Mga Batan-on Nangutana . . .

Komosta ang Bahin sa Pagpatusok sa Lawas?

‘Sa una nakong pagkakita ug mga tawo nga dunay mga ngabil ug ubang mga bahin sa ilang lawas nga gitusokan, ako naghunahuna “Waw! Talagsaon kana.”’​—Lisa.

SI Lisa wala mag-inusara. Nagkadaghan ang mga batan-ong nanagtaod ug mga singsing ug mga dayandayan nga maorag butones sa lainlaing mga bahin sa lawas, bisan sa ilang mga kilay, dila, ngabil, ug pusod. Usa kana ka batasan nga gitawag ug pagpatusok sa lawas. *

Usa ka 16-anyos nga ginganlag Heather naghinamhinam nga moduyog sa maong batasan. Kombinsido siya nga ang usa ka singsing sa iyang pusod “talagsaon gayod” tan-awon. Apan, ang 19-anyos nga si Joe nagpatusok na ug bulawan nga dayandayan nga pormag barbel diha sa iyang dila. Ug laing batan-ong babaye mipili nga tusokan ang iyang kilay tungod kay gusto niyag usa ka butang nga “kita kaayo” nga “makapakurat sa mga tawo.”

Ang ideya sa pagtaod ug alahas sa lawas dili gayod bag-o. Sa kapanahonan sa Bibliya, ang usa ka diyosnong babaye nga ginganlag Rebeca nagsul-ob ug singsing sa ilong. (Genesis 24:​22, 47) Sa dihang migula sa Ehipto, ang mga Israelinhon nag-ariyos. (Exodo 32:2) Apan, wala mahibaloi kon ang maong mga alahas gitaod pinaagi sa pagpatusok sa dalunggan ug ilong. Apan, nagpatusok sa ilang mga dalunggan ang matinumanong mga ulipon ingong simbolo sa ilang pagkamaunongon sa ilang mga agalon. (Exodo 21:6) Ang pagpatusok ilado usab sa ubang karaang mga kultura. Ang mga Aztec ug Maya nagpatusok sa ilang mga dila sa espirituwal nga mga katarongan. Ang pagpatusok sa ngabil kaylap gihapon sa Aprika ug sa mga Indian sa Amerika del Sur. Ang pagpatusok ug mga dayandayan sa ilong komon diha sa mga Melanesian ug sa mga molupyo sa India ug Pakistan.

Hangtod sa pipila ka tuig nga milabay, ang pagpatusok diha sa mga dapit sa Kasadpan sa katibuk-an limitado lamang sa mga dalunggan sa mga babaye. Apan karon ang mga tin-edyer ug hohamtong nang mga lalaki ug babaye nanagsul-ob ug mga alahas diha sa halos tanang bahin sa lawas diin kana mahimong itaod.

Kon Nganong Nagpatusok Sila

Daghan ang nagpatusok tungod kay ilang gibati nga kini nunot sa uso​—maoy urog. Ang uban mibati nga kini makapaarang-arang sa ilang panagway. Tino, ang urog misamot tungod sa pagsul-ob ug mga alahas sa lawas sa nag-unang mga modelo, mga bituon sa esports, ug sa popular nga mga musikero. Ug alang sa ubang mga batan-on, ang pagpatusok daw nagsilbi usab nga pagpahayag sa pagkaindependente, pagtinguha sa pagkalahi, usa ka paagi nga sila moingong sila  lahi ni bisan kinsa. Matod sa kolumnista nga si John Leo: “Ang tinguha nga pasuk-on ang mga ginikanan ug pakuratan ang tungatungang hut-ong sa katilingban morag maoy nag-unang mga motibo sa pagsigeg patusok.” Ang kawalay-katagbawan, paglapas sa lagda, pagsukol, ug rebelyon daw nagtukmod niining maong panginahanglan sa pagpahayag sa kaugalingon.

Anaa gani kadtong magpatusok aron tagbawon ang sikolohikal o emosyonal nga mga panginahanglan. Pananglitan, ang ubang mga batan-on mibati nga kini magpauswag sa ilang pagtahod-sa-kaugalingon. Ang ubang mga biktima sa pag-abuso sa bata pa nag-isip niana ingong paagi sa pagkontrolar sa ilang mga lawas.

