1, 2. Sumala sa Ezequiel 47:1-12, unsay nakita ug nahibaloan ni Ezequiel? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa kapitulo.)

 SI Ezequiel nakakita ug laing makapahinganghang butang sa iyang panan-awon bahin sa templo: Naay sapa nga nag-agos gikan sa sagradong tinukod! Imadyina nga gisubay niya ang gigikanan sa tin-aw kaayong tubig. (Basaha ang Ezequiel 47:1-12.) Kini nagdagayday gikan sa bakanan sa sangtuwaryo; dayon kini migawas sa templo duol sa sidlakan nga ganghaan. Ang anghel naggiya kang Ezequiel pagawas sa templo ug nagsukod sa distansiya samtang nagsubay sila sa tubig. Balikbalik nga giingnan sa anghel si Ezequiel sa paglatas sa tubig, ug nakita sa propeta nga kalit kining milalom ug sa wala madugay nahimong suba nga iya lang malabang kon langoyon!

² Nahibaloan ni Ezequiel nga ang suba nag-agos paingon sa Patayng Dagat ug nag-ayo sa parat ug walay kinabuhi nga tubig niini dihang nasagolan sa tubig sa suba, maong nanaghan ang isda. Ug diha sa mga tampi, iyang nakita nga nanubo ang daghang kahoy nga lainlaig klase. Kada bulan, kini mamungag makapahimsog nga mga bunga ug magpatunghag mga dahon nga makapaayo. Pagkakita niini, seguradong ang kasingkasing ni Ezequiel nagmalinawon pag-ayo ug napunog paglaom. Pero unsay kahulogan niining bahina sa panan-awon  sa templo para kaniya ug sa kauban niyang mga destiyero, o binihag? Ug unsay kahulogan niini para kanato karon?

3. Nganong ang mga Hudiyo sa karaang panahon wala maghunahuna nga literal ang suba sa panan-awon ni Ezequiel?

³ Ang mga Hudiyo sa karaang panahon seguradong wala maghunahuna nga literal ang suba diha sa panan-awon. Hinuon, kini nga bahin sa Kasulatan lagmit nagpahinumdom nila sa lain pang tagna sa pagpasig-uli, ang tagna nga girekord ni propetang Joel kapig duha ka siglo una pa niana. (Basaha ang Joel 3:18.) Dihang nabasa sa Hudiyong mga destiyero ang pulong ni Joel, wala sila maghunahuna nga ang kabukiran literal nga “magpatulo ug tam-is nga bino” o ang mga bungtod “magpaagos ug gatas”; wala pod sila maghunahuna nga naay tuboran nga mobugwak “gikan sa balay ni Jehova.” Sa susama, lagmit nasabtan sa mga Hudiyo nga ang mensahe sa panan-awon ni propetang Ezequiel wala magtumong sa literal nga suba. * Busa unsa ang mensahe ni Jehova? Ang Kasulatan nagtabang nato nga masabtan ang kahulogan sa ubang bahin niini nga panan-awon. Pero sa katibuk-an, atong hisgotan ang tulo ka klaro ug mahigugmaong pasalig nga atong makat-onan niini nga tagna.

4. (a) Unsang mga panalangin gikan kang Jehova ang lagmit gidahom sa mga Hudiyo tungod sa suba diha sa panan-awon ni Ezequiel? (b) Sa unsang paagi ang paggamit sa Bibliya sa mga pulong nga “suba” ug “tubig” nagpasalig nato nga panalanginan ni Jehova ang iyang katawhan? (Tan-awa ang kahong “Mga Suba sa mga Panalangin Gikan Kang Jehova.”)

⁴ Suba sa mga panalangin. Sa Bibliya, ang mga suba ug tubig sagad gigamit sa pag-ilustrar sa pag-agos sa mga panalangin ni Jehova nga makahatag ug kinabuhi. Si Ezequiel nakakita ug ingon niana nga suba nga nag-agos gikan sa templo, mao nga tungod sa panan-awon ang katawhan sa Diyos lagmit nagdahom nga ipaagos ni Jehova kanila ang makahatag ug kinabuhi nga espirituwal nga mga panalangin basta dili sila mobiya sa putling pagsimba. Unsa nga mga panalangin? Sila makadawat pag-usab ug espirituwal nga instruksiyon gikan sa mga saserdote. Ug kay puwede nang maghalad sa templo, makasalig na sab sila nga himoon ang pagtabon para sa ilang mga sala. (Ezeq. 44:15, 23; 45:17) Busa sila mahinlo pag-usab, samag nahugasan sa hinlong tubig gikan sa templo.

