1, 2. Giunsa pagpakita ni David nga siya maunongon sa Diyos? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

PANAHON sa kagabhion, si David ug Abisai hilom nga misulod sa kampo ug gilabyan nila ang 3,000 ka nangatulog nga sundalo. Sa tungatunga sa kampo, ilang nakita si Haring Saul nga nahinanok. Nakaabot siya sa kamingawan sa Judea sa pagpangita kang David aron patyon kini. Si Abisai mihunghong: “Tugoti ako, palihog, sa pagpaod [kang Saul] sa yuta pinaagi sa bangkaw sa makausa lamang, ug dili ko kini buhaton kaniya sa makaduha.” Makapatingala ang tubag ni David! “Ayaw siya pagpatya, kay kinsa ba ang makabakyaw sa iyang kamot batok sa dinihogan ni Jehova ug makapabiling walay sala? . . . Halayo ra alang kanako, gikan sa panglantaw ni Jehova, nga ako mobakyaw sa akong kamot batok sa dinihogan ni Jehova!”—1 Sam. 26:8-12.

² Nakasabot si David kon unsay nalangkit sa pagkamaunongon ngadto sa Diyos. Dili niya gustong mobuhat ug daotan kang Saul. Ngano? Kay si Saul gidihogan sa Diyos nga maghari sa Israel. Ang maunongong mga alagad ni Jehova nagtahod niadtong gihatagan  niyag awtoridad. Sa pagkatinuod, buot ni Jehova nga ang tanan niyang alagad magpakitag “pagkamaunongon.”—Basaha ang Efeso 4:24.

3. Sa unsang paagi nagmaunongon si Abisai kang David?

³ Si Abisai nagtahod kang David. Pananglitan, aron matago ni David ang iyang pagpanapaw uban kang Bat-seba, gisugo niya ang igsoon ni Abisai, si Joab, nga paneguroong mamatay sa panggubatan si Urias nga bana ni Bat-seba. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Cron. 2:16) Tingali nahibalo si Abisai niini, apan siya nagtahod gihapon kang David ingong tinudlong hari sa Diyos. Dugang pa, wala gayod gamita ni Abisai ang iyang awtoridad ingong lider sa militar aron ilogon ang trono sa Israel. Hinunoa, iyang gidepensahan si David batok sa mga traydor ug ubang kaaway.—2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Nganong si David maoy ehemplo sa pagkamaunongon ngadto sa Diyos? (b) Unsang ubang pananglitan ang atong hisgotan?

⁴ Ang wala pagpatay ni David kang Haring Saul nagpakita nga siya maunongon kang Jehova. Sa batan-on pa siya, giatubang ni David ang higanteng Filistehanon nga si Goliat, kinsa naghagit sa “kasundalohan sa buhi nga Diyos”! (1 Sam. 17:23, 26, 48-51) Dihang siya nahimong hari ug nakahimog grabeng mga sala, ang panapaw ug pagpatay, gidawat niya ang pagbadlong gikan ni manalagnang Natan ug naghinulsol. (2 Sam. 12:1-5, 13) Sa iyang pagkatigulang, si David nagmaunongon gihapon sa Diyos. Pananglitan, siya naghatag ug dakong amot alang sa pagtukod sa templo ni Jehova. (1 Cron. 29:1-5) Busa, bisag si David nakahimog seryosong mga sala, siya maunongon sa Diyos. (Sal. 51:4, 10; 86:2) Samtang hisgotan nato ang ubang asoy bahin kang David ug sa iyang mga kauban, atong tubagon kining mga pangutanaha: Kang kinsa kita unang magmaunongon? Aron kita magmaunongon, unsang mga hiyas ang angay natong ipakita?

5. Unsay atong makat-onan sa sayop ni Abisai?

⁵ Dihang hilom nga misulod si Abisai sa kampo ni Saul, una sa iyang kasingkasing ang pagkamaunongon kang David. Tungod niana, gusto niyang patyon si Haring Saul, apan gipugngan siya ni David kay nahibalo kini nga sayop ang pagbakyaw sa kamot “batok sa dinihogan ni Jehova.” (1 Sam. 26:8-11) Duna kitay makat-onan sa maong hitabo: Kon kinahanglan tang modesisyon kon kang kinsa kita unang magmaunongon, angay natong hunahunaon kon unsa nga mga prinsipyo sa Bibliya ang makatabang kanato.

