Ang Hunahuna sa Bibliya

Pagbakak​—May Panahon Bang Makataronganon Kini?

“PINAAGI SA GAMAYNG BINAKAK DILI NA KINAHANGLAN ANG DAGHANG KATIN-AWAN.”

KINING komentoha naghulagway kon unsay pagbati sa daghang tawo bahin sa pagbakak. Ang ilang pangatarongan mao nga ang pagbakak dili daotan kon walay usa nga madaot niini. Ang maong pangatarongan duna pay akademikanhong ngalan​—situation ethics, nga nag-ingong ang bugtong balaod nga kinahanglang sundon nimo mao ang giingong balaod sa gugma. Sa laing mga pulong, patin-aw sa awtor nga si Diane Komp, “kon ang imong motibo maoy matarong ug ang imong kasingkasing maoy matarong (nan ang) hitabo nga ikaw namakak . . . dili hinungdanon.”

Ang maong punto de bista maoy komon sa kalibotan karong adlawa. Ang mga eskandalo nga naglangkit sa mga bakak nga gisulti sa iladong mga politiko ug ubang pangulo sa kalibotan nakapakurat sa katilingban. Kay naimpluwensiyahan sa maong mga kahimtang, daghang tawo ang nagpaluag sa ilang determinasyon nga magmatinud-anon. Sa pipila ka nataran ang pagbakak nahimo na ganing opisyal nga polisa. “Ako gisuholan aron magbakak. Ako makadaog ug mga bangga sa pagpamaligya ug makaangkon ug hingaping mga pagdayeg tuigtuig kon ako magbakak. . . . Kini maorag maoy paninugdan sa pagbansay sa menudo nga pamaligya sa bisan diin,” mireklamo ang usa ka tindera. Daghan ang nagtuo nga dili gayod daotan ang gitawag ug dili-tuyong-modaot nga ginagmayng mga bakak. Matuod ba kini? Aduna bay mga higayon nga ang mga Kristohanon tingali may katarongan sa pagbakak?

Ang Hataas nga Sukdanan sa Bibliya

Ang Bibliya kusganong nagsaway sa tanang matang sa pagbakak. “Pagalaglagon [sa Diyos] kadtong nagapamulong ug bakak,” pahayag sa salmista. (Salmo 5:​6; tan-awa ang Pinadayag 22:15.) Sa Proverbio 6:​16-19, ang Bibliya nagtala ug pito ka butang nga ginadumtan ni Jehova. Ang “dila nga bakakon” ug “usa ka bakakong saksi nga nagasabwag ug kabakakan” iladong nalakip sa maong talaan. Ngano? Tungod kay si Jehova nagdumot sa kadaot nga ipahinabo sa kabakakan. Kana usa ka hinungdan nga si Jesus nagtawag kang Satanas nga usa ka bakakon ug usa ka mamumuno. Ang iyang mga bakak nagbalhog sa katawhan ngadto sa kaalaotan ug kamatayon.​—Genesis 3:​4, 5; Juan 8:​44; Roma 5:12.

Kon unsa ka seryoso ang pag-isip ni Jehova sa pagbakak gipasiugda diha sa kon unsay nahitabo kang Ananias ug Sapira. Silang duha tinuyong namakak ngadto sa mga apostoles sa dayag  nga tinguha nga mapadayag nga sila mas manggihatagon kay sa tinuod nga kahimtang. Ang ilang buhat maoy tinuyo ug giplano. Sa ingon si apostol Pedro nagpahayag: “Ikaw nagbinakak, dili sa mga tawo, kondili sa Diyos.” Tungod niadto, silang duha namatay diha sa kamot sa Diyos.​—Buhat 5:​1-10.

Katuigan sa ulahi si apostol Pablo mitambag sa mga Kristohanon: “Ayaw kamo pagbinakakay sa usag usa.” (Colosas 3:9) Kini nga tambag hinungdanon ilabina diha sa Kristohanong kongregasyon. Si Jesus miingon nga ang gugmang may prinsipyo mao ang ilhanan sa iyang matuod nga mga sumusunod. (Juan 13:​34, 35) Ang maong dili-salingkapaw nga gugma makatubo ug makalambo lamang diha sa palibot nga may bug-os nga pagkamatinud-anon ug pagsalig. Lisod nga higugmaon ang usa nga dili kita makasalig nga mosulti siya kanunay sa tinuod.

