1-4. (a) Unsay nahitabo sa dihang si Pilato nagpaila kang Jesus ngadto sa nasuko nga magubtanong panon nga nagkatigom sa gawas sa palasyo sa gobernador? (b) Unsay sanong ni Jesus sa kaulawan ug pag-antos, ug unsang hinungdanong mga pangutana ang gipatungha niadto?

 “TAN-AWA! Ang tawo!” Pinaagi nianang mga pulonga ang Romanong Gobernador nga si Poncio Pilato nagpaila kang Jesu-Kristo ngadto sa nasuko nga magubtanong panon nga nagkatigom sa gawas sa palasyo sa gobernador sa kaadlawon sa Paskuwa sa 33 K.P. (Juan 19:5) Pipila ra ka adlaw nga miagi, ang mga panon sa katawhan nagdayeg kang Jesus sa iyang madaogong pagsulod sa Jerusalem isip tinudlo-sa-Diyos nga Hari. Apan niadtong gabhiona, ang masupakong panon sa katawhan wala na gayod mag-isip nga si Jesus maoy usa ka hari.

² Si Jesus nagsul-ob ug taas nga besting purpura sama nianang gisul-ob sa mga harianon, ug siya may purongpurong sa iyang ulo. Apan ang taas nga besti, nga nakatabon sa nagdugong mga labod sa bukobuko, ug ang purongpurong, nga maoy sinalapid nga mga sampinit nga gipahuot sa iyang nagdugo nga ulo, nagbugalbugal gayod sa iyang pagkahari. Ang mga tawo, kay gisibahan sa pangulong mga saserdote, wala motuo sa gidagmalan nga tawong nagbarog sa ilang atubangan. Ang mga saserdote naninggit: “Ilansang siya! Ilansang siya!” Tungod kay ang tinguha sa pagpatay diha sa ilang mga kasingkasing, ang mga tawo misinggit: “Angay siyang mamatay.”​—Juan 19:1-7.

³ Uban sa kaligdong ug kaisog, giantos ni Jesus ang kaulawan ug kasakitan nga walay pagmulo. a Siya andam gayong mamatay. Sa  pagkahapon sa maong Adlaw sa Paskuwa, sa kinabubut-on iyang gitugyan ang iyang kaugalingon sa masakit nga kamatayon diha sa estaka sa pagsakit.​—Juan 19:17, 18, 30.

⁴ Pinaagi sa pagtugyan sa iyang kinabuhi, si Jesus nagpamatuod nga siya maoy tinuod nga higala sa iyang mga sumusunod. “Walay usa nga may gugmang labaw pa kay niini, nga ang usa magtugyan sa iyang kalag alang sa iyang mga higala.” (Juan 15:13) Kana nagpatunghag pipila ka hinungdanong mga pangutana. Kinahanglan ba gayong antoson ni Jesus kadtong tanang kasakitan ug unya mamatay? Nganong kinabubut-on niyang gihimo kadto? Ingong “iyang mga higala” ug mga sumusunod, sa unsang paagi masundog nato ang iyang panig-ingnan?

5. Nganong nahibalo si Jesus sa espesipiko ug umaabot niyang mga pagsulay?

⁵ Ingong sinaad nga Mesiyas, nahibalo si Jesus kon unsay pagadahomon. Nahibalo siya sa daghang tagna sa Hebreohanong Kasulatan nga detalyadong nagtagna nga ang Mesiyas mag-antos ug mamatay. (Isaias 53:3-7, 12; Daniel 9:26) Dili lang kas-a nga siya nagpasidaan sa iyang mga tinun-an bahin sa umaabot niyang mga pagsulay. (Marcos 8:1; 9:31) Sa pagpaingon sa Jerusalem alang sa iyang kataposang Paskuwa, espesipiko niyang gisultihan ang iyang mga apostoles: “Ang Anak sa tawo igatugyan ngadto sa pangulong mga saserdote ug sa mga eskriba, ug ilang pagahukman siya sa kamatayon ug igatugyan siya ngadto sa mga tawo sa mga nasod, ug ilang pagabugalbugalan siya ug pagalud-an siya ug pagahampakon siya ug pagapatyon siya.” (Marcos 10:33, 34) Kadtong mga pulonga dili kay tiaw-tiaw lang. Sumala sa atong nasayran, si Jesus gibugalbugalan, giluwaan, gihampak, ug gipatay pa gayod.

