KAPITULO 9
“Ang Diyos Dili Mapihigon”
Nagsugod ang pagwali ngadto sa dili tinuli nga mga Hentil
Gibase sa Buhat 10:1–11:30
1-3. Unsang panan-awon ang nakita ni Pedro, ug nganong kinahanglang masabtan nato ang kahulogan niini?
TUIG 36 C.E. kadto. Nainitan si Pedro sa adlaw sa tinghunlak samtang nag-ampo didto sa patag nga atop sa usa ka balay daplin sa baybay sa dunggoanang siyudad sa Jope. Siya usa ka bisita niadtong balaya sa pipila na ka adlaw. Ang iyang pagpuyo didto nagpakita nga dili siya mapihigon. Ang tagbalay nga si Simon magtitinag panit, ug ang pipila ka Hudiyo dili gustong mopuyo uban sa tawong ingon nianag trabaho. a Hinuon, hapit nang makakat-on si Pedro ug hinungdanong leksiyon bahin sa pagkadili-mapihigon ni Jehova.
2 Samtang nag-ampo si Pedro, nakakita siyag panan-awon. Ang iyang nakita makapatugaw gayod sa usa ka Hudiyo. Usa ka sudlanan nga samag habol ang gitunton gikan sa langit ug kana may sulod nga mga hayop nga hugaw sumala sa Balaod. Dihang gisugo si Pedro sa pag-ihaw ug pagkaon, siya miingon: “Wala pa gyod ko sukad makakaon ug bisan unsang gidili ug hugaw.” Apan tulo ka higayon siyang giingnan: “Ayaw nag tawgang hugaw ang mga butang nga gihinloan na sa Diyos.” (Buh. 10:14-16) Nalibog si Pedro sa maong panan-awon, apan sa wala madugay siya natin-awan ra.
3 Unsay kahulogan sa panan-awon ni Pedro? Kinahanglang masabtan nato ang kahulogan niini, kay kini nagpadayag kon unsay panghunahuna ni Jehova sa katawhan. Ingong tinuod nga mga Kristohanon, kita dili bug-os makapamatuod bahin sa Gingharian sa Diyos kon ang atong panghunahuna sa katawhan sukwahi sa iya sa Diyos. Aron masabtan ang panan-awon ni Pedro, atong susihon ang makapahinganghang mga panghitabo nga nalangkit niini.
“Padayong Nangamuyo sa Diyos” (Buhat 10:1-8)
4, 5. Kinsa si Cornelio, ug unsay nahitabo samtang siya nag-ampo?
4 Wala mahibalo si Pedro nga si Cornelio, nakakita usab ug panan-awon gikan sa Diyos sa miaging adlaw didto sa Cesarea, nga mga 50 kilometros sa amihanan. Si Cornelio, usa ka senturyon sa Romanong kasundalohan, maoy “debotadong tawo.” b Siya usab sulondang amahan kay siya “may kahadlok sa Diyos uban sa tibuok niyang panimalay.” Si Cornelio dili usa ka Hudiyong kinabig; siya maoy dili tinuli nga Hentil. Bisan pa niana, maluluy-on siya sa kabos nga mga Hudiyo, nga naghatag kanilag materyal nga tabang. Ang maong sinserong tawo “padayong nangamuyo sa Diyos.”—Buh. 10:2.
5 Samtang si Cornelio nag-ampo sa mga alas tres sa hapon, siya nakakitag panan-awon diin giingnan siya sa usa ka anghel: “Ang imong mga pag-ampo gidungog sa Diyos ug ang imong gasa sa kaluoy iyang namatikdan.” (Buh. 10:4) Sumala sa instruksiyon sa anghel, si Cornelio nagsugo ug mga tawo aron ipatawag si apostol Pedro. Ingong dili tinuli nga Hentil, mosuloray na si Cornelio sa usa ka pultahan nga niadtong tungora sirado pa alang kaniya. Hapit na siyang makadungog sa mensahe bahin sa kaluwasan.