Bisan pag ang tanang pagbakak maoy salawayon, ang pipila ka bakak mas seryoso kay sa uban. Pananglitan, ang usa ka tawo tingali mamakak tungod sa kaulaw o kahadlok. Ang lain tingali sa pagkadaotan magbatasan sa pagpamakak nga may tuyo sa pagpangdaot. Tungod sa iyang madinaotong motibo, ang maong tinuyong bakakon maoy peligro alang sa uban ug ikapalagpot gikan sa kongregasyon kon siya dili maghinulsol. Sanglit dili tanang bakak ang natukmod sa pagkamadinaoton, kinahanglang magbantay nga dili magpataka sa paghukom kondili tinoon nga nahibaloan sa usa ang tanang nalangkit sa dihang may nakasultig bakak. Ang mga motibo ug makapagaan nga mga kahimtang angayng tagdon.​—Santiago 2:13.

‘Mabinantayon Ingon sa mga Bitin’

Hinuon, ang pagkamatinud-anon wala magpasabot nga obligado kitang mobutyag sa tanang impormasyon kang bisan kinsa nga mangayo niana kanato. “Ayaw ihatag kon unsay balaan ngadto sa mga iro, ni iitsa ang inyong mga perlas atubangan sa mga baboy, aron dili gayod nila . . . sumbalikon ug yasyason kamo,” nagpasidaan si Jesus, sa Mateo 7:6. Pananglitan, ang mga tawong may daotang tuyo mahimong walay katungod nga mahibalo sa pipila ka butang. Ang mga Kristohanon nahibalo nga kita nagkinabuhi sa usa ka mabatokong kalibotan. Busa, si Jesus nagtambag sa iyang mga tinun-an nga mahimong ‘mabinantayon ingon sa mga bitin’ samtang nagpabiling “inosente sama sa mga salampati.” (Mateo 10:​16; Juan 15:19) Si Jesus wala kanunay magbutyag sa bug-os nga kamatuoran, ilabina sa dihang ang pagpadayag sa tanang kasayoran makapahinabog way-hinungdang kadaot nganha sa iyang kaugalingon o sa iyang mga tinun-an. Bisan pa niana, sa maong mga panahon, siya wala mamakak. Hinunoa, gipalabi niya ang paghilom lamang o pagbalhin sa ulohan sa estorya.​—Mateo 15:​1-6; 21:​23-27; Juan 7:​3-10.

Ang matinumanong mga lalaki ug mga babaye nga gihisgotan diha sa Bibliya, sama kang Abraham, Isaac, Rahab, ug David, samang maalamon ug mabinantayon sa dihang nakiglabot sa lagmit nga mga kaaway. (Genesis 20:​11-13; 26:​9; Josue 2:​1-6; 1 Samuel 21:​10-14) Ang Bibliya nagklasipikar sa maong mga lalaki ug mga babaye ingong matinumanong mga magsisimba kansang mga kinabuhi nailhan tungod sa pagkamasinugtanon. Kana naghimo kanila nga takos sundogon.​—Roma 15:​4; Hebreohanon 11:​8-10, 20, 31, 32-39.

Mahimo tingaling adunay mga higayon sa dihang ang pagbakak mopatim-awng motaganag sayon nga solusyon. Apan ang mga Kristohanon karong adlawa maayong mosundog sa dalan ni Jesus ug sundon ang ilang binansay-sa-Bibliya nga tanlag inig-atubang nilag lisod nga mga kahimtang.​—Hebreohanon 5:14.

Ang Bibliya nagdasig kanato nga mosultig tinuod ug magmatinud-anon. Ang pagbakak maoy daotan, ug angay natong sundon ang tambag sa Bibliya: “Mamulong sa kamatuoran ang matag usa kaninyo sa iyang silingan.” (Efeso 4:25) Sa paghimo niana, kita makahupot kanunay ug hinlong tanlag, makapausbaw sa pakigdait ug gugma diha sa kongregasyon, ug makapadayon sa pagpasidungog sa “Diyos sa kamatuoran.”​—Salmo 31:​5; Hebreohanon 13:18.

[Hulagway sa panid 20]

Si Ananias ug Sapira nawad-an sa ilang mga kinabuhi tungod sa pagbakak