Mga Kapeligrohan sa Panglawas

Apan luwas ba kanang tanang pagpatusok sa lawas? Daghang doktor ang nag-ingon nga ang uban niana dili luwas. Tino, peligroso ang pagtusok nga ikaw-ikaw lang. Ug ang pag-adto sa gitawag-konohay nga propesyonal nga mga magtutusok mahimong dunay mga risgo. Daghan ang kulang sa masangkarong pagbansay, nga nakakat-on sa ilang trabaho gikan sa mga higala, mga magasin, o mga video. Ingong resulta, dili tingali sila mogamit ug hinlong mga pamaagi o wala gani makasabot sa mga risgo sa pagpatusok. Dugang pa, daghang magtutusok ang kulang ug kahibalo bahin sa lawas sa tawo. Seryoso kini nga suliran, sanglit ang pagtusok sa dili-hustong dapit makapahinabog grabeng pagdugo. Ang pagkaigo sa usa ka nerbiyos makapahinabog permanenteng kadaot.

Ang laing seryosong risgo mao ang impeksiyon. Ang nataptan ug kagaw nga kasangkapan makapasa ug makamatay nga mga sakit sama sa hepatitis, AIDS, tesis, ug tetanus. Bisan pag gamiton ang walay-kagaw nga mga pamaagi, hinungdanon gihapon ang pag-amping human sa pagpatusok. Pananglitan, ang gitusokan nga pusod lagmit mohubag tungod kay kanunay kining masaghiran sa sinina. Busa dangtag mga siyam ka bulan ang pag-alim niana.

Ang mga doktor nag-ingon nga ang pagpatusok sa ulang-ulang sa ilong o sa cartilage sa mga dalunggan sa usa mas peligroso kay sa pagpatusok sa naandang taoranag ariyos. Usa ka sulat-balita gikan sa American Academy of Facial Plastic and Reconstructive Surgery nagsaysay: “Ang daghang tusok sa dalunggan palibot sa ibabawng bahin niana ilabinang makapabalaka​—ang grabeng mga impeksiyon mahimong makapadunot sa tibuok ibabaw nga kurba sa dalunggan. Ang mga dayandayan nga maorag butones nga itusok sa ilong peligroso usab​—ang usa ka impeksiyon niining dapita mahimong moapektar sa mga ugat sa duol ug mokuyanap ngadto sa utok.” Mihinapos ang sulat-balita: “Labing maayo, [ang pagtusok] kinahanglang himoon lamang diha sa naandang taoranag ariyos.”

 Ang ubang mga kapeligrohan mao ang ngil-ad nga ulat ug pagpangatol gumikan sa pagtusok sa alahas. Kon ang mga singsing diha sa sensitibo kaayong mga dapit, sama sa dughan, masangit o mabitad sa sinina, ang mga tinusokan dali rang magisi. Ang ulat nga maporma diha sa dughan sa usa ka batan-ong babaye makasampong sa mga agianan sa gatas, ug kon dili siya magpatambal, basin malisdan siya o dili gayod makapasuso ug bata sa umaabot.

Ang American Dental Association di pa dugayng nagtawag sa pagpatusok sa baba nga kapeligrohan sa panglawas sa publiko. Ang dugang mga risgo sa pagpatusok sa baba naglakip sa pagkatuk-an human matulon ang alahas, paminhod ug pagkawala sa panlami sa dila, dugayng pagdugo, pagkatipak o pagkabuak sa ngipon, pag-uswag sa pagtubod sa laway, dili-makontrolar nga pagtabisay sa laway, pagkasamad sa lagos, suliran sa pagsulti, ug kalisod sa pagginhawa, pag-usap, ug pagtulon. Sa dihang ang usa ka batan-ong babaye nga ginganlag Kendra nagpatusok sa iyang dila, kini “mihubag samag balon.” Nagpagrabe pa sa kahimtang, ang nagtusok migamit ug dayandayan nga morag butones nga gidisenyo alang sa suwang, ug kini milapos sa dila ni Kendra ug naggisi sa tisyu sa ilawom. Halos dili na siya makasulti.