6, 7. (a) Iasoy ang usa ka kasinatian nga nagpakita nga tubagon sa Diyos ang pag-ampo sa sinserong mga tawo nga nangita kaniya. (b) Unsay atong ikahinapos bahin sa maong mga kasinatian?
6 Tubagon ba sa Diyos ang pag-ampo sa sinserong mga tawo karon nga buot mahibalo sa kamatuoran? Tagda kini nga kasinatian. Gidawat sa usa ka babayeng taga-Albania ang kopya sa Bantayanang Torre nga may artikulo bahin sa pagmatutog mga anak. c Iyang gisultihan ang Saksi nga miduaw: “Gitubag gyod sa Diyos ang akong pag-ampo nga tabangan ko sa pagmatuto sa akong mga anak! Kamo ang iyang gipadala. Natandog gyod ko kay mao ni ang akong gikinahanglan!” Siya ug iyang mga anak misugod pagtuon sa Bibliya, ug sa ulahi ang iyang bana miapil sa pagtuon.
7 Talagsaon ba kini nga kasinatian? Dili gayod! Kanunay kining mahitabo sa lainlaing dapit sa kalibotan maong dili kay sulagma lamang kini. Nan, unsay atong ikahinapos? Una, tubagon ni Jehova ang pag-ampo sa sinserong mga tawo nga nangita kaniya. (1 Hari 8:41-43; Sal. 65:2) Ikaduha, ang mga anghel naggiya nato sa atong pagsangyaw.—Pin. 14:6, 7.
“Naglibog . . . si Pedro” (Buhat 10:9-23a)
8, 9. Unsay gipadayag sa Diyos kang Pedro pinaagi sa iyang balaang espiritu, ug unsay iyang sanong niana?
8 Samtang didto sa atop, “naglibog . . . si Pedro” kon unsay ipasabot sa panan-awon. Apan ang mga tawo nga gisugo ni Cornelio naa na sa ganghaan sa balay. (Buh. 10:17) Mokuyog ba si Pedro nila ug mosulod sa balay sa usa ka Hentil, nga katulo man gani siyang nag-ingon nga dili siya mokaog pagkaon nga hugaw sumala sa Balaod? Gipadayag sa Diyos ang iyang kabubut-on bahin niana pinaagi sa iyang balaang espiritu. Gisultihan si Pedro: “Tan-awa! May tulo ka lalaki nga nangita kanimo. Busa kanaog ug uban kanila, nga walay unsa mang pagduhaduha, kay ako ang nagpadala kanila.” (Buh. 10:19, 20) Tungod sa panan-awon nga nakita ni Pedro bahin sa sudlanan nga samag habol, andam na siyang mosunod sa giya sa balaang espiritu.
9 Pagkahibalo ni Pedro nga siya gipatawag ni Cornelio sumala sa sugo sa Diyos, iyang gipadayon sa balay ang Hentil nga mga mensahero “ug gipaestar ingong mga bisita.” (Buh. 10:23a) Inanay nga napasibo sa maong masinugtanong apostol ang iyang panghunahuna human siya makabaton ug dugang kahibalo bahin sa kabubut-on sa Diyos.
10. Sa unsang paagi gigiyahan ni Jehova ang iyang katawhan, ug unsay angay natong ipangutana?
10 Hangtod karon, si Jehova nagtabang sa iyang katawhan nga anam-anam nga masabtan ang iyang kabubut-on. (Prov. 4:18) Pinaagi sa iyang balaang espiritu, siya nagagiya sa “matinumanon ug maalamong ulipon.” (Mat. 24:45) Usahay, may mga katin-awan bahin sa atong pagsabot sa Pulong sa Diyos o mga kausaban sa mga kahikayan sa organisasyon. Angay kitang mangutana: ‘Unsay akong reaksiyon bahin sa maong mga kausaban? Dawaton ba nako ang maong mga katin-awan o mga kausaban?’
