Pagpaniid sa Kalibotan

“Gahom sa Pagyangongo”

Ang mga tindahan sa Britanya “gihugpaan sa usa ka bag-ong tubo sa gastador, suheto-kaayo, nagasunod-sa-uso nga mga batan-on,” nagtaho ang The Times sa London. “Nag-edad ug 10 hangtod sa 13, may igo na silang kabuot sa paghimog kinaugalingong mga desisyon kon unsay paliton apan bata pa kaayo nga mogamit sa ‘gahom sa pagyangongo’ aron pabayron ang ilang mga ginikanan sa nagustohan nilang mahalon kaayong mga butang,” midugang ang mantalaan. Si Piers Berezai sa Datamonitor, usa ka kompaniya nga nanukiduki bahin sa negosyo, nag-ingon: “Kay nagkadaghan ang nagdiborsiyo ug mas daghang kababayen-an ang nagtrabaho, ang pagbati sa mga ginikanan nga sad-an sila mao ang nagakadakong hinungdan nga ang panahon nga magkaubanay unta sila bayloan na lang ug salapi. Naamgohan sa mga bata nga ang pagyangongo maoy usa ka epektibo kaayong himan aron makuha ang ilang gusto. Ang mga ginikanan, kinsa talagsa rang makigkita sa ilang mga anak, mas daling madala ug mas lagmit nga patuyangan na lang nila sa gusto ang ilang mga anak.”

Mga Hamtong Nagakaon ug Pagkaon sa Bata

Nagkadaghan ang pagkaon sa bata nga ginakaon sa mga hamtong, mitaho ang Alemang news agency dpa-Basisdienst. Diyes porsiyento sa produksiyon sa usa ka dakong tiggamag pagkaon sa bata sa Alemanya ang gipamaligya ngadto sa mga panimalay nga walay mga anak. Ang mga batag tigulang ug ang mga tawo gikan sa tanang hut-ong sa katilingban gusto kaayo ug puding nga gisagolag gatas ug nilaga nga prutas nga gihikay alang sa mga bata. Sanglit ang usa ka dulot sa pagkaon aduna lamay 100 ka kaloriya, daghang mahunahunaon-sa-timbang nga mga hamtong ang mopili sa pagkaon sa bata aron itimo. Gipaundayonan sa mga tiggama ang hilig pinaagi sa pagrekomendar nga ang ilang produkto maoy alang sa “batag tigulang” ug pinaagi sa pagtaganag mga resipe nga nagkinahanglan sa paggamit sa ilang mga produkto. Hinunoa, wala malipay ang German Nutrition Society niining hiliga. Matod pa sa tigpamaba niini nga si Anette Braun, ang mga hamtong wala manginahanglan nianang espesyal nga pagkaandam nga mga pagkaon gawas kon sila masakit. Kinahanglang usapon nila ang ilang gikaon. “Kon buot sabton, mao kanay hinungdan kon nganong aduna kitay mga ngipon,” miingon si Braun.

Dali Rang Magsugod ang Pagkagiyan sa Tabako

Gipamatud-an sa mga tigdukiduki sa University of Massachusetts nga ang pipila ka tawo nagpakitag ebidensiya sa pagkagiyan “sulod lamang sa pipila ka adlaw sukad sa una nilang pagpanigarilyo,” sumala sa taho sa Associated Press. Gibantayan sa maong pagtuon ang batasan sa pagtabako sa 681 ka batan-on nga nag-edad tali sa 12 ug 13 anyos sulod sa usa ka tuig ug gitala ang mga simtoma nga nagpaila sa pagkagiyan. “Nagduda kami nga daghang tawo ang nagiyan dayon,” nag-ingon si Dr. Richard Hurt, “apan mao kini ang unang tinuod nga ebidensiya nga among nabatonan nga kining simtomaha sa pagkagiyan nahitabo.” Miingon si Dr. Joseph DiFranza, ang direktor sa tem nga nanukiduki: “Ang hinungdanon gayong gipaila niini nga pagtuon mao nga kinahanglang pahimangnoan nato ang mga bata nga dili sila manigarilyo bisag popanagsa ra o kaha motilaw ug sigarilyo sulod sa pipila lang ka semana ug dayon moundang.”