6. Nganong si Jesus kinahanglang mag-antos ug mamatay?

⁶ Apan, nganong si Jesus kinahanglang mag-antos ug mamatay? Tungod sa daghang bug-at nga mga hinungdan. Una, pinaagi sa pagkamaunongon, si Jesus makapamatuod sa iyang integridad ug makapaluyo sa pagkasoberano ni Jehova. Hinumdomi nga si Satanas bakakong nangangkon nga ang mga tawo nag-alagad lang sa Diyos tungod sa hinakog nga interes. (Job 2:1-5) Pinaagi sa pagpabiling matinumanon “hangtod sa kamatayon . . . sa  estaka sa pagsakit,” gihatag ni Jesus ang kinalabwang tubag sa way-pasikaranang pagbutangbutang ni Satanas. (Filipos 2:8; Proverbio 27:11) Ikaduha, ang pag-antos ug ang kamatayon sa Mesiyas nagtagana ug halad sa pagtabon-sa-sala sa uban. (Isaias 53:5, 10; Daniel 9:24) Gihatag ni Jesus ang “iyang kalag nga usa ka lukat baylo sa daghan,” nga nag-abli sa kahigayonan nga kita makabaton ug inuyonang relasyon sa Diyos. (Mateo 20:28) Ikatulo, pinaagi sa pag-agwanta sa nagkalainlaing matang sa kalisdanan ug pag-antos, si Jesus “nasulayan sa tanang paagi sama kanato.” Busa, siya maoy usa ka mahangawaong Hataas nga Saserdote, nga may-katakos “mobati sa atong mga kaluyahon.”​—Hebreohanon 2:17, 18; 4:15.

7. Unsang mga butanga ang gibiyaan ni Jesus sa dihang siya mianhi sa yuta?

⁷ Aron masabtan kon unsay kinabubut-ong gibuhat ni Jesus, palandonga kini: Kinsa bang tawhana ang mobiya sa iyang pamilya ug balay ug molalin ngadto sa usa ka langyawng nasod kon nahibalo siya nga dili siya dawaton sa kadaghanang molupyo niana, nga siya pakaulawan ug paantoson, ug sa kataposan patyon? Tagda karon kon unsay gibuhat ni Jesus. Una moanhi sa yuta, siya may talagsaong katungdanan tupad sa iyang Amahan sa langit. Bisan pa niana, si Jesus kinabubut-ong mibiya sa iyang langitnong pinuy-anan ug mianhi sa yuta ingong usa ka tawo. Iyang gibuhat kadto bisan pag siya nahibalo nga siya dili dawaton sa kinabag-ang mga tawo ug siya pakaulawan sa mapintasong paagi, grabeng paantoson, ug patyon sa sakit nga paagi. (Filipos 2:5-7) Unsay nagtukmod kang Jesus sa pagsakripisyo sa ingon?

8, 9. Unsay nagtukmod kang Jesus sa pagtugyan sa iyang kinabuhi?