6. Bisag natural lang nga magmaunongon kita sa atong pamilya ug mga higala, nganong angay kitang magbantay?

⁶ Ang pagkamaunongon naggikan sa kasingkasing, pero ang kasingkasing malimbongon. (Jer. 17:9) Kanay hinungdan nga ang usa nga maunongon sa Diyos posibleng mobatig pagkamaunongon sa suod niyang higala o paryente bisan pag kini nagbuhat ug daotan. Busa kon ang usa nga suod kanato mobiya sa kamatuoran, angay natong hinumdoman nga kang Jehova kita unang magmaunongon.—Basaha ang Mateo 22:37.

7. Sa unsang paagi ang usa ka sister nagmaunongon sa Diyos sa lisod nga kahimtang?

⁷ Malisdan tingali kitang magmaunongon sa Diyos dihang mapalagpot ang usa ka membro sa pamilya. Pananglitan, si Anne ^[1] gitawgan sa iyang napalagpot nga inahan. Gusto sa iyang inahan nga mobisita kang Anne kay nasakitan siya nga dili na makig-estorya niya ang iyang pamilya. Naguol kaayo si Anne sa hangyo sa iyang Mama ug misaad siya nga tubagon kini pinaagig sulat. Sa wala pa siya mosulat, iyang gipamalandong ang mga prinsipyo sa Bibliya. (1 Cor. 5:11; 2 Juan 9-11) Gisulatan ni Anne ang iyang Mama ug gipahinumdoman nga siya ang mibulag sa iyang pamilya tungod kay siya nakasala ug wala maghinulsol. Si Anne misulat: “Mahupayan lang ka kon mobalik ka kang Jehova.”—Sant. 4:8.

8. Unsang mga hiyas ang makatabang nato nga magmaunongon sa Diyos?

 ⁸ Ang pagkamaunongon sa mga kauban ni David nagpasiugdag tulo ka hiyas nga makatabang kanato nga magmaunongon sa Diyos. Ang maong mga hiyas mao ang pagkamapainubsanon, kalulot, ug kaisog. Atong hisgotan ang matag usa niini.

9. Nganong nagtinguha si Abner sa pagpatay kang David?

⁹ Dihang nagbitbit si David sa ulo ni Goliat ug nakigsulti kang Haring Saul, labing menos duha ka tawo ang nakakita. Ang usa mao ang anak ni Saul nga si Jonatan, nga naghimog pakigsaad kang David. Ang lain mao ang pangulo sa kasundalohan nga si Abner. (1 Sam. 17:57–18:3) Sa ulahi, gipaluyohan ni Abner ang plano ni Saul sa pagpatay kang David. Si David misulat nga ang ‘mga malupigon nagatinguha sa akong kalag.’ (Sal. 54:3; 1 Sam. 26:1-5) Nganong ang tinamdan ni Jonatan kang David lahi nianang kang Abner? Sama kang Jonatan, nahibalo si Abner nga gipili sa Diyos si David nga mahimong hari sa Israel. Human mamatay si Saul, si Abner makapakita untag pagkamapainubsanon ug pagkamaunongon sa Diyos pinaagi sa pagpaluyo kang David, dili sa anak ni Saul nga si Is-boset. Sa ulahi, dihang nakigrelasyon si Abner sa puyopuyo ni Haring Saul, lagmit nagtinguha sab siya nga mahimong hari.—2 Sam. 2:8-10; 3:6-11.

