Usa ka Maanindot Kaayong Pasundayag sa mga Barkong Linayagan
Usa ka Maanindot Kaayong Pasundayag sa mga Barkong Linayagan
SINULAT SA KORESPONSAL SA PAGMATA! SA PRANSIYA
NIADTONG HULYO 1999 DAGHAN SA LABING MATAHOM NGA MGA BARKONG LINAYAGAN SA KALIBOTAN ANG NAG-ABOT SA ROUEN, SA AMIHANANG PRANSIYA, ALANG SA USA KA MALUHO KAAYONG SELEBRASYON NGA GITAWAG UG ARMADA SA SIGLO. TRAYENTA KA DAGKONG MGA BARKONG LINAYAGAN ANG GIPONDO UBAY SA PITO KA KILOMETRONG PANTALAN NGA GIANDAM ALANG SA MAONG OKASYON.
Ang hitabo gianunsiyo ingong “ang pasundayag sa panglawig sa milenyo.” Gieskedyul sa maong okasyon ang mga konsiyerto, mga pasundayag sa kuwitis, mga kalihokan maylabot sa panakayan, ug mga pasundayag sa mga dibuho ug mga letrato maylabot sa panglawig.
Ang Biyernes, Hulyo 9, gitiman-an sa maanindot nga talan-awon sa pagpangabot sa mga barkong linayagan. Sulod sa misunod nga napulo ka adlaw, milyonmilyong bisita gikan sa Pransiya ug sa ubang mga nasod sa Uropa ang naghugop ngadto sa mga pantalan.
Ang pipila sa mga barko—sama sa Dar Młodziezy (Polandia), sa Khersones (Ukraine), sa Statsraad Lehmkuhl (Norway), ug sa Libertad (Argentina)—maoy dagkong mga barko nga may gitas-ong 100 metros, nga ang kinatas-ang palo moabot ug 50 metros ibabaw sa tubig.
Didto ang habog nga mga barko gikan sa 16 ka nasod, lakip sa Alemanya, Belgium, Irlandia, Portugal, Rusya, Uruguay, ug Venezuela. Ang Netherlands mao ang kinadaghanag hawas, nga may unom ka barko. Lakip niini ang maanindot tuloy-palo nga barkong Europa ug sa karaang Oosterschelde, usa ka paraw nga tuloy-palo ug duhay hut-ong sa layag nga gipalutaw niadtong 1918, nga nagkarga kanhi ug tabla, tinabal, kulonon, seryal, kompay, ug prutas tali sa Aprika, sa Mediteranyo, ug sa amihanang Uropa.
Ang Armada naghatag ug talagsaong kahigayonan sa pagtagbaw sa pagkamaukiton sa mga bisita. Ang mga damyo giplastar, ug ang tanan sayon rang makasaka sa mga barko, nga walay bayad.
Ang ubang mga barko gilakip diha sa mga salida sa sine. Ang Norwegong barko nga Christian Radich, pananglitan, may prominenteng papel sa usa ka pelikula sa 1958 nga Windjammer. Ang karaan hinimo sa tabla nga Kaskelot (“sperm whale” sa Danish) naapil sa ubay-ubayng salida, lakip na sa Pranses nga pelikulang Beaumarchais l’insolent ug sa bag-ong bersiyon sa Treasure Island.
Talagsaon ang tuloy-palo nga Iskra sa Polandia tungod kay ang mga layag sa tulo ka palo niini lainlaig porma. Ang palo nga gitaoran sa pok kuwadrado ug layag, ang kinadak-ang palo dunay tarik nga gitaorag layag (pormag trapezoid), ug ang palo luyo sa kinadak-ang palo dunay Bermuda (trianggulo) nga layag.
Ang pipila sa karaang mga barko nga didto sa Rouen gikuha gikan sa ilawom sa dagat. Pananglitan, ang determinadong mga mahiligon sa barko nagluwas sa Capitán Miranda sa Uruguay pinaagi sa pagtukod-pag-usab sa maanindot nga barko. Ang Étoile Molène, nga nalunod sa unang bahin sa katuigang 1980 sa dunggoanan sa Douarnenez, Brittany, gipalutaw pag-usab ug gihatagan ug kahigayonan nga magpadayon paglawig, tungod sa mahigugmaon kaayong pag-atiman.
Usa ka lokal nga asosasyon sa amatyur nga mga operitor sa radyo mihukom nga panahon sa selebrasyon himoon nila ang koneksiyon sa radyo tali sa barkong Mir ug sa naglibot nga estasyon sa kawanangan sa Rusya, ang Mir. Sa kataposan, sa alas 10:27 s.g., sa Hulyo 17, ang kutay gihimo tali sa tuloy-palo nga barko ug sa susamag ngalan niini nga salakwanang. Si Kapitan Zorokhov nakapakigsulti kang Komander Afanassiev, kinsa didto sa estasyon sa kawanangan mga 350 kilometros sa ibabaw.
Ang Armada miabot sa kinatayuktokan niini sa Dominggo, Hulyo 18, pinaagig parada ubay sa Seine River, gikan sa Rouen ngadto sa lawod. Gatosan ka libong tawo ang nanaglinya sa 120-kilometros nga ruta, nga nagwarawara ngadto sa mga tripulante diha sa mga barko samtang nanglabay sila sa karaang Norman nga mga balangay, mga monasteryo, ug mga kastilyo.
Human niana, ang maanindot kaayong mga barkong linayagan namiya aron mosalmot sa lumba sa mga barko, aron malakip sa usa ka pelikula, o sa ubang pasundayag sa usa ka halayong dunggoanan. Ang mga pantalan nahibalik sa ilang normal nga kalihokan. Apan ang Rouen mahinumdom nga, labing menos sulod sa napulo ka adlaw, kini maoy gitigoman sa mga barkong linayagan.
[Mapa sa panid 10]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
Honfleur
Seine
Rouen
[Credit Line]
Mga mapa sa mga panid 10, 17, ug 31: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.
[Hulagway sa panid 10]
Ang tuloy-palo nga barkong “Cuauhtemoc” sa Mexico
[Hulagway sa panid 10]
Ang matahom nga “Étoile Molène” gikuha gikan sa ilawom sa dagat
[Credit Line]
© GAUTHIER MARINES/Photo Jo Gauthier
[Hulagway sa panid 10]
Usa ka dibuho sa dunggoanan sa Rouen sa 1855, sa dihang ang mga barkong linayagan naglawig sa Seine
[Credit Line]
Charles-Louis Mozin, Port de Rouen, vue générale © Rouen, Musée des Beaux-Arts
[Hulagway sa panid 11]
Rouen, “ang siyudad sa usa ka gatos ka torre,” nahimong lasang sa mga palo
[Credit Line]
© GAUTHIER MARINES/ Photo Jo Gauthier