Si Pedro ‘Nagsugo Nila nga Magpabawtismo’ (Buhat 10:23b-48)
11, 12. Unsay gihimo ni Pedro pag-abot sa Cesarea, ug unsay iyang nasayran?
11 Pagkasunod adlaw human makakita sa panan-awon, si Pedro miadto sa Cesarea kauban ang tulo ka tawo nga gipadala ni Cornelio ug ang ‘unom ka [Hudiyong] igsoon’ nga taga-Jope. (Buh. 11:12) Kay gidahom na ni Cornelio nga moabot si Pedro, iyang gitigom ang “iyang mga paryente ug suod nga mga higala” nga lagmit pulos Hentil. (Buh. 10:24) Pag-abot ni Pedro, iyang gihimo ang butang nga wala pa niya sukad himoa: Siya misulod sa balay sa dili tinuli nga Hentil! Si Pedro misaysay: “Nahibalo mo pag-ayo nga supak sa balaod alang sa usa ka Hudiyo nga makig-uban o moduol sa tawo nga laig rasa, apan gipakita sa Diyos kanako nga dili nako angayng tawgong hugaw si bisan kinsa.” (Buh. 10:28) Nasabtan na ni Pedro niadtong tungora nga ang leksiyon sa panan-awon maoy dili lamang kon unsang mga matanga sa pagkaon ang gitugot na. Dili niya angayng “tawgong hugaw si bisan kinsa [bisan ang usa ka Hentil].”
12 Ang tanang nagtigom interesado nga makadungog sa isulti ni Pedro. “Ania ming tanan karon atubangan sa Diyos aron maminaw sa tanan nga gisugo kanimo ni Jehova nga isulti,” matod ni Cornelio. (Buh. 10:33) Malipay gyod ka kon makadungog ka niana gikan sa usa ka tawong interesado! Puwersado ang unang mga pulong ni Pedro: “Nasabtan gayod nako karon nga ang Diyos dili mapihigon, apan sa matag nasod ang tawo nga may kahadlok kaniya ug mobuhat kon unsay matarong dalawaton kaniya.” (Buh. 10:34, 35) Nasayran ni Pedro nga ang panghunahuna sa Diyos bahin sa mga tawo wala ibase sa rasa, nasyonalidad, o panggawas nga panagway. Human niadto, si Pedro nagpamatuod na bahin sa ministeryo, kamatayon, ug pagkabanhaw ni Jesus.
13, 14. (a) Unsay buot ipasabot sa pagkakombertir ni Cornelio ug sa ubang Hentil sa 36 C.E.? (b) Nganong dili gayod nato hukman ang mga tawo sumala sa ilang panggawas nga panagway?
13 Unya nahitabo ang milagro nga wala pa mahitabo kaniadto: “Samtang nagsulti pa si Pedro,” ang balaang espiritu gibubo nganha sa “katawhan sa kanasoran.” (Buh. 10:44, 45) Kini ang bugtong rekord sa Kasulatan nga ang espiritu gibubo sa wala pa ang bawtismo. Kay nasabtan ni Pedro nga ilhanan kadto nga sila giuyonan sa Diyos, “gisugo niya sila [ang mga Hentil] nga magpabawtismo.” (Buh. 10:48) Ang pagkakombertir sa maong mga Hentil niadtong 36 C.E. nagpakita nga natapos na ang linaing yugto sa mga Hudiyo ingong piniling katawhan. (Dan. 9:24-27) Ang pagpanguna ni Pedro sa maong bug-os nga pagpamatuod maoy paggamit niya sa ikatulo ug kataposang “yawi sa Gingharian.” (Mat. 16:19) Kadto ang nagbukas sa kahigayonan nga mahimong dinihogang mga Kristohanon ang dili tinuli nga mga Hentil.
