Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Ang negosyo sa pagpangulipon tali sa Africa ug sa mga nasod sa Amerika dako ug kita

Paglingkawas Gikan sa Pagkaulipon—Kaniadto ug Karon

Paglingkawas Gikan sa Pagkaulipon—Kaniadto ug Karon

Si Blessing * gisaaran ug trabaho didto sa Europe ingong hairdresser. Apan human sa 10 ka adlaw nga sigeng pagdagmal, ug sa hulga nga dunay mahitabo sa iyang pamilya, siya napugos pagtrabaho ingong prostitute.

Paglarawan sa nabihag nga mga ulipon sa karaang Ehipto

Si Blessing kinahanglang mokita kada gabii ug 10,000 ngadto sa 15,000 pesos aron mabayran ang kapin sa 2,000,000 pesos nga utang kono niya sa iyang babayeng amo. “Gusto kong moikyas,” miingon si Blessing, “pero nahadlok ko kon unsa unyay mahitabo sa akong pamilya. Wala koy mahimo.” Ang iyang kaagi maoy komon sa upat ka milyong tawo nga naulipon sa sex industry sa tibuok kalibotan.

Mga 4,000 ka tuig kanhi, ang batan-ong si Jose gibaligya sa iyang mga igsoong lalaki. Siya nahimong sulugoon sa prominenteng pamilya sa Ehipto. Apan lahi kang Blessing, si Jose giayog tagad sa iyang amo sa primero. Apan sa dihang wala siya magpatental sa asawa sa iyang amo nga nangagni kaniya sa pagpakigsekso, siya giakusar nga misulay sa pagpanglugos. Siya gibilanggo ug gigapos sa kadena.Genesis 39:1-20; Salmo 105:17, 18.

Si Jose, ulipon sa karaang panahon; si Blessing, ulipon niining atong panahon. Pero sila maoy mga biktima sa human trafficking, usa ka negosyo nga nag-isip sa mga tawo nga morag mga baligya nga walay laing gihunahuna kondili kuwarta.

TUNGOD SA GUBAT, ANG PAGPANGULIPON NAHIMONG DAKONG NEGOSYO

Ang gubat mao ang pinakadali nga paagi aron makakuhag mga ulipon ang mga nasod. Si Thutmose III nga hari sa Ehipto nakabihag ug mga 90,000 ka binilanggo human makiggubat sa Canaan. Sila giulipon sa mga Ehiptohanon aron magtrabaho sa mga minahan, magtukod ug mga templo, ug maghimog mga agianan sa tubig.

Ang Imperyo sa Roma nakabatog daghan kaayong ulipon tungod sa ilang pagpakiggubat, ug ang kakulag mga ulipon moresulta usahay ug gubat. Gibanabana nga sa unang siglo, katunga sa populasyon sa Roma maoy mga ulipon. Daghang ulipon sa Ehipto ug Roma ang gidaogdaog. Pananglitan, ang gitas-on sa kinabuhi sa mga ulipon sa mga minahan sa Roma moabot lang intawon ug 30 ka tuig.

Paglabay sa panahon, mas misamot ka pintas ang pagpangulipon. Gikan sa ika-16 hangtod sa ika-19 nga siglo, ang negosyo sa pagpangulipon sa Africa ug sa mga nasod sa Amerika maoy usa sa dako ug kita nga mga negosyo sa tibuok kalibotan. ‘Gibanabana nga mga 20 milyones ug 30 milyones ka lalaki, babaye, ug kabataan gipangidnap ug gipamaligya,’ matod pa sa report sa UNESCO. Libolibo ang nangamatay samtang naglawig sa Atlantiko. Si Olaudah Equiano, usa ka ulipon nga nakalahutay sa panaw, miingon: “Ang pagtiyabaw sa mga babaye, ug pag-agulo sa mga hilimatyon makalilisang ug makapanglimbawot sa balhibo.”

Ikasubo, ang pagpangulipon dili lang usa ka pait nga panghitabo sa kasaysayan. Mga 21 milyones ka lalaki, babaye, ug kabataan ulipon gihapon, nga walay kagawasan ug gamay rag suweldo o kaha walay suweldo, sumala sa International Labour Organization. Ang mga ulipon karon nagtrabaho sa mga minahan, pabrika, himoanag tisa, motel, ug mga balay. Bisag ilegal, kining matanga sa pagpangulipon nagkadaghan.

