Kapitulo Katorse

Si Jehova Nagbayaw sa Iyang Mesiyanikong Alagad

Isaias 52:13–53:12

1, 2. (a) Iilustrar ang kahimtang nga giatubang sa daghang Hudiyo sa sayong bahin sa unang siglo K.P. (b) Unsang tagana ang gihimo ni Jehova sa pagtabang sa matinuohong mga Hudiyo sa pag-ila sa Mesiyas?

 HANDURAWA nga makigtagbo ka sa usa ka importanteng tawo nga taas ug ranggo. Ang oras ug dapit sa inyong panagtagbo gitakda na. Apan adunay suliran: Ikaw wala makaila sa iyang dagway, ug siya magmabinantayon sa pagbiyahe, nga walay pasunding. Unsaon nimo pag-ila kaniya? Makatabang kon ikaw adunay detalyado nga kahubitan kaniya.

² Sa sayong bahin sa unang siglo K.P., ang daghang Hudiyo nag-atubang sa sama niini nga kahimtang. Sila nagpaabot sa Mesiyas—ang labing importanteng tawo nga nabuhi sukad. (Daniel 9:24-27; Lucas 3:15) Apan sa unsang paagi mailhan siya sa matinuohong mga Hudiyo? Si Jehova, pinaagi sa Hebreohanong mga manalagna, detalyadong nagbatbat sa mga panghitabo may labot sa Mesiyas nga tungod niana ang mga tawo sa way-sipyat makaila kaniya.

3. Unsang kabatbatan sa Mesiyas ang gihatag sa Isaias 52:13–53:12?

³ Sa mga tagna mahitungod sa Mesiyas diha sa Hebreohanong Kasulatan, tingali walay mohatag sa mas tin-awng hulagway kay nianang nahitala sa Isaias 52:13–53:12. Nga abanteg kapin sa 700 ka tuig, si Isaias nagbatbat, dili sa pisikal nga dagway sa Mesiyas, kondili sa mas hinungdanong mga detalye—ang katuyoan ug paagi sa iyang pag-antos ug tinong mga kasayoran bahin sa iyang pagkamatay, paglubong, ug pagkabayaw. Ang paghisgot niining tagnaa ug sa katumanan niini makalipay sa atong mga kasingkasing ug maglig-on sa atong pagtuo.

 “Akong Alagad”—Kinsa Siya?

4. Unsang mga hunahuna bahin sa ilhanan sa “alagad” ang gihatag sa pipila ka Hudiyong mga eskolar, apan nganong kini sila wala mahiuyon sa tagna ni Isaias?

⁴ Si Isaias bag-o pang naghisgot mahitungod sa paggula sa mga Hudiyo gikan sa pagkadestiyero sa Babilonya. Nga karon nagtan-aw sa labi pang dakong hitabo sa unahan, iyang gitala ang mga pulong ni Jehova: “Tan-awa! Ang akong alagad molihok uban ang hait nga salabotan. Siya mahimutang sa hataas nga katungdanan ug tinong igatuboy ug igabayaw pag-ayo.” (Isaias 52:13) Kinsa ba gayod ang maong “alagad”? Latas sa kasiglohan, ang Hudiyong mga eskolar mihatag sa nagkadaiyang mga hunahuna. Gituohan sa pipila nga siya naghawas sa tibuok nasod sa Israel sa pagkadestiyero niini sa Babilonya. Apan ang maong katin-awan dili mahiuyon sa tagna. Ang Alagad sa Diyos kinabubut-ong nag-antos. Bisan pag walay sala, siya nag-antos alang sa mga sala sa uban. Dili kini ikasulti mahitungod sa Hudiyohanong nasod, nga nadestiyero tungod sa makasasalang mga dalan niini. (2 Hari 21:11-15; Jeremias 25:8-11) Gituohan sa uban nga ang Alagad naghawas sa nagpakamatarong-sa-kaugalingon nga hamiling matang sa Israel ug sila nag-antos tungod sa makasasalang mga Israelinhon. Bisan pa niana, sa mga panahon sa kasakitan sa Israel, walay tino nga pundok nga nag-antos tungod sa laing pundok.

5. (a) Unsang pagpadapat ang gihimo sa pipila ka Hudiyong mga eskolar sa tagna ni Isaias? (Tan-awa ang potnot.) (b) Unsang tin-awng pag-ila sa Alagad ang gihatag sa basahong Mga Buhat sa Bibliya?

⁵ Sa wala pa motungha ang Kristiyanidad ug sa usa ka sukod sulod sa unang mga siglo sa Komong Panahon, ang pipila ka Hudiyong mga eskolar nagpadapat niining tagnaa ngadto sa Mesiyas. Nga kini mao ang hustong pagpadapat makita diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan. Ang basahong Mga Buhat nagtaho nga sa dihang ang Etiopianhong eunuko miingon nga wala siya makaila kon kinsa ang Alagad sa tagna ni Isaias, si Felipe ‘mipahayag kaniya sa maayong balita bahin kang Jesus.’ (Buhat 8:26-40; Isaias 53:7, 8) Ang ubang basahon sa Bibliya samang  nagpaila nga si Jesu-Kristo mao ang Mesiyanikong Alagad sa tagna ni Isaias. a Samtang hisgotan nato kining tagnaa, masabtan nato ang dili-ikalimod nga mga panagsama tali sa usa nga gitawag ni Jehova nga “akong alagad” ug kang Jesus nga taga-Nasaret.

6. Sa unsang paagi ang tagna ni Isaias nagpaila nga ang Mesiyas malamposong magatuman sa balaang kabubut-on?

⁶ Ang tagna nagsugod pinaagi sa pagbatbat sa kalamposan nga mosangpot sa kaulahian sa Mesiyas sa pagtuman sa balaang kabubut-on. Ang pulong “alagad” nagpasabot nga siya magpailalom sa kabubut-on sa Diyos, sama sa himoon sa usa ka alagad ngadto sa iyang agalon. Sa pagbuhat niana, siya “molihok uban ang hait nga salabotan.” Ang hait nga salabotan mao ang katakos sa pag-ila sa usa ka kahimtang. Ang paglihok uban ang hait nga salabotan maoy paglihok nga maalamon. Mahitungod sa Hebreohanong berbo nga gigamit dinhi, usa ka reperensiyang basahon nag-ingon: “Anaa sa kinauyokan niini ang ideya sa may-salabotan ug maalamong pakiglabot. Siya nga makiglabot sa maalamong paagi makabaton ug kalamposan.” Nga ang Mesiyas magmalamposon gayod masabtan sa pagkaaging ang tagna nag-ingon nga siya “igatuboy ug igabayaw pag-ayo.”