14 Ingong mga magmamantala sa Gingharian karon, atong nasabtan nga “ang Diyos dili magpihigpihig.” (Roma 2:11) Iyang kabubut-on nga ang “tanang matang sa tawo maluwas.” (1 Tim. 2:4) Busa dili gayod nato hukman ang mga tawo sumala sa ilang panggawas nga panagway. Gisugo kita nga bug-os magpamatuod bahin sa Gingharian sa Diyos, ug kana naglakip sa pagsangyaw ngadto sa tanang tawo, bisag unsay ilang rasa, nasyonalidad, panagway, o relihiyon.
“Wala na Sila Mosupak, ug Ilang Gihimaya ang Diyos” (Buhat 11:1-18)
15, 16. Nganong ang pipila ka Hudiyong mga Kristohanon wala mouyon sa gihimo ni Pedro, ug sa unsang paagi iyang gipatin-aw ang iyang gibuhat?
15 Kay naghinamhinam nga ibalita ang nahitabo, si Pedro mipaingon dayon sa Jerusalem. Apan morag naunhan na siya sa balita nga ang dili tinuli nga mga Hentil ‘midawat sa pulong sa Diyos.’ Pag-abot ni Pedro, “gisaway siya sa mga nagpaluyo sa pagtuli.” Sila nasuko kay siya misulod sa “balay sa mga tawong dili tinuli ug mikaon uban kanila.” (Buh. 11:1-3) Ang isyu dili kon mahimo bang mga sumusunod sa Kristo ang mga Hentil. Hinunoa, miinsistir ang Hudiyong mga tinun-an nga ang mga Hentil kinahanglang mosunod sa Balaod—lakip ang pagtuli —aron ang ilang pagsimba dawaton ni Jehova. Tin-aw nga dili madawat sa pipila ka Hudiyong mga tinun-an nga ang Moisesnong Balaod natapos na.
16 Sa unsang paagi gipatin-aw ni Pedro ang iyang gibuhat? Sumala sa Buhat 11:4-16, gisaysay niya ang upat ka ebidensiya sa giya sa Diyos: (1) ang panan-awon nga iyang nadawat gikan sa Diyos (Bersikulo 4-10); (2) ang sugo sa espiritu (Bersikulo 11, 12); (3) ang pagduaw sa anghel kang Cornelio (Bersikulo 13, 14); ug (4) ang pagbubo sa balaang espiritu diha sa mga Hentil. (Bersikulo 15, 16) Gitapos kini ni Pedro sa puwersadong mga pulong: “Busa kon gihatagan sila [magtutuo nga mga Hentil] sa Diyos sa samang walay bayad nga gasa [sa balaang espiritu] nga iyang gihatag kanato [mga Hudiyo] kinsa mituo sa Ginoong Jesu-Kristo, kinsa man ko nga mobabag sa Diyos?”—Buh. 11:17.
17, 18. (a) Sa unsang paagi nasulayan ang pagtuo sa Hudiyong mga Kristohanon tungod sa pamatuod ni Pedro? (b) Nganong dili tingali sayon nga mahuptan sa kongregasyon ang panaghiusa, ug unsay angay natong ipangutana?
17 Ang pamatuod ni Pedro magsulay sa pagtuo sa Hudiyong mga Kristohanon. Mawala ba nila ang ilang pagkamapihigon ug madawat ang bag-ong nabawtismohang mga Hentil ingong mga isigka-Kristohanon? Ang asoy nag-ingon: “Pagkadungog nila [mga apostoles ug ubang Hudiyong mga Kristohanon] niini, wala na sila mosupak, ug ilang gihimaya ang Diyos ug miingon: ‘Nan, kon mao, gihatagan usab sa Diyos ang katawhan sa kanasoran ug kahigayonan sa paghinulsol aron makabaton ug kinabuhi.’” (Buh. 11:18) Ang kongregasyon padayong nahiusa tungod sa maong positibong tinamdan.
