1. Unsang matanga sa mga tawo ang kabigon ni Jehova kaniya, ug nganong magmabinantayon gayod sila kon unsay dalawaton kaniya?

“ANG matuod nga mga magsisimba,” matod ni Jesus, “magasimba sa Amahan uban sa espiritu ug sa kamatuoran, kay, sa pagkatinuod, ang Amahan nagapangita sa mga ingon kanila aron magasimba kaniya.” (Juan 4:23) Inigkakaplag ni Jehova nianang mga tawhana, sama kanimo, iya silang kabigon ngadto kaniya ug sa iyang Anak. (Juan 6:44) Pagkadungganon niana! Apan ang mga nahigugma sa kamatuoran sa Bibliya kinahanglang “magpadayon sa pagtino kon unsa ang dalawaton sa Ginoo,” kay si Satanas batid sa panglansis.​—Efeso 5:10; Pinadayag 12:9.

2. Unsay panghunahuna ni Jehova niadtong mosulay pagsagol sa matuod ug bakak nga pagsimba?

² Tagda ang nahitabo duol sa Bukid sa Sinai sa dihang ang mga Israelinhon mihangyo kang Aaron nga buhatan silag usa ka diyos. Miuyon na lang si Aaron ug gibuhatan silag usa ka bulawang nating baka apan iyang giingon nga kadto naghawas lang kang Jehova. “Adunay usa ka pista alang kang Jehova ugma,” matod niya. Way bale ba kang Jehova ang maong pagsagol sa matuod ug bakak nga pagsimba? Dili. Gipapatay niya ang mga tulo ka libong magsisimbag diyosdiyos. (Exodo 32:1-6, 10, 28) Unsay leksiyon? Kon buot natong magpabilin sa gugma sa Diyos, ‘dili gayod kita mohikap ug mahugaw’ ug masiboton natong panalipdan ang kamatuoran batok sa bisan unsang matang sa kadaot.​—Isaias 52:11; Ezequiel 44:23; Galacia 5:9.

3, 4. Nganong angay natong tagdon ang mga prinsipyo sa Bibliya sa dihang susihon ang popular nga mga kostumbre ug selebrasyon?

 ³ Ikasubo, pagkamatay sa mga apostoles nga nagsanta kaniadto sa apostasya, gisagop sa mini nga mga Kristohanong way gugma sa kamatuoran ang paganong mga kostumbre, selebrasyon, ug mga “balaang” adlaw, ug giingon nilang dalawaton ra kini sa mga Kristohanon. (2 Tesalonica 2:7, 10) Samtang imong susihon ang pipila ka selebrasyon, matikdi nga kini wala magpadayag sa espiritu sa Diyos kondili sa kalibotan. Kasagaran, ang mga selebrasyon sa kalibotan may usa ka kinaiyahan: Mopukaw kinig unodnong mga pangibog ug nagpasiugdag bakak nga relihiyosong mga doktrina ug espiritismo nga maoy mga ilhanan sa “Dakong Babilonya.” * (Pinadayag 18:2-4, 23) Hinumdomi usab nga nakita mismo ni Jehova ang dulumtanang mga tulumanon sa paganong mga relihiyon nga gigikanan sa daghang popular nga mga kostumbre. Walay duhaduhang dulumtanan usab kaniya ang maong mga selebrasyon karon. Dili ba ang iyang hunahuna bahin niini maoy labing hinungdanon kanato?​—2 Juan 6, 7.

⁴ Kay matuod man kitang mga Kristohanon, nahibalo kita nga ang pipila ka selebrasyon dili makapahimuot kang Jehova. Apan kinahanglang determinado kita nga dili moapil niana. Ang pagrepaso kon nganong dili makapahimuot kang Jehova ang maong mga selebrasyon mopalig-on sa atong determinasyon sa paglikay sa bisan unsa nga makapugong kanato sa pagpabilin sa gugma sa Diyos.

5. Nganong segurado kitang si Jesus wala matawo ug Disyembre 25?

⁵ Ang Bibliya wala maghisgot ug selebrasyon sa adlawng-natawhan ni Jesus. Sa pagkatinuod, ang eksaktong petsa sa iyang pagkatawo wala hisayri. Hinuon, segurado kitang wala siya matawo ug Disyembre 25 nga tingtugnaw nianang  dapita. * Usa ka rason mao nga sa pagkatawo ni Jesus, si Lucas misulat nga “may mga magbalantay nga nagpuyo sa gawas” nga nag-atiman sa ilang mga hayop. (Lucas 2:8-11) Kon ang ‘pagpuyo sa gawas’ maoy ilang naandan sa tibuok tuig, kana wala ra untay kahulogan. Apan kay mag-ulan ug magniyebe man sa Betlehem sa tingtugnaw, ipasilong sa mga magbalantay ang ilang mga hayop ug dili sila ‘magpuyo sa gawas.’ Dugang pa, miadto si Jose ug Maria sa Betlehem kay gimando ni Cesar Agosto nga magparehistro ang katawhan. (Lucas 2:1-7) Dili gayod imando ni Cesar sa katawhang nayugot sa Romanhong pagmando nga moadto sa mga siyudad sa ilang katigulangan sa kinatugnawang panahon.