7. Sa unsang paagi si Jesu-Kristo ‘milihok uban ang hait nga salabotan,’ ug sa unsang paagi siya ‘gituboy ug gibayaw pag-ayo’?

⁷ Si Jesus tinuod nga ‘milihok uban ang hait nga salabotan,’ nga nagpakitag pagsabot sa mga tagna sa Bibliya nga napadapat kaniya ug giniyahan niana aron sa pagbuhat sa kabubut-on sa iyang Amahan. (Juan 17:4; 19:30) Unsay resulta? Human sa pagkabanhaw ug pagkayab ni Jesus ngadto sa langit, “ang Diyos nagbayaw kaniya ngadto sa usa ka labaw nga katungdanan ug  malulotong naghatag kaniya sa ngalan nga labaw sa tanang uban pa nga ngalan.” (Filipos 2:9; Buhat 2:34-36) Unya, sa 1914 ang hinimayang Jesus dugang pa nga gibayaw. Si Jehova nagbayaw kaniya ngadto sa trono sa Mesiyanikong Gingharian. (Pinadayag 12:1-5) Oo, siya ‘gituboy ug gibayaw pag-ayo.’

“Nagtutok Kaniya sa Kahibulong”

8, 9. Inig-abot sa binayaw nga Jesus aron ipahamtang ang paghukom, unsay reaksiyon unya sa yutan-ong mga magmamando, ug ngano?

⁸ Unsay reaksiyon sa mga nasod ug sa ilang mga magmamando sa binayaw nga Mesiyas? Kon laktawan nato sa daklit ang komentong gisukip sa ikaduhang bahin sa bersikulo 14, ang tagna mabasa: “Sa sukod nga daghan ang nagtutok kaniya sa kahibulong . . . siya usab makapakugang sa daghang kanasoran. Tungod kaniya ang mga hari magtak-om sa ilang baba, tungod kay ilang makita mismo ang wala ikasugilon kanila, ug sila magaliso sa ilang pagtagad ngadto sa wala nila madunggi.” (Isaias 52:14a, 15) Pinaagi niining mga pulonga gibatbat ni Isaias, dili ang unang dagway sa Mesiyas, kondili ang iyang kataposang pakigharong sa mga magmamando sa yuta.

⁹ Inig-abot sa binayaw nga Jesus aron ipahamtang ang paghukom niining dili-diyosnong sistema sa mga butang, ang mga magmamando sa yuta ‘motutok kaniya sa kahibulong.’ Tinuod, ang tawhanong mga magmamando dili literal nga makakita sa hinimayang Jesus. Apan sila makakita sa dayag nga mga ebidensiya sa iyang gahom ingon nga langitnong Mag-aaway dapig ni Jehova. (Mateo 24:30) Mapugos sila sa pagliso sa ilang pagtagad sa butang nga wala nila madunggi nga gisugilon sa relihiyosong mga pangulo—nga si Jesus mao ang Tigpatuman sa mga paghukom sa Diyos! Ang binayaw nga Alagad nga ilang mahibalag molihok sa paagi nga wala nila dahoma.

10, 11. Sa unsang paagi ikaingon nga gidaot ang dagway ni Jesus sa unang siglo, ug sa unsang paagi gihimo kini karong adlawa?

¹⁰ Sumala sa komentong gisukip sa bersikulo 14, si Isaias nag-ingon: “Kadako ang pagkadaot kon bahin sa iyang panagway  nga labi pa kay nianang ni bisan kinsang tawo ug kon bahin sa iyang kaambongan nga labi pa kay nianang sa mga anak sa katawhan.” (Isaias 52:14b) May daot ba ang pisikal nga dagway ni Jesus? Wala. Bisan pag ang Bibliya wala mohatag ug mga detalye bahin sa hitsura ni Jesus, ang hingpit nga Anak sa Diyos walay duhaduha nga may ambongang panagway ug pamarog. Sa tinuoray, ang mga pulong ni Isaias nagtumong sa kaulawan nga nasinati ni Jesus. Maisogon niyang giyagyag ang relihiyosong mga pangulo sa iyang adlaw ingon nga mga salingkapaw, mga bakakon, ug mga mamumuno; ug sila mibalos pinaagi sa pagbiaybiay kaniya. (1 Pedro 2:22, 23) Ilang giakusar siya nga malapason sa balaod, mapasipalahon, limbongan, usa ka mag-aalsa batok sa Roma. Busa, kining bakakong mga magsusumbong nagbatbat sa nadaot pag-ayo nga hulagway ni Jesus.

¹¹ Karong adlawa ang pagdaot kang Jesus nagpadayon. Ang kadaghanang tawo naghunahuna kang Jesus ingon nga masuso diha sa pasungan o tawong nakaagom ug kaparotan nga gilansang sa krus, uban ang nagkulismaot nga nawong nga nagping-it sa kasakit ubos sa tunok nga purongpurong. Ang klero sa Kakristiyanohan nagdasig nianang mga ideyaha. Napakyas sila sa pagpadayag kang Jesus isip ang gamhanang langitnong Hari nga kaniya ang mga nasod may tulubagon. Inig-atubang sa tawhanong mga magmamando sa binayawng Jesus sa dili na madugay, sila moatubang gayod sa usa ka Mesiyas nga adunay ‘tanang awtoridad sa langit ug sa yuta’!—Mateo 28:18.

Kinsa ang Magbutang ug Pagtuo Niining Maayong Balita?