18 Ang pagmentinar sa panaghiusa lisod tingali karon, kay ang tinuod nga mga Kristohanon naggikan man “sa tanang kanasoran ug tribo ug katawhan ug pinulongan.” (Pin. 7:9) Gani, nagkadaiya ang mga rasa, kultura, ug kahimtang sa kinabuhi diha sa daghang kongregasyon. Maayong pangutan-on nato ang kaugalingon: ‘Gilangkat na ba nako ang pagkamapihigon gikan sa akong kasingkasing? Determinado ba gyod ko nga ang akong tinagdan sa mga igsoon dili maapektohan sa mapihigong kinaiya sa kalibotan sama sa nasyonalismo, garbo sa tribo ug sa kultura, ug pagpihigpihig sa rasa?’ Hinumdomi kon unsay nahitabo kang Pedro (Cefas) pipila lang ka tuig human makombertir ang unang mga Hentil. Kay natakdan sa pagkamapihigon sa uban, siya “wala na makig-uban” sa Hentil nga mga Kristohanon ug gibadlong siya ni Pablo. (Gal. 2:11-14) Angay gayod tang magbantay batok sa pagkamapihigon.
“Daghan Kaayo ang Nahimong Magtutuo” (Buhat 11:19-26a)
19. Kinsay gisugdan pagwali sa Hudiyong mga Kristohanon didto sa Antioquia, ug unsay resulta?
19 Misugod ba ang mga sumusunod ni Jesus sa pagwali ngadto sa dili tinuli nga mga Hentil? Matikdi ang nahitabo sa ulahi sa Antioquia sa Sirya. d Daghang Hudiyo ang nagpuyo sa maong siyudad, apan nagkasinabot ra sila sa mga Hentil didto. Busa ang Antioquia maoy maayong teritoryo sa pagwali ngadto sa mga Hentil. Ang pipila ka Hudiyong tinun-an didto nagsugod sa pagpahayag sa maayong balita ngadto “sa mga nagsultig Grego.” (Buh. 11:20) Ang ilang giwalihan dili lang ang nagsultig Grego nga mga Hudiyo kondili ang dili tinuli nga mga Hentil usab. Gipanalanginan ni Jehova ang ilang buluhaton, ug “daghan kaayo ang nahimong magtutuo.”—Buh. 11:21.
20, 21. Sa unsang paagi si Bernabe nagpakitag pagkamakasaranganon, ug sa unsang paagi ato kining masundog diha sa atong ministeryo?
20 Ang kongregasyon sa Jerusalem nagpadala kang Bernabe ngadto sa Antioquia sa pagwali ngadto sa mga tawo nga gustong mamati. Kay daghan kaayo ang interesado sa maayong balita, dili niya kini maatiman nga siyasiya lang. Dako gyog matabang niya si Saulo, nga sa ulahi nahimong apostol sa kanasoran. (Buh. 9:15; Roma 1:5) Siya ba isipon ni Bernabe ingong karibal? Sukwahi niana, si Bernabe makasaranganon ug mapainubsanon. Siya mismo ang miadto sa Tarso, nangita kang Saulo, ug iyang gikuyog siya pagbalik niya sa Antioquia aron makatabang kaniya. Nag-uban sila didto ug usa ka tuig, nga nagpalig-on sa mga kongregasyon didto.—Buh. 11:22-26a.
21 Sa unsang paagi makapakita kitag pagkamakasaranganon diha sa atong ministeryo? Kining hiyasa naglakip sa atong pag-ila nga kita adunay limitasyon. Kitang tanan may lainlaing hiyas ug katakos. Pananglitan, ang uban epektibo tingali sa impormal nga pagsangyaw o sa pagpamalaybalay apan malisdan tingali sila sa pagbalikduaw o sa pagsugod ug pagtuon sa Bibliya. Kon buot nimong mouswag sa usa ka bahin sa ministeryo, puwede kang mangayog tabang sa uban. Kon ikaw magpatabang, mahimo kang mas mabungahon ug malipayon sa ministeryo.—1 Cor. 9:26.
