1, 2. Ang mga problema ba nagpakita nga pakyas na ang kaminyoon? Ipatin-aw.

ANG kaminyoon regalo gikan kang Jehova. Makahatag kinig dugang kalipay sa kinabuhi. Pero ang matag kaminyoon naay mga problema. Mora ganig ang mga problema walay kahumanan, ug ang bana ug asawa lagmit mobati nga dili na sila sama ka suod sa primero.

² Dili ta angayng matingala kon ang atong kaminyoon naay mga kalisdanan usahay. Pero wala kana magpasabot nga pakyas na ang atong kaminyoon. Bisan ang mga magtiayon nga dunay dagko kaayong mga problema nakakitag paagi nga mabalik ang ilang maayong relasyon ug napalig-on ang ilang kaminyoon. Sa unsang paagi?

3, 4. Unsay mahitabo usahay sa kaminyoon?

³ Ang kaminyoon naghiusa sa duha ka tawo nga managlahig kinaiya. Lainlain silag gusto ug dili gusto, ideya, ug mga pamaagi. Dugang pa, ang bana ug asawa basig lainlain ug kagikan o kultura. Nagkinahanglag panahon ug paningkamot aron magkailhanay ug magkasinabot sila.

⁴ Magkadugay, ang bana ug asawa mapokus na sa  personal nga mga buluhaton ug anam-anam nang magkalayo sa usag usa. Morag lainlain na silag kinabuhi. Unsay makatabang nila nga mas masuod?

5. (a) Unsay makatabang sa usa ka Kristohanon nga mas masuod sa iyang kapikas? (b) Sumala sa Hebreohanon 13:4, unsay angay natong panglantaw sa kaminyoon?

⁵ Si Jehova naghatag ug maayo kaayong tambag nga makatabang nimo ug sa imong kapikas aron mas masuod mo niya ug sa usag usa. (Salmo 25:4; Isaias 48:17, 18) Iya tang giingnan: “Angayng tahoron sa tanan ang kaminyoon.” (Hebreohanon 13:4) Kon imong tahoron ang usa ka butang, sa ato pa bililhon ug importante ni. Imo ning ampingan ug dili pasagdan. Kanay gusto ni Jehova nga atong panglantaw sa kaminyoon.

6. Unsay giingon sa Mateo 19:4-6 bahin sa panglantaw ni Jehova sa kaminyoon?

⁶ Si Jehova ang nagkasal sa unang magtiayon. Ang iyang Anak, si Jesus, miingon: “Wala ba ninyo mabasa nga siya nga naglalang kanila sukad sa sinugdan nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye ug miingon: ‘Tungod niini ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan ug moipon sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa ka unod’? Sa ato pa, dili na sila duha, kondili usa ka unod. Busa kon unsay gihiusa sa Diyos dili angayng bulagon sa tawo.” (Mateo 19:4-6) Sukad gyod sa sinugdanan, katuyoan ni Jehova nga dili mabungkag ang kaminyoon. Gusto niya nga suod ug malipayon ang mga pamilya.

7. Sa unsang paagi mapalig-on sa magtiayon ang ilang kaminyoon?

⁷ Pero ang mga magtiayon karon mas daghag kabalaka ug problema kay sa una. Usahay grabe kaayo ang problema maong maghunahuna sila nga dili na masalbar ang ilang kaminyoon, ug misurender sila. Pero matabangan ta kon masabtan nato ang panglantaw ni Jehova bahin sa kaminyoon.​—1 Juan 5:3.

8, 9. (a) Kanus-a nato angayng sundon ang giya ni Jehova bahin sa kaminyoon? (b) Unsaon nato pagpakita nga importante nato ang atong kaminyoon?

⁸ Ang giya ni Jehova kanunayng makaayo kanato. Sa ato nang nakat-onan, iya tang gitambagan: “Angayng tahoron . . . ang kaminyoon.” (Hebreohanon 13:4; Ecclesiastes 5:4) Kon sundon nato ang giya ni Jehova bisan sa mga situwasyon nga lisod kining sundon, seguradong makabenepisyo ta.​—1 Tesalonica 1:3; Hebreohanon 6:10.

 ⁹ Kay importante nato ang atong kaminyoon, maglikay ta sa paghimo o pagsultig bisan unsa nga makadaot niini. Hinuon, gusto natong palig-onon pa ang atong relasyon sa atong kapikas. Unsaon nato na paghimo?

10, 11. (a) Unsang seryosong problema ang nasinatian sa ubang magtiayon? (b) Nganong importante ang atong paagi sa pagsulti ngadto sa atong bana o asawa?