Milyonmilyon ulipon gihapon

KAGAWASAN GIKAN SA PAGKAULIPON

Ang grabeng pagpanagmal nakaaghat sa daghang ulipon sa pagpakigbisog alang sa kagawasan. Sa unang siglo B.C.E., ang gladyador nga si Spartacus ug mga 100,000 ka ulipon nakiggubat agig pagrebelde sa Roma, pero napildi sila. Sa ika-18 nga siglo, ang mga ulipon sa isla sa Hispaniola sa Carribean mirebelde sa ilang mga amo. Ang grabeng pagmaltratog mga ulipon nga nagtrabaho sa mga plantasyon sa tubo nakapasugod ug sibil nga gubat nga miabot ug 13 ka tuig nga tungod niini ang Haiti nahimong independenteng nasod sa 1804.

Apan ang paghawa sa mga Israelitas gikan sa Ehipto giisip nga labing malamposong pagkalingkawas gikan sa pagkaulipon sa tibuok kasaysayan. Posibleng tulo ka milyong tawo—tibuok nasod—ang nakalingkawas sa pagkaulipon sa Ehipto. Sila takos sa ilang kagawasan. Giasoy sa Bibliya ang ilang kinabuhi sa Ehipto ubos sa lisod kaayong mga kahimtang sa tanang matang sa pagpangulipon. (Exodo 1:11-14) Gipamatay pa gani sa usa ka Paraon ang tanang masuso aron ang mga Israelitas dili modaghan.Exodo 1:8-22.

Talagsaon ang pagkalingkawas sa mga Israelitas gikan sa pagmaltrato sa Ehipto kay sila gitabangan sa Diyos. Ang Diyos miingon kang Moises: “Ako nahibalo pag-ayo sa mga kasakit nga ilang giantos. Ug manaog ako sa pagluwas kanila.” (Exodo 3:7, 8) Hangtod karon, ang mga Hudiyo sa tanang dapit magsaulog gihapon sa Paskuwa matag tuig sa paghandom nianang hitaboa.Exodo 12:14.

ANG KATAPOSAN SA PAGPANGULIPON

“Kang Jehova nga atong Diyos walay pagkadili-matarong,” nag-ingon ang Bibliya, ug kini nagpasalig kanato nga siya wala mausab. (2 Cronicas 19:7; Malaquias 3:6) Gipadala sa Diyos si Jesus sa “pagwali sa kagawasan ngadto sa mga binihag . . . , aron sa pagpalakat sa mga dinaogdaog uban ang kagawasan.” (Lucas 4:18) Nagpasabot ba kini ug kagawasan sa matag usa ka literal nga ulipon? Wala. Si Jesus gipadala aron hatagag kagawasan ang mga tawo gikan sa pagkaulipon sa sala ug kamatayon. Sa ulahi siya miingon: “Ang kamatuoran magpagawas kaninyo.” (Juan 8:32) Ang kamatuoran nga gitudlo ni Jesus naghatag sa mga tawo ug kagawasan sa daghang paagi.—Tan-awa ang kahong “ Kagawasan Gikan sa Lahi nga Matang sa Pagkaulipon.”

Gitabangan sa Diyos si Jose ug si Blessing nga makalingkawas gikan sa pagkaulipon sa magkalahi nga paagi. Imong mabasa ang nindot nga asoy bahin kang Jose diha sa kapitulo 39 ngadto sa 41 sa basahon sa Bibliya nga Genesis. Ang pagpangagpas ni Blessing ug kagawasan talagsaon kaayo.

Human gipalayas sa nagkalainlaing nasod sa Europe, si Blessing miadto sa Spain. Didto nakaila siyag mga Saksi ni Jehova ug dayon nagtuon ug Bibliya uban kanila. Kay gustong magbag-o sa iyang kinabuhi, siya nakakitag trabaho ug mihangyo sa iyang kanhing babayeng amo nga menosan ang iyang binulang bayranan. Usa ka adlaw niana, si Blessing gitawagan sa iyang amo. Wala na pabayri sa iyang amo ang utang ni Blessing ug nangayog pasaylo kaniya. Unsay nahitabo? Ang iyang amo nagtuon pod diay ug Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova! “Ang kamatuoran makahatag kanimog kagawasan sa katingalahang mga paagi,” miingon si Blessing.

Si Jehova nga Diyos wala malipay sa mapintas nga pagtratar sa Israelitas nga mga ulipon sa Ehipto; seguradong mao sab kanay iyang gibati bahin sa mga inhustisya karon. Aron matapos ang tanang matang sa pagpangulipon, dakong kausaban ang gikinahanglan sa tawhanong katilingban. Apan ang Diyos nagsaad nga siya magpatungha ug kausaban. “Adunay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, ug niini magpuyo ang pagkamatarong.”2 Pedro 3:13.

^ par. 2 Ang ngalan giilisan.