6, 7. (a) Diin maggikan ang daghang kostumbre sa Pasko? (b) Unsa ang kalainan tali sa pagpanghatag panahon sa Pasko ug sa Kristohanong pagpanghatag?

⁶ Ang gigikanan sa Pasko wala sa Kasulatan, kondili sa karaang paganong mga pista, sama sa Romanhong Saturnalia, usa ka selebrasyon nga gipahinungod kang Saturno, ang diyos sa pagpanguma. Sa samang paagi, sumala sa kalkulasyon sa mga magsisimba sa diyos nga si Mitra, ilang gisaulog ang Disyembre 25 ingong “adlawng-natawhan sa di-mabuntog nga adlaw,” matod sa New Catholic Encyclopedia. “Ang Pasko nagsugod sa panahon nga mainiton kaayo ang pagsimba sa adlaw didto sa Roma,” mga tulo ka siglo pagkamatay ni Kristo.

⁷ Panahon sa ilang mga selebrasyon, ang mga pagano nagbayloayg mga regalo ug nagbangkete​—mga kostumbre nga bahin gihapon sa selebrasyon sa Pasko karon. Sama ra kaniadto, ang kadaghanang pagpanghatag ug pinaskohan karon wala mahiuyon sa diwa sa 2 Corinto 9:7, nga mabasa: “Ipabuhat sa matag usa ang sumala sa iyang gihukom diha sa iyang kasingkasing, dili nga kontragusto o pinugos, kay gihigugma  sa Diyos ang malipayong maghahatag.” Ang matuod nga mga Kristohanon manghatag tungod sa gugma ug dili kana mag-agad ug petsa, ug sila dili magdahom ug balos. (Lucas 14:12-14; Buhat 20:35) Dugang pa, mapasalamaton kaayo sila nga nahigawas sa mga kapit-osan ug sa sobrang pagpangutang panahon sa Pasko.​—Mateo 11:28-30; Juan 8:32.

8. Mihatag bag mga regalo ang mga astrologo kang Jesus sa adlaw sa iyang pagkatawo? Ipatin-aw.

⁸ Apan mangatarongan tingali ang pipila, dili ba ang mga astrologo mihatag kang Jesus ug mga regalo sa adlaw sa iyang pagkatawo? Wala. Ang ilang pagregalo maoy usa lang ka pormal nga pag-ila sa usa ka dungganong tawo, nga maoy batasan sa kapanahonan sa Bibliya. (1 Hari 10:1, 2, 10, 13; Mateo 2:2, 11) Ang ilang pag-abot dili gani sa gabii nga natawo si Jesus. Siya dili na usa ka masuso diha sa pasungan, kondili nag-edad nag pila ka bulan ug didto na sa usa ka balay.

9. Unsay nahitabo sa mga selebrasyon sa adlawng-natawhan nga gihisgotan sa Bibliya?

⁹ Bisan pag ang pagkatawo sa usa ka bata makapalipay kanunay, ang Bibliya wala maghisgot nga may alagad sa Diyos nga nagsaulog sa iyang adlawng-natawhan. (Salmo 127:3) Nasayloan ba lang kini? Wala, kay kini naghisgot ug duha ka selebrasyon sa adlawng-natawhan​—ang kang Paraon sa Ehipto ug kang Herodes Antipas. (Genesis 40:20-22; Marcos 6:21-29) Apan gipadayag nga dili maayo ang duha ka selebrasyon​—ilabina ang ikaduha kay gipunggotan si Juan nga Bawtista.

10, 11. Unsay pag-isip sa unang mga Kristohanon sa mga selebrasyon sa adlawng-natawhan, ug ngano?

¹⁰ “Ang unang mga Kristohanon,” matod sa The World Book  Encyclopedia, “nag-isip sa selebrasyon sa adlawng-natawhan ingong paganong kostumbre.” Pananglitan, ang karaang mga Grego nagtuo nga ang matag tawo may espiritung magbalantay panahon sa iyang pagkatawo ug human niana. Kana nga espiritu “may misteryosong relasyon sa diyos nga samag adlawng-natawhan sa bag-ong natawo,” matod sa librong The Lore of Birthdays. Ang mga adlawng-natawhan dugay nang nalangkit sa astrolohiya ug horoskopyo.

