Kapuli nga mga Terapiya—Kon Nganong Daghan ang Mogamit Niini

ANG kapuli, o katimbang, nga pagpanambal naglakip sa nagkadaiyang makapaayo nga mga teknik ug mga pagtambal. Daghan ang nahisakop sa malangkobon nga ulohang naturopathy, nga maoy usa ka sistema sa pagtambal nga nagpasiugda sa paggamit ug kinaiyanhong mga instrumento o lawasnong paagi aron makondisyon ang lawas ug pasagdan nga mag-ayo kini sa kaugalingon. Ubay-ubay niining mga terapiyaha, nga kasagarang gigamit sulod na sa kasiglohan, dugay nang  gibiyaan o wala tagda sa modernong pagpanambal.

Pananglitan, ang Agosto 27, 1960, Journal of the American Medical Association nag-ingon nga ang pagbutang ug bugnaw diha sa mga paso “nahibaloan sa karaang mga tawo apan daw wala tagda sa managsamang doktor ug sa ordinaryong tawo. Bisan pag ang panagsa nga mga paghisgot diha sa literatura nagkausa sa pagdayeg niining matanga sa pagtambal, kasagarang wala kini gamita karong adlawa. Sa pagkatinuod, ang kadaghanang doktor moingon nga ‘walay nagahimo niini,’ bisan pag walay nahibalo sa hinungdan niana.”

Hinunoa, sa bag-o pang mga dekada, ang paggamit sa bugnawng tubig o bugnawng mga haklap alang sa mga paso gipaluyohan na usab sa naandan nga pagpanambal. Ang The Journal of Trauma, sa Septiyembre 1963, mitaho: “Ang kaikag bahin sa paggamit ug bugnawng tubig sa sayo nga pagtambal sa mga paso naugmad sukad sa mga taho ni Ofeigsson ug Schulman niadtong 1959 ug 1960. Ginatambalan namo ang mga pasyente pinaagi niining metodoha sa miaging tuig; ang mga resulta sa among klinika makapadasig.”

Ang pagtambal pinaagig bugnawng tubig layo sa kapeligrohan, ug mohatag gayod ug kahupayan. Ang hydrotherapy, nga naggamit sa tubig sa lainlaing mga paagi aron tambalan ang mga sakit, gipahimuslan sa kapuli nga pagpanambal, ug karon ang lainlaing mga matang sa maong pagtambal giila usab sa modernong pagpanambal. *

Sa susama, ang mga mananambal sa kapuli nga terapiya kasagarang mogamit sa mga tanom sa pagtambal sa sakit. Nabatasan na kini sulod sa ginatos​—linibo pa​—ka katuigan diha sa pipila ka bahin sa yuta. Pananglitan, sa India ang paggamit sa mga tanom sa dugay na maoy sinaligan sa maong pagpanambal. Karong adlawa, halos bisan diin, ang katakos sa pipila ka tanom sa pagpang-ayo giila sa daghang propesyonal labot sa panglawas.

Usa ka Talagsaong Kasinatian

Duolag usa ka gatos ka tuig kanhi, si Richard Willstätter, kinsa sa ulahi nahimong estudyante sa biokemistriya sa mga tanom, naimpluwensiyahan sa nahitabo sa usa ka suod nga batan-ong higala, ang diyes-anyos nga si Sepp Schwab. Si Sepp may usa ka bitiis nga grabeng naimpeksiyon nga sumala sa usa ka doktor kinahanglang putlon aron maluwas ang iyang kinabuhi, apan ang mga ginikanan ni Sepp nag-oktaba sa operasyon sa sunod nga buntag. Kasamtangan, ilang gipangita ang usa ka magbalantay sa karnero nga gibantog tungod sa iyang paggamit sa mga tanom ingong tambal. Ang magbalantay sa karnero nagtigom sa sarisaring mga tanom, nagputolputol niana nga gagmay kaayo hangtod nga nahisama kana sa nalutong espinaka, ug naghaklap niana sa samad.

Sa pagkabuntag ang samad miarang-arang, ug gioktaba na usab ang operasyon. Ang pagtambal gipadayon, ug sa wala madugay, ang samad naayo sa bug-os. Si Willstätter nagtuon sa kemistriya sa Munich University sa Alemanya ug sa ulahi nakadaog sa premyong Nobel tungod sa mga diskobre nga nahimo labot sa iyang mga  pagtuon sa mga pigmento sa tanom, ilabina sa chlorophyll. Makahuloganon, mga 25 porsiyento sa tambal nga mga droga nga gigamit karon kinuha sa bahin o sa bug-os gikan sa mga kemikal nga kinaiyanhong anaa sa mga tanom.

Ang Panginahanglan nga Gamiton ang Panimbang

Ugaling lang, pagailhon nga kon bahin sa medikal nga pagtambal, ang tambal nga epektibo sa usa ka tawo basin dili kaayo epektibo sa lain. Ang pagkaepektibo sa bisan unsang matang sa terapiya nagdepende sa daghan kaayong butang, lakip ang matang sa sakit ug kagrabe ug ang katibuk-ang kahimtang sa panglawas sa pasyente. Bisan ang pagpaniempo mahimong usa ka hinungdan.

Ang kapuli nga mga metodo kasagarang mas hinayng moobra kay sa naandang mga metodo, busa ang usa ka sakit nga masagang unta kon nadayagnos ug natambalan nga sayosayo mahimong molamay sa punto nga ang isog nga mga droga​—tingali operasyon pa​—gikinahanglan aron maluwas ang kinabuhi. Busa basin dili maalamon ang pagpadayon sa usa ka matang sa terapiya nga samag mao lamang kana ang paagi sa pagtambal sa usa ka problema sa lawas.

Ang kapuli nga pagpanambal lahi sa naandang mga terapiya diha sa pamaagi niini alang sa maayong panglawas. Kasagarang ang mga metodo sa pagpang-ayo labaw nga naglangkit sa pagsagang, ug nasentro kini sa estilo-sa-kinabuhi ug sa silinganan sa usa ka tawo ug sa epekto niining mga butanga diha sa iyang panglawas. Sa laing mga pulong, ang mga mananambal sa kapuli nga mga terapiya kasagarang mosusi sa tibuok nga tawo inay kay diha lang sa masakitong organo o kondisyon sa pagkamasakiton.

Ang kusganong pangdani sa kapuli nga pagpanambal sa walay duhaduha mao ang pagtuo nga ang paggamit niini sa kinaiyanhong mga produkto ug ang mga metodo niini sa pagtambal mas lumo ug dili kaayo kuyaw kay nianang gigamit sa naandang pagpanambal. Busa, tungod sa midakong interes sa pag-ila sa luwas ug epektibong medikal nga mga pagtambal, ang pipila ka pananglitan sa kapuli nga mga terapiya pagahisgotan sa sunod nga artikulo.

[Footnote]