Gitudloan sa Diyos ang iyang katawhan nga mga Israelinhon sa pagtahod sa ilang lawas ug paglikay sa pagdaot sa kaugalingon. (Levitico 19:​28; 21:​5; Deuteronomio 14:1) Ug bisan tuod ang mga Kristohanon karon wala mailalom sa Moisesnong Kasugoan, sila gidasig gihapon sa pagtahod sa ilang lawas. (Roma 12:1) Nan, dili ba makataronganon nga likayan ang wala-kinahanglanang mga risgo sa panglawas? Bisan pa niana, dunay ubang mga butang nga angay nimong tagdon gawas sa panglawas.

Unsang Mensahe ang Gihatag Niini?

Ang Bibliya wala maghatag ug tinong sugo bahin sa pagpatusok sa lawas. Apan nagdasig kini kanato sa pagdayandayan sa atong kaugalingon uban ang “kaligdong ug pagkamabuot sa hunahuna.” (1 Timoteo 2:9) Bisan tuod ang usa ka butang isipon tingaling makasaranganon sa usa ka dapit sa kalibotan, ang tinuod nga isyu maoy kon unsay panglantaw niana sa imong gipuy-an. Pananglitan, ang pagpatusok sa dalunggan diha sa usa ka dapit sa kalibotan mahimong isipon nga dalawaton. Apan sa laing nasod o kultura, ang uban mahasol niana.

Bisan pa sa pagkapopular niini taliwala sa iladong mga tawo, ang pagpatusok sa lawas ug pag-ariyos sa mga lalaki wala gihapon dawata sa kadaghanan sa Kasadpan. Usa ka katarongan mao tingali nga kini dugay nang timailhan sa mga piniriso, mga gang sa motorsiklo, mga tawong hilig sa punk rock, ug mga membro sa homoseksuwal ug sadistang pundok. Alang sa daghan, ang pagpatusok sa lawas nagpasabot ug pagsupak ug rebelyon. Ubay-ubay ang nag-isip niana nga makapakurat, mangil-ad. Matod sa usa ka Kristohanong batang babaye nga ginganlag Ashley: “May batang lalaki sa akong klase nga bag-o lang nagpatusok sa iyang ilong. Naghunahuna siya nga nunot siya sa uso. Sa akong hunahuna ngil-ad kaayo kana!”

Nan, dili ikahibulong nga usa ka iladong tindahan sa Amerika dunay lagda nga ang mga empleyado nga direktang makiglabot sa mga kustomer limitehan ug usa ka ariyos kada dalunggan ug gidili ang ubang makitang mga tinusokan. “Dili nimo matag-an kon unsa unyay reaksiyon sa mga tawo,” misaysay ang tigpamabang babaye sa usa ka kompaniya. Ang mga tigtambag maylabot sa karera susamang nagtambag sa lalaking mga estudyante sa kolehiyo nga mangaplay ug trabaho nga “dili [magsul-ob] ug ariyos o ubang mga alahas nga itusok sa lawas; ang mga babaye kinahanglang dili magsul-ob . . . ug mga singsing sa ilong.”

Ang batan-ong mga Kristohanon ilabinang mabalaka nga ihatag nila ang maayong impresyon sa uban, lakip na kon sila makigbahin sa buluhatong pag-ebanghelyo. Dili nila buot nga ‘magahatag ug bisan unsang hinungdan sa pagkapandol, aron nga ang ilang ministeryo dili makit-an ug sayop.’ (2 Corinto 6:​3, 4) Bisan unsay imong personal nga hunahuna bahin sa pagpatusok, ang imong panagway sa walay-sipyat motug-an bahin sa imong mga tinamdan ug estilo sa kinabuhi. Unsay buot nimong itug-an?

Sa kataposan, ikaw​—ug, siyempre, ang imong mga ginikanan​—kinahanglang mohukom kon unsay imong buhaton niining bahina. “Ayaw tugoti ang kalibotan sa imong palibot nga mopugos pag-umol nimo,” mao ang maayong tambag sa Bibliya. (Roma 12:​2, Phillips) Total, ikaw ang mag-antos sa mga resulta.

[Footnote]

[Mga hulagway sa panid 12]

Ang pagpatusok sa lawas hilabihan ka popular taliwala sa mga batan-on