5. Sa unsang paagi ang suba sa panan-awon makawala sa mga kabalaka kon igo ba pirme ang panalangin para sa tanan?

⁵ Igo kaha pirme ang panalangin para sa tanan? Ang panan-awon makawala sa ingon niana nga mga kabalaka kay gipakita niini ang milagrosong pagdako sa tubig​—ang dagayday nahimong suba pag-abot lang ug mga dos kilometros! (Ezeq. 47:3-5) Ang mamuyo sa napasig-uling yuta sa mga Hudiyo lagmit modaghan, pero modaghan sab ang mga panalangin ni Jehova aron matagan-an ang ilang panginahanglan. Ang suba naghulagway sa kaabunda!

6. (a) Unsang makapadasig nga saad ang gihatag sa panan-awon? (b) Unsang pasidaan ang gihatag sab sa panan-awon? (Tan-awa ang footnote.)

⁶ Tubig nga makahatag ug kinabuhi. Sa panan-awon ni Ezequiel, ang suba miagos paingon sa Patayng Dagat ug naghatag ug kinabuhi sa dakong bahin niini. Matikdi nga ang tubig naghatag ug kinabuhi sa panonpanong isda nga ang mga klase parehas nianang sa Dakong Dagat, o Dagat Mediteranyo. Naa na ganiy mauswagong mga negosyo sa pangisda diha sa baybayon sa Patayng Dagat tali sa duha ka magkalagyo kaayo nga lungsod. Ang anghel miingon: “Ang tanan nga  agosan sa sapa mabuhi.” Pero nagpasabot ba ni nga ang tubig gikan sa balay ni Jehova nakaabot sa tanang bahin sa Patayng Dagat? Wala. Ang anghel nag-ingon nga dunay kalamakan nga wala maabot sa nagahatag ug kinabuhi nga tubig. Kining mga lugara ‘nagpabiling asinon.’ * (Ezeq. 47:8-11) Busa ang panan-awon naghatag ug pasalig nga ang putling pagsimba makapabuhi sa katawhan, ug sila mouswag. Pero naghatag sab nig pasidaan: Dili tanan ang modawat sa mga panalangin ni Jehova; dili tanan ang maulian.

7. Ang mga kahoy sa mga tampi diha sa panan-awon naghatag sa Hudiyong mga destiyero ug unsang pasalig?

⁷ Mga kahoy nga makahatag ug pagkaon ug makapaayo. Komosta man ang mga kahoy sa mga tampi? Dili ba nakadugang kini sa kanindot sa hulagway diha sa panan-awon? Nakadugang sab ni sa kahulogan niini. Si Ezequiel ug ang iyang mga isigka-Hudiyo seguradong nalipayng naghunahuna sa lami nga mga bunga sa maong mga kahoy, nga mapupo kada bulan! Kining nindot nga hulagway dugang nagpasalig nila nga pakaonon sila ni Jehova sa espirituwal. Ug unsa pa? Matikdi nga ang mga dahon sa mga kahoy “magsilbing tambal.” (Ezeq. 47:12) Si Jehova nahibalo nga mas labawng gikinahanglan sa namalik nga mga destiyero ang espirituwal nga pagpang-ayo, ug siya misaad nga iya kanang itagana. Gihisgotan sa ubang tagna sa pagpasig-uli kon giunsa niya kana paghimo, nga atong nakat-onan sa Kapitulo 9 niini nga publikasyon.

8. Unsay nagpakita nga ang panan-awon ni Ezequiel dunay mas dakong katumanan?

⁸ Pero sumala sab sa atong nahisgotan sa Kapitulo 9, limitado lang nga katumanan sa maong mga tagna ang naeksperyensiyahan sa namalik nga mga destiyero. Ang katawhan mismo ang hinungdan niana. Unsaon man ni Jehova pagpanalangin kanila sa bug-os nga balikbalik man silang naghimog daotan, misupak niya, ug nagpasagad sa putling pagsimba? Ang matinumanong mga Hudiyo nasakitan ug nadismaya sa gihimo sa ilang isigka-Hudiyo. Pero nahibalo ang maunongong mga magsisimba ni Jehova nga dili gyod mapakyas ang iyang mga saad; matuman gyod ni. (Basaha ang Josue 23:14.) Busa ang panan-awon ni Ezequiel dunay mas dakong katumanan. Pero kanus-a?

9. Kanus-a mahitabo ang mas dakong katumanan sa panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo?

⁹ Sa ato nang nahibaloan sa Kapitulo 14 niini nga publikasyon, ang panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo dunay mas dakong katumanan sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw,” dihang ang putling pagsimba mas nabayaw pa kay sukad masukad. (Isa. 2:2) Sa unsang paagi kini nga bahin sa panan-awon ni Ezequiel nagakatuman karon?