Pagpadalag “Hinabang Ngadto sa mga Igsoon” (Buhat 11:26b-30)
22, 23. Sa unsang paagi ang mga igsoon sa Antioquia nagpakita ug inigsoong gugma, ug unsa poy ginahimo sa katawhan sa Diyos karon?
22 Didto sa Antioquia nagsugod nga “unang gitawag nga mga Kristohanon ang mga tinun-an.” (Buh. 11:26b) Kanang ngalana giuyonan sa Diyos ug haom alang sa mga tinun-an sa Kristo. Sa dihang ang mga tawo sa kanasoran nahimong Kristohanon, naghigugmaay na ba ang Hudiyo ug Hentil nga mga magtutuo samag mga igsoon? Tagda kon unsay nahitabo panahon sa dakong gutom niadtong mga 46 C.E. e Sa karaang panahon, ang mga kabos luoy kaayo kon may gutom kay wala silay tinigom nga kuwarta o pondong pagkaon. Niadtong dakong gutom, daghang kabos nga mga Hudiyong Kristohanon sa Judea ang nagkinahanglag pagkaon ug ubang kinahanglanon. Sa dihang nahibaloan kana sa mga igsoon sa Antioquia, nga naglakip sa Hentil nga mga Kristohanon, sila nagpadalag “hinabang ngadto sa mga igsoon nga nagpuyo sa Judea.” (Buh. 11:29) Gipakita gyod nila ang tinuod nga inigsoong gugma!
23 Ginahimo usab kini sa katawhan sa Diyos karon. Inigkahibalo nato nga may mga igsoon sa laing nasod o sa atong lugar nga may panginahanglan, andam kitang motabang kanila. Ang mga Branch Committee mag-organisar dayon ug mga Disaster Relief Committee sa pagtabang sa atong mga igsoon nga naapektohan sa mga kalamidad sama sa bagyo, linog, ug tsunami. Kini maoy pamatuod sa tinuod nga panag-igsoonay.—Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:17.
24. Sa unsang paagi atong ikapakita nga nasabtan nato ang kahinungdanon sa panan-awon ni Pedro?
24 Ingong tinuod nga mga Kristohanon, nasabtan nato ang kahinungdanon sa panan-awon ni Pedro didto sa atop sa usa ka balay sa Jope niadtong unang siglo. Nagsimba kita sa Diyos nga dili mapihigon. Iyang kabubut-on nga bug-os kitang magpamatuod bahin sa iyang Gingharian, ug kana naglakip sa pagsangyaw ngadto sa uban bisag unsay ilang rasa, nasyonalidad, o kahimtang sa kinabuhi. Busa, hatagan gayod natog kahigayonan ang tanan sa pagsanong sa maayong balita.—Roma 10:11-13.
a Gitamay sa pipila ka Hudiyo ang magtitinag panit kay siya makakupot sa panit ug sa patayng lawas sa mga hayop ug ubang hugaw nga mga materyales nga gikinahanglan sa iyang trabaho. Ang mga magtitinag panit giisip nga mahugaw ug busa dili makasulod sa templo, ug ang ilang trabahoan kinahanglan nga kapig 22 metros gikan sa lungsod. Posibleng usa ni ka hinungdan nga ang balay ni Simon nahimutang “daplin sa dagat.”—Buh. 10:6.
b Tan-awa ang kahon nga “ Si Cornelio ug ang Romanong Kasundalohan.”
c Ang artikulo nga nag-ulohang “Kasaligang Tambag sa Pagmatuto sa mga Anak,” makita diha sa Nobyembre 1, 2006 nga isyu, panid 4 hangtod 7.
d Tan-awa ang kahon nga “ Ang Antioquia sa Sirya.”
e Kining “dakong gutom” sa panahon ni Emperador Claudio (41-54 C.E.) gihisgotan sa Hudiyong historyano nga si Josephus.