Ang Hunahuna sa Bibliya

Ang Matang sa Pagpamalandong nga Mapuslanon

“HINAOT NGA ANG MGA PULONG SA AKONG BABA UG ANG PAGPAMALANDONG SA AKONG KASINGKASING MAHIMONG KAHIMUT-ANAN SA IMONG ATUBANGAN, OH JEHOVA NGA BATO KO UG MANUNUBOS KO.”​—SALMO 19:14.

UNSAY kahulogan sa “pagpamalandong” alang kanimo? Kon nagsubay ka sa mga pagtulon-an sa pipila ka relihiyon sa Sidlakan, nagtuo ka tingali nga mohatag kinig mas matin-aw nga hunahuna o linaing kalamdagan. Ang pagpamalandong nga ginahimo sa Budhismo nagdasig sa pagwala sa tanang panghunahuna. Ang ubang matang sa pagpamalandong gikaingong nagdasig sa pagpuno sa imong hunahuna sa “kaylap nga mga kamatuoran bahin sa kaalam.”

Ang hunahuna sa Bibliya bahin sa pagpamalandong lahi kon itandi niining tanan. Sa unsang paagi? Tagda ang Biblikanhong pananglitan sa usa ka tawong ginganlag Isaac, kinsa sa edad nga 40 daghag angayng palandongon. Ang Genesis 24:​63 nag-ingon: “Si Isaac naglakawlakaw aron mamalandong didto sa kapatagan sa hapit na mogabii.” Walay katarongan sa pagtuo nga giwala ni Isaac ang tanan niyang panghunahuna o kaha naghinuktok lamang siya bahin sa dili-klarong ‘kaylap nga kamatuoran bahin sa kaalam.’ Malagmit si Isaac may espesipikong mga butang nga gihunahuna, sama sa iyang kaugmaon, pagkamatay sa iyang inahan, o kon kinsa kaha ang iyang mapangasawa. Iyang gipahimuslan ang pribadong panahon sa kagabhion aron mamalandong, tingali bahin sa maong hinungdanong mga butang. Sa Bibliya, ang pagpamalandong maoy labaw pa kay sa paghanduraw lamang.

Dunay Labaw Pang Nalangkit sa Pagpamalandong

Tagda ang pananglitan ni salmistang David. Daghan siyag giatubang nga daw dili-masagubang nga mga problema, ug nahibalo gayod siya nga ingong dili-hingpit nga tawo, nagkinahanglan siyag tabang sa Diyos aron makagawi siya sa hustong paagi. Unsay nakapalig-on kang David latas sa malisod nga mga kahimtang? Sumala sa gitala diha sa Salmo 19:​14, si David nag-ingon: “Hinaot nga ang mga pulong sa akong baba ug ang pagpamalandong sa akong kasingkasing mahimong kahimut-anan  sa imong atubangan, Oh Jehova nga Bato ko ug Manunubos ko.” Ang Hebreohanong pulong dinhi nga gihubad ug “pagpamalandong” naggikan sa lintunganayng pulong nga sa literal nagkahulogang “pagpakigsulti sa kaugalingon.” Oo, si David ‘nakigsulti sa iyang kaugalingon’ bahin kang Jehova, sa iyang mga kalihokan, sa iyang mga buhat, sa iyang mga balaod, ug sa iyang pagkamatarong.​—Salmo 143:5.

Sa susama, giisip sa unang mga Kristohanon nga bahin sa matuod nga pagsimba ang paggahin ug panahon sa pagpalandong sa espirituwal nga mga butang. Nagtambag si apostol Pablo: “Bisan unsang mga butang matuod, bisan unsang mga butang nga ugdang talagdon, bisan unsang mga butang matarong, bisan unsang mga butang putli, bisan unsang mga butang hiligugmaon, bisan unsang mga butang nga ginaingong maayo, bisan unsang pagkahamili nga anaa ug bisan unsang dalayegong butang nga anaa, padayong isipa kining mga butanga.” (Filipos 4:8) Siyempre, aron makahunahuna ug makapadasig nga mga hunahuna, kinahanglang may panahon nga makasulod sa atong hunahuna kining “mga butanga” nga gisulti ni Pablo. Sa unsang paagi?