10, 11. (a) Unsang mga panalangin ang nag-agos kanato karon samag suba? (b) Sa unsang paagi ang nag-agos nga mga panalangin ni Jehova midako sa pagtagana sa nagkadakong panginahanglan sa kataposang mga adlaw?

¹⁰ Suba sa mga panalangin. Ang tubig nga nagaagos gikan sa balay ni Jehova nagpahinumdom nato sa unsang mga panalangin karon? Kini nagpahinumdom gyod nato sa tanang nakaamot sa atong espirituwal nga kahimsog ug katagbawan. Ang kinalabwan niini mao ang gahom sa halad lukat sa Kristo sa paghinlo kanato, nga nagpaposible nga mapasaylo ang atong mga sala. Ang putli nga mga kamatuoran  sa Pulong sa Diyos gipakasama sab sa tubig nga nagahatag ug kinabuhi ug nagahinlo. (Efe. 5:25-27) Sa unsang paagi ang maong mga panalangin nag-agos sa atong panahon?

¹¹ Sa 1919, pipila lang ka libo ang mga alagad ni Jehova, ug nalipay sila pag-ayo sa pagdawat sa espirituwal nga pagkaon nga ilang gikinahanglan. Sa misunod nga mga dekada, sila padayong midaghan. Karon, ang katawhan sa Diyos kapin na sa walo ka milyon. Mikusog pod ba ang agos sa hinlong mga tubig sa kamatuoran? Oo! Daghan kaayo ang kamatuoran sa Bibliya nga gipatin-aw kanato. Binilyong Bibliya, libro, magasin, brosyur, ug tract ang miagos sa katawhan sa Diyos sa miaging siglo. Sama sa suba nga nakita ni Ezequiel sa panan-awon, ang nag-agos nga tubig sa putling mga kamatuoran kalit nga midako aron matagan-an ang nagkadakong panginahanglan sa mga tawo sa tibuok kalibotan nga giuhaw sa espirituwal. Dugay na tang nag-imprentag mga publikasyon nga binase sa Bibliya. Ug karon, pinaagi sa website nga jw.org, ang maong mga publikasyon mabatonan na online o ma-download sa kapig 900 ka pinulongan! Sa unsang paagi ang maong mga tubig sa kamatuoran nakaapektar sa mga tawo nga matarong ug kasingkasing?

12. (a) Sa unsang paagi ang mensahe sa kamatuoran nakahatag ug kinabuhi ug kahimsog sa mga tawo sa espirituwal nga paagi? (b) Unsang haom sa panahon nga pasidaan ang gihatag sa panan-awon kanato karon? (Tan-awa sab ang footnote.)

¹² Tubig nga makahatag ug kinabuhi. Si Ezequiel giingnan: “Ang tanan nga agosan sa sapa mabuhi.” Hunahunaa kon sa unsang paagi ang mensahe sa kamatuoran miagos ngadto sa tanang miadto sa atong napasig-uling espirituwal nga yuta. Ang mga kamatuoran sa Bibliya naghatag ug kinabuhi ug espirituwal nga kahimsog sa minilyon nga madinawaton ug kasingkasing. Pero ang panan-awon naghatag sab ug haom sa panahon nga pasidaan: Dili tanan ang padayong modawat sa maong kamatuoran. Sama sa kalamakan ug yanangong mga dapit sa Patayng Dagat sa panan-awon ni Ezequiel, dunay mga kasingkasing nga nahimong dili madinawaton, nga dili na modawat ug mopadapat sa kamatuoran. * Hinaot dili na mahitabo nato!​—Basaha ang Deuteronomio 10:16-18.