12. Unsang makaiikag nga mga pangutana ang gipatungha sa mga pulong sa Isaias 53:1?

¹² Human sa pagbatbat sa katingalahang kausaban sa Mesiyas—gikan sa ‘nadaot’ ngadto sa ‘binayaw pag-ayo’—si Isaias nangutana: “Kinsa ang nagbutang ug pagtuo sa butang nga among nadungog? Ug kon bahin sa bukton ni Jehova, kang kinsa kini gipadayag?” (Isaias 53:1) Ang maong mga pulong ni Isaias nagpatunghag makaiikag nga mga pangutana: Kining tagnaa  matuman ba? Ang “bukton ni Jehova,” nga naghawas sa iyang katakos sa paggamit ug gahom, magpadayag ba sa kaugalingon ug magpatuman niining mga pulonga?

13. Giunsa pagpakita ni Pablo nga ang tagna ni Isaias natuman diha kang Jesus, ug unsay sanong niadto?

¹³ Ang tubag sa walay duhaduha maoy oo! Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Roma, si Pablo nagkutlo sa mga pulong ni Isaias aron ipakita nga ang tagnang nadungog ug nasulat ni Isaias natuman diha kang Jesus. Ang paghimaya kang Jesus human sa iyang mga pag-antos sa yuta maoy maayong balita. “Bisan pa niana,” matod ni Pablo nga nagtumong sa dili-matinuohong mga Hudiyo, “dili tanan kanila misunod sa maayong balita. Kay si Isaias nag-ingon: ‘Jehova, kinsay nagbutang ug pagtuo sa butang nga nadunggan gikan kanamo?’ Busa ang pagtuo mosunod sa butang nga nadungog. Sa baylo ang butang nga nadungog maoy pinaagi sa pulong mahitungod kang Kristo.” (Roma 10:16, 17) Makapasubo, hinunoa, pipila ra sa panahon ni Pablo ang nagbutang ug pagtuo sa maayong balita mahitungod sa Alagad sa Diyos. Ngano?

14, 15. Unsa ang kahimtang sa Mesiyas sa pagsulod sa yutan-ong nataran?

¹⁴ Ang tagna dayon misaysay ngadto sa mga Israelinhon sa mga katarongan sa mga pangutana nga nasulat sa bersikulo 1, ug sa pagbuhat niana, nagpatin-aw kon nganong daghan ang dili motuo sa Mesiyas: “Siya moturok sama sa usa ka gamayng sanga atubangan sa [usa ka maniniid], ug sama sa usa ka gamot gikan sa walay-tubig nga yuta. Wala siyay kaambong, ni bisan unsang kahalangdon; ug sa dihang makita nato siya, wala diha ang dagway aron siya atong pagatinguhaon.” (Isaias 53:2) Makita nato dinhi ang kahimtang sa Mesiyas sa pagsulod sa yutan-ong nataran. Kinahanglang timawa ang iyang sinugdanan, ug alang sa mga maniniid siya daw dili magmalamposon. Dugang pa, kinahanglang siya mahisama sa usa lamang ka gamayng sanga, usa ka linghod nga turok, nga motubo sa punoan o sanga sa kahoy. Siya usab kinahanglang mahisama sa nagdepende-sa-tubig nga gamot diha sa uga, way-mapaabot nga yuta. Ug siya dili gayod moabot uban ang harianong pasunding—walay harianon  nga mga besti ni naggilakgilak nga purongpurong. Sa kapulihay, ang iyang sinugdanan kinahanglang timawa ug yano.

¹⁵ Pagkamaayo kana nga kabatbatan sa timawang sinugdanan ni Jesus ingon nga tawo! Ang ulayng Hudiya nga si Maria nanganak kaniya sa pasungan sa usa ka gamayng lungsod nga nailhang Betlehem. b (Lucas 2:7; Juan 7:42) Kabos si Maria ug ang iyang bana nga si Jose. Mga 40 ka adlaw human sa pagkatawo ni Jesus, ilang gidala ang halad-sa-sala nga gitugot sa kahimtang sa usa ka kabos, “usa ka paris nga tukmo o duha ka piso nga salampati.” (Lucas 2:24; Levitico 12:6-8) Sa ngadtongadto, si Maria ug Jose mipuyo sa Nasaret, diin si Jesus nagtubo sa usa ka dakong pamilya, lagmit sa kasarangang pagkinabuhi.—Mateo 13:55, 56.

16. Sa unsang paagi matuod nga si Jesus wala makabaton ug “kaambong” o “kahalangdon”?

¹⁶ Mipatim-aw nga ingong usa ka tawo, ang mga gamot ni Jesus daw wala moturok sa hustong yuta. (Juan 1:46; 7:41, 52) Bisan pag siya usa ka hingpit nga tawo ug usa ka kaliwat ni Haring David, ang iyang timawang kahimtang sa pagkinabuhi wala maghatag kaniyag “kaambong” o “kahalangdon”—labing menos sa mga mata niadtong nagdahom nga ang Mesiyas moabot gikan sa mas makapahinganghang kagikan. Kay gisibahan sa Hudiyong relihiyosong mga pangulo, daghan ang naagak sa dili pagtagad ug pagtamay pa kaniya. Sa kataposan ang mga panon sa katawhan walay nakitang tilinguhaon diha sa hingpit nga Anak sa Diyos.—Mateo 27:11-26.

“Gitamay ug Gilikayan sa mga Tawo”

17. (a) Unsay gisugdan pagbatbat ni Isaias, ug nganong nagsulat siya nga samag kana natuman na? (b) Kinsa ang ‘nagtamay’ ug ‘naglikay’ kang Jesus, ug sa unsang paagi gihimo nila kana?