⁸ Labaw sa tanan, si Jesus gitukmod sa halalom nga gugma alang sa iyang Amahan. Ang pagkamainantoson ni Jesus nagpamatuod sa iyang gugma alang kang Jehova. Tungod sa maong gugma ni Jesus, siya nabalaka bahin sa ngalan ug dungog sa iyang Amahan. (Mateo 6:9; Juan 17:1-6, 26) Labing hinungdanon, buot ni Jesus nga ang ngalan sa iyang Amahan mahinloan sa pakaulaw nga gipahamtang niana. Busa giisip ni Jesus nga ang pag-antos tungod sa pagkamatarong maoy kinalabwang kadungganan ug pribilehiyo, kay  siya nahibalo nga ang iyang integridad adunay bahin sa pagbalaan sa maayo ug madungganong ngalan sa iyang Amahan.​—1 Cronicas 29:13.

⁹ Si Jesus may laing motibo sa pagtugyan sa iyang kinabuhi​—ang gugma alang sa katawhan. Kini maoy gugma nga nagsukad sa sinugdanan pa sa kasaysayan sa tawo. Sa dugay nang panahon sa wala pa moanhi si Jesus sa yuta, gipadayag sa Bibliya nga kini ang iyang pagbati: “Ang mga butang nga akong gikahinangpan maoy uban sa mga anak sa mga tawo.” (Proverbio 8:30, 31) Nadayag pag-ayo ang iyang gugma samtang siya dinhi sa yuta. Sumala sa atong nasabtan sa miaging tulo ka kapitulo niining libroha, sa daghang paagi nagpakita si Jesus sa iyang gugma alang sa katawhan sa katibuk-an ug ilabina alang sa iyang mga sumusunod. Apan sa Nisan 14, 33 K.P., kinabubut-on niyang gihatag ang iyang kinabuhi alang sa atong kaayohan. (Juan 10:11) Tinuod, kadto ang labing dakong paagi nga siya nagpasundayag sa iyang gugma alang kanato. Angay ba natong sundogon siya niining bahina? Oo. Sa pagkatinuod, gisugo pa kita sa pagsundog kaniya.

10, 11. Unsa ang bag-ong sugo nga gihatag ni Jesus sa iyang mga sumusunod, unsay nalangkit niini, ug nganong hinungdanon nga atong sugton kini?

¹⁰ Sa gabii una pa siya mamatay, gisultihan ni Jesus ang iyang suod kaayong mga tinun-an: “Ako magahatag kaninyog bag-ong sugo, nga kamo maghigugmaay sa usag usa; ingon sa akong paghigugma kaninyo, nga kamo usab maghigugmaay sa usag usa. Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma sa inyong taliwala.” (Juan 13:34, 35) “Maghigugmaay sa usag usa”​—nganong kana usa ka “bag-ong sugo”? Ang Moisesnong Balaod nagsugo na niana: “Higugmaon mo ang imong isigkatawo [o, silingan] sama sa imong kaugalingon.” (Levitico 19:18) Apan ang bag-ong sugo nagkinahanglan ug labaw nga gugma, usa ka gugma nga magtukmod kanato sa paghatag sa atong kinabuhi mismo alang sa uban. Kini gitin-aw ni Jesus sa dihang siya miingon: “Mao kini ang akong sugo, nga maghigugmaay kamo sa usag usa ingon sa akong paghigugma kaninyo. Walay usa nga may gugmang labaw pa kay niini, nga ang usa magtugyan  sa iyang kalag alang sa iyang mga higala.” (Juan 15:12, 13) Sa pagkatinuod, ang bag-ong sugo nag-ingon: “Higugmaa ang uban, dili ingon sa imong kaugalingon, kondili nga labaw pa kay sa imong kaugalingon.” Pinaagi sa iyang pagkinabuhi ug kamatayon, gipasundayag gayod ni Jesus ang maong gugma.