13. Unsang mga leksiyon ang atong makat-onan gikan sa mga kahoy sa panan-awon?

¹³ Mga kahoy nga makahatag ug pagkaon ug makapaayo. Ang mga kahoy ba diha sa mga tampi sa suba nga nakita sa panan-awon dunay makapadasig nga mga leksiyon kanato karon? Oo! Hinumdomi, ang maong mga kahoy nagpatunghag laming mga bunga kada bulan, ug ang mga dahon niini makapaayo. (Ezeq. 47:12) Busa ang mga kahoy magpahinumdom nato nga ang Diyos nga atong gialagaran dagayang nagpakaon nato ug nag-ayo nato sa pinakaimportanteng paagi​—sa espirituwal. Karon ang kalibotan masakiton ug gigutom pag-ayo sa espirituwal. Sa kasukwahi, hunahunaa kon unsay gitagana ni Jehova. Nakasulay na ba ka nga human nimo mabasa ang usa ka artikulo sa atong magasin, makanta ang kataposang awit sa asembliya o kombensiyon, o matan-aw ang usa ka video o broadcasting, mibati ka nga panalangin kaayo ang maong espirituwal nga pagkaon?  Buhong gyod kaayo ta. (Isa. 65:13, 14) Ang ato bang espirituwal nga pagkaon nagpahimsog kanato sa espirituwal? Ang maayong tambag nga atong madawat, nga gibase gyod sa Pulong sa Diyos, makatabang nato sa paglikay sa mga sala sama sa imoralidad, kahakog, ug kawalay pagtuo. Si Jehova naghimo sab ug kahikayan sa pagtabang sa mga Kristohanon nga maulian sa espirituwal nga sakit nga resulta sa seryosong sala. (Basaha ang Santiago 5:14.) Gipanalanginan gyod ta pag-ayo, sumala sa gipakita sa mga kahoy diha sa panan-awon ni Ezequiel.

14, 15. (a) Unsang leksiyon ang atong makat-onan sa wala maulii nga kalamakan sa panan-awon ni Ezequiel? (b) Sa unsang paagi nakabenepisyo ta sa suba diha sa panan-awon ni Ezequiel?

¹⁴ Duna pod tay makat-onan sa wala maulii nga kalamakan. Dili gyod nato gustong pugngan ang pag-agos sa mga panalangin ni Jehova sa atong kinabuhi. Delikado kaayo kon magpabilin tang wala maulii, parehas sa daghang tawo niining masakiton nga kalibotan. (Mat. 13:15) Hinuon, malipay ta nga makabenepisyo sa suba sa mga panalangin. Dihang moinom tag maayo sa hinlong tubig sa kamatuoran gikan sa Pulong sa Diyos, dihang ipaambit nato sa uban ang maong mga kamatuoran pinaagi sa pagsangyaw, dihang makadawat tag mahigugmaong giya, paghupay, ug tabang gikan sa mga ansiyano nga gibansay sa matinumanong ulipon, atong hunahunaon ang suba sa panan-awon ni Ezequiel. Kana nga suba maghatag ug kinabuhi ug mag-ayo sa tanang agosan niana!

¹⁵ Pero unsay umaabot nga katumanan niini nga suba? Sa ato unyang makita, ang kinakusgang pag-agos sa suba mahitabo sa Paraiso sa umaabot.

16, 17. (a) Sa unsang paagi ang tubig sa kinabuhi mas modako pa gyod didto sa Paraiso? (b) Sa Paraiso, unsang benepisyo ang ikahatag kanato sa suba sa mga panalangin?

¹⁶ Ma-imagine ba nimo ang imong kaugalingon sa Paraiso, kauban ang imong mga higala ug pamilya, nga tagbaw kaayo sa kinabuhi? Ang pagtuon sa suba sa panan-awon ni Ezequiel makatabang nga mas klaro nimong makita ang imong kaugalingon didto. Sa unsang paagi? Tagda pag-usab ang tulo ka klaro ug mahigugmaon nga bahin sa panan-awon.

¹⁷ Suba sa mga panalangin. Ang simbolikong suba mas modako pa gyod didto sa Paraiso, kay ang benepisyo niini dili lang espirituwal kondili pisikal sab. Panahon sa Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando ni Jesus, ang Gingharian sa Diyos motabang sa mga matinumanon nga makabenepisyo sa lukat sa mas dako pang paagi. Anam-anam silang hingpiton! Wala nay sakit, doktor, nars, ospital, o health insurance! Ang maong tubig sa kinabuhi moagos sa minilyong maluwas sa Armagedon, “usa ka dakong panon” nga makalabang sa “dakong kasakitan.” (Pin. 7:9, 14) Pero kana nga pagsugod sa agos sa suba sa mga panalangin, bisan tuod makapahingangha, dagayday lang kon itandi sa mahitabo sa ulahi. Sama diha sa panan-awon ni Ezequiel, ang suba modako aron matagan-an ang mas dakong panginahanglan.

18. Sa unsang paagi ang “suba sa tubig sa kinabuhi” mas mokusog pa gyod panahon sa Milenyo?

 ¹⁸ Tubig nga makahatag ug kinabuhi. Sa Milenyo, ang pag-agos sa “suba sa tubig sa kinabuhi” mas mokusog pa gyod. (Pin. 22:1) Milyonmilyon, bilyonbilyon pa gani, ang banhawon ug hatagag kahigayonan nga mabuhi sa walay kataposan sa Paraiso! Apil sa mga panalangin ni Jehova pinaagi sa Gingharian ang pagbanhaw sa daghan kaayong patay, mga tawo nga dugay nang nahimong abog sa yuta. (Isa. 26:19) Pero ang tanan bang mabanhaw mabuhi sa walay kataposan?