Gihatag sa salmista ang tubag. Ang Salmo 1:​1, 2 mabasa: “Malipayon ang tawo nga wala maglakaw sa tambag sa mga daotan . . . Anaa sa balaod ni Jehova ang iyang kalipay, ug sa iyang balaod siya nagabasa sa hinayng tingog sa adlaw ug gabii.” Oo, ang salmista regular nga nagbasa sa balaod sa Diyos. Busa makapamalandong siya labot sa mga butang nga iyang nakat-onan bahin sa Maglalalang.

Pagpamalandong Karon

Bililhon kaayo ang pagbasa sa Bibliya, apan human sa pagbasa, kita kinahanglang mamalandong, maghinuktok, o “makigsulti sa atong kaugalingon” bahin sa atong nabasa. Maingon nga ang paghilis gikinahanglan aron makapahimulos kitag maayo sa pagkaong atong gikaon, ang pagpamalandong gikinahanglan aron modulot kanato ang atong mabasa sa Bibliya. Ang hustong pagpamalandong mohimog labaw pa kay sa pagwagtang lamang sa negatibong mga hunahuna. Magtugot usab kini kanato sa paghunahunag binase-sa-Bibliya nga mga solusyon sa atong mga problema. Ang maong pagpamalandong makatabang kanato aron malamposong masagubang ang mga kabalaka sa adlaw-adlawng kinabuhi.​—Mateo 6:​25-32.

Giila ni salmistang David ang papel nga gidula sa pagpamalandong aron sa pagpahimuot sa Diyos. Siya miingon: “Ang baba sa matarong mao ang magalitok ug kaalam sa hinayng tingog.” (Salmo 37:30) Oo, ang pagpamalandong maoy usa ka timailhan sa matinuohong magsisimba. Usa ka panalangin gayod nga pagaisipon sa Diyos nga matarong, ug mohatag kinig espirituwal nga mga kaayohan. Pananglitan, ang Bibliya nag-ingon nga “ang dalan sa mga matarong ingon sa masanag nga kahayag nga nag-anam kadan-ag hangtod sa pagkahingpit sa adlaw.” (Proverbio 4:18) Busa, ang masinugtanong Kristohanon nga “magalitok ug kaalam sa hinayng tingog” makadahom sa pagtubo diha sa iyang pagsabot sa Bibliya.

Ang Bibliya nagtambag usab sa mga Kristohanon sa pagpamalandong bahin sa ilang Kasulatanhong mga kaakohan. Gisultihan ni apostol Pablo si Timoteo: “Hinuktoki kining mga butanga; magpatuhop diha niini, aron ang imong pag-uswag madayag sa tanan nga mga tawo. Hatagig kanunayng pagtagad ang imong kaugalingon ug ang imong pagpanudlo. Pabilin niining mga butanga, kay pinaagi sa pagbuhat niini imong maluwas ang imong kaugalingon ug kadtong kinsa mamati kanimo.” (1 Timoteo 4:​15, 16) Oo, ang atong isulti o buhaton dunay dako kaayong epekto diha sa uban.

Tin-aw nga duna kitay daghang katarongan nga mamalandong pag-ayo bahin sa importanteng mga butang. Hinungdanon nga maghinuktok bahin sa atong nangaging mga kasinatian, maghunahuna bahin sa mga butang nga nagakahitabo karon, ug mamalandong bahin sa atong umaabot. Apan labaw sa tanan, ang atong pagpamalandong maghatag kanatog dako kaayong kalamdagan kon ang atong hunahuna nasentro diha sa kaalam sa atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos.

[Hulagway sa panid 20]

“The Thinker,” ni Rodin