¹¹ Nganong hinungdanon nga atong sugton ang bag-ong sugo? Hinumdomi nga si Jesus miingon: “Pinaagi niini [nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma] ang tanan mahibalo nga kamo akong mga tinun-an.” Oo, ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma magpaila nga kita matuod nga mga Kristohanon. Mahimong ipanig-ingon nato kining gugmaha sa badge card sa kombensiyon. Ang mga delegadong motambong sa tinuig nga mga kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova magsul-ob ug mga badge card. Ang kard magpaila sa nagsul-ob niana, nga magpakita sa iyang ngalan ug kongregasyon. Ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma sa usag usa maoy samag badge card nga magpaila sa matuod nga mga Kristohanon. Sa laing mga pulong, ang gugma nga atong ipakita sa usag usa angayng dayag kaayo nga samag badge card, nga magtug-an sa mga maniniid nga kita matuod gayong mga sumusunod ni Kristo. Maayong mangutana ang matag usa kanato, ‘Dayag bang makita sa akong kinabuhi ang akong nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma nga samag badge card?’

12, 13. (a) Asa kutob nga kita kinahanglang andam magpasundayag sa atong gugma sa usag usa? (b) Unsay kahulogan sa pagsakripisyo sa kaugalingon?

¹² Ingong mga sumusunod ni Jesus, kinahanglan nga kita maghigugmaay sa usag usa ingon sa iyang paghigugma kanato. Nagkahulogan kini sa kaandam nga mosakripisyo alang sa mga isigkamagtutuo. Asa kutob nga kita kinahanglang andam mosakripisyo alang sa mga isigkamagtutuo? Ang Bibliya nagsulti kanato: “Pinaagi niini atong nahibaloan ang gugma, tungod kay siya nagtugyan sa iyang kalag alang kanato; ug kita nailalom sa obligasyon nga itugyan ang atong mga kalag alang sa atong mga igsoon.” (1 Juan 3:16) Sama kang Jesus, kinahanglan nga kita andam mamatay alang sa usag usa kon gikinahanglan. Panahon sa paglutos, palabihon natong mamatay imbes luiban ang atong mga igsoon  sa pagtuo ug sa ingon mameligro ang ilang mga kinabuhi. Diha sa mga nasod nga nabahinbahin tungod sa rasanhon o etnikong panagbangi, ipameligro nato ang atong kinabuhi aron panalipdan ang atong mga igsoon, walay sapayan kon unsay ilang rasa o etnikong kagikan. Sa dihang maggubatay ang mga nasod, kita mas andam magpabilanggo o bisan mamatay imbes mobakyaw ug mga hinagiban batok sa mga isigkamagtutuo​—o kang bisan kinsa pa bahin niana.​—Juan 17:14, 16; 1 Juan 3:10-12.

¹³ Ang kaandam motugyan sa atong kinabuhi alang sa atong mga igsoon dili lang maoy bugtong paagi sa pagpakitag nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma. Sa pagkatinuod, pipila ra gayod kanato ang pahimoon sa maong dako kaayong pagsakripisyo. Bisan pa niana, kon kita adunay igong gugma sa atong mga igsoon aron mamatay alang kanila, dili ba angay nga kita andam mohimog ginagmayng mga pagsakripisyo, nga maningkamot gayod sa pagtabang kanila karon? Ang pagsakripisyo-sa-kaugalingon nagkahulogan sa paghiklin sa atong kaugalingong kaayohan o hayahay nga kahimtang alang sa kaayohan sa uban. Unahon nato ang ilang panginahanglan ug kaayohan kay sa atong kaugalingon bisan pag lisod kanang buhaton. (1 Corinto 10:24) Sa unsang praktikal nga mga paagi atong ikapakita ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma?

14. (a) Unsang mga pagsakripisyo ang kinahanglang himoon sa mga ansiyano? (b) Unsay imong pagbati sa makugihong mga ansiyano sa inyong kongregasyon?