19. (a) Unsay nagpakita nga dunay bag-ong mga tubig sa balaang kamatuoran nga mabatonan sa Paraiso? (b) Unsay gipasabot sa pag-ingon nga sa umaabot ang uban “magpabiling asinon”?

¹⁹ Ang matag usa kinahanglang mopili. Sa pagkatinuod, naay bag-ong linukot nga mga basahon nga buksan nianang panahona. Busa ang makarepresko nga tubig gikan kang Jehova maglakip sa bag-ong napadayag nga mga kamatuoran, bag-ong espirituwal nga mga instruksiyon. Dili ba makapahinam kanang hunahunaon? Bisan pa niana, ang uban mobalibad sa maong panalangin ug mopili nga supakon si Jehova. Ang uban lagmit morebelde panahon sa Milenyo, pero dili sila tugotan nga mohimog kadaot sa Paraiso. (Isa. 65:20) Lagmit mahinumdoman nato ang panan-awon ni Ezequiel ug mahunahunaan ang kalamakan nga nagpabiling wala maulii, nga ‘nagpabiling asinon.’ Dili gyod maalamon ang mga gahig ulo nga dili moinom sa bililhong tubig sa kinabuhi! Human sa Milenyo, dunay mga rebelde  nga modapig kang Satanas. Ang tanang mosalikway sa matarong nga pagmando ni Jehova usa ray dangatan: kamatayon hangtod sa hangtod.​—Pin. 20:7-12.

20. Unsang kahikayan sa Milenyo nga para sa atong kaayohan ang magpahinumdom kanato sa mga kahoy nga nakita ni Ezequiel?

²⁰ Mga kahoy nga makahatag ug pagkaon ug makapaayo. Dili gusto ni Jehova nga naay bisan kinsa nato nga dili makadawat ug kinabuhing dayon. Aron tabangan tang dili mawad-an niana nga kahigayonan nga iyang gitanyag, seguroon na sab niya nga dunay kahikayan nga sama nianang mga kahoy nga nakita ni Ezequiel. Pero sa Paraiso, ang benepisyo nga ihatag ni Jehova maoy pisikal ug espirituwal. Sa langit, si Jesu-Kristo ug ang kauban niyang 144,000 magmando ingong mga hari panahon sa Milenyo. Ingong mga saserdote, ipadapat sa 144,000 ang mga benepisyo sa halad lukat sa Kristo, nga magtabang sa matinumanong mga tawo nga mahimong hingpit. (Pin. 20:6) Kini nga kahikayan sa pisikal ug espirituwal nga pagpang-ayo magpahinumdom nato niadtong mga kahoy nga nakita ni Ezequiel sa mga tampi sa suba, mga kahoy nga dunay makapahimsog nga bunga ug makapaayo nga dahon. Ang panan-awon ni Ezequiel susama sa nindot nga tagna nga gisulat ni apostol Juan. (Basaha ang Pinadayag 22:1, 2.) Ang mga dahon sa mga kahoy nga nakita ni Juan maoy “tambal alang sa kanasoran.” Ang milyonmilyon nga matinumanong tawo makabenepisyo sa pag-alagad sa 144,000 ingong saserdote.

21. Sa unsang paagi ang pagpamalandong sa suba diha sa panan-awon ni Ezequiel nakaapektar kanimo, ug unsay sunod natong hisgotan? (Tan-awa ang kahong “Ang Dagayday Nahimong Suba!”)

²¹ Samtang gipamalandong nimo ang suba nga nakita ni Ezequiel, dili ba ang imong kasingkasing nagmalinawon pag-ayo ug napunog paglaom? Pagkanindot sa atong umaabot! Ug hunahunaa ra​—libolibo ka tuig kanhi, si Jehova naghatag natog daghang tagna aron tabangan ta nga ma-imagine kon unsa ang Paraiso, ug siya mapailobong nag-imbitar nato nga maatua didto aron makita ang dakong katumanan, ang katinuoran nga gisaad sa mga tagna. Tua ba unya ka didto? Tingali maghunahuna ka kon naa ba gyod kay lugar sa Paraiso. Atong hisgotan sa sunod kon sa unsang paagi ang kataposang bahin sa tagna ni Ezequiel naghatag natog pasalig.