10. Nganong wala magmaunongon sa Diyos si Absalom?

¹⁰ Si Absalom, nga anak ni David, wala magmaunongon sa Diyos kay siya dili mapainubsanon. Gani, “si Absalom nagpahimog usa ka karo alang sa iyang kaugalingon, nga may mga kabayo ug kalim-an ka tawo nga magadagan una kaniya.” (2 Sam. 15:1) Giilog sab niya ang pagkamaunongon sa mga tawo. Sama kang Abner, gusto niyang patyon si David bisag nahibalo siya nga gitudlo ni Jehova si David ingong hari sa Israel.—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Unsay atong makat-onan sa mga asoy sa Bibliya bahin kang Abner, Absalom, ug Baruk?

¹¹ Ang mga pananglitan ni Abner ug Absalom nagpakita nga ang sobrang ambisyon makapahimo sa usa nga dili maunongon sa Diyos. Seguradong walay matinumanong alagad ni Jehova ang gustong mosunod nianang hakog ug daotang buhat. Apan ang pagtinguhag bahandi ug maayong trabaho mahimong makadaot usab sa espirituwalidad sa usa ka  Kristohanon. Sa wala ibutyag nga hinungdan, ang sekretaryo ni manalagnang Jeremias nga si Baruk temporaryong naluya sa espirituwal. Si Jehova miingon kaniya: “Tan-awa! Ang akong gitukod akong pagalumpagon, ug ang akong gitanom akong pagalukahon, bisan ang tibuok yuta mismo. Apan kon bahin kanimo, ikaw nagpadayon sa pagtinguha ug dagkong mga butang alang sa imong kaugalingon. Ayaw pagpadayon sa pagtinguha.” (Jer. 45:4, 5) Gidawat ni Baruk ang pagtul-id. Maayong hinumdoman usab nato kanang mga pulonga samtang nagpaabot kita sa kataposan niining daotang sistema!

12. Ipakita kon nganong dili kita mahimong magmaunongon sa Diyos kon kita mahakogon.

¹² Si Daniel nga taga-Mexico kinahanglang mopili kon magmaunongon ba siya sa Diyos o unahon niya ang kaugalingong tinguha. Gusto niyang makigminyo sa usa ka babayeng dili magtutuo. Siya miingon: “Nakigsinulatay gihapon ko niya bisag payunir na ko.” Apan sa kataposan, nagpaubos siya ug gitug-anan niya ang usa ka ansiyano bahin sa maong babaye. Siya mipadayon: “Giingnan ko niya nga kon gusto nakong magmaunongon sa Diyos, kinahanglang hunongon nako ang pagpakigsinulatay niya. Human sa daghang pag-ampo ug mga luha, ako kanang gihimo. Sa wala madugay, mas nagmalipayon ko sa ministeryo.” Sa ulahi si Daniel naminyo ug buotan nga sister ug karon nag-alagad ingong circuit overseer.

13. Sa unsang paagi si Natan nagmaunongon sa Diyos ug kang David dihang si David nakasala?

¹³ Ang atong pagkamaunongon kang Jehova makaapektar usahay sa atong pagkamaunongon sa tawo. Si manalagnang Natan nagmaunongon kang David samtang nagpabiling maunongon sa Diyos. Nahibaloan ni Natan nga si David nakapanapaw ug gihikay niini nga mamatay sa panggubatan ang bana sa babaye. Dihang gisugo ni Jehova si Natan sa pagbadlong kang David, siya misunod ug nagmaisogon, bisan pag maunongon siya kang David. Gihimo niya ang pagbadlong sa maalamon ug malulotong paagi. Aron tabangan si David nga makita ang kaseryoso sa iyang sala, si Natan migamit ug ilustrasyon nga nagpakita sa inhustisyang gihimo sa datong tawo nga mikuha sa nating karnero sa pobreng tawo. Dihang nasuko si David sa gibuhat sa datong tawo, giingnan siya ni Natan: “Ikaw mismo ang maong tawo!” Naamgohan ni David nga siya nakasala.—2 Sam. 12:1-7, 13.