¹¹ Gawas pa sa pagsalikway sa mga kostumbre sa adlawng-natawhan tungod kay kini naggikan sa mga pagano ug daotang mga espiritu, lagmit gisalikway usab kana sa mga alagad sa Diyos sa karaang panahon tungod sa ilang mga prinsipyo. Ngano? Sila mapainubsanon ug makasaranganong mga tawo nga wala mag-isip sa ilang pagkatawo nga mahinungdanon nga angayng saulogon. * (Miqueas 6:8; Lucas 9:48) Ila hinuong gihimaya ug gipasalamatan si Jehova tungod sa bililhong gasa sa kinabuhi. *​—Salmo 8:3, 4; 36:9; Pinadayag 4:11.

12. Sa unsang paagi ang adlaw sa kamatayon mas maayo pa kay sa adlawng natawhan?

¹² Ang tanang namatay nga matinumanon seguradong anaa sa panumdoman sa Diyos, ug ang umaabot nilang kinabuhi garantisado. (Job 14:14, 15) Matod sa Ecclesiastes 7:1: “Ang usa ka ngalan mas maayo pa kay sa maayong lana, ug ang adlaw sa kamatayon kay sa adlaw nga natawhan.” Ang atong “ngalan” mao ang atong maayong dungog uban sa Diyos tungod sa matinumanong pag-alagad kaniya. Angayng matikdan nga ang bugtong selebrasyon nga gisugo sa mga Kristohanon naglangkit sa pagkamatay, dili sa pagkatawo, ni Jesus, kansang labing maayong “ngalan” mahinungdanon gayod sa atong kaluwasan.​—Lucas 22:17-20; Hebreohanon 1:3, 4.

13, 14. Diin naggikan ang popular nga mga kostumbre sa Easter?

¹³ Bisag ang Easter (Pasko sa Pagkabanhaw) gipasiugda ingong usa ka selebrasyon sa pagkabanhaw ni Kristo, kini naggikan gayod sa bakak nga relihiyon. Ang ngalang Easter nalangkit mismo kang Eostre, o Ostara, ang Anglo-Saxon nga diyosa sa banagbanag ug tingpamulak. Ug nganong gigamit na man ang mga itlog ug koneho sa selebrasyon sa Easter? Ang mga itlog “maoy iladong mga simbolo sa bag-ong kinabuhi ug pagkabanhaw,” matod sa Encyclopædia Britannica, samtang ang koneho dugay nang simbolo sa pagkamasanayon. Busa, ang Easter usa gayod ka rituwal sa pagsanay nga nagtakobang selebrasyon sa pagkabanhaw ni Kristo. *

¹⁴ Mouyon ba si Jehova nga gamiton ang mahugaw nga rituwal sa pagsanay aron saulogon ang pagkabanhaw sa iyang Anak? Dili gayod! (2 Corinto 6:17, 18) Ngani, ang Kasulatan wala gayoy sugo o awtorisasyon nga saulogon ang pagkabanhaw ni Jesus. Busa, ang pagsaulog ug pagngalan niana nga Easter maoy pagkadili-maunongon.

15. Diin naggikan ang Kalagkalag, ug unsay ikasulti bahin sa petsa nga napili sa pagsaulog niini?

¹⁵ Ang Kalagkalag nga nailado tungod sa mga ungo, duwende, ug ubang ngil-ad nga mga dekorasyon naggikan sa mga Celt, ang karaang katawhan sa Britanya ug Irlandia. Sa takdol nga bulan nga kinadul-an sa Nobyembre 1, ilang gisaulog ang pistang Samhain, nga nagkahulogang “Kataposan sa Ting-init.” Nagtuo sila nga panahon sa Samhain, gikuha ang babag tali sa kalibotan sa mga tawo ug ang sa mga espiritu ug ang maayo ug daotang mga espiritu nagsuroysuroy sa yuta. Gituohan  nga ang mga kalag sa mga patay mamalik sa ilang mga balay, ug ang mga pamilya maghalad ug pagkaon ug ilimnon aron lukmayon sila. Busa, dihang ang mga bata karon, nga magmaskarag kalabera o magbestig samag ungo, moduaw sa mga balay nga mamahad nga mangdaot gawas kon hatagag pagkaon o ilimnon, wala sila masayod nga sila padayong nagsunod sa mga rituwal sa Samhain.