¹⁷ Si Isaias karon nagsugod sa pagbatbat nga detalyado kon sa unsang paagi isipon ug tagdon ang Mesiyas: “Siya gitamay ug gilikayan  sa mga tawo, usa ka tawo nga alang sa mga kasakit ug sa pagsinatig sakit. Ug dihay samag pagtago sa nawong sa usa gikan kanato. Siya gitamay, ug atong giisip siya ingong walay hinungdan.” (Isaias 53:3) Kay nakapaneguro nga ang iyang mga pulong matuman, si Isaias migamit ug porma sa berbong nagpahayag ug nangaging hitabo, nga samag kana natuman na. Tinuod bang si Jesus gitamay ug gilikayan sa mga tawo? Tinuod gayod! Ang nagpakamatarong-sa-kaugalingon nga relihiyosong mga pangulo ug ilang mga sumusunod nag-isip kaniya ingong ang labing talamayong tawo. Ilang ginganlan siya nga higala sa mga maniningil ug buhis ug sa mga bigaon. (Lucas 7:34, 37-39) Ilang giluwaan ang iyang nawong. Ilang gisuntok ug gitamay siya. Ilang gibiaybiay ug gibugalbugalan siya. (Mateo 26:67) Kay naimpluwensiyahan sa maong mga kaaway sa kamatuoran, ang “kaugalingong katawhan [ni Jesus] wala modawat kaniya.”—Juan 1:10, 11.

18. Sanglit si Jesus wala magmasakiton sukad, sa unsang paagi siya “usa ka tawo nga alang sa mga kasakit ug sa pagsinatig sakit”?

¹⁸ Isip usa ka tawong hingpit, si Jesus wala magmasakiton. Bisan pa niana, siya maoy “usa ka tawo nga alang sa mga kasakit ug sa pagsinatig sakit.” Ang maong mga kasakit ug mga sakit dili iyang kaugalingon. Gikan sa langit si Jesus mianhi sa usa ka masakitong kalibotan. Siya nagkinabuhi taliwala sa pag-antos ug kasakit, apan siya wala molikay niadtong masakiton, sa lawas o sa espirituwal. Sama sa usa ka mabinationg mananambal, siya nasinati pag-ayo sa pag-antos niadtong alirong kaniya. Dugang pa, siya nakaarang sa paghimo sa butang nga dili arang mahimo sa kasagarang tawhanong mananambal.—Lucas 5:27-32.

19. Kansang nawong ang ‘gitagoan,’ ug sa unsang paagi gipasundayag sa mga kaaway ni Jesus nga ilang ‘giisip siya nga way-pulos’?

¹⁹ Bisan pa niana, ang mga kaaway ni Jesus nag-isip nga siya mao ang masakiton ug wala mag-isip kaniya nga mauyonon. Ang iyang nawong ‘natago’ gikan sa panan-aw apan dili tungod kay gitagoan niya ang iyang nawong gikan sa uban. Sa paghubad sa Isaias 53:3, ang The New English Bible naggamit sa pamulong “usa ka butang nga gikan niana gilingiw sa mga tawo  ang ilang mga mata.” Ang mga magsusupak ni Jesus gingil-aran pag-ayo kaniya nga sila, sa pagkatinuod, milingiw gikan kaniya nga samag siya makaluod kaayong tan-awon. Giisip nila nga ang iyang bili sama lamang sa bili sa usa ka ulipon. (Exodo 21:32; Mateo 26:14-16) Sila may menos nga pagtahod alang kaniya kay sa mamumuno nga si Barabas. (Lucas 23:18-25) Unsa pay dugang nga mahimo nila aron ipasundayag ang ilang matamayong panghunahuna kang Jesus?

20. Ang mga pulong ni Isaias naghatag ug unsang kahupayan alang sa katawhan ni Jehova karong adlawa?

²⁰ Ang mga alagad ni Jehova karong adlawa makakuhag dakong kahupayan gikan sa mga pulong ni Isaias. Usahay, ang mga magsusupak tingali magtamay sa matinumanong mga magsisimba ni Jehova o mag-isip nga samag sila way-pulos. Bisan pa niana, sama sa kahimtang ni Jesus, ang hinungdanon gayod mao nga kon unsa kita ka bililhon kang Jehova nga Diyos. Kon buot sabton, bisan pag ang mga tawo ‘nag-isip nga way-bili si Jesus,’ kini tinong wala mag-usob sa iyang dakong bili sa panan-aw sa Diyos!

“Gidughang Tungod sa Atong Kalapasan”

21, 22. (a) Unsay gidala ug gipas-an sa Mesiyas alang sa uban? (b) Unsay pag-isip sa daghan bahin sa Mesiyas, ug misangko sa unsa ang iyang pag-antos?

²¹ Nganong ang Mesiyas kinahanglang mag-antos ug mamatay? Si Isaias nagsaysay: “Sa pagkatinuod ang atong mga sakit mao ang iyang gidala; ug kon bahin sa atong mga kasakit, iyang gipas-an kini sila. Apan kita nag-isip kaniya ingong hinampak, binunalan sa Diyos ug sinakit. Apan siya gidughang tungod sa atong kalapasan; siya gidugmok tungod sa atong mga kasaypanan. Ang pagkastigo nga alang sa atong kalinaw diha ibabaw niya, ug tungod sa iyang mga samad dihay pagpang-ayo alang kanato. Sama sa mga karnero kitang tanan nahisalaag; ang tagsatagsa kanato miliso sa iyang kaugalingong dalan;  ug gipahinabo ni Jehova nga ang sala natong tanan mahinagbo niya.”—Isaias 53:4-6.

²² Ang Mesiyas nagdala sa mga sakit sa uban ug nagpas-an sa ilang mga kasakit. Iyang gialsa ang ilang mga palas-anon, ingnon ta, gibutang kana sa iyang mga abaga mismo, ug gidala kana. Ug sanglit ang sakit ug kasakit maoy mga sangpotanan sa makasasalang kahimtang sa katawhan, ang Mesiyas nagdala sa mga sala sa uban. Daghan ang wala makasabot sa katarongan sa iyang pag-antos ug nagtuo nga siya gisilotan sa Diyos, nga naghampak kaniya sa usa ka dulumtanang sakit. c Ang pag-antos sa Mesiyas misangko nga siya gidughang, nadugmok, ug nasamdan—puwersadong mga pulong nga magpasabot sa mapintas ug masakit nga kamatayon. Apan ang iyang kamatayon adunay gahom sa pagtabon sa sala; kana motagana sa pasikaranan aron makaplagan kadtong mahisalaag sa kasaypanan ug kasal-anan, nga tabangan sila sa pagkaplag sa pakigdait uban sa Diyos.