Mga Iglesya Miangkon nga Migamit ug Pinugos nga Trabaho

Karong bag-o, nakurat ang mga tawo sa Alemanya sa pagkasayod nga panahon sa Gubat sa Kalibotan II, ang Katoliko ug Ebanghelikal nga mga iglesya naggamit sa pinugos nga trabaho. Matod sa tigpamaba sa Catholic Bishops’ Conference sa Alemanya, “ang mga obrero gipatrabaho sa kayutaan nga gidumala sa simbahan​—sa kaumahan sa mga monasteryo ingon man sa mga parasan ug mga ospital,” nagtaho ang Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ang kinadak-ang tigtaganag hinabang ug katilingbanon nga mga institusyon sa Ebanghelikal nga Iglesya sa Uropa “pinugos nga nagpatrabaho sa mga obrero panahon sa katibuk-an sa ikaduhang gubat sa kalibotan,” miingon ang Süddeutsche Zeitung. Misaad ang Katoliko ug Ebanghelikal nga mga iglesya nga mobayad ug minilyong deutsche mark ngadto sa buhi pang gipugos-pagpatrabaho nga mga obrero, nga kadaghanan kanila maoy mga sibilyan gikan sa mga nasod sa Sidlakang Uropa.

Makapamenos ba sa Gidugayon sa Sip-on ang mga Kending Adunay “Zinc”?

Gilantugian sa mga tigdukiduki sulod sa daghang tuig kon makatabang ba sa mga tawo ang zinc sa pagsumpo sa sip-on. Nakaplagan sa usa ka bag-ong pagtuon nga “ang pagkaon ug mga kendi [nga adunay zinc] matag pipila ka oras sa pagsugod pa lang sa sip-on magpamenos sa aberids nga gidugayon niini ug duolan sa katunga,” mitaho ang Science News. Dugang pa, ang misalmot sa maong pagtuon nga mikaon ug mga kending adunay zinc matag duha ngadto sa tulo ka oras sulod sa upat o lima  ka adlaw “mitahog menos kaayong pag-ubo ug pagpanikma” kon itandi niadtong miinom ug mga placebo. Hinuon, nasinatian sa pipila ka tawo nga nagtomar ug zinc ang segundaryong mga epekto sama sa pagtubol ug kauga sa baba, nag-ingon ang magasin.

Pagpasulod ug Langyawng mga Pari

Kay nabalaka sa kanihit sa mga pari sa naugmad nga kalibotan, ang Iglesya Katolika misugod sa pagpasulod ug langyawng mga pari aron ikahulip sa kakulangan, mitaho ang Italyanhong magasin nga L’Espresso. “Sa Italya, Uropa, ug Amerika del Norte, ang mga seminaryo wala na makapatunghag bag-ong mga pari ug ang mga diosesis wala na makailis sa ilang mga pari,” nag-ingon ang magasin. Aron mahulipan ang nabakanteng mga parokya, gipasulod ang mga paring gikan sa Brazil, India, ug Pilipinas. “Mao pa lamay pagsugod sa maong kiling,” nagtaho ang L’Espresso, “apan ginausab niini ang iglesya. . . . Sa Italya, aduna nay 1,131 ka pari nga gikan sa gawas sa European Union diha sa payroll sa Bishops’ Conference, sa ato pa, 3 ka porsiyento sa katibuk-an.” Busa ang Italya nahimong ‘teritoryo sa misyonaryo,’ nag-ingon ang magasin.