16, 17. (a) Nganong angayng susihon sa kaslonong mga Kristohanon ang lokal nga mga kostumbre sa kasal sumala sa mga prinsipyo sa Bibliya? (b) Unsay angayng tagdon sa mga Kristohanon bahin sa mga kostumbre sama sa pagsabulak ug bugas humay o ubang ikapuli niini?

¹⁶ Sa dili madugay, “wala na gayoy tingog sa pamanhonon ug sa pangasaw-onon nga madungog pa diha [sa Dakong Babilonya].” (Pinadayag 18:23) Ngano? Usa ka bahin sa hinungdan maoy tungod sa iyang espiritistikanhong mga buhat, nga makapahugaw sa kaminyoon sukad gayod sa adlaw sa kasal.​—Marcos 10:6-9.

¹⁷ Lainlaig kostumbre ang matag nasod. Ang maorag dalawaton rang mga kostumbre mahimong naggikan sa mga tulumanon sa Babilonya nga gituohang magdalag ‘suwerte’ alang sa bag-ong kinasal o sa ilang mga bisita. (Isaias 65:11) Usa niana ang pagsabulak ug bugas humay o ubang ikapuli niini. Kining kostumbreha mahimong naggikan sa ideya nga ang pagkaon makalukmay sa daotang mga espiritu aron dili nila daoton ang bag-ong kinasal. Dugang pa, ang bugas humay dugay nang misteryosong nalangkit sa pagsanay, kalipay, ug taas nga kinabuhi. Tin-aw, ang tanan nga buot magpabilin sa gugma sa Diyos molikay nianang hugaw nga mga kostumbre.​—2 Corinto 6:14-18.

18. Unsang mga prinsipyo sa Bibliya ang angayng mogiya sa mga kaslonon nga nagplano sa kasal ug sa mga dinapit?

¹⁸ Ang mga alagad ni Jehova molikay usab sa kalibotanong mga kostumbre nga maghimo sa mga kasal ug kombira nga dili na dungganon o makapatugaw sa tanlag sa pipila. Pananglitan, likayan nila ang pagpahayag ug kantalita o seksuwal nga  mga pasumbingay ug panistis nga makapakaulaw sa bag-ong kinasal ug sa uban. (Proverbio 26:18, 19; Lucas 6:31; 10:27) Likayan usab nila ang naghingaping mga kombira kay kini maoy “mapagawalong pagpasundayag sa mga kahinguhaan sa kinabuhi sa usa.” (1 Juan 2:16) Kon nagplano kamo sa inyong kasal, ayaw gayod kalimti nga buot ni Jehova nga kamo mahinumdom kanunay sa inyong kasal uban ang kalipay ug dili pagbasol. *

19, 20. Unsay giingon sa usa ka sekular nga basahon bahin sa sinugdanan sa tagay-pasidungog, ug nganong kining kostumbreha dili angay sa mga Kristohanon?

¹⁹ Ang toasting o tagay-pasidungog maoy kasagarang batasan sa mga kasal ug ubang mga tapoktapok. Ang 1995 New International Handbook on Alcohol and Culture nag-ingon: “Ang tagay-pasidungog . . . maoy sekular nga batasan karong adlawa nga lagmit salin sa karaang mga paghalad ug sagradong ilimnon ngadto sa mga diyos . . . puli sa panghinaot, pag-ampo nga gisuma sa mga pulong nga ‘alang sa inyong taas nga kinabuhi!’ o ‘alang sa inyong maayong panglawas!’”

²⁰ Tinuod, wala na isipa sa daghang tawo ang tagay-pasidungog ingong relihiyoso o patuotuo. Bisan pa niana, ang kostumbre sa pag-isa sa mga kopa sa bino maisip nga usa ka paghangyo sa “langit” o sa labaw-tawhanong gahom alang sa panalangin sa paaging dili Kasulatanhon.​—Juan 14:6; 16:23. *

21. Bisan pag walay relihiyosong sinugdanan o kahulogan, unsang popular nga mga selebrasyon ang angayng likayan sa mga Kristohanon, ug ngano?

²¹ Ingong ilhanan sa ubos kaayong mga sukdanan sa moral sa kalibotan karon nga gituboy sa laktod o di-laktod nga paagi  sa Dakong Babilonya, ang pipila ka nasod nagpasiugdag tinuig nga mga karnabal o Mardi Gras, mga pangiling naglakip ug hilas nga pagsayaw ug tingali nagsaulog pa sa pagkinabuhi sa mga homoseksuwal. Angay bang motambong o motan-aw niana ang usa nga ‘nahigugma kang Jehova’? Ang iyang paghimo niana magpadayag bag tinuod nga pagdumot sa daotan? (Salmo 1:1, 2; 97:10) Labi pang maayo nga sundogon ang tinamdan sa salmista nga miampo: “Ilikay ang akong mga mata gikan sa pagtan-aw sa butang nga walay-pulos.”​—Salmo 119:37.