¹⁴ Ang mga ansiyano sa kongregasyon naghimog daghang pagsakripisyo sa ‘pagbantay sa panon.’ (1 Pedro 5:2, 3) Gawas pa sa pag-atiman sa ilang mga pamilya, mahimong mogugol pa silag daghang panahon magabii o sa hinapos-sa-semana sa pag-atiman sa mga buluhaton sa kongregasyon, lakip sa pag-andam ug mga bahin sa tigom, mga pagduaw isip magbalantay, ug sa paghusay sa hudisyal nga mga kaso. Ginahimo sa daghang ansiyano ang dugang nga mga pagsakripisyo, pinaagi sa pag-alagad sa mga asembliya ug kombensiyon ug ingong mga membro sa Hospital Liaison Committee, Patient Visitation Group, ug sa Regional Building Committee. Mga ansiyano, ayaw gayod ninyo kalimti nga pinaagi  sa kinabubut-ong pag-alagad​—paggamit sa inyong panahon, kusog, ug kahinguhaan sa pag-atiman sa panon—​inyong ginapakita ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma. (2 Corinto 12:15) Dili lang si Jehova kondili ang kongregasyon usab nga inyong giatiman ang nagpabili sa inyong di-mahakogong paningkamot.​—Filipos 2:29; Hebreohanon 6:10.

15. (a) Unsay pipila ka pagsakripisyo nga gihimo sa mga asawa sa mga ansiyano? (b) Unsay imong pagbati bahin sa mapaluyohong mga asawa nga nagtugot sa ilang mga bana sa pag-atiman sa inyong kongregasyon?

¹⁵ Apan, komosta man ang mga asawa sa mga ansiyano​—dili ba kining mapaluyohong mga babaye naghimo usab ug mga pagsakripisyo aron ang ilang mga bana makaatiman sa panon? Sakripisyo gayod sa usa ka asawa sa dihang ang iyang bana mogugol ug panahon sa pag-atiman sa mga kalihokan sa kongregasyon nga kanang panahona mahimong magugol unta niya sa iyang pamilya. Hunahunaa, usab, ang mga asawa sa nagapanawng mga magtatan-aw ug ang mga sakripisyo nga ilang gihimo sa pagkuyog sa ilang mga bana sa pagduaw sa mga kongregasyon ug mga sirkito. Sila nagsakripisyo tungod kay sila walay kaugalingong balay ug tingali matulog sa lainlaing katre kada semana. Dalayegon ang mga asawa nga kinabubut-ong nag-una sa intereses sa kongregasyon kay sa ilang kaugalingon tungod sa ilang malulotong pagpasundayag ug nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma.​—Filipos 2:3, 4.

16. Unsang mga pagsakripisyo ang gihimo sa Kristohanong mga ginikanan alang sa ilang mga anak?

¹⁶ Sa unsang paagi atong ikapakita ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma nganha sa pamilya? Mga ginikanan, naghimo kamog daghang pagsakripisyo sa pag-atiman sa inyong mga anak ug pagmatuto kanila “sa disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.” (Efeso 6:4) Mahimong nagtrabaho kamog daghang oras aron lang mapakaon ang inyong pamilya ug matagan-ag igong besti ug puy-anan ang inyong mga anak. Palabihon ninyo nga kamo magsakripisyo kay sa hikawan ang inyong mga anak sa mga kinahanglanon sa kinabuhi. Naningkamot usab kamo sa pagdumalag pagtuon sa inyong mga anak, pagdala kanila sa Kristohanong mga tigom, ug pagsangyaw kauban nila sa kanataran. (Deuteronomio 6:6, 7) Ang inyong nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma makapahimuot sa Tagmugna sa pamilyahanong kinabuhi  ug ang inyong mga anak mahimong makabaton ug kinabuhing walay kataposan.​—Proverbio 22:6; Efeso 3:14, 15.

