, pagmata, bangon, Oh Jerusalem, ikaw nga nakainom diha sa kamot ni Jehova sa iyang kopa sa kaaligutgot. Ang tagayan, ang kopa nga makapasarasay, imong giimnan, imong gititian.” (Isaias 51:17) Oo, ang Jerusalem kinahanglang mobangon gikan sa iyang daotang kahimtang ug mahibalik sa iyang kanhing posisyon ug kahimayaan. Ang panahon moabot sa dihang iyang titian ang simbolikong kopa sa balaang panimalos. Wala nay kasuko sa Diyos nga mahibilin alang kaniya.

22, 23. Unsay masinati sa Jerusalem sa dihang siya magainom sa kopa sa kasuko ni Jehova?

²² Bisan pa niana, samtang gisilotan ang Jerusalem, walay mausa  sa iyang mga molupyo, nga iyang “mga anak,” ang makapugong sa nagakahitabo. (Isaias 43:5-7; Jeremias 3:14) Ang tagna nag-ingon: “Walay usa sa tanang anak nga iyang gipanganak ang nag-agak kaniya, ug walay usa sa tanang anak nga iyang gipadako ang migunit sa iyang kamot.” (Isaias 51:18) Labihan ang iyang antoson diha sa mga kamot sa mga Babilonyanhon! “Kanang duha ka butang midangat kanimo. Kinsay moduyog sa imong kasubo? Pagpangagaw ug pagkahugno, ug gutom ug espada! Kinsay mohupay kanimo? Ang imong mga anak gipanguyapan. Sila naghigda diha sa ulohan sa tanang kadalanan sama sa ihalas nga karnero diha sa pukot, sama niadtong napuno sa kaaligutgot ni Jehova, sa pagbadlong sa imong Diyos.”—Isaias 51:19, 20.

²³ Makaluluoy nga Jerusalem! Iyang antoson ang “pagpangagaw ug pagkahugno” ingon man ang “gutom ug espada.” Kay dili na makaagak kaniya ug makahimo niyang buhi ug malig-on, ang iyang “mga anak” mag-urong na lang nga way-mahimo, maluyahon, walay igong kusog aron sa pag-abog sa Babilonyanhong mga manunulong. Dayag, diha sa ulohan, o eskina, sa kadalanan, sila mohigda nga gikuyapan, naluya, ug gikapoy.  (Lamentaciones 2:19; 4:1, 2) Sila nakainom na sa kopa sa kaaligutgot sa Diyos ug mahimong walay-kusog sama sa mga hayop nga nasikop sa pukot.

24, 25. (a) Unsay dili na masubli alang sa Jerusalem? (b) Human sa Jerusalem, kinsay sunod nga paimnon sa kopa sa kasuko ni Jehova?

²⁴ Apan kining makapasubong kahimtang may kataposan. Si Isaias mahupayong nag-ingon: “Busa pamati niini, palihog, Oh babayeng sinakit ug hubog, apan dili sa bino. Mao kini ang giingon sa imong Ginoo, si Jehova nga imong Diyos, nga nagpakigsangka alang sa iyang katawhan: ‘Tan-awa! Akong kuhaon gikan sa imong kamot ang kopa nga makapasarasay. Ang tagayan, ang akong kopa sa kaaligutgot—dili ka na gayod mosubli sa pag-inom niini. Ug akong ibutang kini diha sa kamot sa mga nagpalagot kanimo, nga miingon sa imong kalag, “Yuko aron kami makatabok,” sa ingon imong gihimo ang imong bukobuko nga sama gayod sa yuta, ug sama sa dalan alang niadtong nagtabok.’” (Isaias 51:21-23) Human sa pagdisiplina sa Jerusalem, si Jehova andam nang molihok nga maluluy-on ug magpakitag mapasayloong espiritu kaniya.

²⁵ Ipahilayo na ni Jehova ang iyang kasuko gikan sa Jerusalem ug ipunting kini sa Babilonya. Ang Babilonya naglumpag sa Jerusalem ug nagpakaulaw kaniya. (Salmo 137:7-9) Apan ang Jerusalem dili kinahanglang moinom gikan sa maong kopa pag-usab diha sa mga kamot sa Babilonya o sa iyang mga kombuya. Hinunoa, ang kopa pagakuhaon gikan sa kamot sa Jerusalem ug ihatag ngadto niadtong nagkalipay sa iyang kaulawan. (Lamentaciones 4:21, 22) Ang Babilonya mapukan, nga hubog kaayo. (Jeremias 51:6-8) Kasamtangan, ang Zion mobangon! Pagkatalagsaon nga pagbalit-ad! Sa pagkatinuod, ang Zion mahupayan tungod sa maong palaaboton. Ug ang mga alagad ni Jehova makasalig nga ang iyang ngalan mabalaan tungod sa iyang mga buhat sa pagluwas.

[Footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 167]

Si Jehova, ang Dakong Abraham, mao ang “bato” nga gikan niana “gisapsap” ang iyang katawhan

[Hulagway sa panid 170]

Ang mga kaaway sa katawhan sa Diyos mahanaw, sama sa usa ka besti nga gikutkot sa mga tangkob

[Hulagway sa panid 176, 177]

Si Jehova nagpakita sa iyang gahom sa pagkontrolar sa mga elemento

 [Hulagway sa panid 178]

Ang kopa nga giimnan sa Jerusalem igahatag ngadto sa Babilonya ug sa iyang mga kombuya