¹⁰ Dunay lainlaing paagi nga mapasakitan sa usa ang iyang kapikas. Nahibalo ta nga ang mga Kristohanon dili gyod angayng manapat sa ilang mga kapikas o mohimog bisan unsa nga makapasakit nila sa pisikal. Pero basig mapasakitan nato ang usag usa diha sa atong sinultihan. Ang mga pulong usahay magsilbing hinagiban. Usa ka babaye miingon: “Pasakitan ko sa akong bana diha sa iyang sinultihan. Walay makitang bun-og sa akong lawas, pero nagsamad sa akong kasingkasing ang iyang sakit nga mga pulong sama sa ‘Pabug-at ka lang’ ug ‘Wala kay pulos!’” Usa ka bana miingon nga kanunay siyang pakaulawan sa iyang asawa diha sa sinultihan ug bisag unsa na lay itawag kaniya. Siya miingon: “Dili ko makaako nga isulti sa uban ang iyang gipanulti nako. Maong di ko makig-estorya niya ug magpulaw kog trabaho. Mas maayo pa na kay sa mouli ko sa balay.” Ang sakit nga sinultihan komon kaayo karon.

¹¹ Kon ang magtiayon sakit ug sinultihan sa usag usa, moresulta nig mga samad sa kasingkasing nga dugayng maalim. Klaro nga dili gusto ni Jehova nga  ang bana ug asawa ingon anag pagtratar sa usag usa. Pero usahay dili nimo maamgohan nga napasakitan nimo ang imong kapikas. Tingali para nimo, buotan ka niya, pero unsay iyang gibati? Kon nasakitan ang imong kapikas sa imong gisulti, andam ba kang magbag-o?​—Galacia 5:15; basaha ang Efeso 4:31.

12. Sa unsang paagi ang relasyon tali sa minyong tawo ug ni Jehova maapektohan?

¹² Ang imong sinultihan ngadto sa imong kapikas, sa publiko man o sa pribado, importante kang Jehova. (Basaha ang 1 Pedro 3:7.) Ang Santiago 1:26 nagpahinumdom: “Kon may tawo nga naghunahuna nga siya magsisimba sa Diyos apan wala magkontrolar sa iyang  dila, gilimbongan niya ang iyang kaugalingong kasingkasing, ug ang iyang pagsimba walay pulos.”

13. Unsay laing paagi nga mapasakitan sa usa ang iyang kapikas?

¹³ Duna pay laing mga paagi nga ang magtiayon angayng magmahunahunaon sa pagbati sa usag usa. Pananglitan, unsay bation sa imong kapikas kon pirme na lang kang makig-uban sa laing tawo? Bisag dili ra sayop ang rason, sama sa pag-uban sa ministeryo o pagtabang sa pagsulbad sa problema, masakitan ba ang imong kapikas? Usa ka Kristohanong asawa miingon: “Nasakitan ko nga pirmeng gihatagag panahon ug atensiyon sa akong bana ang usa ka sister sa kongregasyon. Mibati kong sinalikway.”

14. (a) Unsang prinsipyo ang atong makat-onan sa Genesis 2:24? (b) Unsay angay natong ipangutana sa atong kaugalingon?

¹⁴ Ingong Kristohanon, duna tay responsabilidad sa atong ginikanan ug mga igsoon sa kongregasyon. Pero dihang maminyo ta, panguna na natong responsabilidad ang atong kapikas. Si Jehova miingon nga ang bana “moipon sa iyang asawa.” (Genesis 2:24) Ang pagbati sa atong kapikas kinahanglang importante kaayo nato. Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Gihatag ba nako sa akong kapikas ang panahon, atensiyon, ug pagmahal nga iyang gikinahanglan ug angayng ihatag kaniya?’

15. Nganong angayng likayan sa minyong mga Kristohanon nga masuod pag-ayo sa tawo nga dili nila kapikas?

¹⁵ Kon masuod kaayo ta sa tawo nga dili nato kapikas, maghatag nig problema sa atong kaminyoon. Kadugayan mahulog na ang atong pagbati sa maong tawo. (Mateo 5:28) Kini nga mga pagbati mahimong molambo ug tungod ani makahimo kag mga butang nga makadaot sa imong kaminyoon.

16. Unsay sugo sa Bibliya bahin sa kaminyoon?

¹⁶ Human moingon ang Bibliya: “Angayng tahoron . . . ang kaminyoon,” kini nagpadayon: “Dili kini hugawan, kay hukman sa Diyos ang mga naghimog seksuwal nga imoralidad ug ang mga mananapaw.” (Hebreohanon 13:4; Proverbio 5:18) Sa unsang paagi nato tahoron ang kaminyoon ug dili kini hugawan?