23. Sa unsang paagi si Jesus nagpas-an sa pag-antos sa uban?

²³ Sa unsang paagi gipas-an ni Jesus ang pag-antos sa uban? Ang Ebanghelyo ni Mateo, nga nagkutlo sa Isaias 53:4, nag-ingon: “Ang mga tawo nagdala kaniyag daghang tawong gigamhan-sa-demonyo; ug gihinginlan niya ang mga espiritu pinaagi sa usa ka pulong, ug giayo niya ang tanang masakiton; aron matuman ang gisulti pinaagi ni Isaias nga manalagna, nga nag-ingon: ‘Gikuha niya ang atong mga sakit ug gipas-an ang atong mga balatian.’” (Mateo 8:16, 17) Pinaagi sa pag-ayo niadtong mianha kaniya nga may nagkadaiyang mga balatian, si Jesus, sa pagkamatuod, nangako sa pagpas-an sa ilang pag-antos. Ug ang maong mga pagpang-ayo nakagamit sa iyang kusog. (Lucas 8:43-48) Ang iyang katakos sa pag-ayo sa tanang matang sa balatian —lawasnon ug espirituwal—nagpamatuod nga siya gihatagag gahom sa paghinlo sa mga tawo gikan sa sala.—Mateo 9:2-8.

24. (a) Nganong mipatim-aw alang sa daghan nga si Jesus daw ‘gihampak’ sa Diyos? (b) Nganong si Jesus nag-antos ug namatay?

²⁴ Bisan pa niana, alang sa daghan si Jesus daw ‘gihampak’ sa Diyos. Ngani, siya nag-antos sa pagsiba sa tinahod nga relihiyosong mga pangulo. Apan, hinumdomi nga siya wala mag-antos tungod sa iyang kaugalingong mga sala. “Si Kristo nag-antos alang kaninyo,” matod ni Pedro, “nga nagbilin kaninyog sulondan aron kamo managsunod pag-ayo sa iyang mga tunob. Siya walay nahimong sala, ni may nakaplagan nga limbong diha sa iyang baba. Siya nagpas-an sa atong mga sala diha sa iyang kaugalingong lawas sa estaka, aron kita mamatay ngadto sa kasal-anan ug mabuhi ngadto sa pagkamatarong. Ug ‘pinaagi sa iyang mga labod kamo nangaayo.’” (1 Pedro 2:21, 22, 24) Kitang tanan sa usa ka panahon nadaot sa sala, ‘sama sa mga karnero nga nahisalaag.’ (1 Pedro 2:25) Apan, pinaagi ni Jesus, si Jehova nagtaganag pagtubos gikan sa atong makasasalang kahimtang. Gipahinabo niya nga ang atong kasaypanan “motagbo” kang Jesus, nga mopahiluna diha kaniya. Ang walay-sala nga si Jesus kinabubut-ong nag-antos sa silot alang sa atong mga sala. Pinaagi sa dili-angay nga pag-antos sa makauulawng kamatayon diha sa usa ka estaka, iyang gipahinabo nga kita mapasig-uli ngadto sa Diyos.

“Iyang Gitugotan nga Siya Sakiton”

25. Sa unsang paagi nahibalo kita nga ang Mesiyas kinabubut-ong nag-antos ug namatay?

²⁵ Kinabubut-on bang miantos ug namatay ang Mesiyas? Si Isaias nag-ingon: “Siya gipit-os pag-ayo, ug iyang gitugotan nga siya sakiton; apan wala niya bukha ang iyang baba. Siya gidala sama gayod sa usa ka karnero aron pagaihawon; ug sama sa usa ka bayeng karnero nga atubangan sa iyang mga tigtupi naamang, siya usab wala mobuka sa iyang baba.” (Isaias 53:7) Sa kataposang gabii sa iyang kinabuhi, mahimong tawgon ni Jesus ang “kapin sa napulog-duha ka lehiyon sa mga manulonda”  aron motabang kaniya. Apan siya miingon: “Niana nga kahimtang, unsaon pagkatuman sa Kasulatan nga kinahanglang mahitabo kini sa ingon niini?” (Mateo 26:53, 54) Hinunoa, “ang Kordero sa Diyos” wala mosukol. (Juan 1:29) Sa dihang ang pangulong mga saserdote ug mga ansiyano sa binakak nagsumbong kaniya sa atubangan ni Pilato, si Jesus “wala motubag.” (Mateo 27:11-14) Dili niya buot mosulti sa bisan unsa nga basin makabalda sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos alang kaniya. Si Jesus andam nga mamatay ingong usa ka gihalad nga Kordero, nga bug-os nahibalo nga ang iyang kamatayon maglukat sa masinugtanong katawhan gikan sa sala, sakit, ug kamatayon.

26. Sa unsang paagi ang “pagkapinugngan” gipadapat sa mga magsusupak ni Jesus?

²⁶ Si Isaias karon naghatag ug mas daghang detalye bahin sa pag-antos ug kaulawan sa Mesiyas. Ang manalagna nagsulat: “Tungod sa pagkapinugngan ug sa paghukom siya gikuha; ug kinsa ang magatagad bisan sa mga detalye sa iyang kaliwatan? Kay siya gibulag gikan sa yuta sa mga buhi. Tungod sa kalapasan sa akong katawhan siya gihampak.” (Isaias 53:8) Sa dihang sa kataposan si Jesus gidala sa iyang mga kaaway, gipadapat sa maong relihiyosong mga magsusupak ang “pagkapinugngan” sa paagi sa ilang pagpakiglabot kaniya. Dili kay sila nagpugong sa pagpahayag sa ilang pagdumot apan nga sila nagpugong, o naghikaw sa hustisya. Sa hubad niini sa Isaias 53:8, ang Gregong Septuagint naggamit sa “kaulawan” inay sa “pagkapinugngan.” Ang mga kaaway ni Jesus nagpakaulaw kaniya pinaagi sa paghikaw sa makataronganong pagtagad nga katungod bisan sa usa ka komong kriminal. Ang paghusay kang Jesus nagtamay sa hustisya. Sa unsang paagi?

27. Sa dihang ang Hudiyong relihiyosong mga pangulo nagdumala sa paghusay ni Jesus, unsang mga lagda ang wala nila tagda, ug sa unsang mga paagi naglapas sila sa Kasugoan sa Diyos?