17. Sa unsang paagi ang Kristohanong mga bana makasundog sa di-mahakogong tinamdan ni Jesus?

¹⁷ Mga bana, sa unsang paagi inyong masundog si Jesus sa pagpakitag nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma? Ang Bibliya nagtubag: “Mga bana, magpadayon sa paghigugma sa inyong mga asawa, ingon nga si Kristo nahigugma usab sa kongregasyon ug nagtugyan sa iyang kaugalingon alang niini.” (Efeso 5:25) Segun sa ato nang nasabtan, gihigugma pag-ayo ni Jesus ang iyang mga sumusunod nga siya namatay alang kanila. Ang Kristohanong bana mosundog sa di-mahakogong tinamdan ni Jesus, kinsa “wala magpahimuot sa iyang kaugalingon.” (Roma 15:3) Ang ingong matang sa bana kinabubut-ong mag-una sa mga panginahanglan ug intereses sa iyang asawa kay sa iyaha. Dili gayod siya mopugos nga ang iyang gusto mao ang matuman, apan siya magpakita ug kaandam nga mopahiuyon kon walay nalapas nga Kasulatanhong prinsipyo. Ang bana nga magpakitag nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma makabaton sa pag-uyon ni Jehova ug sa gugma ug pagtahod sa iyang asawa ug mga anak.

18. Unsay magtukmod kanato sa pagsugot sa bag-ong sugo nga higugmaon ang usag usa?

¹⁸ Ang pagsugot sa bag-ong sugo nga higugmaon ang usag usa dili sayon nga sundon, apan kita adunay lig-ong panukmod sa pagsugot niana. Si Pablo misulat: “Ang gugma nga iya ni Kristo nagatukmod kanamo, tungod kay mao kini ang among gikahukom, nga ang usa ka tawo namatay alang sa tanan . . . , ug siya namatay alang sa tanan aron sila nga nagakinabuhi magkinabuhi dili na alang sa ilang kaugalingon, kondili alang kaniya nga namatay alang kanila ug gibangon.” (2 Corinto 5:14, 15) Sanglit si Jesus namatay alang kanato, dili ba angay kitang mobati nga natukmod sa pagkinabuhi alang kaniya? Ato kanang mahimo pinaagi sa pagsunod sa iyang panig-ingnan sa nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma.

19, 20. Unsang bililhong gasa ang gihatag ni Jehova kanato, ug sa unsang paagi atong ikapakita nga ato kining gidawat?

¹⁹ Wala magpasobra pagsulti si Jesus sa dihang siya miingon:  “Walay usa nga may gugmang labaw pa kay niini, nga ang usa magtugyan sa iyang kalag alang sa iyang mga higala.” (Juan 15:13) Ang iyang kinabubut-ong pagtugyan sa iyang kalag alang sa atong kaayohan mao ang kinalabwang kapahayagan sa iyang gugma alang kanato. Apan, may lain pa nga nagpakitag labaw pa gayong gugma kanato. Si Jesus mipatin-aw: “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan nga gihatag niya ang iyang bugtong nga Anak, aron nga ang tanan nga magpasundayag ug pagtuo kaniya dili malaglag kondili makabaton ug kinabuhing walay kataposan.” (Juan 3:16) Kita gihigugma pag-ayo sa Diyos nga iyang gihatag ang iyang Anak ingong usa ka lukat, nga nagpahinabo nga kita maluwas gikan sa sala ug kamatayon. (Efeso 1:7) Ang lukat maoy bililhong gasa gikan ni Jehova, apan dili niya kita pugson sa pagdawat niana.

²⁰ Kita ray modesisyon sa pagdawat sa gasa ni Jehova. Sa unsang paagi? Pinaagi sa ‘pagpasundayag ug pagtuo’ diha sa iyang Anak. Apan, dili igo ang pag-ingon nga kita adunay pagtuo. Angay kining pamatud-an pinaagi sa mga buhat, sa paagi sa atong pagkinabuhi. (Santiago 2:26) Pamatud-an nato ang atong pagtuo kang Jesu-Kristo pinaagi sa pagsunod kaniya matag adlaw. Sa paghimo niana, atong madawat ang dagayang panalangin karon ug sa umaabot, sumala sa ipatin-aw sa kataposang kapitulo niining libroha.