17. (a) Unsay panghunahuna sa daghang tawo karon bahin sa pagpanapaw? (b) Unsay angayng panghunahuna sa mga Kristohanon bahin sa pagpanapaw?

¹⁷ Para sa uban karon, dili sayop nga luiban ang ilang kapikas. Dili ta magpaimpluwensiya niini nga panghunahuna. Klarong miingon si Jehova nga gidumtan niya ang seksuwal nga imoralidad ug pagpanapaw. (Basaha ang Roma 12:9; Hebreohanon 10:31; 12:29) Kon makigsekso ta sa dili nato kapikas, atong gihugawan ang atong kaminyoon. Atong gipakita nga wala tay tahod sa mga sukdanan ni Jehova, ug gidaot nato ang atong relasyon kaniya. Busa angay natong likayan bisan ang unang tikang nga moresultag pagpanapaw. Apil niini ang paghunahunag law-ay bahin sa usa ka tawo.​—Job 31:1.

18. (a) Nganong ang pagpanapaw pareho sa pagsimbag bakak nga mga diyos? (b) Unsay panghunahuna ni Jehova bahin sa pagpanapaw?

¹⁸ Sa karaang Israel ubos sa Balaod ni Moises, ang pagpanapaw bug-at kaayong sala, sama sa pagsimbag bakak nga mga diyos. Kamatayon ang silot niini nga mga sala. (Levitico 20:2, 10) Nganong ang pagpanapaw pareho sa pagsimbag bakak nga mga diyos? Dihang ang usa ka Israelinhon mosimbag bakak nga mga diyos, wala niya tumana ang iyang panaad nga magmaunongon kang  Jehova. Dihang manapaw siya, wala niya tumana ang iyang panaad nga magmaunongon sa iyang kapikas. (Exodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; basaha ang Malaquias 2:14.) Klaro nga kaniadto giisip ni Jehova nga bug-at kaayong sala ang pagpanapaw.

19. Unsay makatabang nato nga mahimong determinado nga dili manapaw?

¹⁹ Komosta karon? Bisag dili na ta ilalom sa Balaod ni Moises, ang panghunahuna ni Jehova bahin sa pagpanapaw wala mausab. Sama nga dili ta mosimbag bakak nga diyos, dili sab ta magluib sa atong kapikas. (Salmo 51:1, 4; Colosas 3:5) Kon ato ning supakon, mapasipalahan ang atong kaminyoon ug ang atong Diyos, si Jehova.​—Tan-awa ang Endnote 26.

20. Sa unsang paagi ang kaalam makahatag ug kaayohan sa kaminyoon?

²⁰ Unsay imong himoon aron mas molig-on ang imong kaminyoon? Ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Pinaagi sa kaalam ang balay matukod, ug pinaagi sa katakos sa pag-ila kini mahimong lig-on.” (Proverbio 24:3) Ang usa ka balay puwedeng haw-ang ug huyang o kaha hayahay ug lig-on. Susama sab ana ang kaminyoon. Ang maalamong tawo maningkamot nga ang iyang kaminyoon mahimong lig-on, maayo, ug malipayon.

21. Sa unsang paagi ang kahibalo mas makapalig-on sa kaminyoon?

²¹ Kon bahin sa balay, ang Bibliya nagpadayon: “Pinaagi sa kahibalo ang mga kuwarto niini mapuno sa tanang klase sa bililhon ug nindot nga mga butang.” (Proverbio 24:4) Ang imong nakat-onan sa Pulong sa Diyos makapauswag sa imong kaminyoon. (Roma 12:2; Filipos  1:9) Dihang dungan mo sa imong kapikas nga magbasa sa Bibliya ug sa atong mga publikasyon, hisgoti ninyo kon unsaon pagpadapat ang inyong nakat-onan. Paghunahuna mog paagi nga makapakitag gugma ug pagtahod sa usag usa, apil na sab ang kaayo ug pagkamahunahunaon. Pangayog tabang kang Jehova nga maugmad ang mga hiyas nga makapalig-on sa imong kaminyoon ug makapahimo nimong mas hiligugmaon sa imong kapikas.​—Proverbio 15:16, 17; 1 Pedro 1:7.

22. Nganong angay tang magpakitag gugma, pagtahod, ug pasidungog sa atong kapikas?

²² Maningkamot gyod ta nga makapakitag gugma ug pagtahod sa atong kapikas ug pasidunggan siya. Kon himoon nato na, ang atong kaminyoon mahimong mas malipayon ug mas lig-on. Ug labaw sa tanan, mapalipay nato si Jehova.​—Salmo 147:11; Roma 12:10.