22. Kanus-a makadesisyon ang usa ka Kristohanon sumala sa iyang tanlag kon siya moapil ba o dili sa usa ka selebrasyon?

²² Sa mga adlaw sa kalibotanong mga selebrasyon, angayng magbantay ang Kristohanon nga ang iyang panggawi dili makahatag sa impresyon nga miapil siya sa selebrasyon. “Busa, kon kamo magakaon o magainom o magabuhat sa bisan unsa,” misulat si Pablo, “himoa ang tanang butang alang sa kahimayaan sa Diyos.” (1 Corinto 10:31; tan-awa ang kahon nga “ Paghimog Maalamong mga Desisyon.”) Sa laing bahin, kon ang usa ka kostumbre o selebrasyon tin-aw nga walay relihiyosong kahulogan, dili bahin sa usa ka politikanhon o patriotikong pagsaulog, ug wala maglapas sa mga prinsipyo sa Bibliya, nan ang matag Kristohanon sa personal makadesisyon kon moapil ba siya. Sa samang higayon, angay niyang tagdon ang pagbati sa uban aron dili siya makapandol.

23, 24. Sa unsang paagi makahatag kitag maayong pamatuod bahin sa matarong nga mga sukdanan ni Jehova?

²³ Giisip sa daghang tawo ang mga adlaw sa pipila ka popular nga mga selebrasyon ingong mga kahigayonan aron magkatapok ang pamilya ug mga higala. Busa, kon may sayop nga nagtuo nga ang atong Kasulatanhong baroganan dili mahigugmaon o sobra ka estrikto, maluloton natong ikapatin-aw nga gipabilhan sa mga Saksi ni Jehova ang makapalig-ong  mga tapoktapok sa pamilya ug mga higala. (Proverbio 11:25; Ecclesiastes 3:12, 13; 2 Corinto 9:7) Malipay kita nga makig-uban sa atong mga minahal sa ubang mga panahon sa tibuok tuig, apan tungod sa atong gugma sa Diyos ug sa iyang matarong nga mga sukdanan, dili nato buot mahugawan ang maong malipayong mga okasyon ug mga kostumbre nga iyang gidumtan.​—Tan-awa ang kahon nga “ Ang Matuod nga Pagsimba Makahatag ug Di-Matukib nga Kalipay.”

²⁴ Ang pipila ka Saksi nagmalamposon sa pagpakigbahin ug mga punto gikan sa kapitulo 16 sa librong Unsay Tinuod nga Gitudlo sa Bibliya? * Apan, hinumdomi nga ang atong tumong maoy pagkabig ug mga tawo, dili pagdaog ug mga argumento. Busa, magmatinahoron, magmalumo sa buot, ug ‘himoa ang imong sinultihan nga kanunayng madanihon, tinimplahan ug asin.’​—Colosas 4:6.

25, 26. Sa unsang paagi makatabang ang mga ginikanan sa ilang mga anak aron mouswag ang ilang pagtuo ug gugma kang Jehova?

²⁵ Ingong mga alagad ni Jehova, daghan kitag nakat-onan. Nahibalo kita kon nganong atong gituohan ug gituman ang pipila ka butang ug gilikayan ang uban. (Hebreohanon 5:14) Busa, mga ginikanan, tudloi ang inyong mga anak sa pagpangatarongan pinasukad sa mga prinsipyo sa Bibliya. Sa pagtudlo kanila, inyong gipalig-on ang ilang pagtuo, gitabangan sa paghatag ug Kasulatanhong mga tubag kadtong nangutana bahin sa ilang mga gituohan, ug inyong gipasaligan sila sa gugma ni Jehova.​—Isaias 48:17, 18; 1 Pedro 3:15.

²⁶ Ang tanang nagsimba sa Diyos “uban sa espiritu ug sa kamatuoran” dili lang molikay sa dili-kasulatanhong mga selebrasyon kondili maningkamot usab nga magmaminatud-on sa tanang bahin sa kinabuhi. Giisip sa daghan karon nga dili na mapuslanon ang pagkamaminatud-on. Apan ingon sa masabtan nato sa sunod kapitulo, kanunay nga labing maayo ang mga paagi sa Diyos.