²⁷ Sa ilang tinguhang mawagtang si Jesus, ang Hudiyong relihiyosong  mga pangulo naglapas sa ilang kaugalingong mga lagda. Sumala sa tradisyon, ang Sanhedrin makahusay sa usa ka kaso sa krimen nga kamatayon ang silot diha lamang sa hawanan sa kinubkob nga mga bato diha sa mga dapit sulod sa templo, dili diha sa balay sa hataas nga saserdote. Ang maong paghusay kinahanglang himoon sa maadlaw, dili human sa pagsalop sa adlaw. Ug sa usa ka kaso sa krimen nga kamatayon ang silot, ang usa ka hukom sa pagkasad-an kinahanglang ipahibalo sa adlaw human sa paghusay. Busa, walay mga husay ang mahimong himoon sa bisperas sa usa ka Igpapahulay o sa usa ka pista. Kining tanang lagda wala tagda sa kahimtang sa paghusay kang Jesus. (Mateo 26:57-68) Daotan pa, ang relihiyosong mga pangulo dayag nga naglapas sa Kasugoan sa Diyos sa ilang pagdumala sa kaso. Pananglitan, sila midangop sa panghiphip aron lit-agon si Jesus. (Deuteronomio 16:19; Lucas 22:2-6) Sila namati sa bakakong mga pagsaksi. (Exodo 20:16; Marcos 14:55, 56) Ug sila nagsabotsabot sa pagbuhi sa usa ka mamumuno, sa ingon nagpahamtang sa pagkasad-an ug dugo nganha sa ilang kaugalingon ug sa ilang yuta. (Numeros 35:31-34; Deuteronomio 19:11-13; Lucas 23:16-25) Busa, walay “paghukom,” walay makataronganong paghusay nga misangpot sa husto, di-mapihigong desisyon.

28. Unsay wala masusi sa mga kaaway ni Jesus?

²⁸ Ang mga kaaway ni Jesus nagsusi ba sa pag-ila kon kinsa ang tawong gihusay sa ilang atubangan? Si Isaias nangutana sa susamang pangutana: “Kinsa ang magatagad bisan sa mga detalye sa iyang kaliwatan?” Ang pulong nga “kaliwatan” mahimong magtumong sa kagikan o sinugdanan sa usa ka tawo. Sa dihang si Jesus gihusay atubangan sa Sanhedrin, ang mga membro niini wala magtagad sa iyang kagikan—nga siya nagtuman sa mga kinahanglanon alang sa sinaad nga Mesiyas. Sa kapulihay, ilang gisumbong siya sa pagpasipala ug nag-isip kaniya nga angay sa kamatayon. (Marcos 14:64) Sa ulahi, ang Romanong gobernador nga si Poncio Pilato nagpadaog sa pagpit-os ug nagsentensiya sa pagpalansang kang Jesus. (Lucas 23:13-25) Busa si Jesus, sa 33 1/2 anyos nga panuigon, ‘gibulag,’ o giputol, sa tungatunga sa iyang kinabuhi.

29. Sa unsang paagi ang paglubong ni Jesus maoy “uban mismo sa mga daotan” ug “uban sa mga dato”?

 ²⁹ Mahitungod sa kamatayon ug paglubong sa Mesiyas, si Isaias sunod nagsulat: “Iyang himoon ang iyang lubnganan nga uban mismo sa mga daotan, ug ang iyang kamatayon uban sa mga dato, bisan pa nga siya wala makabuhat ug kapintasan ug walay panglimbong sa iyang baba.” (Isaias 53:9) Sa unsang paagi, sa iyang kamatayon ug paglubong, si Jesus nahiuban sa mga daotan ingon man sa mga dato? Sa Nisan 14, 33 K.P., siya namatay sa estaka nga patyanan sa gawas sa mga paril sa Jerusalem. Sanglit siya gilansang tali sa duha ka mamumuhat ug daotan, sa usa ka diwa ang iyang lubnganan maoy uban sa mga daotan. (Lucas 23:33) Bisan pa niana, sa pagkamatay na ni Jesus, si Jose, usa ka tawong dato nga taga-Arimatea, nagbaton ug kaisog sa pagpananghid kang Pilato nga ipaubos ang lawas ni Jesus ug ilubong kana. Kauban ni Nicodemo, giandam ni Jose ang lawas alang sa paglubong ug unya gibutang kana sa usa ka bag-ong kinubkob nga lubnganan nga iyang gipanag-iya. (Mateo 27:57-60; Juan 19:38-42) Busa ang dapit nga lubnganan ni Jesus maoy kauban usab sa mga dato.

“Si Jehova May Kahimuot sa Pagdugmok Kaniya”

30. Sa unsang diwa si Jehova nahimuot sa pagdugmok kang Jesus?

³⁰ Dayon si Isaias may gisulti nga makapakugang: “Si Jehova may kahimuot sa pagdugmok kaniya; siya naghimo kaniyang masakiton. Kon imong himoon ang iyang kalag nga usa ka halad-sa-pagkasad-an, iyang makita ang iyang kaliwat, iyang mapalugwayan ang iyang mga adlaw, ug diha sa iyang kamot molampos ang gikahimut-an ni Jehova. Tungod sa kasakitan sa iyang kalag siya makakita, siya matagbaw. Pinaagi sa iyang kahibalo ang matarong, ang akong alagad, magdalag matarong nga pagbarog sa daghang tawo; ug ang ilang kasaypanan iya mismong pas-anon.” (Isaias 53:10, 11) Sa unsang paagi mahimuot si Jehova sa pagtan-aw nga madugmok ang maong matinumanong alagad? Tin-aw, si Jehova sa personal wala magpaantos sa iyang minahal nga Anak. Ang mga kaaway ni Jesus ang  may bug-os nga tulubagon sa ilang gibuhat kaniya. Apan gitugotan ni Jehova nga sila magmapintason. (Juan 19:11) Sa unsang katarongan? Seguradong ang Diyos nga may empatiya ug malumong kahangawa nasakit sa pagtan-aw nga nag-antos ang iyang walay-sala nga Anak. (Isaias 63:9; Lucas 1:77, 78) Si Jehova tino nga wala masuko sa bisan unsang paagi kang Jesus. Bisan pa niana, si Jehova nahimuot sa pagkaandam sa iyang Anak nga moantos tungod sa tanang panalangin nga mahimong mosangpot gikan niana.