Ugang mga Pagkaon sa Binuhing Hayop Makadaot Kanimo

“Ang mga pagkaon sa binuhing hayop nga ginama sa ugang mga dalunggan, kuko, baga, ug mga bukog sa baboy ug baka nalangkit sa pagkahilo sa mga tawo gumikan sa Salmonella,” nagtaho ang FDA Consumer. Sumala sa mga opisyal sa panglawas sa Canada, sulod sa usa ka tuig, kapin sa 35 ka Canadiano ang gitambalan gumikan sa pagkahilo sa salmonella human makagunit ug ugang mga dalunggan sa baboy. Si Gloria Dunnavan, direktor sa Division of Compliance for the Food and Drug Administration’s Center for Veterinary Medicine, nagsugyot nga isipon sa mga pumapalit ug ugang mga bahin sa lawas sa hayop nga sama kini sa hilaw nga karne. “Sa laing pagkasulti, inigkahumag kupot niini, hugasig sabon ug init nga tubig ang imong mga kamot, ayaw ibutang ang maong mga pagkaon sa dapit nga kanunayng mahikapan (sama sa mga lamesa sa kosina), ug ayaw tugoti ang mga bata nga mohikap sa ilang mga baba pagkahuman ug kupot [niini],” miingon ang magasin.

Mga Kapsulang Makakita

Usa ka kompaniya sa Israel nakamugna ug usa ka kapsula nga human tunla magsilbing usa ka gaming nga video camera alang sa pagtuon sa mga balatian sa gamayng tinai, nagtaho ang mantalaan sa Mexico nga Excelsior. Ipasa niining gamayng kamera ang mga senyales ngadto sa usa ka linaing bakos nga isul-ob sa pasyente sa iyang balat-ang. Ang mga letrato prosesohon dayon sa kompiyuter ug pagatun-an sa mga espesyalista. Ang gamayng kamera ikalibang ra. Sumala ni Dr. Blair Lewis, usa ka bentaha niining paagiha sa pagsusi mao nga wala kiniy sakit. Usa sa nag-imbento sa maong kapsula, si Propesor Paul Swain, nag-ingon nga “mahimong kuhaag letrato ang ubos nga bahin sa gamayng tinai bisag dili na kinahanglang paimnon ug pangpakalma ang pasyente ug bisan samtang naglakawlakaw siya.” Gitugotan sa Food and Drug Administration sa T.B. nga sulayan ang maong kapsula sa 20 ka pasyente sa New York ug sa London.

Nagausbaw nga Depresyon Diha sa Trabahoan

“Ang tensiyon, kabalaka ug depresyon diha sa trabahoan mag-apekto sa ingon ka daghan sa usa sa matag 10 ka trabahante sa tibuok kalibotan,” nagtaho ang inadlawng mantalaan sa Paris nga International Herald Tribune. Nakaplagan sa usa ka pagtuon sa International Labor Organization sa HK nga tungod sa gipatungha-sa-trabahong tensiyon kapin sa $120 ka bilyon matag tuig ang nagasto sa Uropa ug sa Tinipong Bansa. Ang pagsulbong sa nalangkit-sa-trabahong depresyon gikaingong tungod, sa bahin, sa kalit nga pag-uswag sa teknolohiya, nga nakadugang sa tensiyon sa mga trabahante. Ang Tribune mitaho nga sa Tinipong Bansa, mga “200 ka milyon ka adlawng tingtrabaho ang mausik kada tuig tungod sa nalangkit-sa-trabahong problema sa kahimsog sa panghunahuna” ug nga sa Pinlandia kapin sa katunga sa mga trabahante ang nag-antos sa mga problemang nalangkit sa tensiyon. Dugang pa, mga 30 porsiyento sa mga trabahante sa Britanya ang gikaingong dunay problema sa kahimsog sa panghunahuna, ug 5 porsiyento ang nag-antos sa grabeng depresyon.

Nagkasagol nga Panon sa Templo

Dili lang kay mga magsisimba ra ang nadani sa usa ka karaang Budhistang templo sa Hapon. Sukad nga giayo ang maong templo niadtong 1955, kanunayng magpanon ang mga balatok ngadto niini. Ang gagmayng mga buho nga gihimo nila diha sa templo “daghan kaayo nga gihunahuna sa pipila ka turista nga bahin kadto sa disenyo​—aron makasulod ang kahayag sa adlaw, nga madan-agan ang sulod,” miingon ang Asahi Evening News. Mireklamo ang pangulong pari nga hangtod karon napakyas ang tanang paningkamot sa pag-abog sa mga langgam gikan sa templo. Gitukod sa 1286, ang pangunang hawanan sa Templo sa Daizenji sa Yamanashi Prefecture opisyal nga giila ingong usa ka bahandi sa nasod.