14. Sa unsang paagi ka magmaunongon kang Jehova ug, sa samang higayon, sa imong higala o paryente?

 ¹⁴ Ang kalulot makatabang nimo dihang maglisod ka pagpili kon kang kinsa magmaunongon. Pananglitan, tingali nahibalo ka nga ang usa ka igsoon nakahimog seryosong sala. Tingali gusto nimong magmaunongon kaniya, ilabina kon siya suod nimo nga higala o paryente. Pero kon imong tabonan ang iyang sala, wala ka magmaunongon sa Diyos. Siyempre, kinahanglang unahon nimo ang imong pagkamaunongon kang Jehova. Busa sama kang Natan, magmaluloton apan magmalig-on. Dasiga ang nakasala nga mangayo ug tabang sa mga ansiyano. Kon dili niya kana himoon sa igoigong panahon, ang imong pagkamaunongon sa Diyos magpalihok nimo sa pagsulti niini ngadto sa mga ansiyano. Kon imo ning himoon, ikaw nagmaunongon kang Jehova ug nagmaluloton sa imong higala o paryente, kay ang mga ansiyano magtul-id sa maong indibiduwal uban ang kalumo.—Basaha ang Levitico 5:1; Galacia 6:1.

15, 16. Nganong nagkinahanglag kaisog si Husai aron magmaunongon sa Diyos?

¹⁵ Si Husai nagkinahanglag kaisog aron magmaunongon sa Diyos. Siya usa ka maunongong higala ni Haring David. Apan nasulayan ang iyang pagkamaunongon dihang daghan ang nagpaluyo sa anak ni David nga si Absalom sa pag-ilog sa Jerusalem ug sa trono. (2 Sam. 15:13; 16:15) Miikyas si David gikan sa siyudad, apan unsa may buhaton ni Husai? Modapig ba siya kang Absalom, o mosunod sa tigulang nga hari nga naningkamot sa pagluwas sa iyang kinabuhi? Kay determinado nga magmaunongon sa hari nga gitudlo sa Diyos, gisugat ni Husai si David sa Bukid sa mga Olibo.—2 Sam. 15:30, 32.

¹⁶ Gihangyo ni David si Husai nga mobalik sa Jerusalem, magpakaaron-ingnong higala ni Absalom, ug kombinsihon kini nga sundon ang iyang tambag imbes ang kang Ahitopel. Bisag nameligro ang iyang kinabuhi, si Husai nagmaunongon kang Jehova ug misunod sa sugo ni David. Ingon sa giampo ni David, si Absalom namati kang Husai imbes kang Ahitopel.—2 Sam. 15:31; 17:14.

17. Nganong nagkinahanglan tag kaisog aron magmaunongon?

¹⁷ Kita nagkinahanglag kaisog aron magmaunongon sa Diyos. Daghan kanato ang maisogong mibarog aron pamatud-an ang atong pagkamaunongon sa Diyos bisan pa sa pagpit-os gikan sa mga membro sa pamilya, kauban sa trabaho, o sekular nga awtoridad. Pananglitan, si Taro nga taga-Japan maunongon ug masinugtanon sa iyang mga ginikanan sukad pa sa pagkabata. Gibuhat niya kana nga kinabubut-on. Gusto gyod niya nga mapalipay ang iyang ginikanan. Busa dihang misupak sila sa iyang pagpakig-uban sa mga Saksi ni Jehova, naglisod siyag pananghid nila nga motambong siyag mga tigom. Si Taro miingon: “Suko kaayo sila mao nga sulod sa daghang katuigan, ila kong gidid-an sa pagbisita nila. Nag-ampo ko nga hatagan kog kaisog nga barogan ang akong desisyon. Karon, medyo nalukmay na sila, ug pirme na kong makaduaw nila.”—Basaha ang Proverbio 29:25.

18. Sa unsang paagi natabangan ka niini nga pagtuon?

¹⁸ Sama kang David, Jonatan, Natan, ug Husai, hinaot nga atong masinati ang dakong katagbawan tungod sa atong pagkamaunongon sa Diyos. Sa laing bahin, hinaot nga dili nato sundogon ang pagkadili-maunongon ni Abner ug Absalom. Magmaunongon kita kang Jehova, sama kang David. Siyempre, kay dili hingpit, dili kalikayan nga masayop ta. Apan atong mapamatud-an nga kang Jehova kita unang magmaunongon.