31. (a) Sa unsang paagi gibutang ni Jehova ang kalag ni Jesus ingon nga “usa ka halad-sa-pagkasad-an”? (b) Human sa tanang kalisdanan nga giagian ni Jesus ingon nga usa ka tawo, unsa ba gayod ang makapatagbaw alang kaniya?

³¹ Sa usa ka butang, gibutang ni Jehova ang kalag ni Jesus ingong “usa ka halad-sa-pagkasad-an.” Busa sa dihang si Jesus misaka balik sa langit, siya misulod sa presensiya ni Jehova nga nagdala sa bili sa iyang gihalad nga tawhanong kinabuhi ingong usa ka halad-sa-pagkasad-an, ug si Jehova nahimuot sa pagdawat niana alang sa tanang tawo. (Hebreohanon 9:24; 10:5-14) Pinaagi sa iyang halad-sa-pagkasad-an, nakabaton si Jesus ug “kaliwat.” Ingong “Amahang Walay Kataposan,” siya makahatag ug kinabuhi—kinabuhing walay kataposan—niadtong nagpasundayag ug pagtuo diha sa iyang inula nga dugo. (Isaias 9:6) Human sa tanang kalisdanan nga giagian ni Jesus ingong usa ka tawhanong kalag, pagkamakapatagbaw gayod kaniya ang pagkamay-palaaboton nga magluwas sa katawhan gikan sa sala ug kamatayon! Siyempre, labi pang makapatagbaw nga siya mahibalo nga ang iyang integridad naghatag sa iyang langitnong Amahan ug usa ka tubag sa mga pagtamay sa Iyang Kaaway, si Satanas nga Yawa.—Proverbio 27:11.

32. Pinaagi sa unsang “kahibalo” nga si Jesus nagdala ug “matarong nga pagbarog sa daghang tawo,” ug kang kinsa moabot ang maong pagbarog?

³² Laing panalangin nga mosangpot gikan sa kamatayon ni Jesus mao nga iyang dad-on ang “matarong nga pagbarog sa daghang tawo,” bisan karon. Siya naghimo niana, matod ni Isaias, “pinaagi sa iyang kahibalo.” Sa tinuoray, kini maoy kahibalo nga nabatonan ni Jesus pinaagi sa pagkahimong usa ka tawo ug sa  pag-antos nga di-makataronganon tungod sa iyang pagkamasinugtanon ngadto sa Diyos. (Hebreohanon 4:15) Kay nag-antos hangtod sa punto sa kamatayon, si Jesus nakatagana sa halad nga gikinahanglan aron tabangan ang uban nga makabaton ug matarong nga baroganan. Kinsay makaangkon niining matarong nga baroganan? Una, ang iyang dinihogang mga sumusunod. Tungod kay sila nagpasundayag ug pagtuo sa halad ni Jesus, si Jehova nagpahayag kanila nga matarong uban ang hunahuna nga sagopon sila ingong mga anak ug maghimo kanilang kaubang mga manununod ni Jesus. (Roma 5:19; 8:16, 17) Dayon, ang “usa ka dakong panon” sa “ubang mga karnero” magpasundayag ug pagtuo sa inula nga dugo ni Jesus ug magpahimulos sa matarong nga baroganan uban ang tumong nga mahimong mga higala sa Diyos ug mga makalabang-buhi sa Armagedon.—Pinadayag 7:9; 16:14, 16; Juan 10:16; Santiago 2:23, 25.

33, 34. (a) Unsay atong nakat-onan bahin kang Jehova nga makapasadya sa atong mga kasingkasing? (b) Kinsa ang “daghan” nga sa ilang taliwala ang Mesiyanikong Alagad magadawat sa “usa ka bahin”?

³³ Sa kataposan, si Isaias nagbatbat sa mga kadaogan sa Mesiyas: “Tungod niana hatagan ko siya ug usa ka bahin uban sa daghan, ug uban sa mga gamhanan iyang bahinbahinon ang  inagaw sa gubat, gumikan sa iyang pagbubo sa iyang kalag ngadto gayod sa kamatayon, ug siya giisip nga kauban sa mga malapason; ug siya nagpas-an sa sala mismo sa daghang tawo, ug siya nagpataliwala alang sa mga malapason.”—Isaias 53:12.

³⁴ Ang panapos nga mga pulong niining bahina sa tagna ni Isaias may gitudlo nga makapasadya sa kasingkasing bahin kang Jehova: Pabilhan niya kadtong magpabiling maunongon kaniya. Gipaila kini sa saad nga iyang “hatagan” ang Mesiyanikong Alagad ug “usa ka bahin uban sa daghan.” Kining mga pulonga lagmit maoy gikan sa batasan sa pagbahin sa mga inagaw sa gubat. Gipabilhan ni Jehova ang pagkamaunongon sa “daghan” nga mga matinumanon sa karaang mga panahon, lakip kang Noe, Abraham, ug Job, ug siya nagtagana ug “usa ka bahin” alang kanila sa iyang umaabot nga bag-ong kalibotan. (Hebreohanon 11:13-16) Sa susama, iyang hatagan ug usa ka bahin ang iyang Mesiyanikong Alagad. Sa pagkamatuod, dili itugot ni Jehova nga ang iyang integridad dili magantihan. Kita usab makasalig nga si Jehova dili ‘malimot sa atong buhat ug sa gugma nga atong gipakita alang sa iyang ngalan.’—Hebreohanon 6:10.

35. Kinsa ang “mga gamhanan” nga bahinan ni Jesus sa mga inagaw, ug unsa ang mga inagaw?

³⁵ Ang Alagad sa Diyos makabaton usab sa mga inagaw sa gubat tungod sa kadaogan batok sa iyang mga kaaway. Iyang bahinon ang maong mga inagaw uban sa “mga gamhanan.” Sa katumanan, kinsa ba ang “mga gamhanan”? Sila ang unang mga tinun-an ni Jesus nga midaog sa kalibotan sama kaniya—ang 144,000 ka lungsoranon sa “Israel sa Diyos.” (Galacia 6:16; Juan 16:33; Pinadayag 3:21; 14:1) Nan, unsa ang mga inagaw? Dayag, kini naglakip sa “mga gasa nga mga lalaki,” kinsa gipangusgan pagkuha ni Jesus gikan sa paggahom ni Satanas, ingnon ta, ug gihatag ngadto sa Kristohanong kongregasyon. (Efeso 4:8-12) Ang 144,000 ka “mga gamhanan” gihatagan usab ug usa ka bahin sa laing inagaw. Tungod sa ilang kadaogan batok sa kalibotan, gipangusgan nila pagkuha gikan ni Satanas ang bisan unsang  pasikaranan sa pagtamay sa Diyos. Ang ilang di-mabungkag nga pagkamahinalaron kang Jehova nagbayaw kaniya, nga naglipay sa iyang kasingkasing.

36. Si Jesus nahibalo ba nga siya nagtuman sa tagna bahin sa Alagad sa Diyos? Ipatin-aw.

³⁶ Si Jesus nahibalo nga siya nagtuman sa tagna bahin sa Alagad sa Diyos. Sa gabii sa pagdakop kaniya, iyang gikutlo ang mga pulong nga natala sa Isaias 53:12 ug gipadapat kana sa iyang kaugalingon: “Sultihan ko kamo nga kining nahisulat kinahanglang matuman nganhi kanako, nga mao, ‘Ug siya giisip nga kauban sa mga malinapason.’ Kay kanang may kalabotan kanako nagakatuman.” (Lucas 22:36, 37) Ikasubo, si Jesus giisip gayod nga samag malinapason. Siya gipatay ingong usa ka malinapason sa balaod, gilansang tali sa duha ka kawatan. (Marcos 15:27) Bisan pa niana, kinabubut-on niyang gipas-an ang maong pakaulaw, kay bug-os nahibalo nga siya nagpataliwala alang kanato. Sa diwa, siya nagtindog tali sa mga makasasala ug sa hapak sa silot nga kamatayon, ug siya ang nakadawat sa hapak mismo.

37. (a) Ang makasaysayanhong talaan sa kinabuhi ug kamatayon ni Jesus makapaarang kanato sa paghimo sa unsang pag-ila? (b) Nganong magmapasalamaton gayod kita kang Jehova nga Diyos ug sa iyang binayaw nga Alagad, si Jesu-Kristo?

³⁷ Ang makasaysayanhong talaan sa kinabuhi ug kamatayon ni Jesus makapaarang kanato sa paghimo sa way-sipyat nga pag-ila: Si Jesu-Kristo mao ang Mesiyanikong Alagad sa tagna ni Isaias. Pagkamapasalamaton gayod nato nga si Jehova kinabubut-ong mitugot sa iyang minahal nga Anak sa pagtuman sa matagnaong bahin sa Alagad, pinaagi sa pag-antos ug pagkamatay aron kita matubos gikan sa sala ug kamatayon! Sa ingon si Jehova nagpakitag dakong gugma alang kanato. Ang Roma 5:8 nag-ingon: “Ang Diyos nagrekomendar sa iyang kaugalingong gugma kanato sa pagkaagi nga, samtang kita mga makasasala pa, si Kristo namatay alang kanato.” Angay usab nga kita mapasalamaton kaayo kang Jesu-Kristo, ang binayaw nga Alagad, kinsa kinabubut-ong nagbubo sa iyang kalag hangtod sa kamatayon mismo!

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

 [Chart sa panid 212]

ALAGAD NI JEHOVA

Kon Giunsa Pagtuman ni Jesus ang Papel

TAGNA HITABO KATUMANAN

Isa. 52:13 Gituboy ug gibayaw Buh. 2:34-36; Filip. 2:8-11;

1 Ped. 3:22

Isa. 52:14 Gidaot ug gipakaulawan Mat. 11:19; 27:39-44, 63-64;

Juan 8:48; 10:20

Isa. 52:15 Nakapakugang sa Mat. 24:30;

daghang nasod 2 Tes. 1:6-10; Pin. 1:7

Isa. 53:1 Wala tuohi Juan 12:37, 38;

Roma 10:11, 16, 17

Isa. 53:2 Tawhanong sinugdanan Luc. 2:7; Juan 1:46

timawa ug yano

Isa. 53:3 Gitamay ug gisalikway Mat. 26:67; Luc. 23:18-25;

Juan 1:10, 11

Isa. 53:4 Nagdala sa atong Mat. 8:16, 17;

mga sakit Luc. 8:43-48

Isa. 53:5 Gidughang Juan 19:34

Isa. 53:6 Nag-antos tungod sa 1 Ped. 2:21-25

kasaypanan sa uban

Isa. 53:7 Naghilom ug wala Mat. 27:11-14;

moreklamo atubangan Mar. 14:60, 61;

sa mga magsusumbong Buh. 8:32, 35

Isa. 53:8 Gihusay nga Mat. 26:57-68;

dili-makataronganonug Mat. 27:1, 2, 11-26;

gihukman nga sad-an Juan 18:12-14, 19-24,

Juan 18:28-40

Isa. 53:9 Gilubong uban sa mga dato Mat. 27:57-60;

Juan 19:38-42

Isa. 53:10 Kalag gihatag ingong usa Heb. 9:24; 10:5-14

ka halad-sa-pagkasad-an

Isa. 53:11 Nagbukas sa dalan aron ang Roma 5:18, 19;

daghan makabaton ug 1 Ped. 2:24;

matarong nga baroganan Pin. 7:14

Isa. 53:12 Giisip nga uban sa Mat. 26:55, 56; 27:38;

mga makasasala Luc. 22:36, 37

 [Hulagway sa panid 203]

‘Siya gitamay sa mga tawo’

 [Hulagway sa panid 206]

“Wala niya bukha ang iyang baba”

[Credit Line]

Detalye gikan sa “Ecce Homo” ni Antonio Ciseri

[Hulagway sa panid 211]

‘Iyang gibubo ang iyang kalag ngadto gayod sa kamatayon’